Tiếng Việt lớp 4 Tập 2 Bài 12: Chàng trai làng Phù Ủng
Đọc: Chàng trai làng Phù Ủng trang 51, 52, 53
Nội dung chính Chàng trai làng Phù Ủng:
Văn bản đề cập đến Phạm Ngũ Lão – một danh tướng đời nhà Trần. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, văn võ song toàn. Khi bị một người lính đi dẹp đường lấy giáo đâm vào đùi, Phạm Ngũ Lão vẫn ngồi yên và ứng đáp mấy câu về binh thư của Trần Hưng Đạo rất trôi chảy. Nhờ sự kiên trì khổ luyện và tài năng hơn người, ông trở thành vị tướng kiệt xuất và lập được nhiều chiến công.
* Khởi động
Trả lời:
- Những vị tướng trong lịch sử nước ta mà em biết:
+ Ngô Quyền (898 – 944)
+ Lý Thường Kiệt (1019 - 1105)
+ Trần Hưng Đạo (1230 - 1300)
+ Quang Trung (1753 - 1792)
+ Võ Nguyên Giáp (1911 - 2013)
+ Lê Trọng Tấn (1914 -1986)
+ Nguyễn Chí Thanh (1914 - 1967).....
- Trong đó, Ngô Quyền là vị tướng mà em ngưỡng mộ. Ngô Quyền sinh năm 898 và mất năm 944, còn được biết đến với tên gọi Tiền Ngô Vương. Ông là vị vua đầu tiên của nhà Ngô trong lịch sử Việt Nam. Ông là người lãnh đạo nhân dân đánh bại quân Nam Hán trong trận Bạch Đằng, kết thúc 1.000 năm Bắc thuộc của Việt Nam.
* Đọc văn bản
Chàng trai làng Phù Ủng
Phạm Ngũ Lão là một danh tướng đời nhà Trần. Ông sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, ở làng Phù Ủng. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, văn võ song toàn, chí khí khác thường.
Một hôm, Phạm Ngũ Lão ngồi bên vệ đường đan sọt. Không ngờ, Trần Hưng Đạo đưa quân đi tập trận ngang qua. Quân lính đi trước dẹp đường, chiêng, trống, loa, kèn huyền não, vậy mà chàng trai vẫn mải mê đan sọt không hề hay biết. Một người lính đi dẹp đường tức giận lấy giáo đâm vào đùi chàng trai, máu chảy, nhưng chàng vẫn ngồi yên. Đến lúc ngựa của Trần Hưng Đạo đi qua, chàng trai như mới sực tỉnh, vội đứng dậy vái chào. Trần Hưng Đạo hỏi:
– Nhà ngươi bị giáo đâm như thế mà không thấy đau sao?
Phạm Ngũ Lão kính cần thưa:"Thưa đức ông, thần mải nghĩ mấy câu trong binh thư nên không biết có quân của đức ông qua đây, xin ngài xá tội.”...
Trần Hưng Đạo hỏi mấy câu về binh thư thì thấy Phạm Ngũ Lão ứng đáp rất trôi chảy. Trần Hưng Đạo cảm mến, biết là hiền tài, sai người lấy thuốc đắp vết thương cho ông rồi mời ông về kinh đô.
Được khổ luyện ở kinh đô, tài năng của Phạm Ngũ Lão dẫn được bộc lộ. Ông trở thành một vị tướng kiệt xuất, lập được nhiều chiến công. Đặc biệt, ông chỉ huy binh sĩ hai lần đánh tan giặc Nguyên. Uy danh của ông khiến kẻ thù vô cùng khiếp sợ và khâm phục. Chúng gọi ông là “viên hổ tướng họ Phạm". Khi đó, ông mới ngoài 30 tuổi.
Về sau, ông còn được giao chỉ huy nhiều trận đánh. Trận đánh nào ông cũng giành chiến thắng nền được gọi là “vị tướng bách chiến bách thắng”.
(Phan Sơn tổng hợp)
Từ ngữ
- Phạm Ngũ Lão (1255 – 1320): người làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, nay thuộc huyện Ấn Thi, tỉnh Hưng Yên.
- Trần Hưng Đạo (1231 – 1300): tên thật là Trần Quốc Tuấn, tước hiệu Hưng Đạo Đại Vương, nhà chính trị, nhà quân sự kiệt xuất thời Trần.
- Bình thư: sách viết về quân sự thời cổ.
- Hiền tài: người tài cao, học rộng và có đạo đức.
* Trả lời câu hỏi
Câu 1 trang 52 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Câu văn nào nói về tài năng của Phạm Ngũ Lão khi còn nhỏ?
Trả lời:
Câu văn nói về tài năng của Phạm Ngũ Lão khi còn nhỏ là: “Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng thông minh, văn võ song toàn, chí khí khác thường.”
Trả lời:
Phạm Ngũ Lão bị một người lính đi dẹp đường tức giận lấy giáo đâm vào đùi, máu chảy khi Trần Hưng Đạo và quân lính đi qua.
Trả lời:
Câu 4 trang 52 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Phạm Ngũ Lão có những đóng góp gì cho đất nước?
Trả lời:
Phạm Ngũ Lão trở thành một vị tướng kiệt xuất, lập được nhiều chiến công. Ông chỉ huy binh sĩ hai lần đánh tan giặc Nguyên. Uy danh của ông khiến kẻ thù khiếp sợ và khâm phục. Trận đánh nào ông cũng giành chiến thắng nên được gọi là “vị tướng bách chiến bách thắng”.
* Luyện tập theo văn bản đọc
Trả lời:
Trả lời:
“Tài” trong những từ mang nghĩa “có khả năng hơn người bình thường": tài nghệ, tài hoa, tài năng.
Câu 2 trang 53 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Tìm nghĩa của từng thành ngữ dưới đây.
Trả lời:
Viết: Viết đoạn văn nêu ý kiến trang 53, 54
Đề bài: Viết đoạn văn nêu lí do em yêu thích một câu chuyện về tình yêu thương hoặc lòng biết ơn.
Câu 1 trang 53 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Chuẩn bị.
- Chọn câu chuyện kể về tình yêu thương hoặc lòng biết ơn mà em yêu thích (ví dụ: Tờ bảo tường của tôi, Trên khóm tre đầu ngõ,...).
- Tìm ý.
Gợi ý:
Trả lời:
- Chọn câu chuyện: Tờ báo tường của tôi.
- Tìm ý:
+ Mở bài: Trong cuộc sống của chúng ta không thể nào thiếu được lòng tốt, tình yêu thương bởi nó là thứ tình cảm gắn kết con người gần nhau hơn. Và một trong những câu chuyện đã truyền cảm hứng về tình người cho em đó là câu chuyện Tờ báo tường của tôi của tác giả Nguyễn Luân. Câu chuyện đã cho chúng ta một bài học tình người vô cùng quý giá.
+ Thân bài:
Lí do thích câu chuyện: Bài học sâu sắc về tình người, giúp đỡ người khác lúc khó khăn; chi tiết cảm động: Mặc dù trời nhá nhem tối, khu rừng âm u nhưng cậu bé vẫn vượt qua nỗi sợ hãi để băng qua rừng thật nhanh vì người bị nạn.
Dẫn chứng: Trời bắt đầu nhá nhem tối. Khu rừng âm u. Tiếng mấy con chim kêu “túc... túc...” không ngớt. Tôi chạy nhanh hơn. Gió thổi vù vù bên tai, bàn chân đau nhói vì giẫm lên đá răng mèo. “Phải cố lên! Người bị nạn nguy mất...”.
+ Kết bài: Câu chuyện Tờ báo tường của tôi đã truyền không chỉ cho em mà cho tất cả mọi người bài học về lòng tốt. Em hứa sẽ giống như cậu bé trong câu chuyện, sẵn sàng giúp đỡ người khác lúc khó khăn..
Câu 2 trang 54 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Viết.
Lưu ý: Khi có nhiều lí do, em cần lựa chọn những lí do nổi bật và sắp xếp theo một trình tự hợp lí.
Trả lời:
Trong cuộc sống của chúng ta không thể nào thiếu được lòng tốt, tình yêu thương bởi nó là thứ tình cảm gắn kết con người gần nhau hơn. Và một trong những câu chuyện đã truyền cảm hứng về tình người cho em đó là câu chuyện Tờ báo tường của tôi của tác giả Nguyễn Luân. Câu chuyện đã cho chúng ta một bài học tình người vô cùng quý giá.
Ngay từ lần đầu tiên đọc câu chuyện, em đã rất ấn tượng. Bởi câu chuyện đã đề cập bài học sâu sắc về tình người, giúp đỡ người khác lúc khó khăn. Không chỉ vậy, câu chuyện còn có một chi tiết cảm động đối với em. Đó là chi tiết mặc dù trời nhá nhem tối, khu rừng âm u nhưng cậu bé vẫn vượt qua nỗi sợ hãi để băng qua rừng thật nhanh vì người bị nạn. “Trời bắt đầu nhá nhem tối. Khu rừng âm u. Tiếng mấy con chim kêu “túc... túc...” không ngớt. Tôi chạy nhanh hơn. Gió thổi vù vù bên tai, bàn chân đau nhói vì giẫm lên đá răng mèo. “Phải cố lên! Người bị nạn nguy mất...”.” Chính nhờ sự dũng cảm, gan dạ và lòng tốt của cậu bé mà người bị nạn đã nhanh chóng được các chú bộ đội biên phòng cứu giúp.
Câu chuyện Tờ báo tường của tôi đã truyền không chỉ cho em mà cho tất cả mọi người bài học về lòng tốt. Em hứa sẽ giống như cậu bé trong câu chuyện, sẵn sàng giúp đỡ người khác lúc khó khăn..
Câu 3 trang 54 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Đọc soát và sửa lỗi (nếu có).
Trả lời:
Em đọc soát và sửa lỗi nếu có.
Đọc mở rộng trang 54
Câu 1 trang 54 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Đọc đoạn thơ, bài thơ hoặc bài ca dao về lòng biết ơn.
Gợi ý:
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây,
Có bát cơm đầy, nhớ đến nhà nông.
Đường đi cách bến cách sông,
Muốn qua dòng nước, nhờ ông lái đò.
(Ca dao)
Trả lời:
Bác sống như trời đất của ta
Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa
Tự do cho mỗi đời nô lệ
Sữa để em thơ, lụa tặng già.
(Tố Hữu)
Bài thơ:
Lòng biết ơn
Tác giả: Tú Yên
Xin cảm ơn buổi sớm mai thức dậy
Ta có thêm một ngày mới để yêu thương.
Xin mang ơn những buổi hoàng hôn vươn
Ta có được bữa cơm gia đình hạnh phúc.
Xin biết ơn giấc mộng đầy cảm xúc
Ta có thể rèn tâm thức được bình yên.
Nếu một mai ra đi trong an nhiên
Ta sẽ mỉm cười với lòng đầy cảm kích.
Bài ca dao:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiểu mới là đạo con
Câu 2 trang 54 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 2: Viết phiếu đọc sách theo mẫu.
Trả lời:
|
PHIẾU ĐỌC SÁCH |
|
Ngày đọc: 05/03/2023 |
|
Tên bài thơ hoặc chủ đề bài ca dao: Lòng biết ơn |
|
Điều em ấn tượng: Tác giả đã thể hiện lòng biết ơn với cuộc đời vì đã cho con người thêm một ngày để được sống, được làm những điều nhỏ bé. |
|
Mức độ yêu thích: 5 sao |
Trả lời:
Bài thơ:
Lòng biết ơn
Tác giả: Tú Yên
Xin cảm ơn buổi sớm mai thức dậy
Ta có thêm một ngày mới để yêu thương.
Xin mang ơn những buổi hoàng hôn vươn
Ta có được bữa cơm gia đình hạnh phúc.
Xin biết ơn giấc mộng đầy cảm xúc
Ta có thể rèn tâm thức được bình yên.
Nếu một mai ra đi trong an nhiên
Ta sẽ mỉm cười với lòng đầy cảm kích.
Cảm nghĩ: Tác giả đã thể hiện lòng biết ơn với cuộc đời vì đã cho con người thêm một ngày để được sống, được làm những điều nhỏ bé.
* Vận dụng
Trả lời:
Em kể lại câu chuyện Chàng trai làng Phù Ủng cho người thân nghe.
Xem thêm các bài giải SGK Tiếng Việt lớp 4 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
