Sách bài tập Ngữ Văn lớp 8 Bài 10: Văn bản thông tin
I. Bài tập đọc hiểu
Lá cờ thêu sáu chữ vàng - tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thiếu nhi
Câu 1 trang 37 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Các phát biểu sau đây là đúng hay sai?
STT |
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
1 |
Văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim thuộc loại văn bản nghị luận. |
|
|
2 |
Mục đích của văn bản giới thiệu một cuốn sách, bộ phim là trình bày cho người đọc biết các thông tin cơ bản, nổi bật về nội dung, hình thức, giá trị,... của cuốn sách hoặc bộ phim đó. |
|
|
3 |
Nội dung của văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim chỉ bao gồm thông tin khách quan về cuốn sách hoặc bộ phim đó. |
|
|
4 |
Văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim thường được trình bày theo trình tự: từ thông tin khái quát đến thông tin cụ thể, từ thông tin khách quan về cuốn sách, bộ phim đến thông tin chủ quan của người đọc, người xem hoặc người giới thiệu về cuốn sách, bộ phim đó. |
|
|
5 |
Ngoài phương tiện ngôn ngữ, bài giới thiệu cuốn sách, bộ phim còn sử dụng kết hợp phương tiện phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ,... để tăng hiệu quả của việc cung cấp thông tin. |
|
|
6 |
Bài giới thiệu về cuốn sách, bộ phim hoàn toàn giống với bài phân tích tác phẩm văn học. |
|
|
Trả lời:
STT |
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
1 |
Văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim thuộc loại văn bản nghị luận. |
|
x |
2 |
Mục đích của văn bản giới thiệu một cuốn sách, bộ phim là trình bày cho người đọc biết các thông tin cơ bản, nổi bật về nội dung, hình thức, giá trị,... của cuốn sách hoặc bộ phim đó. |
x |
|
3 |
Nội dung của văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim chỉ bao gồm thông tin khách quan về cuốn sách hoặc bộ phim đó. |
|
x |
4 |
Văn bản giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim thường được trình bày theo trình tự: từ thông tin khái quát đến thông tin cụ thể, từ thông tin khách quan về cuốn sách, bộ phim đến thông tin chủ quan của người đọc, người xem hoặc người giới thiệu về cuốn sách, bộ phim đó. |
|
x |
5 |
Ngoài phương tiện ngôn ngữ, bài giới thiệu cuốn sách, bộ phim còn sử dụng kết hợp phương tiện phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ,... để tăng hiệu quả của việc cung cấp thông tin. |
x |
|
6 |
Bài giới thiệu về cuốn sách, bộ phim hoàn toàn giống với bài phân tích tác phẩm văn học. |
|
x |
Câu 2 trang 38 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Ghép loại câu ở cột A với thông tin phù hợp ở cột B:
Trả lời:
1 - d
2 - c
3 - a
4 - b
A. Văn bản văn học
B. Văn bản thông tin
C. Văn bản nghị luận
D. Văn bản đơn phương thức
Trả lời:
Đáp án B
A. Giới thiệu các thông tin cơ bản về nội dung và nghệ thuật của truyện Lá cờ thêu sáu chữ vàng của Nguyễn Huy Tưởng
B. Giới thiệu các thông tin cơ bản về tác giả Nguyễn Huy Tưởng và sự nghiệp sáng tác của ông
C. Nêu ý kiến của người viết về tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng của Nguyễn Huy Tưởng và phân tích, làm sáng tỏ ý kiến
D. Tranh luận, phản bác các ý kiến chưa thoả đáng về tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng của Nguyễn Huy Tưởng
Trả lời:
Đáp án A
Trả lời:
1 - c
2 - a
3 - b
Trả lời:
A. Cốt truyện chặt chẽ, hấp dẫn, chi tiết đặc sắc, ấn tượng
B. Số lượng nhân vật đông đảo, nhân vật trung tâm Trần Quốc Toản được khắc
hoạ sinh động, chân thực
C. Tinh thần, hào khí của quân dân nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên lần thứ hai được thể hiện sâu sắc
D. Ngôn ngữ cổ kính, trang nhã mà giản dị, tự nhiên; giọng văn hào sảng, tưng bừng, nhiệt huyết
Trả lời:
Đáp án C
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
a) Lá cờ thêu sáu chữ vàng là một thiên truyện giáo dục nhân cách, nâng cao hiểu biết của trẻ em về lịch sử nước nhà, góp phần bồi đắp lòng yêu nước cho các em. |
|
|
b) Câu chuyện mở đầu bằng giấc mơ bắt sống được Sài Thung – một tên sứ nhà Nguyên hống hách — của Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản. |
|
|
c) “Qua rừng, qua núi, qua đèo, qua sông, lá cờ thêu sáu chữ dẫn Hoài Văn và sáu trăm gã hào kiệt đi mãi, đi mãi tới những nơi nào còn bóng quân Nguyên...”. |
|
|
d) Bằng sức tưởng tượng phong phú và sự sáng tạo dồi dào, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đã xây dụng được một cốt truyện chặt chẽ, hấp dẫn với các sự kiện, chi tiết đặc sắc, ấn tượng. |
|
|
Trả lời:
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
a) Lá cờ thêu sáu chữ vàng là một thiên truyện giáo dục nhân cách, nâng cao hiểu biết của trẻ em về lịch sử nước nhà, góp phần bồi đắp lòng yêu nước cho các em. |
|
x |
b) Câu chuyện mở đầu bằng giấc mơ bắt sống được Sài Thung – một tên sứ nhà Nguyên hống hách — của Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản. |
x |
|
c) “Qua rừng, qua núi, qua đèo, qua sông, lá cờ thêu sáu chữ dẫn Hoài Văn và sáu trăm gã hào kiệt đi mãi, đi mãi tới những nơi nào còn bóng quân Nguyên...”. |
x |
|
d) Bằng sức tưởng tượng phong phú và sự sáng tạo dồi dào, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đã xây dụng được một cốt truyện chặt chẽ, hấp dẫn với các sự kiện, chi tiết đặc sắc, ấn tượng. |
|
x |
Trả lời:
- Hình ảnh bìa sách trong bài viết thể hiện chi tiết giới thiệu nội dung tác phẩm, cụ thể hơn là ở phần giới thiệu nội dung Trần Quốc Toản được đánh giặc ngoại xâm.
- Theo em, người giới thiệu lại chọn hình ảnh này vì bìa sách đã khái quát được nội dung nổi bật của tác phẩm, thể hiện được tư thế hiên ngang của Trần Quốc Toản trước quân địch. Việc đưa hình ảnh vào đoạn này giúp người đọc phần nào tưởng tưởng, hình dung được câu chuyện.
Trả lời:
- Ngoài các thông tin được giới thiệu trong văn bản, em còn muốn biết thêm ý nghĩa của nhan đề tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng.
- Để biết thêm thông tin, em có thể đọc đi, đọc lại tác phẩm để ngẫm nghĩ hoặc tìm đọc các bài viết liên quan để hiểu hơn về thông tin nhan đề bài viết.
Câu 11 trang 40 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
TIỂU THUYẾT TẮT ĐÈN CỦA NGÔ TẤT TỐ
(1) Tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1932 – 1945. Tuy được in thành sách vào năm 1939, nhưng thực ra đây là tác phẩm đã được tác giả ấp ủ từ nhiều năm trước. Ngay từ năm 1936, báo Tương lai và báo Việt nữ đã đăng một số chương trong Tắt đèn. Do ảnh hưởng của phong trào đấu tranh sôi nổi thời kì Mặt trận Dân chủ (1936 – 1939), vấn đề nông dân đã trở thành một đề tài lớn trong văn học Việt Nam đương thời, được nhiều nhà văn thuộc các khuynh hướng khác nhau đề cập. Cuộc sống cơ cực của người nông dân bị áp bức, bóc lột tàn tệ được Ngô Tất Tố quan tâm tha thiết từ lâu. Do có sự gắn bó sâu sắc với người nông dân, yêu cầu của thời đại đã trở thành sự thôi thúc bên trong của nhà văn. Tắt đèn là sự tổng hợp cả bề rộng và bề sâu những điều ông đã quan sát, cảm xúc, suy nghĩ về cuộc sống người nông dân đương thời.
(2) Mở đầu tác phẩm là không khí căng thẳng, ngột ngạt của làng Đông Xã trong những ngày sưu thuế. Cổng làng đóng lại, công việc cày bừa đình đốn, bọn li trưởng, trương tuần chửi bới, quát tháo om sòm; mấy tên cai lệ, lính cơ tay thước, roi song, dây thừng đi tróc người thiếu thuế. Tiếng trống, mõ, tù và inh ỏi, tiếng thét lác, đánh đập, tiếng kêu khóc thảm thiết vang lên như trong một cuộc săn người. Gia đình chị Dậu thuộc loại “nhất nhì trong hạng cùng đinh” nên chị phải chạy vạy ngược xuôi để có tiền nộp suất sưu cho anh Dậu. Bọn nhà giàu chẳng những không cho chồng chị vay mượn mà còn nhiếc móc, đe doạ. Anh Dậu đang ốm cũng bị bọn tay sai xông đến đánh trói, lôi ra đình cùm kẹp. Chị đành phải dứt ruột đem cái Tí, đứa con gái đầu lòng lên bảy tuổi, bán cho lão Nghị Quế bên thôn Đoài. Vợ chồng lão giàu có mà keo kiệt, tàn ác, đã lợi dụng tình cảnh khốn cùng của chị, mua cái Tí và cả một ổ chó mà chỉ trả hai đồng bạc! Cộng với mấy hào bán gánh khoai, chị tưởng vừa đủ nộp suất sưu và chồng sẽ được tha về; ngờ đầu, bọn lí dịch lại bắt chị phải nộp cả suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái! Thật là cùng đường. Giữa đình làng, tiếng kêu uất ức của chị vang lên thảm thiết. Đêm hôm ấy, người ta công anh Dậu rũ rượi như một xác chết ở ngoài đình về trả cho chị. Gọi mặt anh không tỉnh, chị vô cùng hoảng sợ, đau đớn. May sao, nhờ bà con xung quanh xúm đến cứu giúp, anh Dậu đã tỉnh lại. Một bà lão hàng xóm ái ngại cảnh nhà chị nhịn đói suốt từ hôm qua, mang đến cho chị bát gạo để nấu cháo. Sáng sớm hôm sau, khi anh Dậu vừa cố ngồi dậy cầm bát cháo, chưa kịp đưa lên miệng thì tên cai lệ và gã đầy tớ lí trưởng lại xộc vào định trói anh mang đi. Van xin thiết tha cũng không được, chị Dậu đã liều mạng chống lại quyết liệt, đánh ngã cả hai tên tay sai vô lại. Chị bị bắt lên huyện. Lão quan phủ Tư Ấn lợi dụng tình cảnh của chị, cho chị tiền và giở trò bỉ ổi. Chị đã kiên quyết cự tuyệt, giằng nắm bạc ném vào mặt hắn và du hắn ngã kềnh. Cuối cùng, để có tiền nộp thuế cho chồng, chị đành gửi con, nhận lời lên tỉnh đi ở vú. Chủ của chị là một quan phủ già, dâm đãng, trong một đêm “tắt đèn”, đã mò vào buồng chị... Chị Dậu gạt mạnh bàn tay của lão, vùng chạy ra ngoài sân, giữa lúc trời tối đen như mực, “tối như tiền đồ của chị”...
(3) Tắt đèn đã dựng lên một bức tranh chân thực, điển hình về xã hội nông thôn Việt Nam đương thời, có sức tố cáo mãnh liệt. Qua mấy ngày sưu thuế, tác giả xoáy sâu vào nạn thuế thân (còn gọi là thuế định) đánh vào nam giới, một thứ thuế đã man, quái gở, “một di tích Trung cổ”. Tác phẩm đã phê phán xã hội thực dân, phong kiến và thể hiện thật cảm động cuộc sống cùng quẫn, thê thảm của người nông dân lao động bị áp bức, bóc lột. Tác phẩm tập trung làm nổi bật mâu thuẫn đối kháng gay gắt trong lòng nông thôn Việt Nam trước cách mạng. Tuy dung lượng không lớn, Tắt đèn đã đưa ra đủ mặt những đại diện của giai cấp thống trị trong xã hội nông thôn khi đó: bọn địa chủ độc ác, keo kiệt; bọn cường hào tham lam, thô lỗ; bọn quan lại dâm ô, bỉ ổi; bọn tay sai đầu trâu mặt ngựa;... Sau bọn chúng, thấp thoáng bóng “ông Tây” với chính sách sưu thuế dã man. Với thái độ yêu ghét dứt khoát, không chút mơ hồ, Ngô Tất Tố đã nhìn thấu bản chất tàn ác, xấu xa, mất hết tính người của chúng, miêu tả chúng bằng những nét sắc sảo, linh hoạt. Đặc sắc hơn cả, Tắt đèn đã xây dựng được một điển hình chân thực, đẹp đẽ, khoẻ mạnh về người phụ nữ nông dân lao động. Qua nhân vật chị Dậu, tác giả không những hiểu sâu nỗi khổ của người nông dân mà còn khẳng định phẩm chất đẹp đẽ, không gì có thể vùi dập của họ. Tác phẩm có những trang thật cảm động miêu tả nỗi lòng người mẹ, người vợ của chị Dậu. Chị còn là một phụ nữ lao động đảm đang, tháo vát, thông minh, ý nhị; sống trong nghèo khổ, chị vẫn có một ý thức về nhân phẩm mạnh mẽ, tiến tài không thể làm vẫn đục, bạo lực không thể khuất phục. Chị Dậu rất mực dịu hiển nhưng không yếu đuối; khi cần, chị đã phản kháng dũng cảm, thể hiện sức sống kiện cường, bất khuất của người phụ nữ nông dân Việt Nam.
Tắt đèn là một trong những thành tựu đặc sắc của tiểu thuyết Việt Nam trước năm 1945. Kết cấu tác phẩm chặt chẽ, rất liền mạch, giàu tính kịch. Đặc biệt, với số trong trang ít ỏi, Tắt đèn đã dựng nên một số tính cách điển hình" khá hoàn chỉnh một hoàn cảnh điển hình”. Khi vừa ra đời, tác phẩm đã được dư luận tiến bộ nhiệt liệt hoan nghênh. Vũ Trọng Phụng coi Tắt đèn là “một tiểu thuyết có luận đề xã hội, hoàn toàn phụng sự dân quê, một áng văn có thể gọi là kiệt tác, tùng lai chưa từng thấy”
(Theo Nguyễn Hoành Khung, Từ điển văn học bộ mới, NXB Thế giới, Hà Nội, 2003)
a) Văn bản Tiểu thuyết “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố được viết nhằm mục đích gì?
b) Hoàn thành bảng sau để tìm hiểu thông tin được trình bày trong mỗi phần của văn bản:
Phần |
Thông tin được giới thiệu |
|
Ý chính |
Thông tin cụ thể làm rõ ý chính |
|
(1) |
Mẫu: Giới thiệu chung về tác phẩm Tắt đèn. |
Mẫu: - Thể loại: tiểu thuyết; tác giả: Ngô Tất Tố. - Tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1932 – 1945. - Được in thành sách năm 1939. - Một số chương được in từ năm 1936 trên báo Tương lai và Việt nữ. - Nguyên nhân ra đời: sự thôi thúc của thời đại và sự quan tâm tha thiết của nhà văn với cuộc sống của người nông dân. |
(2) |
|
|
(3) |
|
|
c) Từ bảng trên, hãy chỉ ra những nội dung nào là thông tin khách quan về tác phẩm Tắt đèn, những nội dung nào là ý kiến chủ quan của người giới thiệu về tác phẩm.
d) Theo em, có thể đảo trật tự trình bày nội dung của các phần trong văn bản được không? Vì sao?
e) Ngoài các thông tin được giới thiệu trong văn bản, em còn muốn biết thêm điều gì nữa về tác phẩm Tắt đèn? Em làm thế nào để có được các thông tin đó?
g) Dựa vào nội dung của văn bản trên, kết hợp với những tìm hiểu của em về tác phẩm Tắt đèn, hãy tạo một văn bản đồ hoạ (infographic) để giới thiệu tác phẩm.
Trả lời:
a) Văn bản có mục đích giới thiệu thông tin cho bạn đọc về nội dung và nghệ thuật cuốn tiểu thuyết Tắt đèn của nhà văn Ngô Tất Tố.
b)
Phần |
Thông tin được giới thiệu |
|
Ý chính |
Thông tin cụ thể làm rõ ý chính |
|
(1) |
Giới thiệu chung về tác phẩm Tắt đèn. |
- Thể loại: tiểu thuyết; tác giả: Ngô Tất Tố. - Tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1932 – 1945. - Được in thành sách năm 1939. - Một số chương được in từ năm 1936 trên báo Tương lai và Việt nữ. - Nguyên nhân ra đời: sự thôi thúc của thời đại và sự quan tâm tha thiết của nhà văn với cuộc sống của người nông dân. |
(2) |
Tóm tắt tác phẩm Tắt đèn. |
- Làng Đông Xá căng thẳng, ngột ngạt trong những ngày sưu thuế. - Nhà chị Dậu thuộc dạng cùng đinh, không có tiền nộp sưu nên anh Dậu bị đánh trói, mang ra đình. - Dù đã bán cái Tí và đàn chó mới mở mắt cho lão Nghị Quế, nhưng anh Dậu vẫn bị bắt lại vì phát sinh thêm suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái chưa đóng. - Van xin tha cho chồng không được, chị Dậu liều mạng chống lại quyết liệt. - Chị Dậu bị bắt lên huyện, quan phủ Tư Ân giở trò bỉ ổi, chị kiên quyết chống lại. - Để có tiền nộp sưu, chị đành gửi con, lên tỉnh đi ở vú. - Trong một đêm “tắt đèn”, quan phủ già dâm đãng đã mò vào buồng chị. Chị gạt tay hắn, chạy ra ngoài sân giữa lúc trời tối đen như mực, “tối như tiền đồ của chị”. |
(3) |
Giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Tắt đèn. |
- Dựng lên bức tranh chân thực, điển hình về xã hội Việt Nam đương thời, có sức tố cáo mãnh liệt: + Nạn thuế thân, cuộc sống cùng quẫn, thê thảm của người nông dân bị áp bức, mâu thuẫn đối kháng gay gắt trong lòng xã hội Việt Nam trước cách mạng. + Chân dung đại diện của giai cấp thống trị tàn ác, xấu xa, mất hết tính người trong xã hội nông thôn khi đó. + Điển hình chân thực, đẹp đẽ, khoẻ mạnh về người phụ nữ nông dân lao động: nỗi lòng của người mẹ, người vợ; sự đảm đang, tháo vát, ý nhị; ý thức về nhân phẩm mạnh mẽ. - Thành tựu đặc sắc của tiêu thuyết Việt Nam trước năm 1945: + Kết cấu chặt chẽ, liền mạch, giàu kịch tính. + Xây dựng tính cách điển hình trong hoàn cảnh điển hình. - Khi vừa ra đời, tác phẩm được dư luận tiến bộ hoan nghênh nhiệt liệt. |
c) Các thông tin khách quan về tác phẩm Tắt đèn gồm:
- Tên tác phẩm, tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
- Phần tóm tắt nội dung tác phẩm.
- Đánh giá của nhà văn Vũ Trọng Phụng về tác phẩm.
Các thông tin thể hiện ý kiến chủ quan của người viết về tác phẩm gồm:
- Đánh giá và làm rõ giá trị nội dung của tác phẩm.
- Đánh giá và làm rõ giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
d) Văn bản không thể thay đổi trình tự sắp xếp nội dung vì nó sẽ phá vỡ tính lô gích của bài viết. Bài viết đi từ giới thiệu chung khái quát về tác phẩm đến tóm tắt nội dung tiểu thuyết Tắt đèn và cuối cùng đánh giá về giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm là hợp lí. Trình tự bài đã đáp ứng được mục đích đặt ra của người viết. Chính vì vậy, việc thay đổi thứ tự khiến nội dung không có sự kiện kết và gợi mở đến người đọc.
e) - Ngoài những thông tin trong văn bản, em còn muốn biết thêm những nhận định, đánh giá của các nhà phê bình văn học khác về tác phẩm.
- Để biết thêm thông tin, em có thể tìm đọc ở các nguồn:
+ Tìm đọc tác phẩm Tắt đèn.
+ Tìm đọc các tài liệu giới thiệu, nhận xét,... của các nhà nghiên cứu, bạn đọc khác về tác phẩm Tắt đèn quan các thông tin trên mạng, các các diễn đàn văn học, các cuốn sách phê bình văn học của các nhà văn, nhà phê bình nổi tiếng.
g) Sơ đồ tư duy:
Bộ phim Người cha và con gái
Câu 1 trang 43 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Mục đích phần sa pô của văn bản này là gì?
A. Cung cấp thông tin tóm tắt văn bản cho người đọc
B. Thu hút sự chú ý của người đọc
C. Giới thiệu ý kiến nhận xét của khán giả uy tín về bộ phim
D. Giới thiệu điều ấn tượng nhất trong bộ phim
Trả lời:
Đáp án D
a) Giới thiệu chung về bộ phim Người cha và con gái
b) Người cha chia tay con gái ở cái bến nhỏ
c) Loại phim, đạo diễn, năm thực hiện, thời lượng, giải thưởng đạt được,...
d) Người con gái kiên trì trở lại bến sông tìm cha hết năm này qua năm khác, từ lúc còn là cô bé cho đến khi đã là bà cụ già và bến sông đã hoá thành một vùng lau lách um tùm
e) Giới thiệu về nghệ thuật của bộ phim Người cha và con gái
g) Tông màu chủ đạo của phim
h) Cảnh vẽ trong phim
i) Bà lão bước xuống lòng bến, phát hiện con thuyền năm xưa của người cha bị mắc cạn trong cát
k) Các hình ảnh ẩn dụ trong phim
l) Động tác, cử chỉ, âm nhạc nền của phim
m) Bà lão nằm xuống lòng thuyền, trong phút chốc bả thấy hình ảnh người cha hiện ra, bà lão trở thành cô bé, hai cha con ôm chặt lấy nhau trong xúc động
n) Nêu thông điệp, ý nghĩa của bộ phim
o) Bộ phim làm người đọc sống lại những kỉ niệm thời thơ ấu, giúp nhận ra sự quý giá vô cùng của tình phụ tử
p) Hãy trân trọng người cha, người mẹ,...
q) Giới thiệu nội dung bộ phim Người cha và con gái
Thông tin chính của mỗi phần |
Thông tin chi tiết làm rõ cho thông tin chính |
Phần (1): ... |
|
Phần (2): ... |
|
Phần (3): ... |
|
Phần (4): ... |
|
Trả lời:
Thông tin chính của mỗi phần |
Thông tin chi tiết làm rõ cho thông tin chính |
Phần (1): a) |
c) |
Phần (2): q) |
b), d), i), m) |
Phần (3): e) |
g), h), k), l) |
Phần (4): n) |
o), p) |
a) Người cha và con gái (Father and Daughter) là một bộ phim hoạt hình ngắn không lời của đạo diễn người Hà Lan Mai-cơn Đu-đốc đơ Guýt thực hiện năm 2000.
b) Âm nhạc cùng với hình ảnh đã thay lời thoại, biểu đạt thành công tâm trạng của nhân vật: cảm xúc lưu luyến khi chia tay của hai cha con, tâm trạng phơi phới của cô con gái ngày ngày ngược gió đạp xe đi đón cha, bà lão đạp xe trong mệt mỏi với những hi vọng, đợi chờ không tắt, khoảng lặng chùng xuống khi người con nhìn thấy chiếc thuyền xưa...
c) Phim bắt đầu bằng hình ảnh hai cha con cùng đạp xe trên con đường đồi.
d) Hai cha con dang rộng vòng tay, ôm chặt lấy nhau trong ấm áp, yêu thương, xúc động.
e) Hãy trân trọng người cha, người mẹ đang bên bạn, bởi vì có họ ở bên là một niềm hạnh phúc vô giá!
Trả lời:
– Thông tin khách quan về bộ phim: trích dẫn a), c), đ).
– Ý kiến chủ quan của người giới thiệu về bộ phim: trích dẫn b), e).
Trả lời:
- Các hình ảnh trong bài giới thiệu được lấy từ bộ phim Người cha và con gái.
- Tác giả chọn những hình ảnh này vì các hình ảnh đã minh hoạ một chi tiết trong bộ phim bổ sung thông tin về bộ phim bên cạnh thông tin được trình bày bằng kênh ngôn ngữ; việc chọn hai hình ảnh mở đầu và kết thúc bộ phim đã tạo ấn tượng, khơi gợi cảm xúc, hứng thú,... cho người đọc văn bản.
Trả lời:
- Ngoài các thông tin được giới thiệu trong bài viết, em còn muốn biết thêm thông tin về ý nghĩa của cách phối màu và dựng đường nét cho bộ phim Người cha và con gái. Màu của phim gồm toàn những màu trầm, lạnh và buồn, như nâu, xám, đen, đôi khi có chút màu xanh lá, xanh lam. Đây là những tông màu trầm buồn, là mang đến cảm giác lạnh lẽo, cô đơn cho bối cảnh bộ phim. Ngoài ra trong một bộ phim mang nhiều xúc cảm như vậy nhưng lại không có bất cứ đặc tả nào về xúc cảm trên gương mặt của nhân vật. Thường chúng ta chỉ quan sát các nhân vật qua cái bóng của họ với những đường nét dáng hình cơ bản.
Câu 6 trang 45 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
HOÀNG TỬ BÉ – NỖI BUỒN CỦA SỰ LÃNG QUÊN
Kế thừa thành công sẵn có của tiểu thuyết gốc mang tên The Little Prince (cuốn truyện thiếu nhi có nội dung vô cùng sâu sắc đã được xuất bản trên 250 nước đồng thời bán được 200 triệu bản trên toàn thế giới), bộ phim Hoàng tử bé của đạo diễn Mác Ót-bon (Mark Osborne) đã không quá khó khăn để giành được sự quan tâm, đón nhận nồng nhiệt của khán giả trên toàn thế giới và trở thành bộ phim hoạt hình của Pháp có doanh thu quốc tế cao nhất từ trước đến nay.
Với mong muốn tìm lại cho người xem một bầu trời tuổi thơ tràn đầy sự háo hức, những giấc mơ bay bổng và trí tưởng tượng không giới hạn, đạo diễn đã mang đến cho khán giả một bộ phim vô cùng duyên dáng, phù hợp với mọi đối tượng. Bộ phim là nơi mà những đứa trẻ có thể oà lên vì kinh ngạc bởi cuộc phiêu lưu kì thú xuyên qua các tiểu hành tinh và sa mạc đầy màu sắc, còn khán giả trưởng thành thì có những giây phút tĩnh lại, để nghĩ về những kỉ niệm tuổi thơ trong sáng đã bị thời gian làm lãng quên.
Không quá khó khăn để ngay từ những cảnh quay đầu tiên, khán giả có thể nhận ra bộ phim sẽ không đi theo nội dung của cuốn tiểu thuyết gốc. Thay vào đó là câu chuyện về một cô bé với lịch học dày đặc, có thể thu xếp ổn thoả một vụ phá hoại tài sản cá nhân bao gồm gọi cảnh sát, chụp ảnh hiện trường và đòi tiền bồi thường, nhưng lại không thể trả lời được câu hỏi “Mai này em muốn trở thành người như thế nào?” trong cuộc thi tuyển gay gắt vào trường công của thành phố. Để đảm bảo tương lai cho con gái mình, mẹ cô bé đã chuyển về một căn nhà mới, tại đây, cô bé đã gặp một người phi công lập dị, chính ông già kì quái này đã giúp cô nhóc có một hành trình vô cùng thú vị để tìm lại tuổi thơ của mình.
Sự khô khan, đơn điệu và khó hiểu của người lớn trong câu chuyện gốc đã được truyền đạt rõ ràng trong phim thông qua những hình ảnh có tông màu lạnh như trắng, xám; phụ huynh mặc những bộ vest nhàm chán, mặt lạnh tanh không cảm xúc; những ngôi nhà nhang nhác nhau được xếp đều tăm tắp và khắp nơi là âm thanh của tiếng đồng hồ kêu tích tắc; những con số về chứng khoán, dự báo thời tiết, sổ sách và một cuộc sống được chuẩn bị sẵn bởi các kế hoạch. Chỉ đến khi bước vào giới của người phi công già và đọc được những câu chuyện về hoàng tử bé, thế giới của cô nhóc mới trở nên tràn ngập màu sắc của đồng cỏ có hoa, nơi có những cánh diều đầy màu sắc, một người bạn để tâm sự, một người bạn để tưởng tượng về và một con cáo bông nhỏ để ngắm sao trời.
Xuyên suốt bộ phim là thông điệp vô cùng ý nghĩa: “Điều đáng buồn nhất không phải là sự trưởng thành mà là lãng quên.”. Khi lớn lên, vô tình chúng ta đã quên rất nhiều điều ngọt ngào của tuổi thơ như việc sở hữu những ước mơ, yêu thương những điều giản dị gắn bó với chúng ta, dù cho đó chỉ là một bông hoa tầm thường hay một con cừu mà mình không hề
nhìn thấy hoặc đơn giản chỉ là cho đi thật nhiều và giữ cho mình thật nhiều người bạn. Thay vì giữ những suy nghĩ rất trong sáng đó, sự trưởng thành làm cho người ta trở nên toan tính, thích sở hữu những thứ không thuộc về mình, luôn luôn ra lệnh dù không ai lắng nghe, và mong muốn được ngưỡng mộ vì những điều bản thân không có. Chúng ta thậm chí còn quên cả việc lắng nghe và quan tâm đến chính những người thân yêu. Cứ mỗi nhân vật “người lớn” xuất hiện trong phim, khán giả lại thấy thêm một góc tối trong suy nghĩ của mình. Chính vì vậy, hình ảnh ông lão phi công lại càng được khán giả yêu quý và thương xót bởi việc giữ lại được cho mình sự hài hước, lạc quan và tâm hồn mơ mộng đã biến ông trở nên lạc lõng trong thế giới lạnh lẽo của những người trưởng thành.
Mác Ót-bon vốn đã rất thành công bởi sự hài hước và sáng tạo trong Kungfu Panda – điều mà ở Hoàng tử bé ông vẫn làm rất tốt. Bên cạnh việc chuyển thể thành công cuốn tiểu thuyết qua những cảnh quay slow-motion được làm từ giấy và gỗ tuyệt đẹp, những cảnh quay về cuộc sống trong thế giới thực của cô bé được trình bày dưới dạng 3D cũng hết sức mượt mà, đẹp mắt. Mỗi hình ảnh, màu sắc và âm thanh đều được xử lí với ẩn ý riêng để chiêu đãi cho khán giả những thước phim rực rỡ màu sắc mà tràn đầy ý nghĩa về tình bạn và gia đình.
Tuy nhiên, những ai mong chờ các trường đoạn về chuyến thăm của hoàng tử bé tới các tiểu hành tinh hay câu chuyện với chú cáo nhỏ ở sa mạc có thể sẽ gặp chút nuối tiếc khi nội dung cuốn tiểu thuyết gốc chỉ được kể lướt qua trong khoảng 15 phút. Thay vào đó, đạo diễn chú trọng hơn vào việc giải quyết câu hỏi “Điều gì sẽ xảy ra khi hoàng tử bé trưởng thành và liệu cầu có thể trở về với bông hồng của mình?”. Nửa cuối của bộ phim là chuyến phiêu lưu đi tìm hoàng tử bé của cô bé, Đây có lẽ là quyết định gây tranh cãi nhiều nhất trong bộ phim này của Mác (t-bon, bởi nếu bám sát câu chuyện của tác giả Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri, bộ phim sẽ chỉ gói gọn trong khoảng 30 phút, đồng thời, nội dung phim sẽ trở nên khá trứng tượng. Việc mở rộng nội dung kịch bản giúp bộ phim trở nên sáng tạo hơn và khác hoạ rõ nét thêm thông điệp về nỗi buồn của sự trưởng thành. Thế nhưng, những khán giả trung thành của bộ phim sẽ cảm thấy các phân cảnh yêu thích của mình bị lướt qua quá chóng vánh, đồng thời khó chấp nhận hình tượng hoàng tử bé ngày thơ, trong sáng bị thay đổi hoàn toàn khi lớn lên. Bên cạnh đó, sự hình thành và xuất hiện của hành tinh mới, nơi mọi nhân vật phụ đều hội tụ về đã không được giải thích rõ ràng, đem lại cảm giác khá gượng ép và khó hiểu cho người xem.
Thế nhưng, một bộ phim hoạt hình, nơi mà nhân vật có thể chu du khắp các hành tinh chỉ với một đàn chim, thì có lẽ chúng ta không nên đòi hỏi quá nhiều sự chính xác và tính lô gích. Với nội dung sâu sắc, màu sắc đẹp mắt và phần âm nhạc du dương, trong sáng như những bài đồng dao, bộ phim Hoàng tử bé vẫn là một tác phẩm nghệ thuật được đầu tư kĩ lưỡng, gửi gắm tình cảm chân thành tới những điều giản dị nhất và giúp khán giả thêm nâng niu những kỉ niệm tuổi thơ của mình.
(Theo tix.vn, 11-1-2016)
a) Các phát biểu sau đây là đúng hay sai?
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
1) Văn bản trên thuộc kiểu văn bản văn học. |
|
|
2) Sa pô của văn bản cung cấp thông tin về sự thành công của bộ phim Hoàng tử bé và thu hút sự chú ý của người đọc. |
|
|
3) Cốt truyện phim được chuyển thể trung thành với cốt truyện trong tiểu thuyết Hoàng tử bé. |
|
|
4) Bài giới thiệu chỉ sử dụng phương tiện ngôn ngữ. |
|
|
b) Mục đích của văn bản này là gì?
A. Giới thiệu về bộ phim Hoàng tử bé
B. Nêu ý kiến và làm sáng tỏ ý kiến của người viết về bộ phim Hoàng tử bé
C. Chỉ ra những điểm gặp gỡ giữa cuốn tiểu thuyết Hoàng tử bé và bộ phim cùng tên
D. Giới thiệu những ấn tượng của người xem về bộ phim Hoàng tử bé
c) Xác định bố cục văn bản và nêu nội dung của từng phần.
d) Mỗi trích dẫn sau đây là thông tin khách quan về bộ phim hay ý kiến chủ quan của người giới thiệu về bộ phim?
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
1) “Với mong muốn tìm lại cho người xem một bầu trời tuổi thơ tràn đầy sự háo hức, những giấc mơ bay bổng và trí tưởng tượng không giới hạn, đạo diễn đã mang đến cho khán giả một bộ phim vô cùng duyên dáng, phù hợp với mọi đối tượng. |
|
|
2) “... Câu chuyện về một cô bé với lịch học dày đặc, có thể thu xếp ổn thoả một vụ phá hoại tài sản cá nhân bao gồm gọi cảnh sát, chụp ảnh hiện trường và đòi tiền bồi thường, nhưng lại không thể trả lời được câu hỏi “Mai này em muốn trở thành người như thế nào?” trong cuộc thi tuyển gay gắt vào trường công của thành phố.” |
|
|
3) “Để đảm bảo tương lai cho con gái mình, mẹ cô bé đã chuyển về một căn nhà mới, tại đây, cô bé đã gặp một người phi công lập dị, chính ông già kì quái này đã giúp cô nhóc có một hành trình vô cùng thú vị để tìm lại tuổi thơ của mình.”. |
|
|
4) “Xuyên suốt bộ phim là thông điệp vô cùng ý nghĩa: “Điều đáng buồn nhất không phải là sự trưởng thành mà là lãng quên.”.”. |
|
|
Trả lời:
a)
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
1) Văn bản trên thuộc kiểu văn bản văn học. |
|
x |
2) Sa pô của văn bản cung cấp thông tin về sự thành công của bộ phim Hoàng tử bé và thu hút sự chú ý của người đọc. |
x |
|
3) Cốt truyện phim được chuyển thể trung thành với cốt truyện trong tiểu thuyết Hoàng tử bé. |
|
x |
4) Bài giới thiệu chỉ sử dụng phương tiện ngôn ngữ. |
|
x |
b) Đáp án A
c) Bố cục và nội dung của từng phần văn bản có thể được xác định như sau:
- Phần 1: Từ đầu đến “tuổi thơ của mình”: Giới thiệu chung và trình bày nội dung của bộ phim.
- Phần 2: Từ “Sự khô khan, đơn điệu” đến “ngắm sao trời”: Giới thiệu về đặc sắc nghệ thuật của bộ phim.
- Phần 3: Phần còn lại: Giới thiệu thông điệp của bộ phim và đánh giá chung về bộ phim.
d)
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
1) “Với mong muốn tìm lại cho người xem một bầu trời tuổi thơ tràn đầy sự háo hức, những giấc mơ bay bổng và trí tưởng tượng không giới hạn, đạo diễn đã mang đến cho khán giả một bộ phim vô cùng duyên dáng, phù hợp với mọi đối tượng. |
|
x |
2) “... Câu chuyện về một cô bé với lịch học dày đặc, có thể thu xếp ổn thoả một vụ phá hoại tài sản cá nhân bao gồm gọi cảnh sát, chụp ảnh hiện trường và đòi tiền bồi thường, nhưng lại không thể trả lời được câu hỏi “Mai này em muốn trở thành người như thế nào?” trong cuộc thi tuyển gay gắt vào trường công của thành phố.” |
x |
|
3) “Để đảm bảo tương lai cho con gái mình, mẹ cô bé đã chuyển về một căn nhà mới, tại đây, cô bé đã gặp một người phi công lập dị, chính ông già kì quái này đã giúp cô nhóc có một hành trình vô cùng thú vị để tìm lại tuổi thơ của mình.”. |
x |
|
4) “Xuyên suốt bộ phim là thông điệp vô cùng ý nghĩa: “Điều đáng buồn nhất không phải là sự trưởng thành mà là lãng quên.”.”. |
|
x |
Cuốn sách Chìa khóa vũ trụ của Gioóc-giơ
Câu 1 trang 48 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Cuốn sách được giới thiệu trong văn bản thuộc loại nào?
A. Sách trang bị kĩ năng sống cho người đọc
B. Sách khoa học
C. Sách văn học
D. Sách giáo khoa
Trả lời:
Đáp án B
Trả lời:
Trả lời:
- Mục đích của văn bản: Giới thiệu cho người đọc các thông tin về nội dung và hình thức của cuốn sách Chìa khoá vũ trụ của Gioóc-giơ, khích lệ người đọc tìm đọc để mở mang hiểu biết, khám phá các thông tin khoa học trong cuốn sách.
- Để đạt được mục đích đó, người viết đã sắp xếp các thông tin chính theo trật tự: từ thông tin khái quát về tác giả, tác phẩm đến thông tin cụ thể về nội dung, hình thức của cuốn sách.
- Về cơ bản, trật tự trình bày trong bài giới thiệu đảm bảo tính lô gích, phù hợp với việc tiếp nhận của người đọc. Một số thông tin bộ phận trong từng phần có thể hoán đổi vị trí, ví dụ có thể đặt phần giới thiệu hình thức của cuốn sách trước phần giới thiệu nội dung.
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
a) Tác giả của Chìa khoả vũ trụ của Gioóc-giơ là hai cha con, Xti-vân Hoóc-kinh và Lu-xi – con gái ông. |
|
|
b) Chìa khoá vũ trụ của Gioóc-giơ được phát hành tại Việt Nam từ năm 2008 qua bản dịch của dịch giả Lê Minh Đức, do Nhà xuất bản Văn học ấn hành. |
|
|
c) Chìa khoá vũ trụ của Gioóc-giơ còn nhắn gửi thông điệp về mục tiêu tìm một hành tinh khác có sự sống chuẩn bị cho loài người mai sau, về mong muốn bảo vệ môi trường của Trái Đất,... |
|
|
d) Cuốn sách bắt đầu bằng câu chuyện của cậu bé Gioóc-giơ hiền lành và rất đỗi khổ sở vì bố mẹ gần như triệt tiêu những gì liên quan đến khoa học trong nhà. |
|
|
e) Là một cuốn sách khoa học nhưng Chìa khoả vũ trụ của Gioóc-giơ không khô khan. |
|
|
g) “Tôi muốn nói với các bạn về những điều này bởi vì khoa học là hết sức quan trọng.”. |
|
|
h) Bạn đọc sẽ lần lượt tìm hiểu về sự ra đời của ngôi sao, khám phá hệ Mặt Trời với mọi vật thể bị hút bởi lực hấp dẫn của nó, và không thể không kể về chuyến du hành tới “hố đen”. |
|
|
Trả lời:
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
a) Tác giả của Chìa khoả vũ trụ của Gioóc-giơ là hai cha con, Xti-vân Hoóc-kinh và Lu-xi – con gái ông. |
x |
|
b) Chìa khoá vũ trụ của Gioóc-giơ được phát hành tại Việt Nam từ năm 2008 qua bản dịch của dịch giả Lê Minh Đức, do Nhà xuất bản Văn học ấn hành. |
x |
|
c) Chìa khoá vũ trụ của Gioóc-giơ còn nhắn gửi thông điệp về mục tiêu tìm một hành tinh khác có sự sống chuẩn bị cho loài người mai sau, về mong muốn bảo vệ môi trường của Trái Đất,... |
|
x |
d) Cuốn sách bắt đầu bằng câu chuyện của cậu bé Gioóc-giơ hiền lành và rất đỗi khổ sở vì bố mẹ gần như triệt tiêu những gì liên quan đến khoa học trong nhà. |
x |
|
e) Là một cuốn sách khoa học nhưng Chìa khoả vũ trụ của Gioóc-giơ không khô khan. |
|
x |
g) “Tôi muốn nói với các bạn về những điều này bởi vì khoa học là hết sức quan trọng.”. |
x |
|
h) Bạn đọc sẽ lần lượt tìm hiểu về sự ra đời của ngôi sao, khám phá hệ Mặt Trời với mọi vật thể bị hút bởi lực hấp dẫn của nó, và không thể không kể về chuyến du hành tới “hố đen”. |
x |
|
Trả lời:
Theo em, nếu được đọc bài giới thiệu sách này, bạn đó có thay đổi suy nghĩ ban đầu vì Cuốn sách Chìa khóa vũ trụ được viết dưới dạng hành trình phiêu lưu khoa học, kết hợp giữa các khái niệm vật lý, thiên văn học, và triết học với những câu chuyện thú vị và hình ảnh sinh động. Sách này có thể giúp người đọc hiểu được các khái niệm khoa học phức tạp một cách dễ dàng và thú vị hơn, đồng thời giúp họ có cái nhìn rõ ràng hơn về vũ trụ và các vấn đề khoa học liên quan. Với phong cách viết nhẹ nhàng, dễ hiểu, Cuốn sách Chìa khóa vũ trụ có thể giúp người đọc thấy rằng sách khoa học cũng có thể thú vị và dễ đọc.
Câu 6 trang 50 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
ĐỌC SÁCH: LỒNG KÍNH
Ni-cô-lát Ca (Nicholas Carry không phải là một kẻ chống công nghệ. Đang hiểu rằng nếu được sử dụng thông minh, các máy móc sẽ mở ra rất nhiều thàn năng cho con người và thúc đẩy nhân loại đi xa hơn.
Nhưng nguy hiểm lớn nhất mà con người phải đối mặt với sự tự động hoá chính là chúng ta ngày càng phụ thuộc vào nó.
Tháng 5-2009, chiếc phi cơ Airbus 2009 cất cánh lần cuối, khi đang bay từ Ri-ô (Rio) đến Pa-ri thì “chết sững” giữa không trung và lao xuống Đại Tây Dương. Toàn bộ 228 người trên máy bay thiệt mạng. Sau khi tìm thấy hộp đen, người ta phát hiện hoá ra chế độ tự lái đã “nổi loạn”, các phi công buộc phải tự điều khiển, và rủi ro thay, họ đã mất đi năng lực xử lí tình huống khẩn cấp vì từ trước đến nay luôn có hệ thống “tự động hoá” giúp đỡ.
Đây là chỉ một ví dụ trong hơn 375 nguồn tài liệu tác giả Ni-cô-lát Ca đã tỉ mỉ nghiên cứu để trình bày trong cuốn sách Lồng kinh, hòng soi xét mối quan hệ giữa tự động hoá và chúng ta, vốn từ trước đến nay vẫn bị phủ bóng bởi những diễn ngôn quá lạc quan về sự nhiệm mầu của công nghệ số.
Trong cuốn sách trước đó, Trí tuệ giả tạo, Ca đã từng làm nên tên tuổi của mình khi dũng cảm đi ngược lại đám đông “cuồng” công nghệ, vì ông lập luận rằng Internet đang làm con người ngu ngốc đi, không thể tập trung vào đọc sách, và khiến khả năng suy nghĩ ngày càng yếu kém. Công cụ không bao giờ chỉ là một phương tiện, và với sự phát triển như vũ bão của các rô bốt, công nghệ tự động hoá và máy móc tự hành, Ca lại đặt câu hỏi tương tự trong Lồng kinh, rằng liệu loài người có đang đi nhầm đường khi nhắm mắt tin vào vị thần mang tên “Tự động hoá”?
Ví dụ, hiểm hoạ khi các phi công ngày càng chia sẻ trách nhiệm cầm lái với phần mềm là gì? Ca viết: “Quá phụ thuộc vào tự động hoá máy tính có thể làm xói mòn chuyên môn của các cơ trưởng, làm chậm các phản xạ của họ, và giảm thiểu sự chú tâm của họ, dẫn đến điều mà Gien Nâu-y (Jan Noeys), chuyên gia về các nhân tố con người tại Đại học Brít-xtôn (Bristol), gọi là “một sự biến mất kĩ năng của đội bay”.”.
Tất nhiên, Ca không phải là một kẻ chống công nghệ. Ông hiểu rằng nếu được sử dụng thông minh, các máy móc sẽ mở ra rất nhiều tiềm năng cho con người và thúc đẩy nhân loại đi xa hơn. Nhưng nguy hiểm lớn nhất mà con người phải đối mặt với sự tự động hoá chính là chúng ta ngày càng phụ thuộc vào nó.
“Sự tự mãn vào tự động hoá nảy sinh khi một chiếc máy tính tạo cho chúng ta cảm giác an toàn giả tạo. Chúng ta tự tin rằng máy móc sẽ làm việc hoàn hảo, xử lí bất cứ thách thức nào đến mức cho phép sự tập trung của mình bay bổng. Chúng ta xa lánh khỏi công việc, hoặc ít nhất khỏi mảng công việc mà phần mềm đang xử lí, và vì vậy có thể bỏ lỡ những tín hiệu rằng đang có vấn đề xảy ra.”.
Đó chính là nỗi sợ của Ca khi ông viết một cuốn sách “ngược dòng” nữa để đánh thức công chúng với mong muốn họ có một cuộc thảo luận cân bằng hơn về mặt lợi ích cũng như tiêu cực của tự động hoá – cấu phần then chốt của cuộc cách mạng 4.0 sắp tới.
(Theo Minh Đào, khoahocphattrien.vn)
a) Các thông tin dưới đây là đúng hay sai?
Thông tin |
Đúng |
Sai |
1) Văn bản trên thuộc loại văn bản đơn phương thức. |
|
|
2) Sa pô của văn bản nêu quan điểm của tác giả cuốn sách Lồng kính. |
|
|
3) Tên cuốn sách được giới thiệu là Lồng kinh. |
|
|
4) Cuốn sách có cùng đề tài với cuốn Tri tuệ giả tạo của một tác giả khác. |
|
|
b) Mục đích viết cuốn sách của tác giả Ca là gì?
A. Bày tỏ thái độ chống lại sự tiến bộ của công nghệ
B. Cảnh báo mối nguy hiểm của việc con người quá phụ thuộc vào sự tự động hoá do tiến bộ của công nghệ mang lại
C. Bày tỏ thái độ ủng hộ việc ứng dụng tiến bộ của công nghệ trong các lĩnh vực đời sống nhằm giải phóng sức lao động của con người
D. Giải thích nguyên nhân của vụ tai nạn xảy ra với chiếc phi cơ Airbus 2009 vào tháng 5-2009
c) Những trích dẫn sau đây là thông tin khách quan về nội dung của cuốn sách hay ý kiến chủ quan của người giới thiệu về cuốn sách?
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
1) “Tháng 5-2009, chiếc phi cơ Airbus 2009 cất cánh lần cuối, khi đang bay từ Ri-ô đến Pa-ri thì “chết sững” giữa không trung và lao xuống Đại Tây Dương. Toàn bộ 228 người trên máy bay thiệt mạng.”. |
|
|
2) “Trong cuốn sách trước đó, Trí tuệ giả tạo, Ca đã từng làm nên tên tuổi của mình khi dũng cảm đi ngược lại đám đông “cuồng” công nghệ, vì ông lập luận rằng Internet đang làm con người ngu ngốc đi, không thể tập trung vào đọc sách, và khiến khả năng suy nghĩ ngày càng yếu kém.”. |
|
|
3) “Quá phụ thuộc vào tự động hoá máy tính có thể làm xói mòn chuyên môn của các cơ trưởng, làm chậm các phản xạ của họ, và giảm thiểu sự chú tâm của họ, dẫn đến điều mà Gien Nâu-y, chuyên gia về các nhân tố con người tại Đại học Brít-xtôn, gọi là “một sự biến mất kĩ năng của đội bay”.”. |
|
|
4) “Tất nhiên, Ca không phải là một kẻ chống công nghệ.”. |
|
|
d) Sau khi đọc bài giới thiệu, em có muốn đọc cuốn sách này không? Vì sao?
Trả lời:
a)
Thông tin |
Đúng |
Sai |
1) Văn bản trên thuộc loại văn bản đơn phương thức. |
|
x |
2) Sa pô của văn bản nêu quan điểm của tác giả cuốn sách Lồng kính. |
|
x |
3) Tên cuốn sách được giới thiệu là Lồng kinh. |
x |
|
4) Cuốn sách có cùng đề tài với cuốn Tri tuệ giả tạo của một tác giả khác. |
|
x |
b) Đáp án B
c)
Trích dẫn |
Thông tin khách quan |
Ý kiến chủ quan |
1) “Tháng 5-2009, chiếc phi cơ Airbus 2009 cất cánh lần cuối, khi đang bay từ Ri-ô đến Pa-ri thì “chết sững” giữa không trung và lao xuống Đại Tây Dương. Toàn bộ 228 người trên máy bay thiệt mạng.”. |
x |
|
2) “Trong cuốn sách trước đó, Trí tuệ giả tạo, Ca đã từng làm nên tên tuổi của mình khi dũng cảm đi ngược lại đám đông “cuồng” công nghệ, vì ông lập luận rằng Internet đang làm con người ngu ngốc đi, không thể tập trung vào đọc sách, và khiến khả năng suy nghĩ ngày càng yếu kém.”. |
|
x |
3) “Quá phụ thuộc vào tự động hoá máy tính có thể làm xói mòn chuyên môn của các cơ trưởng, làm chậm các phản xạ của họ, và giảm thiểu sự chú tâm của họ, dẫn đến điều mà Gien Nâu-y, chuyên gia về các nhân tố con người tại Đại học Brít-xtôn, gọi là “một sự biến mất kĩ năng của đội bay”.”. |
x |
|
4) “Tất nhiên, Ca không phải là một kẻ chống công nghệ.”. |
|
x |
d) Sau khi đọc bài giới thiệu, em rất muốn đọc cuốn sách này vì bài giới thiệu cho thấy vấn đề đặt ra trong cuốn sách mang tính thời sự, có ý nghĩa với bản thân và cộng đồng trong bối cảnh hiện nay,...
II. Bài tập tiếng Việt
Bài tập tiếng Việt trang 52, 53
a) Ông giáo hút trước đi.
b) Lão hút xong, đặt xe điếu xuống, quay ra ngoài, thở khói.
c) Tôi nghĩ đến mấy quyển sách quý của tôi.
d) Hỡi ơi lão Hạc!
e) Thế nó cho bắt à?
g) Chao ôi!
h) Lão đừng lo gì cho cải vườn của lão.
Trả lời:
a) Câu khiến - Câu dùng để đề nghị ông giáo hút thuốc trước.
b) Câu kể - Câu kể lại hành động của lão Hạc.
c) Câu kể - Câu là lời trình bày của ông giáo thuật về suy nghĩ trong mình.
d) Câu cảm - Câu có thán từ "Hỡi ơi" và dấu (!).
e) Câu hỏi - Câu dùng để hỏi thông tin., có dấu (?) cuối câu.
g) Câu cảm - Câu có thán từ "Chao ôi" và dấu (!).
h) Câu khiến - Câu dùng để yêu cầu, câu có chứa từ "đừng".
Mẫu: a) - 5)
Trả lời:
a - 5
b - 4
c - 2
d - 3
e - 1
a) Mời các bà cứ xơi đi cho. (Thạch Lam)
b) Hoàng mời tôi cùng đi với vợ chồng anh đến chơi nhà mấy người ở cùng phố tản cư về. (Nam Cao)
c) Tôi khuyên Trãi nên ở lại trong hang tôi mà chữa bệnh ... (Tô Hoài)
d) Tôi khuyên anh đừng quấy rầy tôi lúc này. (Vích-to Huy-gô)
Trả lời:
- Ý a) là câu khiến vì về nghĩa, câu này dùng để yêu cầu (động từ mời ở câu này chỉ hành động cầu khiến của người nói – ở ngôi 1, hướng tới người nghe - ở ngôi 2); về hình thức, câu này có từ đi biểu thị ý cầu khiến (thúc giục).
- Ý b) là câu kể vì về nghĩa, câu này dùng để thuật lại một sự việc đã diễn ra; về hình thức, mặc dù câu này cũng có động từ mời nhưng động từ này không được dùng để biểu thị hành động cầu khiến của người nói (như mời ở câu a). Mặt khác, câu b) không có từ mang ý cầu khiến (như đi ở câu a).
- Ý c) là câu kể vì về nghĩa, câu này dùng để thuật lại một sự việc đã diễn ra; về hình thức, mặc dù câu này cũng có động từ mời nhưng động từ này không được dùng để biểu thị hành động cầu khiến của người nói.
- Ý d) là câu khiến vì về nghĩa, câu này dùng để yêu cầu (động từ mời ở câu này chỉ hành động cầu khiến của người nói – ở ngôi 1, hướng tới người nghe - ở ngôi 2); về hình thức, câu này có từ đi biểu thị ý cầu khiến (khuyên bảo).
a) Tuy dung lượng không lớn, “Tắt đèn” đã đưa ra đủ mặt những đại diện của giai cấp thống trị trong xã hội nông thôn khi đó: bọn địa chủ độc ác, keo kiệt, bọn cường hào tham lam, thô lỗ; bọn quan lại dâm ô, bỉ ổi; bọn tay sai đầu trâu mặt ngựa ... (Nguyễn Hoành Khung)
b) Tác giả của “Chìa khoả vũ trụ của Gioóc-giơ” là hai cha con, Xti-vân Hoóc-kinh và Lu-xi – con gái ông. (Theo Phúc Yên)
e) Những nhân vật trong truyện của ông, người nào cũng ảnh lên vẻ đẹp của tâm hồn: hiền lành, chất phác, đôn hậu ... (Trần Hữu Tá)
d) Nội cũng cười, trông nội vui lắm, cái vui như thức dậy sau đêm dài vươn mình ngắm bình minh. (Nguyễn Ngọc Tư)
Trả lời:
Câu |
Thành phần phụ chú |
Dấu hiện hình thức |
Tác dụng |
a |
bọn địa chủ độc ác, keo kiệt; bọn cường hào tham lam, thô lỗ; bọn quan lại dâm ô, bỉ ổi; bọn tay sai đầu trâu mặt ngựa;...
|
Được đặt sau dấu hai chấm |
Dùng để giải thích làm rõ nghĩa cho cụm danh từ (những đại diện của giai cấp thống trị trong xã hội nông thôn khi đó) đứng trước. |
b |
con gái ông. |
Được đặt sau dấu gạch ngang |
Dùng để giải thích làm rõ nghĩa cho danh từ (Lu-xi) đứng trước. |
c |
hiền lành, chất phác, đôn hậu... |
Được đặt sau dấu hai chấm |
Dùng để giải thích làm rõ nghĩa cho cụm danh từ (vẻ đẹp của tâm hồn) đứng trước. |
d |
cái vui như thức dậy sau đêm dài vươn mình ngắm bình minh;... |
Được đặt sau dấu phẩy. |
Giải thích làm rõ nghĩa cho cụm từ (trông nội vui lắm) đứng trước. |
III. Bài tập viết
Bài tập viết trang 53, 54
Câu 1 trang 53 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Thế nào là viết bài giới thiệu một cuốn sách?
