Đề cương ôn tập Giữa kì 1 Hóa học 11 Kết nối tri thức (2024) chi tiết

Đề cương Giữa học kì 1 Hóa học 11 Kết nối tri thức

I. Kiến thức ôn tập

1. Khái niệm phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch.

2. Viết được biểu thức hằng số cân bằng K_C của phản ứng thuận nghịch;

3. Vận dụng nguyên lí chuyển dịch cân bằng Le Chatelier để giải thích ảnh hưởng của nhiệt độ, nồng độ, áp suất đến cân bằng hóa học.

4. Khái niệm sự điện li, chất điện li, chất không điện li; Nội dung thuyết Bronsted –Lowry về acid –base;

5. Khái niệm pH và ý nghĩa của pH trong thực tiễn; Nguyên tắc xác định nồng độ acid –base mạnh bằng phương pháp chuẩn độ.

CHƯƠNG 1. CÂN BẰNG HÓA HỌC

1. Phản ứng thuận nghịch là phản ứng xảy ra theo hai chiều ngược nhau trong cùng điều kiện.

2. Trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch là trạng thái tại đó tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch.

3. Hằng số cân bằng (K_C) của pư: aA + bB $\rightleftarrows$ cC + dD tính theo CT: $K_C=\frac{{\left[C\right]}^c.{\left[D\right]}^d}{{\left[A\right]}^a.{\left[B\right]}^b}$

4. Hằng số cân bằng (K_C) chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất của phản ứng.

5. Nguyên lí chuyển dịch cân bằng Le Chatelier: Một phản ứng thuận nghịch đang ở trạng thái cân bằng khi chịu tác động từ bên ngoài như biến đổi nồng độ, áp suất, nhiệt độ thì cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm tác động bên ngoài đó.

6. Chất điện li là những chất khi tan trong nước phân li ra ion.

- Chất điện li bao gồm: Acid, base, muối.

- Chất điện li mạnh bao gồm: acid mạnh, base mạnh, muối.

- Chất điện li yếu bao gồm: acid yếu, base yếu, H₂O.

7. Theo Bronsted – Lowry: Acid là những chất cho proton (H⁺), base là những chất nhận proton.

8. [H⁺] = 10^-aM ⇔ pH = a hay pH = - lg[H⁺]; [H⁺].[OH^-] = 10^-14.

9. Al³⁺ và Fe³⁺ thủy phân cho môi trường acid, CO₃^2- thủy phân cho môi trường base.

10. Nguyên tắc chuẩn độ acid – base: Dùng acid mạnh (ví dụ HCl) đã biết trước nồng độ mol làm dung dịch chuẩn để xác định nồng độ mol của dung dịch base mạnh (ví dụ NaOH).

CHƯƠNG 2: NITROGEN- SULFUR

1. Công thức – tên gọi – tính chất vật lí

2. Các mức oxi hóa của nitrogen

3. Các mức oxi hóa của sulfur

4. Mưa acid là hiện tượng nước mưa có pH < 5,6 do SO₂ và NO_x trong không khí bị oxi hóa với xúc tác là  các ion kim loại trong khói, bụi, … rồi hòa tan vào nước tạo thành H₂SO₄, HNO₃.

- Nguồn gốc: Núi lửa, cháy rừng, sấm sét, hoạt động công nghiệp, nhiệt điện, giao thông, khai thác và chế biến dầu mỏ, …

5. Phú dưỡng là hiện tượng dư thừa quá nhiều các nguyên tố dinh dưỡng (N, P) trong các nguồn nước làm cho các sinh vật trong nước như vi khuẩn, tảo, rong, rêu, … phát triển nhanh.

- Nguyên nhân: Do nguồn nước thải nông nghiệp, công nghiệp,  sinh hoạt, … chưa được xử lí triệt để thải vào ao hồ.

6. Al, Fe, Cr thụ động khi tiếp xúc với HNO₃ đặc nguội và H₂SO₄ đặc nguội.

7. Khi pha loãng H₂SO₄ đặc cần rót từ từ acid vào nước và khuấy nhẹ tránh làm ngược lại gây nguy hiểm.

8. Hỗn hợp HNO₃ đặc, HCl đặc có tỉ lệ thể tích 1 : 3 (cũng tương đương tỉ lệ mol 1 : 3) được gọi là dung dịch nước cường toan có khả năng hòa tan platium và vàng.

