Bạn thấy đó, vaping có nhiều nguy cơ, bất kể loại bạn đang sử dụng là gì. Bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử, hoặc chuyển từ thuốc lá điếu sang thuốc lá điện tử sẽ làm tăng nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, lựa chọn an toàn nhất là tránh hoàn toàn cả việc hút thuốc lá và vaping.
Nghiên cứu về ảnh hưởng sức khỏe của vaping đang được tiến hành và có thể mất một thời gian để có thể hiểu rõ những rủi ro lâu dài của nó
Dưới đây là những gì chúng ta hiện biết về tác dụng của chất lỏng vaping có và không có nicotine, cũng như cần sa hoặc dầu CBD.
Vaping ảnh hưởng đến hệ tim mạch như thế nào?
Nghiên cứu sơ bộ cho thấy vaping có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.
Các tác giả của một bài đánh giá năm 2019 chỉ ra rằng thuốc lá điện tử chứa các hạt, chất oxy hóa, aldehyde và nicotine. Khi hít phải, những chất này rất có thể ảnh hưởng đến tim và hệ tuần hoàn.
Một báo cáo năm 2018 từ Ấn phẩm Học thuật Quốc Gia (NAP) đã tìm thấy bằng chứng quan trọng cho thấy việc hít một hơi từ thuốc lá điện tử nicotine làm tăng nhịp tim.
Các tác giả cũng mô tả bằng chứng cho thấy rằng hít một hơi từ thuốc lá điện tử làm tăng huyết áp. Cả hai đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch về lâu dài.
Một nghiên cứu năm 2019 đã đánh giá dữ liệu từ một cuộc khảo sát trên toàn quốc với gần 450.000 người tham gia và không tìm thấy mối liên hệ đáng kể nào giữa việc sử dụng thuốc lá điện tử và bệnh tim.
Tuy nhiên, họ đã phát hiện ra rằng những người hút cả thuốc lá thông thường và thuốc lá điện tử có nhiều nguy cơ mắc bệnh tim hơn bình thường
Một nghiên cứu khác năm 2019 dựa trên một cuộc khảo sát toàn quốc cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử có liên quan đến việc tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim, đau thắt ngực và bệnh tim.
Các tác giả của nghiên cứu năm 2018 đã sử dụng dữ liệu từ một cuộc khảo sát sức khỏe quốc gia khác nhau để đi đến một kết luận tương tự: vaping hàng ngày có liên quan đến việc tăng nguy cơ đau tim, khi cân nhắc ảnh hưởng các yếu tố khác.
Cuối cùng, một đánh giá năm 2017 chỉ rằng việc hút thuốc lá điện tử có thể gây ra những nguy hại tới tim và hệ tuần hoàn, đặc biệt là những người có tiền sử các bệnh về tim
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu kết luận rằng về tổng thể, vaping được cho là ít gây hại cho tim mạch hơn so với hút thuốc lá truyền thống
Vaping ảnh hưởng như nào lên phổi?
Một số nghiên cứu cho thấy rằng vaping có thể có tác động tiêu cực đến phổi, các nhà nghiên cứu kết luận rằng vaping cả khi có và không có nicotine sẽ làm gián đoạn chức năng phổi bình thường ở những người khỏe mạnh.
Báo cáo năm 2018 tương tự từ NAP, có một số bằng chứng cho thấy việc tiếp xúc với thuốc lá điện tử có tác động xấu đến hệ hô hấp, nhưng cần có các nghiên cứu bổ sung để tìm hiểu mức độ mà vaping gây ra các bệnh về đường hô hấp.
Cuối cùng, các tác động đến sức khỏe của phổi không được thể hiện trong 20 đến 30 năm. Đây là lý do tại sao những tác động tiêu cực đến sức khỏe của thuốc lá chỉ mới được công nhận rộng rãi. Toàn bộ mức độ ảnh hưởng của các thành phần độc hại trong thuốc lá điện tử có thể không được biết đến trong 3 thập kỷ nữa.
Ảnh hưởng của vaping lên răng miệng
Khói thuốc dường như có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe răng miệng.
Ví dụ, một nghiên cứu năm 2018 đã báo cáo rằng việc tiếp xúc với thuốc lá điện tử khiến bề mặt răng dễ phát triển vi khuẩn hơn. Các tác giả kết luận rằng vaping có thể làm tăng nguy cơ sâu răng.
Một nghiên cứu khác từ năm 2016 cho thấy rằng vaping có liên quan đến tình trạng viêm lợi, một yếu tố được biết đến trong sự phát triển của các bệnh nha chu.
Tương tự, một đánh giá năm 2014 đã báo cáo rằng vaping có thể gây kích ứng ở lợi, miệng và cổ họng.
Cuối cùng, cùng một báo cáo NAP từ năm 2018 đã kết luận rằng có một số bằng chứng cho thấy cả thuốc lá điện tử có chứa nicotine và không chứa nicotine đều có thể làm hỏng các tế bào và niêm mạc miệng ở những người không hút thuốc lá điếu.
Các tác động vật lý khác
Báo cáo năm 2018 từ NAP đã tìm thấy bằng chứng đáng kể rằng vaping gây ra
rối loạn chức năng, gây căng thẳng, oxy hóa và tổn thương DNA.
Những thay đổi tế bào này có nguy cơ gây ung thư sau này dù hiện tại chưa có bằng chứng về việc gây ung thư do vaping
Khói thuốc cũng có thể có những tác dụng phụ cụ thể đối với một số nhóm nhất định, đặc biệt là những người trẻ tuổi.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) báo cáo rằng vaping với nicotine có thể gây ra ảnh hưởng vĩnh viễn đến sự phát triển não bộ ở những người dưới 25 tuổi.
Và còn rất nhiều những tác động vật lý khác của vaping mà chúng ta chưa biết.
Có sự khác biệt giữa vaping và hút thuốc lá không?
Những ảnh hưởng lâu dài của việc hút thuốc lá đã được ghi nhận đầy đủ, bao gồm tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim và ung thư phổi.
Theo CDC hút thuốc lá gây ra gần 1/5 ca tử vong ở Hoa Kỳ.
Vaping có vẻ là một lựa chọn ít rủi ro hơn cho những người đang cố gắng bỏ thuốc lá. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là không có nguy cơ ngay cả khi chất lỏng vape không chứa nicotine.
Hiện có ít bằng chứng về tác hại của vaping bởi đây là quá trình tổn thương lâu dài từ từ. Nhưng dựa trên kinh nghiệm với thuốc lá, có thể dự kiến các tác dụng phụ tương tự đối với sức khỏe bao gồm COPD, bệnh tim và ung thư.
Hút thuốc thụ động so với khói thuốc thụ động
Tiếp xúc trực tiếp với hơi thuốc lá điện tử được cho là ít độc hại hơn so với tiếp xúc trực tiếp với khói thuốc lá. Tuy nhiên, khói thuốc lá thụ động vẫn là một dạng ô nhiễm không khí có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Theo báo cáo năm 2018 của NAP, khói thuốc thụ động có chứa nicotine, chất dạng hạt và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) ở nồng độ cao hơn mức khuyến nghị.
Cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để hiểu được những tác động lâu dài đến sức khỏe của việc tiếp xúc trực tiếp với khói thuốc lá điện tử.
Có sự khác biệt giữa vaping và Juuling không?
Juuling đề cập đến việc vaping với một thương hiệu thuốc lá điện tử cụ thể. Nó mang lại những nguy cơ tương tự như vaping.
Juul là một loại thuốc lá điện tử mỏng, hình chữ nhật có thể được sạc bằng cổng USB.
Chất lỏng điện tử có trong một hộp mực được gọi là Juulpod hoặc J-pod và nó thường chứa nicotine.
Có vấn đề gì xảy ra nếu chất lỏng chứa nicotine?
Vaping không an toàn, có hoặc không có nicotine. Nhưng các sản phẩm chứa nicotine trong vaping lại càng làm tăng nguy cơ nghiện.
Phụ thuộc nicotine là một trong những nguy cơ chính của việc vaping với nicotine. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy rằng những người vape với nicotine có nhiều khả năng trở nên phụ thuộc vào nicotine hơn những người vape không có nicotine.
Vaping có nguy cơ đối với những người trẻ tuổi. Những người trẻ tuổi vape với nicotine có nhiều khả năng bắt đầu hút thuốc lá hơn trong tương lai.
Tuy nhiên, thuốc lá điện tử vẫn tiềm ẩn những nguy cơ đối với sức khỏe, ngay cả khi không có nicotin.
Các loại thuốc lá điện tử hương trái cây không chứa nicotin chứa một số hóa chất độc hại tiềm ẩn, chẳng hạn như chất lỏng cơ bản và chất tạo hương vị.
Các nghiên cứu cho thấy rằng vaping không chứa nicotine có thể gây kích ứng hệ hô hấp, gây chết tế bào, gây viêm và gây hại cho mạch máu. Tuy nhiên vẫn cần được nghiên cứu thêm
Vaping với cần sa hoặc dầu CBD thì như thế nào?
Nếu bạn hút cần sa, các tác dụng phụ có thể bao gồm:
- Kém vận động
- Suy giảm trí nhớ
- Gặp khó khăn trong xử lý tình huống
- Buồn nôn và ói mửa
- Tăng nhịp tim
- Gây nghiện
Hầu như không có nghiên cứu nào về tác dụng phụ của vaping CBD. Tuy nhiên, một số tác dụng phụ được báo cáo khi sử dụng dầu CBD bao gồm:
- Mệt mỏi
- Kích thích
- Buồn nôn
Những tác dụng phụ này có xu hướng nhẹ.
Cần sa và chất lỏng điện tử CBD thường chứa các hóa chất khác, chẳng hạn như chất lỏng cơ bản hoặc chất tạo hương vị. Chúng có thể gây ra các tác dụng phụ tương tự như tác dụng phụ của thuốc lá điện tử không chứa nicotin.
Hương vị có quan trọng không?
Hương vị của vape không quan trọng. Một báo cáo năm 2016 chỉ ra rằng nhiều chất lỏng vape có chứa chất tạo hương ở nồng độ có thể gây hại cho người sử dụng.
Một nghiên cứu khác từ năm 2016 đã thử nghiệm hơn 50 hương vị thuốc lá điện tử. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 92% hương vị được thử nghiệm chứa một trong ba hóa chất có thể gây hại: diacetyl, acetylpropionyl hoặc aceton
Các nhà nghiên cứu trong một nghiên cứu năm 2018 đã phát hiện ra rằng cinnamaldehyde (có trong quế), o-vanillin (có trong vani) và pentanedione (có trong mật ong) đều có tác dụng độc hại đối với tế bào.
Rất khó để biết chắc chắn hương vị nào có chứa chất gây kích ứng đường hô hấp, vì các thành phần có xu hướng khác nhau giữa các thương hiệu.
Để an toàn, bạn có thể muốn tránh các hương vị được liệt kê dưới đây:
- Hạnh nhân
- Bánh mỳ
- Cháy
- Quả mọng
- Long não
- Caramen
- Sô cô la
- Quế
- Đinh hương
- Cà phê
- Kẹo bông
- Mịn
- Trái cây
- Thảo dược
- Mứt
- Bổ dưỡng
- Trái dứa
- Bột
- Cay
- Ngọt
- Xạ hương
- Cà chua
- Nhiệt đới
- Vani
- Gỗ
Những thành phần nhất định cần tránh là gì?
Nếu bạn lo lắng về các tác dụng phụ của vaping, bạn có thể tránh các thành phần sau:
- Acetoin
- Acetyl propionyl
- Acrolein
- Acrylamide
- Acrylonitrile
- Benzaldehyde
- Cinnamaldehyde
- Citral
- Crotonaldehyde
- Diacetyl
- Ethylvanillin
- Eucalyptol
- Fomanđehit
- O-vanillin
- Pentanedione (2,3-pentanedione)
- Oxit propylen
- Pulegone
- Vanillin
Các thành phần trên được biết đến là chất gây kích ứng.
Có những cách nào khác để giảm thiểu tác dụng phụ không?
Nếu bạn lo lắng về những tác động bất lợi của việc vaping, hãy thử những cách sau:
Tìm danh sách các thành phần có trong vape
Liên hệ với nhà sản xuất để yêu cầu danh sách các thành phần trong chất lỏng vape của bạn. Nếu nhà sản xuất không thể cung cấp danh sách các thành phần, đó có thể là dấu hiệu của một sản phẩm không an toàn.
Tránh vape có hương vị trái cây
Loại vape không có hương vị ít có khả năng chứa chất tạo hương vị độc hại.
Nicotine
Nếu bạn đang sử dụng vaping để bỏ thuốc lá, bạn nên giảm dần liều lượng nicotine của mình. Chuyển sang vaping không chứa nicotine có thể giúp bạn giảm thiểu tác dụng phụ.
- Uống nhiều nước
- Uống nước ngay sau khi bạn hút thuốc lá điện tử để ngăn ngừa các triệu chứng như khô miệng và mất nước.
- Đánh răng sau khi sử dụng
- Để giảm tác dụng phụ ở miệng sau khi hút, hãy chải răng để làm sạch bề mặt răng.
Khi nào bạn nên gặp bác sĩ?
Nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác về những rủi ro của việc vaping, đặc biệt là nếu bạn đã có tình trạng sức khỏe mạn tính, chẳng hạn như hen suyễn.
Bạn cũng có thể gặp bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng vaping là nguyên nhân gây ra bất kỳ triệu chứng mới nào, chẳng hạn như ho, khó thở hoặc tăng nhịp tim.
Xem thêm: