Hình A mô tả một đoạn NST từ tế bào tuyến nước bọt của ấu trùng ruồi giấm có 6 băng (kí kiệu từ 1 đến 6) tương ứng với 6 locus gen khác nhau chưa biết trật tự trên NST (kí hiệu từ A đến F). Các nhà nghiên cứu đã phân lập được 5 thể dị hợp tử về đột biến mất đoạn NST (từ I đến V) xuất phát từ một dòng ruồi giấm mang kiểu gen đồng hợp kiểu dại ở tất cả 6 locus gen (hình vẽ). Khi tiến hành lai giữa mỗi thể đột biến mất đoạn (từ I đến V) với cùng một dòng ruồi giấm đồng hợp về các đột biến lặn tại cả 6 locus gen (kí hiệu từ a đến f) thu được kết quả ở bảng B.

Chú thích hình: Các đoạn chỉ ra đoạn NST bị mất so với NST ruồi giấm kiểu dại.

Hình A

Các dòng đột biến mất đoạn	Cá thể có kiểu gen đồng hợp
	a	b	c	d	e	f
I	-	+	+	-	+	-
II	+	+	-	-	+	+
III	+	+	-	-	+	-
IV	-	+	+	+	-	-
V	-	-	+	+	-	+

Bảng B

Phân tích các dữ liệu trên, theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Đột biến mất đoạn NST có thể giúp xác định được các đoạn mất có chứa các locus gen.

II. Đoạn mất I chứa 3 locus A, C và F.

III. Trình tự các locus gen là C – D – F – A – E – B.

IV. Cho lai giữa hai dòng ruồi giấm đột biến III và IV, kết quả thu được 25% hợp tử không phát triển. Ta chắc chắn sẽ kết luận được hợp tử này vẫn có sức sống và sinh trưởng bình thường.

Đáp án A

I đúng.

Nguyên tắc: Đột biến mất đoạn NST có chưa các locus gen nào sẽ làm cho các alen đột biến lặn không có alen kiểu dại tương ứng và được biểu hiện ở thể dị hợp.

II sai.

Đoạn mất I chứa 3 locus A, D và F.

Đoạn mất II chứa 2 locus C, D.

Trong khi đoạn I và II trùng nhau tại băng 2

Băng 2 là vị trí locus D.

Băng 1 (bị mất trên đoạn II mà không mất trên đoạn I) là vị trí locus C.

Băng 3 và 4 là vị trí của locus A và F (chưa xác định).

Đoạn mất III chứa 3 locus C, D và F.

Băng 3 là vị trí locus F

Băng 4 là vị trí locus A Đoạn mất IV chứa 3 locus F, A và E

Băng 5 là vị trí locus E

Còn lại băng 6 là vị trí locus B

III đúng.

Thứ tự các locus gen là C – D – F – A – E – B

IV sai.

Hai dòng ruồi giấm đột biến III và IV có 1 đoạn mất chung nhau chứa locus gen F. Khi lai giữa hai dòng này có 25% số con bị mất hoàn toàn locus gen này ® Có thể là nguyên nhân gây ra 25% hợp tử bị chết.