Bệnh Alzheimer khởi phát ở người trẻ: Khi các triệu chứng bắt đầu trước 65 tuổi

Bệnh Alzheimer khởi phát ở người trẻ là gì?

Bệnh Alzheimer khởi phát ở người trẻ tuổi (còn gọi là khởi phát sớm) là một dạng mất trí nhớ không phổ biến, ảnh hưởng đến những người dưới 65 tuổi. Khoảng 5% đến 6% những người mắc bệnh Alzheimer phát triển các triệu chứng trước 65 tuổi. 

Hầu hết những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ đều phát triển các triệu chứng của bệnh khi họ từ 30 đến 60 tuổi. 

Video Phòng tránh bệnh hay quên, mất trí nhớ và bệnh Alzheimer

Nguyên nhân

Nguyên nhân của bệnh Alzheimer Hầu hết những người trẻ tuổi mắc bệnh Alzheimer  đều có dạng bệnh phổ biến nhất, được gọi là Alzheimer lẻ tẻ. Loại này không phải do di truyền và y học vẫn chưa giải thích được tại sao những người này mắc bệnh ở độ tuổi trẻ hơn những người khác.

Nhưng những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ có thể có tính chất gia đình. Có khả năng cha mẹ hoặc ông bà của họ cũng phát triển bệnh Alzheimer ở độ tuổi trẻ hơn.

Bệnh Alzheimer trẻ khởi phát trong gia đình có liên quan đến 3 gen - APP, PSEN 1 và PSEN 2 - khác với gen APOE có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer nói chung.

3 gen này hiện diện cùng nhau ở ít hơn 1% tổng số người bị bệnh Alzheimer nhưng ở khoảng 11% số người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ. Nếu bạn có đột biến di truyền ở một trong ba gen đó, bạn có thể phát triển bệnh Alzheimer trước 65 tuổi.

Xét nghiệm di truyền cho biết bạn có những gen đột biến này hay không, nhưng bạn vẫn nên trao đổi với chuyên gia di truyền để biết ưu nhược điểm của xét nghiệm này.

Ví dụ, xét nghiệm dương tính có thể hữu ích cho việc bạn đủ điều kiện nhận dịch vụ chăm sóc dài hạn, bảo hiểm tàn tật và nhân thọ.

Mặt khác, nếu bạn biết mình mang một dạng gen khởi phát bệnh ở người trẻ tuổi, bạn có thể thực hiện các bước để giúp bạn và những người thân yêu của bạn đối phó với ảnh hưởng của bệnh dễ dàng hơn.

Nếu bạn bị bệnh Alzheimer khởi phát sớm có liên quan đến 1 trong 3 gen hoặc mang 1 gen mà không có triệu chứng, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc tham gia vào một nghiên cứu. Bằng cách nghiên cứu hình thức khởi phát của bệnh Alzheimer ở người trẻ, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về nguyên nhân và sự tiến triển của bệnh và phát triển các phương pháp điều trị mới. 

Chẩn đoán chính xác rất quan trọng

Việc chẩn đoán chính xác bệnh Alzheimer ở người trẻ là rất quan trọng đối với việc loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác và có được phương pháp điều trị thích hợp nhất.

Đối với bạn và gia đình, chẩn đoán chính xác sẽ giúp gia đình bạn hiểu đúng và có cách chăm sóc thích hợp. Nó cũng có thể cho bạn và gia đình của bạn nhiều thời gian hơn để đưa ra các quyết định quan trọng về các vấn đề tài chính và pháp lý.

Tại nơi làm việc, chẩn đoán chính xác cho phép bạn giải thích tình trạng sức khoẻ của mình với ông chủ của bạn để có thể sắp xếp khối lượng công việc nhẹ hơn hoặc lịch trình thuận tiện hơn. 

Cách đối phó với bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi

Bệnh Alzheimer có ảnh hưởng to lớn ở mọi lứa tuổi. Nhưng những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ có thể phải đối mặt với một số thách thức riêng.

Họ có thể phải đối mặt với những kỳ thị và định kiến về căn bệnh này. Do tuổi đời còn trẻ, những người mắc bệnh Alzheimer khởi phát sớm có thể bị những người khác không tin rằng họ mắc bệnh hoặc nghi ngờ về chẩn đoán.

Họ có thể mất các mối quan hệ hoặc công việc do hậu quả của sự hiểu lầm này thay vì được xác  định là bị bệnh hoặc tàn tật về mặt y tế.

Họ cũng có thể phải đối mặt với mất thu nhập do được chẩn đoán trong khi vẫn đang làm việc.

• Tìm hiểu xem bạn có thể chuyển sang một vị trí phù hợp hơn với những hạn chế do bệnh gây ra hay không.
• Làm quen với bản thân và bạn đời, hoặc người chăm sóc của bạn về các quyền lợi của bạn, và tìm hiểu xem liệu có chương trình hỗ trợ nào hay không.
• Khám phá những quyền lợi nào có thể được cung cấp cho bạn theo Quỹ hội bảo trợ người khuyết tật và trẻ em mồ côi Việt Nam.
• Nếu bạn cảm thấy quá tải, hãy cân nhắc giảm số giờ làm việc hoặc dành thời gian nghỉ ngơi. 

Mẹo đối phó cho các cặp đôi

Nguồn ảnh theguardian.com

Sau khi được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ, vợ / chồng hoặc bạn tình của bạn thường cảm thấy cô đơn hoặc mất mát vì họ phải đối mặt với khả năng dành nhiều năm sống cùng với bạn, người gặp phải nhiều vấn đề do căn bệnh này gây ra.

Đánh mất yếu tố lãng mạn và chuyển sang trạng thái chăm sóc cũng làm phức tạp thêm mối quan hệ vợ chồng của bạn. Cố gắng:

• Nói về cách giúp đỡ mà bạn cần từ vợ hoặc chồng của bạn. Thông báo về những thay đổi bạn đang trải qua và những cách để đối phó với những thay đổi đó. Đừng ngại yêu cầu sự giúp đỡ.
• Tiếp tục tham gia càng nhiều càng tốt các hoạt động mà bạn hiện đang yêu thích cùng vợ/chồng của mình và điều chỉnh khi cần thiết. Hoặc tìm những hoạt động mới mà hai bạn có thể cùng nhau tham gia.
• Giữ các tài liệu bạn có thể cần khi bệnh tiến triển.
• Tìm một người tư vấn các vấn đề mà bạn cảm thấy khó khăn, chẳng hạn như tình dục và thay đổi vai trò trong mối quan hệ.

Bạn nên làm gì với con trẻ 

Nguồn ảnh today.com

Chẩn đoán bệnh Alzheimer khởi phát sớm cũng có thể khiến bạn gặp khó khăn trong mối quan hệ với con trẻ trong gia đình, bởi chúng có thể không hiểu chuyện gì đang diễn ra với bạn. Trẻ có thể tự trách bản thân, trở nên tức giận hoặc phản ứng theo bất kỳ cách nào. Cố gắng:

• Tìm các hoạt động mà bạn và trẻ có thể cùng nhau tham gia.
• Hãy tương tác và nói chuyện trung thực với con bạn về những gì bạn đang trải qua.
• Tìm một nhóm hỗ trợ cho trẻ em và mời con bạn tham gia một số buổi tư vấn của bạn. Hãy nói cho cô giáo của trẻ  biết về tình trạng của bạn.
• Giữ một bản ghi, video hoặc âm thanh nói về những suy nghĩ, cảm xúc và kinh nghiệm của bạn cho con cái của bạn. Chúng sẽ đánh giá cao sự chia sẻ trí tuệ và kỷ niệm của bạn. 

Các vấn đề tài chính

Những người mắc bệnh Alzheimer  khi còn trẻ thường phải nghỉ việc, và sự mất thu nhập này là một mối lo ngại nghiêm trọng. Tài chính thậm chí còn thắt chặt hơn nếu vợ / chồng hoặc bạn đời cũng bỏ việc để chăm sóc toàn thời gian cho bạn.

Một số kế hoạch phúc lợi y tế và nhiều chương trình hỗ trợ xã hội sẽ không cung cấp hỗ trợ trừ khi người mắc bệnh Alzheimer trên 65 tuổi. Những người mắc bệnh trẻ hơn có thể cần được ưu tiên đặc biệt để tham gia các chương trình như vậy. Bạn có thể:

• Nói chuyện với một nhà lập kế hoạch tài chính và một luật sư để giúp bạn lập kế hoạch cho các nhu cầu tài chính trong tương lai của mình.
• Hỏi ông chủ của bạn liệu nghỉ hưu sớm có phải là một lựa chọn tốt hay không.
• Tìm hiểu những quyền lợi nào có sẵn cho bạn thông qua Sở An sinh Xã hội.
• Sắp xếp các tài liệu tài chính của bạn và đảm bảo rằng vợ / chồng hoặc bạn đời của bạn hiểu và có thể quản lý tài chính của gia đình. 

Các thử nghiệm lâm sàng

Hiệp hội bệnh Alzheimer đã nghiên cứu bệnh Alzheimer khởi phát sớm theo chiều dọc (LEADS) để tìm hiểu thêm về căn bệnh này, bao gồm cả nguyên nhân và khả năng phát hiện sớm của nó. 

Các nguồn hỗ trợ

Các yếu tố chính của chăm sóc người bệnh Alzheimer là giáo dục và hỗ trợ. Điều này đặc biệt đúng ở bệnh Alzheimer khởi phát sớm do những thách thức độc đáo của bệnh. Kết nối với các dịch vụ chẳng hạn như các nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn xác định các nguồn lực, hiểu sâu hơn về tình trạng bệnh và học cách thích ứng với nó.

Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc. Nhiều nguồn lực sẵn có để hỗ trợ bạn, gia đình và những người chăm sóc sẽ giúp bạn đối phó với căn bệnh này. Các nguồn hỗ trợ có thể khác nhau tùy thuộc vào nơi bạn sống.

Trong giai đoạn đầu của bệnh, hãy chắc chắn rằng bạn và bạn đời của bạn nghiên cứu và thiết lập một kế hoạch để quản lý sự tiến triển bệnh của bạn. Việc có kế hoạch và xác định được nguồn hỗ trợ và nguồn lực sẽ giúp ích cho bạn và mọi người trong tương lai. 

Xem thêm: 

• Alzheimer là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa
• 10 dấu hiệu của bệnh Alzheimer khởi phát sớm