Nguyên nhân nói ngọng
Không xác định rõ nguyên nhân của chứng nói ngọng. Một số cho rằng việc sử dụng núm vú giả sau độ tuổi bú mẹ góp phần gây nói ngọng. Họ tin rằng việc sử dụng núm vú giả lâu dài tăng cường các cơ của lưỡi và môi, tăng khả năng nói ngọng cao hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng núm vú giả không phải là yếu tố khiến trẻ bị ngọng. Ngoài ra, mỗi trẻ sử dụng núm vú giả sẽ không bị ngọng.
Các nguyên nhân khác có thể gây nói ngọng bao gồm:
- Hẹp lưỡi - tình trạng lưỡi bị dính chặt vào sàn miệng, gây hạn chế chuyển động lưỡi
- Các vấn đề về căn chỉnh hàm
- Học cách phát âm sai
Mối quan tâm
Nhiều trẻ bị ngọng khi học nói. Đây là một trong những trở ngại nói phổ biến nhất, chiếm khoảng 23% bệnh nhân đến khám bác sĩ ngôn ngữ.
Phân loại nói ngọng
Có bốn loại ngọng:
- Nói ngọng phía trước: Chứng ngọng này do bạn đẩy lưỡi quá nhiều về phía trước, tạo ra âm "th" khi cố gắng nói những từ có âm S hoặc Z trong đó
- Nói ngọng một bên: Không khí trượt qua lưỡi khi bạn phát âm S và Z, khiến nghe như thừa nước bọt
- Nói ngọng vòm miệng: Bạn chạm lưỡi vào vòm miệng khi phát ra âm S và Z
- Nói ngọng chạm răng: Nói ngọng này nghe giống như ngọng phía trước. Sự khác biệt là thay vì đẩy lưỡi qua răng, lưỡi lại ép vào răng
Điều trị nói ngọng
Các bác sĩ trị liệu ngôn ngữ là những chuyên gia có thể giúp trẻ em ngọng. Họ sẽ đánh giá loại ngọng của con bạn và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Có thể mất từ vài tháng đến vài năm để điều trị tật nói ngọng, trẻ càng lớn điều trị càng khó khăn hơn.
Bác sĩ sẽ giúp họ nhận ra mình bị ngọng như thế nào và hướng dẫn cách đặt lưỡi vào đúng vị trí để phát âm bằng các bài tập phát âm từ hoặc cụm từ cụ thể chứa âm bị ngọng.
Nếu trẻ nói ngọng do lưỡi, bác sĩ có thể chỉ định thủ thuật cắt phanh lưỡi để giảm tình trạng nói ngọng. Họ dùng kéo phẫu thuật cắt phần mô thừa ở dưới lưỡi. Nếu tình trạng phanh lưỡi nghiêm trọng, bạn có thể phải phẫu thuật tạo hình phanh lưỡi.
Đi khám bác sĩ
Đảm bảo rằng bác sĩ chuyên khoa mà trẻ khám được cấp phép. Bạn cũng nên đảm bảo bác sĩ trị liệu ngôn ngữ thân thiện với trẻ em qua các thông tin đọc được trên web hoặc các nhận xét trực tuyến. Trong buổi học, bạn cũng có thể quan sát sự tương tác để đảm bảo trẻ thoải mái với bác sĩ điều trị.
Các loại trở ngại lời nói khác
Nói ngọng chỉ là một loại cản trở lời nói, còn nhiều loại trở ngại lời nói khác bao gồm:
- Hội chứng chữ L Lambdacism: Rắc rối khi nói chữ L. Những người mắc chứng Lambdacism thường sử dụng âm R để thay thế
- Hội chứng chữ R: Khó khăn để nói đúng âm R
Các biện pháp khắc phục tại nhà
Bạn có thể làm những việc dưới đây ở nhà để giúp trẻ giảm nói ngọng, bao gồm:
- Điều trị dị ứng và các vấn đề về xoang có thể dẫn đến nói ngọng
- Tránh mút ngón tay cái
- Cho trẻ hút ống hút để tăng cường sức mạnh cơ