Trả lời:
Viết bài giới thiệu một cuốn sách là trình bày cho người đọc biết các thông tin cơ bản về cuốn sách đó như: nhan đề, thể loại, tác giả, hoàn cảnh ra đời, nội dung, hình thức, nghệ thuật và giá trị, ý nghĩa... của cuốn sách.
a) Nêu nhan đề cuốn sách được giới thiệu (thường ở tiểu đề và phần đầu của văn bản)
b) Nêu các thông tin chung về cuốn sách như: tác giả, hoàn cánh ra đời, thông tin xuất bản... trong phần đầu của văn bản
c) Nêu vấn đề cần trao đổi, bàn bạc, thảo luận về giá trị nội dung, nghệ thuật của cuốn sách và làm sáng tỏ vấn đề đó
d) Nêu các thông tin về nội dung và hình thức, nghệ thuật thể hiện của cuốn sách
e) Nêu ý kiến của người giới thiệu (hoặc người đọc) về giá trị nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của cuốn sách
g) Sử dụng hình ảnh minh hoạ hoặc các yếu tố đa phương thức khác để làm rõ thông tin, tăng sức hấp dẫn cho bài giới thiệu
Trả lời:
Những dòng thể hiện đặc điểm của văn bản giới thiệu một cuốn sách: a, b, d, e.
Câu 3 trang 54 SBT Ngữ Văn 8 Tập 2: Có những lưu ý nào khi viết bài giới thiệu một cuốn sách?
Trả lời:
Những lưu ý khi viết bài giới thiệu một cuốn sách:
- Lựa chọn cuốn sách muốn giới thiệu phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra.
- Đọc kĩ cuốn sách cần giới thiệu để xác định các thông tin về nội dung và hình thức, nghệ thuật, giá trị, ý nghĩa của cuốn sách.
- Tìm hiểu thêm các thông tin có liên quan đến cuốn sách, ví dụ: tác giả, hoàn cảnh ra đời, đánh giá của bạn đọc về cuốn sách,...
- Lựa chọn trật tự sắp xếp, trình bày các thông tin trong bài giới thiệu.
- Lựa chọn sử dụng hình ảnh, sơ đồ,... kết hợp với chữ viết để giới thiệu thông tin; có thể viết tay hoặc trình bày trên máy vi tính.
Trả lời:
- Mở bài:
+ Nêu tên cuốn sách và lí do giới thiệu cuốn sách.
- Thân bài:
+ Giới thiệu thông tin chung về cuốn sách: tác giả, thể loại, thông tin về xuất bản,...
+ Giới thiệu nội dung của cuốn sách: tóm tắt nội dung, để tải, chủ đề.
+ Giới thiệu hình thức của cuốn sách: bố cục, cách trình bày, nét đặc sắc về hình thức, sự phối hợp kênh hình và kênh chữ.....
- Kết bài:
+ Giới thiệu giá trị, ý nghĩa của cuốn sách; giá trị nội dung và nghệ thuật, thông điệp, bài học,... từ cuốn sách.
+ Đánh giá, khái quát chung về cuốn sách, khích lệ mọi người lựa chọn để đọc cuốn sách.
(1) Hãy viết bài giới thiệu một cuốn sách văn học hoặc khoa học mà em thấy có ý nghĩa với bản thân.
(2) Trang web trường em có chuyên mục “Mỗi tháng một cuốn sách hay”. Giả sử là người viết bài cho chuyên mục này, em hãy lựa chọn và giới thiệu một cuốn sách hay đến thầy cô và bạn bè trong trường.
Trả lời:
Bài viết tham khảo
Các bạn thân mến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Dân ta phải biết sử ta”. Lịch sử có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách mỗi con người. Để có thể hiểu biết về lịch sử Việt Nam, “Việt Nam Sử Lược” của tác giả Trần Trọng Kim sẽ rất hữu ích cho người đọc.
"Việt Nam Sử Lược" của Trần Trọng Kim là một tác phẩm lịch sử quan trọng của Việt Nam. "Việt Nam Sử Lược" xuất bản lần đầu vào năm 1920. Đây là một tác phẩm được biên soạn dựa trên nhiều nghiên cứu trước đó, như "Nam Sử Tiểu Học" và "Sơ Học An Nam Sử Lược" từ những năm 1914-1917. Cuốn sách này đánh dấu sự ra đời của bộ thông sử viết bằng chữ quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, theo phương pháp hiện đại.
"Việt Nam Sử Lược" là một trong những tác phẩm đầu tiên tại Việt Nam thoát ly khỏi lối chép sử biên niên truyền thống của Trung Quốc. Thay vì chỉ liệt kê các sự kiện riêng lẻ, Trần Trọng Kim biên soạn tác phẩm này như một câu chuyện liên tục và hấp dẫn, thể hiện mối liên hệ nhân quả và biện chứng giữa các sự kiện theo dòng thời gian.
Trong tác phẩm này, không chỉ tập trung vào việc ghi chép hành vi và hoạt động của vua chúa và quan lại, "Việt Nam Sử Lược" cũng quan tâm đến đời sống thực tế của dân chúng, sinh hoạt xã hội, phong tục, tín ngưỡng và nhiều khía cạnh khác của cuộc sống xã hội Việt Nam. Tất cả được thể hiện với một thái độ điềm tĩnh, khách quan và công bằng, đúng như một sử gia đáng tin cậy.
"Việt Nam Sử Lược" đã lâu đã được coi là một kiệt tác trong lĩnh vực sử học Việt Nam và là cuốn sách lịch sử Việt Nam để đời của học giả Trần Trọng Kim. Được viết dễ hiểu, sinh động và hấp dẫn, cuốn sách này là một tài liệu quý báu về lịch sử và văn hóa Việt Nam và vẫn luôn được xem là một trong những cuốn sách lịch sử quan trọng nhất trong nền văn học Việt Nam.
IV. Bài tập nói và nghe
Bài tập nói và nghe trang 54
a) Thuyết trình nội dung giới thiệu một cuốn sách bằng lời nói (văn nói), không đọc bài viết.
b) Chọn cách nói phù hợp với đối tượng người nghe.
c) Đọc rõ ràng, diễn cảm nội dung giới thiệu cuốn sách đến người nghe.
d) Sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ như ánh mắt, nét mặt, cử chỉ,... và các phương tiện minh hoạ, hỗ trợ để hoạt động thuyết trình thêm rõ ràng, thú vị, hấp dẫn.
Trả lời:
Những dòng là nội dung cần chú ý khi giới thiệu một cuốn sách: a, b, d
Trả lời:
Bài thuyết trình tham khảo: Giới thiệu về cuốn sách Tôi tài giỏi, Bạn cũng thế - Adam Khoo
Điều quan trọng nhất với một người đọc sách chính là tìm được cuốn sách bổ ích và cần thiết cho nhu cầu của bạn. Và một trong những cuốn sách tôi muốn giới thiệu đến ở đây đó là cuốn sách “Tôi tài giỏi, Bạn cũng thế” của tác giả người Singapore Adam Khoo và được dịch sang tiếng Việt bởi Trần Đăng Khoa và Uông Xuân Vy. Cuốn sách “Tôi tài giỏi, Bạn cũng thế” được đúc kết từ rất nhiều năm kinh nghiệm của Adam Khoo. Adam muốn chia sẻ những phương pháp và kỹ năng mà anh đã áp dụng từ năm 13 tuổi, trên con đường đi đến thành công trong học vấn và sự nghiệp. Từ một đứa trẻ được coi là “vô dụng”, “bất tài”, “học kém” Adam đã vươn lên và trở thành một triệu phú trẻ và giàu có nhất Singapore. Nó cũng giống như tên cuốn sách, đó là những bí quyết để dẫn đến thành công mà anh chia sẻ qua
từng trang sách, từng chương cũng như từng đề mục. Đầu tiên tác giả đã đưa ra một loạt những biểu hiện trước khi anh đến với thành công. Nó có thể được tóm gọn bằng những từ như “ngu si” "đần độn” (chương I). Nhưng lần lượt qua những trang sách sau bạn phải thật sự ngạc nhiên khi tác giả đã tự tạo ra cho mình một bước ngoặc lớn để thay đổi cuộc đời, số phận. Bằng những bước đi cơ bản từ dễ đến khó, Adam đã thực sự bắt tay vào hành động với mục tiêu phía trước. Lần lượt qua những trang sách này các bạn sẽ nhận biết được chân dung của một triệu phú trẻ đã phải vượt qua thử thách kiên trì như thế nào để có được ngày hôm nay. Càng đọc tôi càng thấy nó thực sự cuốn hút, muốn đọc thật nhanh để tìm ra những bí quyết mà Adam đã đúc kết được.
Xem thêm các bài giải SBT Ngữ văn lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác: