Giải Lịch sử 7 Bài 1: Quá trình hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu
Video giải Lịch sử 7 Bài 1: Quá trình hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu
Câu hỏi mở đầu trang 5 Bài 1 Lịch Sử lớp 7: Lâu đài A-răn-đen (Anh) được xây dựng vào thế kỉ XI, là một trong những lâu đài cổ kính, đẹp nhất ở Tây Âu. Lâu đài là hiện thân quyền lực của tầng lớp quý tộc phong kiến Tây Âu thời phong kiến. Vậy chế độ phong kiến Tây Âu hình thành và phát triển như thế nào? Trả lời:
- Sau khi lật đổ đế quốc La Mã vào năm 476, người Giéc-man đã lập ra nhiều vương quốc mới, như: Đông Gốt, Tây Gốt…
- Đến thế kỉ thứ VIII, chế độ phong kiến ở Tây Âu cơ bản được xác lập.
- Trên cơ sở những vùng đất rộng lớn của lãnh chúa, các lãnh địa phong kiến ở Tây Âu được hình thành vào khoảng thế kỉ VIII. Lãnh địa là đơn vị chính trị và kinh tế cơ bản trong thời kì phong kiến phân quyền ở Tây Âu.
- Từ khoảng cuối thế kỉ XI, do sản xuất phát triển, ở Tây Âu đã xuất hiện những tiền đề của nền kinh tế hàng hóa, trên cơ sở đó, nhiều thành thị đã xuất hiện.
1. Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu
Câu hỏi trang 6 Lịch Sử lớp 7: Đọc thông tin và quan sát lược đồ 1, hãy:
- Nêu những việc làm của người Giec-man sau khi lật đổ đế quốc La Mã.
- Kể lại những sự kiện chủ yếu của quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu. Trả lời:
Yêu cầu số 1: Những việc làm của người Giéc-manh sau khi lật đổ đế quốc La Mã:
- Thủ tiêu bộ máy nhà nước của La Mã; thành lập nhiều vương quốc mới, như: Đông Gốt, Tây Gốt, Ăng-lô-xắc-xông, Phơ-răng…
- Người Giéc-manh chiếm ruộng đất của chủ nô La Mã trước đây.
- Họ đã từ bỏ các tôn giáo nguyên thủy, tiếp thu Thiên Chúa giáo, xây dựng nhà thờ.
Yêu cầu số 2: những sự kiện chủ yếu của quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu
- Từ thế kỉ III, người Giéc-man và các bộ tộc khác từ phương Bắc từng bước tràn xuống xâm nhập và lật đổ đế chế Lã Mã (năm 476). Họ lập ra nhiều vương quốc mới, về sau phát triển thành các quốc gia: Pháp, Đức, Tây Ban Nha, I-ta-li-a, Anh,…
- Những việc làm của người Giéc-man sau khi lật đổ đế chế La Mã đã đưa tới sự hình thành của 2 giai cấp: lãnh chúa phong kiến và nông nô.
+ Lãnh chúa phong kiến được hình thành từ bộ phận: thủ lĩnh quân sự người Giéc-man, tăng lữ Giáo hội và những quý tộc Rô-ma quy thuận chính quyền mới.
+ Nông nô được hình thành từ bộ phận: nô lệ được giải phóng và nông dân bị mất ruộng đất. Nông nô lệ thuộc vào lãnh chúa phong kiến.
- Đến thế kỉ VIII, chế độ phong kiến ở Tây Âu cơ bản được xác lập.
2. Đặc điểm lãnh đại và quan hệ xã hội của chế đội phong kiến ở Tây Âu
Câu hỏi trang 7 Lịch Sử lớp 7: Đọc thông tin và quan sát các hình 1.2, 1.3 hãy trình đặc điểm kinh tế và xã hội trong lãnh địa phong kiến ở Tây Âu. Trả lời:
- Đặc điểm về kinh tế trong lãnh địa phong kiến:
+ Kinh tế nông nghiệp là chủ đạo
+ Nông nô trồng trọt, chăn nuôi và làm các nghề thủ công như dệt vải, rèn đúc công cụ, vũ khí,…
+ Kinh tế trong lãnh địa mang tính tự nhiên, tự cấp, tự túc; nông nô chỉ mua muối và sắt (đây là những mặt hàng họ không tự sản xuất được), ít có sự trao đổi, buôn bán với bên ngoài.
- Đặc điểm về xã hội trong lãnh địa phong kiến: cư dân trong lãnh địa chủ yếu gồm gia đình lãnh chúa và nông nô.
+ Lãnh chúa: không phải lao động, họ luyện tập cung kiếm, cưỡi ngựa hoặc tổ chức tiệc tùng, hội hè trong lâu đài, dinh thự. Đối với nông nô, lãnh chúa bóc lột dã man tàn bạo
+ Nông nô: có gia đình, nhà cửa và tài sản riêng; họ thuê đất của lãnh chúa để cày cấy và phải nộp tô. Mức tô rất nặng có khi lên tới một nửa sản phẩm thu được. Ngoài ra họ còn phải nộp nhiều thứ thuế khác nhau.
=> Quan hệ xã hội chính trong lãnh địa là quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô.
3. Thành thị Tây Âu thời trung đại
Câu hỏi 1 trang 8 Lịch Sử lớp 7: Đọc thông tin và quan sát và quan sát hình 1.4 hãy: Phân tích vai trò của thành thị thời trung đại. Theo em vai trò nào là quan trọng nhất, vì sao? Trả lời:
* Vai trò của thành thị trung đại:
- Kinh tế:
+ Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên của các lãnh địa;
+ Tạo điều kiện cho kinh tế hàng hóa giản đơn phát triển.
- Chính trị:
+ Góp phần tích cực xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền
+ Xây dựng chế độ phong kiến tập quyền, thống nhất quốc gia, dân tộc.
- Văn hóa
+ Là các trung tâm văn hóa, mang không khí tự do, mở mang tri thức cho mọi người.
+ Tạo tiền đề cho việc hình thành các trường đại học lớn ở Tây Âu, như: Bô-lô-nha (I-ta-li-a), O-xphớt (Anh), Xoóc-bon (Pháp)…
* Vai trò quan trọng nhất: xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền. Vì: khi chế độ phong kiến phân quyền bị xóa bỏ, sự thống nhất của quốc gia, dân tộc sẽ được thiết lập, từ đó tạo tiền đề cho sự phát triển của các nước Tây Âu ở những giai đoạn sau.
Câu hỏi 2 trang 8 Lịch Sử lớp 7: Cho biết tên một số trường đại học ra đời ở Tây Âu thời trung đại.
Trả lời:
- Một số trường đại học ra đời ở Tây Âu thời trung đại:
+ Bô-lô-nha (I-ta-li-a),
+ O-xphớt (Anh),
+ Xooc-bon (Pháp)…
4. Sự ra đời của Thiên Chúa giáo
Câu hỏi trang 8 Lịch Sử lớp 7: Đọc thông tin và quan sát hình 1.5. hãy trình bày sự ra đời của Thiên Chúa giáo và nêu hiểu biết của em về Chúa Giê-su.
Trả lời:
- Sự ra đời của Thiên Chúa giáo:
+ Vào thế kỉ I, Thiên Chúa giáo đã được sáng lập bởi Giê-su tại Giu-đê (vùng Giê-ru-sa-lem hiện nay).
+ Sự hình thành của Thiên Chúa giáo có sự kế thừa giáo lí cơ bản và tín điều của đạo Do Thái.
- Hiểu biết về chúa Giê-su:
+ Chúa Giê-su là người sáng lập ra Thiên Chúa giáo vào thế kỉ I, sau đó tôn giáo này dần lan rộng khắp nơi và hiện nay đây là một trong ba tôn giáo lớn nhất thế giới.
+ Năm Chúa Giê-su ra đời được quy ước là năm khởi đầu cho kỉ nguyên Công lịch (dương lịch). Chúa Giê-su bắt đầu giảng đạo vào khoảng năm 30 tuổi.
Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập 1 trang 8 Lịch Sử lớp 7: Hãy trình bày khái quát sự hình thành, phát triển của lãnh địa và thành thị Tây Âu thời trung đại.
Trả lời:
* Sự hình thành và phát triển của lãnh địa Tây Âu thời Trung đại
- Đến thế kỉ VIII, các lãnh địa phong kiến ở Tây Âu được hình thành.
- Đặc điểm của lãnh địa phong kiến:
+ Mỗi lãnh địa là một khu đất rộng lớn bao gồm: đất của lãnh chúa và đất khẩu phần
+ Mỗi lãnh địa là một cơ sở kinh tế đóng kín, mang tính chất tự nhiên, tự cấp, tự túc.:
+ Mỗi lãnh địa phong kiến là một đơn vị chính trị độc lập.
+ Cư dân trong lãnh địa chủ yếu gồm gia đình lãnh chúa và nông nô. Lãnh chúa bóc lột nông nô thông qua tô, thuế.
=> Lãnh địa phong kiến là cơ sở tồn tại của thời kì phong kiến phân quyền ở các nước Tây Âu.
* Sự hình thành và phát triển của thành thị Tây Âu thời Trung đại
- Sự ra đời của thành thị:
+ Thế kỉ XI, ở Tây Âu đã xuất hiện những tiền đề của nền kinh tế hàng hóa. Một số thợ thủ công đã tìm cách thoát khỏi lãnh địa, họ đến nơi có đông người qua lại lập xưởng sản xuất và buôn bán hàng hóa. Từ đó, các thành thị ra đời.
+ Ngoài ra còn có các thành thị do lãnh chúa lập ra và các thành thị cổ được phục hồi.
- Sự ra đời của các thành thị đã đưa đến nhiều tác động tích cực đến đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa của các nước Tây Âu thời phong kiến.
Vận dụng 2 trang 8 Lịch Sử lớp 7: Nếu sống ở thời kì phong kiến Tây Âu, em sẽ lựa chọn cuộc sống trong lãnh địa hay trong các thành thị? Vì sao?
Trả lời:
- Nếu được sống ở thời kì phong kiến Tây Âu, em sẽ chọn sống ở thành thị thay vì sống trong lãnh địa. Vì:
+ Các hoạt động ở thành thị phát triển năng động hơn, theo hướng kinh tế hàng hoá.
+ Không gian sống và buôn bán ở thành thị rộng hơn, không bị bó hẹp như khi sống trong lãnh địa phong kiến.
+ Thành thị là nơi thuận lợi về giao thông, có đông người qua lại để mở xưởng, cửa hàng…
Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo.
Vận dụng 3 trang 8 Lịch Sử lớp 7: Hãy đóng vai một người nông nô (hoặc một lãnh chúa), kế lại công việc thường ngày của mình trong các lãnh địa.
Trả lời:
(*) Bài tham khảo đóng vai là lãnh chúa:
Ta là lãnh chúa - người đứng đầu của một lãnh địa rộng lớn ở Vương quốc Phơ-răng. Dưới thời của ta, vương quốc Phơ răng ngày một cường thịnh. Sau các cuộc chinh chiến, chiến tranh với những lãnh chúa gần xa, ta đã thu về rất nhiều chiến lợi phẩm đất đai, và nô lệ.
Trong lãnh địa của mình, ta xây dựng nên những pháo đài kiên cố, có hào sâu, tường cao bao quanh. Trong pháo đài có dinh thự, nhà kho, chuồng trại,... Ở xung quanh lại có đất canh tác, đồng cỏ, ao hồ, khu ở của nông nô,...
Ta cho nông nô thuê ruộng đất của ta để cày cấy và chúng phải nộp tô thuế cho ta. Ngoài ra, ta còn bắt bọn chúng nộp cho ta 1/2 số tài sản của chúng và nhiều thứ thuế khác. Ta không cần biết những thứ thuế đó vô lí tới mức nào, ta chỉ cần biết ta rất giàu có. Hàng ngày, ta luyện tập cung kiếm, cưỡi ngựa hoặc tổ chức tiệc ở trong những lâu đài nguy nga, tráng lệ, mặc kệ bọn nông nô làm việc.
Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo.
Xem thêm lời giải bài tập Lịch sử lớp 7 Cánh Diều hay, chi tiết khác:
Bài 2: Các cuộc phát kiến địa lí từ thế kỉ XV đến thế kỉ XVI
Bài 3: Phong trào Văn hóa Phục hưng
Bài 4: Phong trào Cải cách tôn giáo
Bài 5: Sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu thời trung đại