Video: Phòng bệnh hắc lào
Đặc trưng của bệnh là những phát ban nhỏ, hình nhẫn hoặc hình tròn xuất hiện trên cơ thể do nhiễm trùng. Các nốt bantrong hắc lào thể toàn thân có thể xuất hiện trên nhiều vùng da khác nhau ngoại trừ da đầu, bẹn, lòng bàn tay, lòng bàn chân.
Hắc lào là một bệnh rất phổ biến và rất dễ lây lan, nhưng thường là không nghiêm trọng. Đôi khi nó còn được gọi là “nấm da” – nhiễm trùng da do nấm.
Nguyên nhân gây bệnh
Hình ảnh nấm Dermatophytes dưới kính hiển vi (nguồn ảnh: https://www.medicinenet.com/) Bệnh hắc lào do một nhóm nấm có tên là dermatophytes gây lên. Dermatophytes sống nhờ một chất gọi là keratin, được tìm thấy ở nhiều bộ phận trên cơ thể người, bao gồm cả móng tay, da và tóc. Trong bệnh hắc lào thể toàn thân, nấm sẽ lây nhiễm qua đường da.
Bệnh hắc lào thể toàn thân còn được gọi là nấm datoàn thân do một dạng nấm Dermatophyte đặc biệt gây nên. Bên cạnh hắc lào thể toàn thân, các thể nhiễm nấm ngoài da khác có liên quanđến Dermatophytes bao gồm:
- Nấm da chân do Dermatophyte hay còn được gọi là athlete’s foot.
- Nấm bẹn, còn được gọi là jock itch
- Nấm da đầu
Các triệu chứng của bệnh hắc lào.
Các triệu chứng của bệnh hắc lào thể toàn thân thường bắt đầu sau khoảng 4 đến 10 ngày kể từ khi tiếp xúc với nấm.
Phát ban trong hắc lào thể toàn thân thường có hình nhẫn hoặc hình tròn với viền xung quanh hơi nhô lên, vùng ở giữa trông giống da bình thường. Các vết ban thường gây ngứa. Chúng sẽ lây lan trong quá trình tiếp xúc.
Các triệu chứng của nhiễm trùng nặng hơn bao gồm các vòng ban nhân lên và hợp nhất với nhau. Cũng có thể xuất hiện mụn nước hoặc các vết loét mủ ở gần vị trí các vòng ban.
Bệnh hắc lào lây lan như thế nào?
Hắc lào có thể lây từ vật nuôi, thú cưng sang người (nguồn ảnh: https://www.cdc.gov/)Hắc lào có thể lây lan theo nhiều cách trực tiếp và gián tiếp, bao gồm:
- Lây từ người sang người: xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với da của người bị hắc lào.
- Lây từ vật nuôi/thú cưng sang người: Điều này xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với vật nuôi bị nhiễm bệnh. Cả chó và mèo đều có thể lây bệnh cho người. Chồn, ngựa, thỏ, dê và lợn cũng có thể là tác nhân truyền bệnh hắc lào cho người.
- Lây truyền từ đồ vật sang người: bạn có thể bị nhiễm hắc lào khi tiếp xúc gián tiếp với các đồ vật, bao gồm tóc của người bị bệnh, khăn trải giường, quần áo, bồn tắm hoặc sàn nhà có mang mầm bệnh.
- Từ đất sang người: Hiếm khi, nhiễm trùng hắc lào có thể lây lan khi tiếp xúc với đất có tỉ lệ mầm bệnh cao trong một thời gian dài.
Những đối tượng có nguy cơ cao nhiễm hắc lào
Trẻ em dễ bị nhiễm hắc lào hơn so với người lớn. Tuy nhiên, bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Theo Tổ chức y tế quốc gia Anh (National Health Service of the United Kingdom), khoảng 10 đến 20 % số người sẽ bị nhiễm nấm vào một thời điểm nào đó trong đời.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh
- Sống ở những khu vực ẩm ướt
- Đổ quá nhiều mồ hôi
- Tham gia nhiều hoạt động thể thao gây tăng tiết mồ hôi
- Mặc quần áo chật
- Hệ thống miễn dịch yếu
- Dùng chung quần áo, ga trải giường hoặc khăn tắm với người khác
Chẩn đoán bệnh hắc lào.
Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có thể bị bệnh hắc lào, họ sẽ tiến hành thăm khám da liễu và cũng có thể chỉ định một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh về da không do nấm, như viêm da dị ứng hoặc bệnh vẩy nến. Thông thường hắc lào sẽ được chẩn đoán bằng khám lâm sàng.
Bác sĩ có thể lấy một mẫu da ở vùng tổn thương để soi trực tiếp dưới kính hiển vi tìm nấm. Một mẫu khác sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để khẳng định lại kết quả. Có thể làm xét nghiệm nuôi cấy để xem liệu nấm có phát triển hay không.
Điều trị bệnh hắc lào.
Bệnh có thể được điều trị khỏi chỉ với các thuốc diệt nấm tại chỗ không kê đơn. Thuốc có thể ở dạng bột, thuốc mỡ hoặc kem. Nó được bôi trực tiếp vào các vùng da bị ảnh hưởng. Những loại thuốc này bao gồm:
- Clotrimazole (Lotrimin AF)
- Miconazole (Micatin)
- Terbinafine (Lamisil)
- Tolfaftate (Tinactin)
Các dược sĩ cũng có thể giúp bạn chọn được loại thuốc phù hợp.
Clotrimazole dùng trong điều trị hắc lào (nguồn ảnh: https://lookfordiagnosis.com/) Nếu bệnh hắc lào lan rộng, nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với các loại thuốc trên, bác sĩ có thể kê đơn thuốc bôi mạnh hơn hoặc chuyển sang thuốc diệt nấm đường uống. Griseofulvin là một loại thuốc uống điều trị nhiễm nấm thường được kê đơn.
Các biến chứng tiềm ẩn của hắc lào
Hắc lào là một bệnh nhiễm trùng không nghiêm trọng và hiếm khi lan xuống lớp dưới da. Tuy nhiên, ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như những người bị nhiễm HIV hoặc AIDS, có thể gặp khó khăn trong việc loại bỏ nhiễm trùng này.
Cũng như các loại bệnh và tình trạng nhiễm trùng da khác, vùng da tổn thương bị ngứa, kích ứng có thể dẫn đến nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn và có thể cần điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Các biện pháp dự phòng hắc lào.
Hắc lào có thể được ngăn ngừa bằng cách tránh tiếp xúc với người bị bệnh. Cần tránh tiếp xúc cả gián tiếp và trực tiếp với nguồn lây.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Tránh dùng chung khăn tắm, mũ, bàn chải tóc và quần áo với người bị nhiễm bệnh.
- Đưa thú cưng đến gặp bác sĩ thú y nếu bạn nghi ngờ chúng có thể đang bị hắc lào.
- Nếu bạn bị bệnh hắc lào, hãy nhớ giữ gìn vệ sinh cá nhân thật tốt và tránh gãi vào những vùng da bị bệnh.
- Sau khi tắm, hãy lau khô da - đặc biệt là giữa các ngón chân và các vùng nếp gấp cơ thể chẳng hạn như ở bẹn và nách.
Xem thêm: