Concha bullosa là gì?
Cuốn mũi (xương xoắn mũi) là cấu trúc hình thành từ xương bên trong mũi. Chúng giúp kiểm soát luồng khí vào mũi, làm sạch và làm ấm không khí mà bạn hít vào trước khi đi vào phổi. Concha bullosa xảy ra khi một trong những cuốn mũi có túi khí gây phì đại. Có ba cặp cuốn mũi trong mũi nằm ở hai bên của vách ngăn:
- Cuốn mũi trên: Nằm cao nhất trong mũi, gần não, có chức năng bảo vệ khứu giác, phần não giúp bạn ngửi.
- Cuốn mũi giữa: Nằm giữa cuốn mũi trên và cuốn mũi dưới, giúp không khí hít vào không di chuyển trực tiếp đến xoang mũi.
- Cuốn mũi dưới: Nằm thấp nhất trong mũi, giúp giữ ẩm và làm ấm không khí hít vào trước khi đi vào phổi.
Bạn có thể thấy đau hoặc khó chịu xung quanh xoang mũi khi cuốn mũi giữa lấp đầy bằng một túi khí concha bullosa. Trong nhiều trường hợp, bạn không cần điều trị concha bullosa. Tuy nhiên, khi túi khí này càng lớn, bạn càng cảm thấy khó chịu. Nếu không được điều trị, concha bullosa có thể gây ra các tình trạng khó chịu hơn và gây viêm xoang.
Triệu chứng concha Bullosa
Các triệu chứng của concha bullosa liên quan đến lượng không khí có trong cuốn mũi giữa. Lượng khí càng lớn thì khả năng mắc các triệu chứng càng cao và các triệu chứng càng nặng. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Đau quanh mắt có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày
- Tắc nghẽn mũi
Nguyên nhân gây concha bullosa
Không rõ nguyên nhân chính xác gây ra concha bullosa. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Thần kinh học Hoa Kỳ cho thấy concha bullosa có mối liên quan đến vẹo vách ngăn. Tình trạng này có nghĩa là vách ngăn không thẳng, có thể khiến bạn khó thở một bên mũi. Vách ngăn lệch có thể gây ra các triệu chứng khác như ngáy to và ngưng thở khi ngủ.
Chẩn đoán concha Bullosa
Concha bullosa được chẩn đoán tốt nhất bằng chụp CT và ước tính có thể tìm thấy ở 16 đến 53 trong số 100 trường hợp. Các cuốn mũi thông thường sẽ có màu xám nhạt, tuy nhiên, trong trường hợp concha bullosa, sẽ có một túi khí màu đen ở giữa các cuốn mũi màu xám. Chế độ chụp cũng sẽ cho phép bác sĩ xác định xem dấu hiệu concha bullosa chỉ xảy ra ở một bên mũi hay cả hai bên. Bác sĩ cũng sẽ có thể xác định từ chụp CT xem bạn có bị lệch vách ngăn hay không.
Điều trị concha Bullosa
Hầu hết trường hợp, các triệu chứng do concha bullosa không nghiêm trọng đến mức cần điều trị. Tuy nhiên, nếu cần điều trị, phẫu thuật là lựa chọn duy nhất để loại bỏ túi khí. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
- Ép cuốn mũi: Bác sĩ sử dụng dụng cụ để ép concha bullosa cho đến khi giải phóng khí ra ngoài. Phẫu thuật này có thể yêu cầu gây tê tại chỗ. Phương pháp này được xem là an toàn và có ít biến chứng.
- Chỉnh hình cuốn mũi: Bác sĩ định hình lại xương và mô xung quanh concha bullosa để không khí lưu thông qua túi khí này dễ dàng hơn. Phẫu thuật này thường cần gây mê toàn thân.
- Cắt bớt cuốn mũi: Bác sĩ sử dụng các thiết bị để loại bỏ một hoặc tất cả concha bullosa. Phẫu thuật này thường cần gây mê toàn thân.
- Điều chỉnh vách ngăn lệch: Bác sĩ cũng có thể đề nghị phẫu thuật điều chỉnh vách ngăn bị lệch giúp bạn thở dễ hơn.
Concha bullosa có thể dẫn đến các biến chứng nào?
Khi túi concha bullosa lớn và không được điều trị, có thể gây viêm xoang và khiến bạn bị:
- Đau đầu
- Chảy chất nhầy ra từ mũi
- Viêm họng
- Ho không khỏi
Viêm xoang có thể trở thành mạn tính và khiến bạn khó thở hơn vì đường thở mũi bị viêm, gây mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, đau cổ họng và tai. Theo thời gian, các biến chứng có thể gây ra viêm màng não hoặc khiến bạn mất khứu giác hoặc thị lực.
Những rủi ro khi phẫu thuật xoang mũi
Tuy phẫu thuật xoang có thể làm thay đổi cuộc sống của một người nhưng sau phẫu thuật, bạn sẽ có cảm giác đau đớn, chảy máu mũi liên tục trong khoảng 24 giờ sau đó, cảm giác tắc nghẽn và sưng trong vài ngày. Ngoài ra, phẫu thuật còn có thể tiềm ẩn những rủi ro sau đây:
- Xuất huyết: Sau phẫu thuật, tình trạng chảy máu là bình thường, nhưng trong một số trường hợp hiếm, bạn có thể bị chảy máu quá nhiều hoặc kéo dài và đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn.
- Nhiễm trùng: Hầu hết nhiễm trùng sau phẫu thuật không nghiêm trọng và có thể điều trị bằng kháng sinh, nhưng trong một số trường hợp hiếm, nhiễm trùng có thể xâm nhập vào máu và đe dọa tính mạng. Bạn cũng có thể bị nhiễm loại vi khuẩn kháng kháng sinh, chẳng hạn như MRSA, việc điều trị sẽ trở nên tốn kém hơn.
- Tổn thương mô xung quanh: Xoang nằm gần não và mắt nên các mô tại vị trí này có thể bị tổn thương. Tuy hiếm gặp nhưng tình trạng thâm tím quanh mắt sau phẫu thuật xoang là không bình thường và bạn cần báo cho bác sĩ phẫu thuật ngay lập tức.
- Tê liệt: Bạn có thể bị tê liệt ở mặt, môi và mũi. Tình trạng này thường là tạm thời, nhưng hiếm khi xảy ra. Nếu có tổn thương thần kinh, bạn có thể bị tê liệt vĩnh viễn.
- Dịch não tủy: Đây là một biến chứng hiếm gặp, trong đó dịch não và tủy rò rỉ từ não, chảy ra mũi. Dịch não tủy thường được chữa khỏi bằng phẫu thuật.