Ở một loài thực vật, xét 2 cặp gen Aa và Bb. Cho 2 cây (P) giao phấn với nhau, thu được F₁. Ở F₁, loại kiểu hình có 2 tính trạng trội có 3 kiểu gen quy định và kiểu gen đồng hợp lặn về 2 cặp gen chiếm tỉ lệ 9%. Biết rằng không xảy ra đột biến và nếu có hoán vị thì tần số hoán vị ở 2 giới là như nhau. Theo lý thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I). Kiểu gen có 1 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ 25%

II). Kiểu gen có 2 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ 32%

III). Kiểu gen có 4 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ 4%

IV). Kiểu gen có 3 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ 9%

Phương pháp:

Bước 1: Biện luận kiểu gen của P dựa vào tỉ lệ aabb, số kiểu gen của kiểu hình mang 2 tính trạng trội.

Bước 2: Viết phép lai P và xét các phát biểu.

Cách giải:

Ở F₁ có kiểu gen đồng hợp lặn về 2 cặp gen → P phải mang alen a và b.

Nếu P dị hợp 2 cặp gen thì các cá thể mang 2 tính trạng trội phải có 5 kiểu gen khác với đề cho → P: 1 bên dị hợp 2 cặp gen × 1 bên dị hợp 1 cặp gen.

Ta thấy aabb = 0,09 = 0,18ab × 0,5ab → cơ thể dị hợp 2 cặp gen là dị hợp đối, f = 36%.

Kiểu gen của P có thể là:

 $\frac{Ab}{aB}\times \frac{Ab}{ab};f=36\%$

Xét các phát biểu:

I sai. Kiểu gen có 1 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ:  $0,5Ab\times 0,18ab+0,5ab\times (0,32Ab+0,32aB)=0,27$

II sai. Kiểu gen có 2 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ:  $0,5ab\times 0,18AB+0,5Ab\times (0,32Ab+0,32aB)=0,27$

III sai, đời F₁ không thể có cá thể mang 4 alen trội.

IV đúng. Kiểu gen có 3 alen trội ở F₁ chiếm tỉ lệ:  

Vậy có 1 phát biểu đúng.

Chọn D.