Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một nét đẹp của tâm hồn Nguyễn Trãi thể hiện trong bài thơ “Dục Thuý sơn”.
Dàn ý nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài Dục Thúy sơn
1.Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề: cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài thơ Dục Thúy sơn.
- Khái quát vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi qua bài thơ: Dục Thúy sơn.
2. Thân bài:
a. Tình yêu thiên nhiên:
Qua những cảm nhận trực giác và tưởng tượng, nhà văn đã gợi tả khung cảnh núi Dục Thúy:
- "Liên hoa phù thủy thượng": hình ảnh ẩn dụ mới lạ, ví núi Dục Thúy như đóa sen nổi trên mặt nước -> gợi khung cảnh thoát tục.
- "Tiên cảnh": nhấn mạnh núi Dục Thúy có vẻ đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh rơi xuống cõi trần gian "trụy trần gian".
- Những liên tưởng xuất hiện khi say ngắm thiên nhiên:
- "Tháp ảnh trâm thanh ngọc": hình dung dáng núi soi bóng trên mặt nước giống như cái trâm ngọc màu xanh.
- "Ba quang kính thúy hoàn": so sánh ánh sáng sóng nước phản chiếu dáng núi như đang soi mái tóc xanh biếc, mượt mà.
-> Đây là các chi tiết đặc sắc, miêu tả cụ thể, cận cảnh núi Dục Thúy -> Nguyễn Trãi có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế.
b. Tâm trạng hoài cổ và những suy ngẫm về cuộc đời:
- Hai câu thơ cuối là sự bộc lộ những suy tư về con người, về lịch sử và dân tộc:
- "Hữu hoài": hoài niệm, nhớ tới Trương Hán Siêu - vị danh sĩ đời Trần.
- Hình ảnh "Bi khắc tiển hoa ban" gợi nỗi niềm nhớ tiếc, thương xót của thi nhân.
c. Đánh giá về đặc sắc nghệ thuật:
- Nhiều hình ảnh ẩn dụ, so sánh độc đáo, thú vị.
- Ngôn từ được sử dụng tinh xác.
3. Kết bài:
Khẳng định vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi.
Một số đoạn văn mẫu hay
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 1)
Trong “Dục Thúy sơn”, Nguyễn Trãi để thể hiện niềm say mê trước cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp của đất nước. Nhà thơ ngợi ca một ngọn núi đẹp như tiên cảnh, phác họa những đường nét, màu sắc của cảnh vật, đem đến hình dung kì vĩ về núi Dục Thúy. Nguyễn Trãi vừa tả thực, vừa dùng liên tưởng để sáng tạo ra những hình ảnh so sánh, ẩn dụ đặc sắc, mang đến không khí huyền ảo, kéo người đọc cùng lạc vào cõi thần tiên vừa thực, vừa ảo. Núi Dục Thúy dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Trãi vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng, vừa thoát tục như đóa sen nhà Phật, lại vừa thướt tha phồn thực như bóng hình nàng thiếu nữ. Đọc những câu thơ tả cảnh Dục Thuý của Nguyễn Trãi, ta như thấy một hồn thơ đắm mình vào cảnh vật, ngất ngây, say mê trước cảnh sắc tuyệt diệu của quê hương.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 2)
“Dục Thúy Sơn ” là bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc. Bài thơ ngũ ngôn bát cú bằng chữ Hán. Hình tượng thơ mĩ lệ, cảnh sắc đượm vẻ thần tiên. Trong phần luận, 4 hình ảnh ẩn dụ sóng nhau, đối nhau, hình ảnh này làm đẹp thêm hình ảnh kia, thể hiện cách cảm, cách tả của nhà thơ mang tâm hồn thơ mộng, tài hoa. Ức Trai, trong cảm nhận cái đẹp của thiên nhiên, sông núi, ngòi bút tài hoa của ông rất tinh tế và nhạy cảm trong gợi tả và biểu cảm. “Dục Thúy Sơn ” phản ánh một tài năng lớn, một nhân cách văn hóa cao đẹp của Đại Việt trong thế kỉ XV. Ức Trai đã để lại khá nhiều bài thơ giàu tình yêu thiên nhiên, đất nước. Đọc bài thơ này, ta cảm nhận ức Trai là “ông tiên ngồi trong lầu ngọc” như bạn ông đã nói. Ông đến thăm núi Dục Thúy mà nhớ Trương Hán Siêu; chúng ta đọc thơ ông mà nhớ đến người anh hùng đã cùng Lê Lợi “bình Ngô“ và thảo “Bình Ngô đại cáo Nói rằng thơ ca mang nặng tình người và tình đời là như vậy. Bốn chữ “Vũ trụ di lai ” vuông vắn, to và đẹp khắc trên tấm đá phủ đầy rêu xanh trên đỉnh núi Dục Thúy, đó là dấu tích của Trương Hán Siêu để lại cho đời. Ai đã một lần lên thăm núi chắc sẽ bồi hồi nhìn thấy “Bia khắc dấu rêu hoen ”…
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 3)
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 4)
Hai câu thơ cuối trong bài thơ "Dục Thúy sơn" đã cho ta thấy được nỗi niềm nhớ tiếc, hoài cổ của Nguyễn Trãi về Trương Thiếu bảo. Ngắm nhìn bia đá lấm tấm rêu, tác giả không khỏi bồi hồi nghĩ tới vị danh sĩ thời Trần - Trương Hán Siêu "Hữu hoài Trương Thiếu bảo;/ Bi khắc tiển hoa ban". Hai chữ "hữu hoài" bộc lộ tấm lòng thương nhớ của Ức Trai. Đồng thời, việc ông gọi danh sĩ nhà Trần bằng tên họ và chức danh cao quý "Trương Thiếu bảo" cũng thể hiện thái độ cung kính, quý trọng tiền nhân. Như vậy, dẫu thời thế đổi thay, mọi thứ lùi vào dĩ vãng nhưng tấm lòng "uống nước nhớ nguồn" của con người vẫn mãi tỏa sáng bền bỉ.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 5)
"Dục Thúy sơn" được coi là một bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc của Nguyễn Trãi. Bên cạnh việc khắc họa khung cảnh thiên nhiên vừa hùng vĩ, vừa nên thơ ở ngọn núi tiên Dục Thúy, thi nhân còn khéo léo bày tỏ những trăn trở, suy tư về cuộc đời. Nhìn ngắm bia đá khắc thơ văn, nỗi niềm thương nhớ, hoài niệm cố nhân lại trào dâng trong lòng. Chứng kiến cảnh thế sự vô thường, sao dời vật đổi, nhà thơ cũng trầm ngâm nghĩ tới con người, lịch sử, dân tộc. Có thể thấy, dù đứng giữa cảnh sắc thiên nhiên đất trời tươi đẹp nhưng Nguyễn Trãi vẫn luôn canh cánh nỗi niềm về đời. Điều này đã cho thấy tâm hồn hướng nội sâu sắc của ông.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 6)
Với tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, Nguyễn Trãi đã khéo léo vẽ nên một bức tranh phong cảnh tuyệt sắc nơi núi Dục Thúy qua sáng tác "Dục Thúy sơn". Trước hết, thi sĩ miêu tả dáng núi giống như bông hoa sen hương sắc, đang nở rộ trên dòng nước. Hình ảnh ẩn dụ "Liên hoa phù thủy thượng" đã góp phần lột tả vẻ đẹp thanh khiết, trong trẻo của thiên nhiên. Tiếp đến, hàng loạt các liên tưởng độc đáo, mới lạ "Tháp ảnh trâm thanh ngọc/ Ba quang kính thúy hoàn" được sử dụng. Từ đây, núi Dục Thúy giống như cảnh đẹp chốn tiên rơi xuống cõi tục tầm thường. Có thể thấy, Nguyễn Trãi quả là một người yêu thiên nhiên. Ông cảm nhận vẻ đẹp mà đất trời ban tặng bằng cả tấm lòng cao đẹp cùng niềm trân trọng, nâng niu.
Đọc bài thơ "Dục Thúy sơn", ta không chỉ đơn thuần có những hình dung cụ thể về ngọn núi Dục Thúy mà còn thấy được vẻ đẹp tâm hồn, tình yêu thiên nhiên sâu sắc của thi nhân. Nhà thơ đã miêu tả bức tranh toàn cảnh núi Dục Thúy qua hai câu thơ "Liên hoa phù thủy thượng;/ Tiên cảnh trụy trần gian". Sau đó, khéo léo khắc họa cận cảnh ngọn núi trong những dòng thơ tiếp theo. Hình ảnh so sánh "Tháp ảnh trâm thanh ngọc/ Ba quang kính thúy hoàn" đã giúp người đọc có hình dung cụ thể về chốn non xanh nước biếc, sơn thủy hữu tình. Giờ đây, vẻ đẹp của thiên nhiên được ví như nét đẹp trong trẻo của người con gái dịu dàng, thướt tha. Có thể nói, nhờ những quan sát tinh tế, liên tưởng mới lạ, cảnh vật hiện lên thật nên thơ.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 7)
Tình yêu dành cho thiên nhiên sâu đậm của Nguyễn Trãi được thể hiện rõ nét qua thi phẩm "Dục Thúy sơn". Đứng trước cảnh sắc tươi đẹp của núi Dục Thúy, nhà thơ không tiếc lời ca ngợi nơi đây là "tiên san" hay "tiên cảnh trụy trần gian". Để miêu tả cụ thể vẻ đẹp huyền ảo, lung linh, ông còn sử dụng hàng loạt hình ảnh so sánh, ẩn dụ độc đáo mới mẻ như "Liên hoa phù thủy thượng", "Tháp ảnh trâm thanh ngọc;/ Ba quang kính thúy hoàn". Ngọn núi kì vĩ, lớn lao ở ngay cửa biển vì thế mà trở nên đẹp đẽ như bông hoa sen thanh cao, thuần khiết. Bóng tháp phản chiếu trên sóng nước cũng trở nên yêu kiều như chiếc trâm của người thiếu nữ. Có thể thấy, thi sĩ đã cảm nhận thiên nhiên bằng một tình yêu say đắm, tâm hồn lãng mạn và thi vị.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 9)
Nguyễn Trãi là tác gia lớn của dân tộc Việt Nam, ông đã có rất nhiều những tác phẩm nổi tiếng nói về cảnh sông núi và miêu tả về thiên nhiên vô cùng đặc sắc. Bài thơ Dục Thúy sơn đã nói về khung cảnh núi Dục Thúy, một vẻ đẹp hùng vĩ và nó không chỉ để lại cho người đọc những cảm xúc sâu sắc về khung cảnh ấy mà người đọc còn cảm nhận được một tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đất nước của Nguyễn Trãi. Nguyễn Trãi đã thành công trong việc mượn thiên nhiên để nói lên cảm xúc của chính mình, những cảm xúc đang đan xen và tạo nên những khoảng khắc riêng đã làm sống động tâm hồn và ý nghĩa mạnh mẽ cho người đọc hôm nay và mai sau. Khi tác giả đang có tâm sự đó là nỗi buồn đối với đất nước, ông đang buồn rầu và những nỗi buồn đó được trải nghiệm trên cảnh thiên nhiên nơi đây, sự diễn tả đó mang những tâm trạng thuần khiết và sự lo lắng về tình trạng nước nhà. Ngắm cảnh từ xa tác giả đang cố nhìn những sự vật hiện tượng bên ngoài mình để có những cái nhìn mới mẻ và da diết nhất, những hình ảnh đẹp đẽ của thiên nhiên nồng ghép với tâm trạng đượm buồn cũng để lại cho bài thơ nhiều cảm xúc và tâm sự thời thế. Những hình ảnh mang đậm giá trị sâu sắc qua những bia đá nó đã khắc họa nhiều cảm xúc trong tâm hồn của mỗi con người nó không chỉ để lại cho con người những tình cảm đối với Dục Thúy Sơn mà nó còn nói về tâm sự thời thế của Nguyễn Trãi đối với đất nước đối với dân tộc của mình. Dù có ngắm nhìn cảnh thiên nhiên núi non hùng vĩ và tráng lệ đến đâu thì tâm hồn Nguyễn Trãi vẫn là một tâm hồn tràn ngập tình yêu đất nước, lo lắng cho tình hình thế sự và ông đã viết lên bài thơ Dục Thúy sơn, một bài thơ tả cảnh ngụ tình gửi gắm nỗi, niềm tâm hồn mình đến với người đọc.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 10)
Trong Dục Thúy sơn, Nguyễn Trãi đã vẽ lên khung cảnh núi Dục Thúy, một vẻ đẹp hùng vĩ. Qua những vần thơ, nó không chỉ để lại cho người đọc những cảm xúc sâu sắc về khung cảnh ấy mà người đọc còn cảm nhận được một tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đất nước của tác giả. Ông đã thành công trong việc mượn thiên nhiên để nói lên cảm xúc của chính mình. Khi ông đang có tâm sự, đó là nỗi buồn đối với đất nước, và những nỗi buồn đó được trải nghiệm trên cảnh thiên nhiên nơi đây, sự diễn tả đó mang những tâm trạng thuần khiết và sự lo lắng về tình trạng nước nhà. Qua đó ta cũng cảm nhận được một tâm hồn tràn ngập tình yêu đất nước, một bài thơ tả cảnh ngụ tình gửi gắm nỗi niềm tâm hồn mình đến với người đọc.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 11)
Tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài thơ “Dục Thuý sơn” là một con người yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống nhưng mang nặng nỗi niềm hoài cổ. Tình yêu thiên nhiên của ông trước hết thể hiện ở cách miêu tả tinh tế không gian hùng vĩ, tráng lệ nơi cửa biển cùng các hình ảnh so sánh độc đáo. Ông còn là một vị quan có tâm và luôn luôn biết lo cho vận mệnh của đất nước. Khi ngắm cảnh vãn lai, ông đã thể hiện được tâm sự của mình trong những vần thơ, ngẩn ngơ trước khung cảnh thiên nhiên càng cảm thấy xa vắng và có nhiều cảm xúc hơn. Với cảm xúc thương nhớ, tác giả đã biểu hiện được những dư âm sâu sắc của thiên nhiên, chạnh lòng - đó là những giây phút buồn rầu và hơi có chút hiu quạnh và buồn rầu trong tâm hồn, nhớ đến Trương Thiếu Bảo, và những tấm bia đá đã dính rêu phong.
Phân tích nét đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong Dục Thúy sơn (mẫu 12)
Bài thơ Dục Thúy Sơn của Nguyễn Trãi là một bài thơ miêu tả cảnh đẹp của núi Dục Thúy. Đọc bài thơ, người đọc có thể cảm nhận được tâm hôn thi nhân của Nguyễn Trãi được thể hiện qua cách tác giả miêu tả thiên nhiên. Ông đã so sánh núi Dục Thúy giống như một đóa sen, đã so sánh bóng tháp như một chiếc trâm ngọc, đã so sánh hình ảnh núi dưới sóng nước như đang soi mái tóc. Nhờ lối so sánh đó mà ta thấy được vẻ đẹp thanh tịnh, tao nhã của núi Dục Thúy, đồng thời cũng thấy được một tâm hồn nhạy cảm, có chiều sâu và thơ mộng của Nguyễn Trãi.
Xem thêm một số bài văn 10 Kết nối tri thức hay khác:
Phân tích hình ảnh hàng rào trong Một chuyện đùa nho nhỏ
Bạn có hứng thú khi đọc những tác phẩm tự sự được kể bởi người kể chuyện toàn tri
Phân tích yếu tố phá cách trong Bảo kính cảnh giới
