Trình bày suy nghĩ về một thông điệp có ý nghĩa được rút ra từ truyện ngắn Vợ nhặt
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn về một thông điệp có ý nghĩa với bản thân được rút ra từ truyện ngắn Vợ nhặt.
Tác giả tác phẩm truyện ngắn "Vợ nhặt"
I. Tác giả văn bản Vợ nhặt
- Kim Lân (1920-2007) tên khai sinh Nguyễn Văn Tài.
- Quê quán: Tân Hồng - Từ Sơn - Bắc Ninh.
- Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông chỉ học hết tiểu học, rồi vừa làm thợ sơn guốc, khắc tranh bình phong, vừa viết văn.
- Năm 1944, Kim Lân tham gia Hội văn hóa cứu quốc.
- Sau đó liên tục hoạt động văn nghệ phục vụ kháng chiến và cách mạng (viết văn, làm báo, diễn kịch, đóng phim).
- Ông bắt đầu sáng tác từ trước 1945. Tập trung vào mảng đề tài người nông dân và nông thông Bắc Bộ.
- Có biệt tài miêu tả tâm lí nhân vật; văn phong giản dị nhưng gợi cảm, hấp dẫn; ngôn ngữ sống động, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày và mang đậm màu sắc nông thôn; am hiểu và gắn bó sâu sắc về phong tục và đời sống làng quê Bắc Bộ.
- Các tác phẩm chính của ông: Nên vợ nên chồng (tập truyện ngắn, 1955), Con chó xấu xí (tập truyện ngắn, 1962), Tuyển tập Kim Lân (1996).
- Năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
II. Tìm hiểu tác phẩm Vợ nhặt
1. Thể loại
Vợ nhặt thuộc thể loại truyện ngắn.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
- Truyện ngắn Vợ nhặt viết về nạn đói năm Ất Dậu (1945). Tiền thân của truyện ngắn này là tiểu thuyết Xóm ngụ cư mà Kim Lân viết ngay sau Cách mạng tháng Tám. Tuy nhiên, bản thảo tiểu thuyết còn dang dở và bị thất lạc. Sau đó, tác giả đã dựa vào cốt truyện của tiểu thuyết này để viết về truyện ngắn Vợ nhặt.
- Về truyện ngắn này, Kim Lân đã tâm sự: “Khi viết về nạn đói, người ta thường viết về sự khốn cùng và bi thảm,… Tôi muốn truyện ngắn với ý khác. Trong hoàn cảnh khốn cùng, dù cận kề bên cái chết nhưng con người ấy không nghĩ đến cái chết mà vẫn hướng tới sự sống, vẫn hi vọng, tin tưởng ở tương lai. Họ vẫn muốn sống, sống cho ra con người”.
- Truyện ngắn Vợ nhặt được in trong tập Con chó xấu xí 1962.
3. Phương thức biểu đạt
Văn bản Vợ nhặt có phương thức biểu đạt là tự sự
4. Người kể chuyện
Văn bản Vợ nhặt được kể theo ngôi thứ ba.
5. Tóm tắt văn bản Vợ nhặt
Tràng là một người đàn ông nghèo khổ, cơ cực ở xóm ngụ cư. Một ngày kia, trong buổi chiều, trong không khí thê thảm, ảm đạm vì đói, Tràng dẫn về một người phụ nữ. Đó là vợ anh – người vợ nhặt. Tràng đã bắt gặp vợ tương lai của mình đang cảnh đói rách, mời ăn bốn bát bánh đúc kèm theo lời nói đùa vui. Bà mẹ già của Tràng đón nhận người đàn bà khốn khổ ấy làm con dâu trong mối đau đớn và thương cảm. Tràng cảm thấy con người mình đổi khác. Từ chút đùa đến thoáng lo, bây giờ Tràng thấy niềm vui thành người có trách nhiệm, dù đêm đầu tiên của đôi vợ chồng qua đi trong không khí khét lẹt mùi chết chóc và tiếng hờ khóc ai oán.
Bà mẹ nghèo đãi hai con ít cháo và nồi chè đặc biệt. Miếng cám chát bứ, nghẹn cổ nhưng Tràng vẫn cùng vợ hướng về một cuộc sống đổi khác. Trong óc anh hiện ra đám người đói phá kho thóc và lá cờ đỏ bay phất phới.
6. Bố cục văn bản Vợ nhặt
Gồm 4 phần
- Phần 1: Từ đầu đến “tự đắc với mình”: Đoạn văn kể lại việc anh Tràng dẫn người “vợ nhặt” về xóm ngụ cư
- Phần 2: Từ “Thị lẳng lặng theo hắn vào nhà” đến “rồi cùng đẩy xe bò về”: Đoạn văn kể lại câu chuyện hai người gặp nhau và cái duyên đưa họ trở thành vợ chồng.
- Phần 3: Từ “Tràng chợt đứng dừng lại” đến “nước mắt chảy dòng dòng”: Tràng giới thiệu người vợ nhặt với mẹ mình. Tâm trạng lo lắng nhưng vui mừng, phấn khởi của bà cụ Tứ trước hạnh phúc cả đời của các con.
- Phần 4: Đoạn còn lại: Những thay đổi tích cực của gia đình anh cu Tràng vào buổi sáng hôm sau. Niềm tin, hy vọng về sự đổi khác trong tương lai.
7. Giá trị nội dung
Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân không chỉ miêu tả tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói khủng khiếp năm 1945 mà còn thể hiện đưuọc bản chất tốt đẹp và sức sống kì diệu của họ: ngay trên bờ vực của chết, họ vẫn hướng về sự sống, khát khao tổ ấm gia đình và thương yêu, đùm bọc lẫn nhau.
8. Giá trị nghệ thuật
- Xây dựng tình huống truyện độc đáo, tự nhiên, kết hợp nhuần nhuyễn hai yếu tố hiện thực và nhân đạo.
- Bút pháp phân tích tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.
- Nghệ thuật đối thoại, độc thoại nội tâm làm nổi rõ tâm lí của từng nhân vật.
- Ngôn ngữ kể chuyện phong phú, cách kể chuyện gần gũi, tự nhiên.
- Kết cấu truyện đặc sắc.
Các bài văn mẫu hay chọn lọc: Suy nghĩ về một thông điệp có ý nghĩa được rút ra từ truyện ngắn Vợ nhặt
Mẫu 1
Qua truyện “Vợ nhặt”, tác giả Kim Lân còn cho ta thấy được trong hoạn nạn, con người lao động càng yêu thương nhau hơn dù trong cảnh khó khăn, khốn cùng, họ vẫn giữ được phẩm chất đẹp đẽ “đói cho sách rách cho thơm”. Nạn đói khủng khiếp và dữ dội năm 1945 đã hằn in trong tâm trí Kim - một nhà văn hiện thực có thể xem là con đẻ của đồng ruộng, một con người một lòng đi về với “thuần hậu phong thuỷ” ấy. Ngay sau Cách mạng, ông đã bắt tay ngay vào viết tác phẩm Xóm ngụ cư khi hoà bình lặp lại (1954), nỗi trăn trở tiếp tục thôi thúc ông viết tiếp thiên truyện ấy.Cuộc sống khắc nghiệt đọa đày con người bắt họ phải sống cuộc sống của loài vật, nhưng nó không thể dập tắt được phần người, rất người trong lòng bà mẹ khốn khổ kia. Dường như ba mẹ con Tràng đã tìm thấy được niềm vui ẩn giấu trong sự nương tựa , cưu mang nhau mà sống. Tình vợ chồng, mẹ con sẽ là động lực giúp họ sức mạnh vượt qua cơn hoạn nạn khủng khiếp này. Ba nhân vật: Tràng, vợ Tràng và bà cụ Tứ cùng những tình cảm, lẽ sống cao đẹp của họ chính là những điểm sáng mà nhà vawb Kim Lân từng trăn trở trong thời gian dài để thể hiện sao cho độc đáo một đề tài không mới. Tác phẩm “Vợ nhặt” đã thể hiện thành công nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, khả năng dựng truyện và dẫn truyện của Kim Lân – một nhà văn được đánh giá là viết ít nhưng tác phẩm nào cũng có giá trị là vì lẽ đó.
Mẫu 2
"Vợ nhặt" là truyện ngắn mang đến thông điệp sâu sắc về sự biết ơn và trân trọng cuộc sống. Những năm 1945, cả dân tộc ta phải gánh chịu nạn đói khủng khiếp. Lịch sử đã ghi lại: giai đoạn đó có hơn hai triệu đồng bào ta phải chết vì đói. Trong hoàn cảnh ấy, cái khổ đã in hằn trên gương mặt của mỗi người. Dưới ngòi bút của Kim Lân, người đọc không chỉ thấy được bức tranh ngày đói mà còn cảm nhận được tình người sâu sắc. Dù cho có khó khăn thì Tràng, Bà cụ Tứ cùng thị vẫn đùm bọc, yêu thương lẫn nhau. Qua truyện ngắn "Vợ nhặt", người đọc càng thấu hiểu hơn những nỗi vất vả của con người xưa kia. Vậy nên, chúng ta cần trân trọng cuộc sống đầy đủ như hiện tại và biết yêu thương mọi người xung quanh.
Mẫu 3
Truyện ngắn "Vợ nhặt" đã để lại cho em nhiều thông điệp sâu sắc. Đó là bài học về sự vươn lên của con người dù là khó khăn. Dù trong hoàn cảnh nạn đói khủng khiếp nhưng con người vẫn khao khát vươn lên để được sống và sống có ý nghĩa. Nhân vật Thị là nạn nhân của nạn đói. Vì miếng ăn mà Thị theo không anh cu Tràng về làm vợ. Tràng giống như cái phao cứu sinh để thị bám víu lấy. Mặc dù là vậy nhưng ẩn sâu trong tâm hồn thị vẫn sáng ngời những phẩm chất tốt đẹp. Cô góp phần tu sửa lại căn nhà, khơi lên trong lòng Tràng hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng. Qua đó, người đọc thấy được khao khát sống mãnh liệt của con người Dù phải đối diện với cái đói, cái chết, con người vẫn luôn giữ hi vọng, ước mong về cuộc sống gia đình hạnh phúc.
Mẫu 4
Đọc "Vợ nhặt" của Kim Lân, độc giả thấy được tình yêu thương, sự sẻ chia, đùm bọc giữa người với người trong nghịch cảnh. Nạn đói khủng khiếp năm 1945 từng là nỗi ám ảnh kinh hoàng đối với dân tộc. Trong hoàn cảnh đó mà Tràng - người dân nghèo làm nghề kéo xe thóc thuê dám lấy vợ. Nói chính xác là anh nhặt được vợ. Thấy cảnh đó, bà cụ Tứ không những không ghét bỏ người con dâu mới mà còn chấp thuận và tôn trọng thị. Qua đây, tác giả đã đề cao sức mạnh của tình yêu thương, sự sẻ chia. Đó chính là sức mạnh to lớn để con người cùng nhau vượt qua khó khăn.
Đọc "Vợ nhặt" của Kim Lân, độc giả thấy được tình yêu thương, sự sẻ chia, đùm bọc giữa người với người trong nghịch cảnh. Nạn đói khủng khiếp năm 1945 từng là nỗi ám ảnh kinh hoàng đối với dân tộc. Trong hoàn cảnh đó mà Tràng - người dân nghèo làm nghề kéo xe thóc thuê dám lấy vợ. Nói chính xác là anh nhặt được vợ. Thấy cảnh đó, bà cụ Tứ không những không ghét bỏ người con dâu mới mà còn chấp thuận và tôn trọng thị. Qua đây, tác giả đã đề cao sức mạnh của tình yêu thương, sự sẻ chia. Đó chính là sức mạnh to lớn để con người cùng nhau vượt qua khó khăn.
Mẫu 5
Truyện ngắn "Vợ nhặt" đã mang đến cho độc giả nhiều triết lí nhân sinh sâu sắc. Trong đó, nhà văn đã làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của con người trong nạn đói. Tràng, thị, bà cụ Tứ đều là nạn nhân của cái đói. Ấy vậy mà họ vẫn luôn đùm bọc, yêu thương lẫn nhau. Chính sự sẻ chia ấy đã khiến cho Tràng cảm thấy "nên người". Với anh, việc có một gia đình mới khiến cho cuộc sống thật sự ý nghĩa. Còn bà cụ Tứ thì luôn muốn gieo vào lòng các con niềm tin, niềm lạc quan tin tưởng vào tương lai. Tóm lại, ba nhân vật trong truyện chính là tiêu biểu cho hình ảnh những người dân nghèo trước Cách mạng. Dù khó khăn nhưng họ vẫn luôn khát khao được sống, được hạnh phúc
Mẫu 6
Truyện ngắn để lại cho em rất nhiều bài học về triết lý nhân sinh, về tình cảm giữa những con người nghèo khổ, nhưng trên hết, nổi bật lên là tinh thần vượt khó, không đầu hàng số phận, luôn kiếm tìm hạnh phúc trong hoàn cảnh với niềm tin vào tương lai tươi sáng hơn. Em thấy điều đó thể hiện rõ nhất qua nhân vật bà cụ Tứ. Từ khoảnh khắc bà thấy người con dâu, bà đã nghĩ đến hoàn cảnh của mình, 2 mẹ con đã khó sống sót, con trai bà lại “đèo bòng”. Đó là một suy nghĩ hoàn toàn hợp lý bởi theo tâm lý chung của mỗi người, họ sẽ lo cho mình trước khi lo cho người khác. Nhưng không, bà đã nhanh chóng chấp nhận dù biết cuộc sống sau này sẽ rất khó khăn bởi tình thương người trong bà trỗi dậy, bà hiểu, thị cũng là một người đáng thương. Rồi người mẹ đó, cũng đang lo lắng về nạn đói, nhưng bà vẫn gắng gượng làm chỗ dựa tinh thần cho các con, luôn động viên các con làm ăn, hy vọng vào một tương lai khá giả, một gia đình êm ấm. Đó chính là tinh thần vượt lên trên hoàn cảnh của người mẹ nghèo, một tinh thần đáng khâm phục, học hỏi. Em nghĩ rằng bản thân mình nên học hỏi tinh thần vượt khó đó. Khi gặp khó khăn, thay vì đổ lỗi cho hoàn cảnh, những người xung quanh ta hãy chấp nhận nó và tìm giải pháp, phải có niềm tin rằng mình sẽ vượt qua nó và luôn biến nguy thành cơ, chuyển bại thành thắng để vượt qua hiểm cảnh.
Mẫu 7
Truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân là một bài học về tình yêu thương giữa người với người đối với mỗi chúng ta. Tình yêu thương có vô vàn hình trạng, nó như một viên đá ngũ sắc lung linh. Tuy nó vô hình nhưng lại hữu hình, luôn xuất hiện vào cuộc sống hằng ngày. Tình yêu thương giống như một chiếc túi khổng lồ mà nhân loại không định nghĩa được. Nó trừu tượng đến mức khó hiểu. Nhìn đứa trẻ mồ côi nằm ở hàng ghế đá, nhìn cụ già đang mon men đi xin ăn, nhìn người dân miền trung đang chịu những cơn bão, người thì bị chết, gia đình li tán, của cải mất mát…..chúng ta cảm thấy sao xót xa, sao đau lòng quá. Tình yêu thương chính là sự lo lắng cho người với người, dù chưa từng gặp mặt, dù chị là sự lướt quá, nhưng trái tim con người là thế, tình yêu thương là vô tận. Và rồi, vì yêu vì thương chúng ta sẵn sàng giúp đỡ, bỏ tâm huyết chăm lo xây dựng các nhà tình thương tình nghĩa, để bao bọc các em nhỏ mồ côi, để cho các cụ già neo đơn có một mái nhà, để những người tàn tật, những trẻ em bị mắc bệnh hiểm nghèo có thể được chữa trị,… Dù là âm thầm giúp đỡ, hay công khai giúp đỡ, họ đều không cần mọi người biết đến, không cần mọi người tuyên dương, ghi danh. Chỉ cần nơi nào có tình yêu thương, nơi ấy thật ấm áp, và hạnh phúc.
Xem thêm các bài văn mẫu Ngữ Văn 11 - Kết nối tri thức hay khác:
Trình bày suy nghĩ về chi tiết bát cháo hành của Thị Nở
Nghị luận về Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