9. Sơ đồ tạo đạm nitrate: 

10. Sơ đồ sản xuất H₂SO₄

II. Ma trận

BẢNG ĐẶC TẢ

- Nội dung kiểm tra:

+ Chương 1: CÂN BẰNG HOÁ HỌC

+ Chương 2: NITROGEN và SULFUR ( hết bài 6: Một số hợp chất của nitrogen với oxygen)

- Thời gian làm bài: 45 phút.

- Hình thức kiểm tra: Kết hợp giữa trắc nghiệm và tự luận (tỉ lệ 70% trắc nghiệm, 30% tự luận).

- Cấu trúc:

- Mức độ đề: 40 % Nhận biết; 30 % Thông hiểu; 20% Vận dụng; 10% Vận dụng cao.

- Phần trắc nghiệm: 7,0 điểm, (gồm 28 câu hỏi: nhận biết: 16 câu, thông hiểu: 12 câu), mỗi câu 0,25 điểm;

- Phần tự luận: 3,0 điểm (Vận dụng: 2,0 điểm; Vận dụng cao: 1,0 điểm).

III. Câu hỏi ôn tập

CHƯƠNG 1. CÂN BẰNG HÓA HỌC

Câu 1. Phản ứng thuận nghịch là phản ứng

A. phản ứng xảy ra theo hai chiều ngược nhau trong cùng điều kiện.

B. có phương trình hoá học được biểu diễn bằng mũi tên một chiều.

C. chỉ xảy ra theo một chiều nhất định.

D. xảy ra giữa hai chất khí.

Câu 2. Tại nhiệt độ không đổi, ở trạng thái cân bằng,

A. nồng độ của các chất trong hỗn hợp phản ứng không thay đổi.

B. nồng độ của các chất trong hỗn hợp phản ứng vẫn liên tục thay đổi.

C. phản ứng hoá học không xảy ra.

D. tốc độ phản ứng hoá học xảy ra chậm dần.

Câu 3.  Giá trị hằng số cân bằng K_C của phản ứng thay đổi khi

A. thay đổi nồng độ các chất.                                      B. thay đổi nhiệt độ.

C. thay đổi áp suất.                                                      D. thêm chất xúc tác.

Câu 4. Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Trong phản ứng một chiều, chiếc sản phẩm không phản ứng được với nhau tạo thành chất đầu.

B. Trong phản ứng thuận nghịch, các chất sản phẩm có thể phản ứng với nhau để tạo thành chất đầu.

C. Phản ứng một chiều là phản ứng luôn xảy ra không hoàn toàn.

D. Phản ứng thuận nghịch là phản ứng xảy ra theo hai chiều trái ngược nhau trong cùng điều kiện.

Câu 5. Phát biểu nào sau đây về một phản ứng thuận nghịch tại trạng thái cân bằng là sai?

A. Tốc độ của phản ứng thuận bằng tốc độ của phản ứng nghịch.

B. Nồng độ của tất cả các chất trong hỗn hợp phản ứng là không đổi.

C. Nồng độ mol của chất phản ứng luôn bằng nồng độ mol của chất sản phẩm phản ứng.

D. Phản ứng thuận và phản ứng nghịch vẫn diễn ra.

(Xem thêm câu hỏi ôn tập trong file đính kèm bên dưới)

IV. Đề thi minh họa

Đề số 1

Phần I: Trắc nghiệm (7 điểm)

* Mức độ nhận biết

Câu 1. Nhận xét nào sau đây là đúng?

A. Trong phản ứng một chiều, chất sản phẩm có thể phản ứng với nhau để tạo thành chất đầu.

B. Trong phản ứng thuận nghịch, chất sản phẩm không thể phản ứng với nhau để tạo thành chất đầu.

C. Phản ứng một chiều là phản ứng luôn xảy ra không hoàn toàn.

D. Phản ứng thuận nghịch là phản ứng xảy ra theo hai chiều trái ngược nhau trong cùng một điều kiện.

Câu 2. Khi ở trạng thái cân bằng, nhận xét nào sau đây là đúng?

A. Tốc độ phản ứng thuận nhỏ hơn tốc độ phản ứng nghịch.

B. Các chất không phản ứng với nhau.

C. Nồng độ chất sản phẩm luôn lớn hơn nồng độ chất đầu.

D. Nồng độ các chất không thay đổi.

Câu 3. Sự điện li là

A. quá trình phân huỷ các chất thành chất mới khi hoà tan vào nước.

B. quá trình kết hợp giữa các ion thành phân tử trong dung dịch.

C. quá trình phản ứng giữa các ion tạo ra chất kết tủa.

D. quá trình phân li thành ion của các chất tan khi tan vào nước.

Câu 4. Chất nào sau đây không phải là chất điện li?

A. CuO.

B. NaCl.

C. CuCl₂.

D. NaOH.

Câu 5. Giá trị pH của một dung dịch được tính theo biểu thức nào sau đây?

A. pH = −log[H⁺].

B. pH = 14 + log[H⁺].

C. pH = 14 −log[OH^-].

D. pH = log[OH⁻]

Câu 6. Dịch vị dạ dày của người bình thường có pH trong khoảng 1,5 – 3,5. Môi trường của dịch vị dạ dày là

A. môi trường base.

B. môi trường acid.

C. môi trường trung tính.

D. môi trường trung hoà.

Câu 7. Theo thuyết acid – base của Bronsted – Lowry, base là

A. chất nhận electron.

B. chất cho electron.

C. chất nhận proton.

D. chất cho proton.

Câu 8. Trong tự nhiên, nguyên tố nitrogen (N) tồn tại ở dạng nào sau đây?

A. Tồn tại ở cả dạng đơn chất và dạng hợp chất.

B. Chỉ tồn tại ở dạng đơn chất.

C. Chỉ tồn tại ở dạng hợp chất hữu cơ.

D. Chỉ tồn tại ở dạng hợp chất vô cơ.

Câu 9. Đặc điểm cấu tạo của phân tử N₂ là

A. có 1 liên kết ba.

B. có 1 liên kết đôi.

C. Có 2 liên kết đôi.

D. có 2 liên kết ba.

Câu 10. Dạng hình học của phân tử ammonia là

A. hình tam giác đều.

B. hình tứ diện đều.

C. đường thẳng.

D. hình chóp tam giác.

Câu 11. Cho vài giọt phenolphthalein vào dung dịch NH₃ thì dung dịch chuyển thành

A. màu hồng.

B. màu vàng.

C. màu đỏ.

D. màu xanh.

Câu 12. Muối nào sau đây tan tốt trong nước?

A. CaCO₃.

B. BaSO₄.

C. NH₄Cl.

D. AgCl.

Câu 13. Khi cho dung dịch NaOH vào dung dịch NH₄Cl, đun nóng thì thấy thoát ra

A. một chất khí màu lục nhạt.

B. một chất khí không màu, mùi khai, làm xanh giấy quỳ tím ẩm.

C. một chất khí màu nâu đỏ, làm xanh giấy quỳ tím ẩm.

D. chất khí không màu, không mùi.

Câu 14. Nhóm các kim loại đều không phản ứng được với HNO₃?

A. Al, Cu.

B. Au, Pt.

C. Mg, Au.

D. Ag, Pt.

Câu 15. HNO₃ tinh khiết là chất lỏng không màu, nhưng dung dịch HNO₃ để lâu thường chuyển sang màu vàng là do

A. HNO₃ tan nhiều trong nước.

B. dung dịch HNO₃ là acid mạnh.

C. dung dịch HNO₃ có tính oxi hóa mạnh.

D. HNO₃ tinh khiết kém bền, bị phân huỷ một phần giải phóng NO₂.

Câu 16. Đặc điểm nào sau đây không phải là đặc điểm cấu tạo của phân tử nitric acid?

