C6H6 ra C6H12 l C6H6 + H2 → C6H12 | Benzen ra Xiclohexan

Phản ứng C₆H₆ + H₂ → C₆H₁₂

1. Phương trình phản ứng Benzen cộng H₂

C₆H₆ + 3H₂ C₆H₁₂

2. Điều kiện để C₆H₆ ra C₆H₁₂

Benzen phản ứng cộng vs H₂ khi sử dụng Niken làm chất xúc tác tạo ra xiclohexan.

3. Bản chất của C₆H₆ (Benzen) trong phản ứng

Trong điều kiện thích hợp C₆H₆ có phản ứng cộng với một số chất như H₂, Cl₂,…

4. Tính chất của Benzen

4.1. Tính chất vật lý Benzen

Bezen là chất lỏng, không màu, có mùi thơm đặc trưng nhẹ hơn nước và không tan trong nước.

4.2. Tính chất hóa học Benzen

Tính chất hóa học nổi bật của benzen là phản ứng thế, phản ứng cộng và phản ứng oxi hóa. Và đây cũng là 3 tính chất hóa học phổ biến của các chất thuộc đồng đẳng benzen hoặc các hiđrocacbon thơm.

a) Phản ứng thế

C₆H₆+ Br₂ → C₆H₅Br + HBr (Fe, t^o)

C₆H₆ + HNO₃ → C₆H₅NO₂ + H₂O (H₂SO₄ đặc, t^o)

b) Phản ứng cộng

C₆H₆ + 3H₂ → xiclohexan (Ni, t^o)

C₆H₆ + 3Cl₂ → C₆H₆Cl₆ (as) (hexacloran hay 666 hay 1,2,3,4,5,6 - hexacloxiclohexan)

c) Phản ứng oxi hóa

Benzen không làm mất màu dung dịch KMnO₄.

Oxi hóa hoàn toàn:

C₆H₆ + 7,5O₂ → 6CO₂+ 3H₂O (t^o)

4.3. Điều chế benzen

Từ axetilen:

3C₂H₂ → C₆H₆ (C, 600^oC)

Tách H₂ từ xiclohexan:

C₆H₁₂→ C₆H₆ + 3H₂ (t^o, xt)

5. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Dãy đồng đẳng của benzen (gồm benzen và ankylbenzen) có công thức chung là:

A. C_nH_2n+6(n ≥ 6).

B. C_nH_2n-6 (n ≥ 3).

C. C_nH_2n-8 (n ≥ 8).

D. C_nH_2n-6 (n ≥ 6).

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 2. Hoạt tính sinh học của benzen, toluen là

A. Gây ảnh hưởng tốt cho sức khỏe

B. Không gây hại cho sức khỏe

C. Tùy thuộc vào nhiệt độ có thể gây hại hoặc không gây hại

D. Gây hại cho sức khỏe

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 3. Để phân biệt benzen, toluen, stiren ta chỉ dùng 1 thuốc thử duy nhất là

A. dung dịch  brom.

B. Br₂ (xt Fe).

C. dung dịch Br₂ hoặc dung dịch KMnO₄.

D. dung dịch KMnO₄.

Lời giải:

Đáp án: D

Không dùng được Br₂ dung dịch vì cả benzen và toluen đều không phản ứng.

Không dùng được Br₂ khan (xt Fe) vì benzen và toluen đều cho hiện tượng giống nhau.

Có thể dùng dung dịch KMnO₄ vì:

+ C₆H₆ không làm mất màu

+ Stiren làm mất màu KMnO₄ ở nhiệt độ thường

3C₆H₅CH=CH₂ + 10KMnO₄ → 3C₆H₅COOK + 3K₂CO₃ + 10MnO₂+ KOH + 4H₂O

+ C₆H₅CH₃ làm mất màu KMnO₄ khi đun nóng

C₆H₅CH₃ + 2KMnO₄ → C₆H₅COOK + KOH + 2MnO₂ + H₂O

Câu 4. Nhận xét nào sau đây đúng?

A. Benzen và đồng đẳng của benzen chỉ có khả năng tham gia phản ứng cộng.

B. Benzen và đồng đẳng của benzen chỉ có khả năng tham gia phản ứng thế.

C. Benzen và đồng đẳng của benzen vừa có khả năng tham gia phản ứng cộng, vừa có khả năng tham gia phản ứng thế.

D. Benzen và đồng đẳng của benzen không có khả năng tham gia phản ứng cộng và phản ứng thế.

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 5. Số đồng phân Hiđrocacbon thơm ưng với công thức C₈H₁₀ là

A. 4   

B. 2   

C. 3   

D. 5

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 6. Đốt cháy hoàn toàn ankybenzen X thu được 7,84 lít CO₂ (đktc) và 3,6 gam H₂O. Công thức phân tử của X là

A.C₆H₆   

B. C₇H₈   

C. C₈H₈   

D. C₈H₁₀

Lời giải:

Đáp án: B

Đặt CTPT X là C_nH_2n-6

3n_X = n_H2O - n_CO2 = 0,35 – 0,2 = 0,15 mol ⇒ n_X = 0,05 mol

⇒ 0,05n = 0,35 ⇒ n = 7 ⇒ CTPT C₇H₈

Câu 7. Đốt cháy hoàn toàn 5,3 gam ankybenzen X thu được 8,96 lít CO₂ (đktc). Công thức phân tử của X là

A.C₆H₆   

B. C₇H₈   

C. C₈H₈   

D. C₈H₁₀

Lời giải:

Đáp án: D

Đặt CTPT X là C_nH_2n-6

⇒ CTPT: C₈H₁₀

Câu 8. Cho benzen tác dụng với lượng dư HNO₃ đặc có xúc tác H₂SO₄ đặc để điều chế nitrobenzen. Khối lượng Nitrobenzen điều chế được từ 19,5 tấn benzen (hiệu suất phản ứng 80%) là

A. 30,75 tấn   

B. 38,44 tấn.

C. 15,60 tấn   

D. 24,60 tấn

Lời giải:

Đáp án: D

Xem thêm các phương trình hóa học khác:

C6H6 + C2H4 → C6H5C2H5 | Benzen ra Etylbenzen | C6H6 ra C6H5C2H5

C6H6 ra C6H5Br | C6H6 + Br2 → C6H5Br + HBr

C2H6 → C2H4 + H2 | C2H6 ra C2H4 | C2H6 ra H2

C + H2 → C2H2 | C ra C2H2

C2H2 + H2 → C2H6 | C2H2 ra C2H6