Tư thế và trạng thái của con người được miêu tả trong hai câu thơ kết:

- Tư thế:

- Trạng thái:

- Nỗi niềm tâm sự của tác giả qua cảm nhận của em:

- Tư thế: Của người ngồi cầu cá “tựa gối, buông cần”, như đang thu mình trên chiếc thuyên câu bé nhỏ.

- Trạng thái: trầm tư (trầm lắng, suy tư)

- Nỗi niềm tâm sự của tác giả qua cảm nhận của em: em cảm nhận được ở Nguyễn Khuyến một tâm hồn gắn bó tha thiết với thiên nhiên đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín nhưng không kém phần sâu sắc. Đó là nỗi lòng non nước, nỗi lòng thời thế của nhà nho có lòng tự trọng và lòng yêu quê hương đất nước như Nguyễn Khuyến.