A. Nguyên tử nitrogen có số oxi hoá +5, là số oxi hoá cao nhất của nitrogen.

B. Liên kết O – H phân cực mạnh về phía nguyên tử oxygen.

C. Liên kết N → O là liên kết ion.

D. Liên kết N → O là liên kết cho – nhận.

* Mức độ thông hiểu

Câu 17. Biểu thức nào sau đây là biểu thức hằng số cân bằng (K_C­) của phản ứng:

C_(S) + 2H₂ (g) ⇌ CH₄(g)?

A. K_C = $\frac{\left[{\text{CH}}_4\right]}{\left[{\text{H}}_2\right]}$.

B. K_C = $\frac{\left[{\text{CH}}_4\right]}{[\text{C]}{\left[{\text{H}}_2\right]}^2}$.

C. K_C = $\frac{\left[{\text{CH}}_4\right]}{\left[\text{C]}\right[{\text{H}}_2]}$.

D. K_C = $\frac{\left[{\text{CH}}_4\right]}{{\left[{\text{H}}_2\right]}^2}$.

Câu 18. Cho các cân bằng hoá học:

(1) N₂(g) + 3H₂(g) $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$ 2NH₃(g)

(2) H₂(g) + I₂(g) $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$ 2HI(g)

(3) 2SO₂(g) + O₂(g) $\stackrel{xt,t^o}{\rightleftharpoons }$ 2SO₃(g)

(4) 2NO₂(g) $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$ N₂O₄(g)

Khi thay đổi áp suất số cân bằng hóa học bị chuyển dịch là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.                            

Câu 19. Cho cân bằng (trong bình kín) sau:

CO (g) + H₂O (g) $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$CO₂ (g) + H₂ (g); ${\Delta }_r{H}_{298}^o$ < 0.

Trong các yếu tố: (1) tăng nhiệt độ; (2) thêm một lượng hơi nước; (3) thêm một lượng H₂; (4) tăng áp suất chung của hệ; (5) dùng chất xúc tác.

Dãy gồm các yếu tố đều làm thay đổi cân bằng của hệ là:

A. (1), (4), (5).

B. (1), (2), (3).

C. (2), (3), (4).

D. (1), (2), (4).

Câu 20. Phương trình điện li nào dưới đây viết không đúng?

A. HBR → H⁺ + Br⁻.

B. HCOOH $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$ HCOO⁻ + H⁺.

C. Na₂SO₄ → Na⁺ + $S{O}_4^{2-}$.

D. Na₃PO₄ → 3Na⁺ + $P{O}_4^{3-}$.

Câu 21. Đối với dung dịch acid yếu CH₃COOH 0,10 M, nếu bỏ qua sự điện li của nước thì đánh giá nào về nồng độ mol ion sau đây là đúng?

A. [H⁺] = 0,10 M.

B. [H⁺] < [CH₃COO^-].

C. [H⁺] > [CH₃COO^-].

D. [H⁺] < 0,10 M.

Câu 22. Cho phương trình: NH₃ + H₂O $\stackrel{}{\rightleftharpoons }$ $N{H}_4^{+}$ + OH⁻

Trong phản ứng nghịch, theo thuyết Bronsted – Lowry chất nào là base?

A. NH₃.

B. H₂O.

C. $N{H}_4^{+}$

D. OH⁻.

Câu 23. Khí nitrogen trơ về mặt hoá học ở điều kiện thường là do

A. Phân tử có liên kết ba, năng lượng liên kết lớn.

B. Phân tử có liên kết ba, năng lượng liên kết nhỏ.

C. Phân tử có liên kết đôi, năng lượng liên kết lớn.

D. Phân tử có liên kết đôi, năng lượng liên kết nhỏ.

Câu 24. Ở nhiệt độ cao, khí nitrogen phản ứng với khí hydrogen và khí oxygen theo hai phương trình hoá học sau:

N₂ + 3H₂ $\stackrel{t^o,xt,p}{\rightleftharpoons }$ 2NH₃                         (1);

N₂ + O₂ $\stackrel{t^o,xt,p}{\rightleftharpoons }$ 2NO                           (2)

Trong các phản ứng (1) và (2), vai trò của N₂ lần lượt là

A. chất oxi hoá; chất khử.

B. chất khử; chất khử.

C. chất oxi hoá; chất oxi hoá.

D. chất khử; chất oxi hoá.

Câu 25. Cho các phát biểu sau:

(a) Trong không khí, N₂ chiếm khoảng 78% về thể tích.

(b) Phân tử N₂ có chứa liên kết ba bền vững nên N₂ trơ về mặt hóa học ngay cả khi đun nóng.

(c) Trong phản ứng giữa N₂ và H₂ thì N₂ vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử.

(d) N₂ lỏng có nhiệt độ thấp nên thường được sử dụng để bảo quản thực phẩm.

(e) Phần lớn N₂ được sử dụng để tổng hợp NH₃ từ đó sản xuất nitric acid, phân bón, ...

Số phát biểu đúng là

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 26. Có thể nhận biết muối ammonium bằng cách cho muối tác dụng với dung dịch kiềm thấy thoát ra một chất khí. Chất khí đó là

A. NH₃.

B. H₂.

C. NO₂

D. NO.

Câu 27. Phương trình hóa học nào sau đây sai?

A. NH₄NH₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃ + HNO₃.

B. NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃ + HCl.

C. (NH₄)₂CO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2NH₃ + CO₂ + H₂O.

D. NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃ + CO₂ + H₂O.

Câu 28. Cho sơ đồ phản ứng: Fe₃O₄ + HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO + H₂O. Sau khi cân bằng, tổng hệ số cân bằng (nguyên, tối giản) của các chất trong phản ứng là

A. 55.

B. 20.

C. 25.

D. 50.

Phần II. Tự luận (3 điểm)

* Mức độ vận dụng – vận dụng cao

Câu 29 (1 điểm). Xét các hệ cân bằng sau trong một bình kín:

(1) $C\left(s\right)+H_{2}O\left(g\right)\stackrel{}{\rightleftharpoons }CO\left(g\right)+H_2\left(g\right){\Delta }_r{H}_{298}^o=131kJ$

(2) $CO\left(g\right)+H_{2}O\left(g\right)\stackrel{}{\rightleftharpoons }C{O}_2\left(g\right)+H_2\left(g\right){\Delta }_r{H}_{298}^o=-41kJ$

Các cân bằng trên chuyển dịch như thế nào (chiều thuận, chiều nghịch, không chuyển dịch) khi biến đổi các điều kiện sau:

Câu 30 (1 điểm). Một loại sữa tắm có nồng độ ion OH⁻ là ${\text{10}}^{-5,17}$mol/L

(a) Tính nồng độ ion H⁺, pH của loại sữa tắm nói trên.

(b) Môi trường của loại sữa tắm trên là acid, base hay trung tính?

Câu 31 (1 điểm). Biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng tổng hợp ammonia từ nitrogen và hydrogen có giá trị âm nhưng vì sao quá trình Haber lại chọn nhiệt độ phản ứng khá cao, vào khoảng 400 – 600 ^oC.

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Phần I. Trắc nghiệm

Phần II. Tự luận

Câu 29.

Câu 30.

(a) Ở 25^oC tích số k_W = ${\text{[H}}^{\text{+}}{\text{].[OH}}^{\text{-}}{\text{] = 10}}^{\text{-14}}$

=> ${\text{[H}}^{\text{+}}\text{]}=\frac{{10}^{-14}}{{\text{[OH}}^{\text{-}}\text{]}}=\frac{{10}^{-14}}{{10}^{-5,17}}$ = 1,48.10^-9(mol/L)

=> $\text{pH}=-\log \left[{\text{H}}^{\text{+}}\right]=-\log (1,{48.10}^{-9})$ = 8,83

(b) Vì có pH > 7 nên môi trường của loại sữa tắm trên là môi trường base.

Câu 31. Phản ứng tổng hợp NH₃ từ N₂ và H₂ có ${\Delta }_r{H}_{298}^o$ < 0 là phản ứng tỏa nhiệt => để phản ứng đạt hiệu suất cao thì ta cần giảm nhiệt độ. Tuy nhiên nếu thực hiện phản ứng ở nhiệt độ quá thấp thì tốc độ phản ứng nhỏ - phản ứng xảy ra chậm bởi vậy người ta thực hiện phản ứng ở nhiệt độ phù hợp khoảng 400 – 600^oC.

................................