Câu hỏi mở đầu trang 37 SGK Lịch sử 6: Điều kiện tự nhiên đã tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh Trung Quốc? Quá trình thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc đã diễn ra như thế nào? Những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Quốc là gì?
* Tác động của điều kiện tự nhiên đến sự hình thành của nền văn minh Trung Quốc
- Vị trí địa lí của Trung Quốc: phía Đông giáp biển; tiếp giáp với lãnh thổ của nhiều quốc gia/ khu vực khác => thuận lợi cho sự giao lưu văn hóa giữa các quốc gia/ vùng lãnh thổ.
- Có sự hiện diện của các dòng sông lớn: Hoàng Hà và Trường Giang.
=> Tác động:
+ Cung cấp nguồn nước dồi dào; nguồn thủy sản phong phú.
+ Bồi tụ nên các đồng bằng rộng lớn, màu mỡ => thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
+ Là những tuyến giao thông huyết mạch, liên kết giữa các vùng, các khu vực trong cả nước.
+ Đặt ra nhu cầu trị thủy => thúc đẩy sự ra đời sớm của các nhà nước cổ đại.
* Quá trình thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
- Quá trình thống nhất Trung Quốc:
+ Khoảng thế kỉ VIII TCN, nhà Chu suy yếu, các nước ở lưu vực Hoàng Hà, Trường Giang nổi dậy và đánh chiếm lẫn nhau trong suốt 5 thế kỉ tiếp theo – sử sách gọi là thời Xuân Thu – Chiến Quốc.
+ Nửa sau thế kỉ III TCN, nước Tần mạnh lên, lần lượt đánh bại các nước khác và thống nhất Trung Quốc vào năm 221 TCN.
- Sự xác lập chế độ phong kiến: dưới thời Tần, trong xã hội có sự phân hóa, hình thành 2 giai cấp: địa chủ và nông dân lĩnh canh => quan hệ bóc lột địa tô của địa chủ với nông dân lĩnh canh đã thay thế cho quan hệ bóc lột giữa quý tộc với nông dân công xã (thời cổ đại) => chế độ phong kiến đã được xác lập ở Trung Quốc.
* Những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Quốc
- Tư tưởng: có nhiều thuyết học, tư tưởng, chính trị học, nổi bật nhất là: Nho gia, Pháp gia, Đạo gia, Mặc gia.
- Sử học: các bộ sử nổi tiếng: Sử kí của Tư Mã Thiên, Hán Thư của Ban Cố,...
- Chữ viết:
+ Sáng tạo ra chữ viết từ sớm.
+ Chữ thường được viết trên mai rùa/ xương thú (giáp cốt văn); hoặc trên thẻ tre, gỗ…
- Văn học:
+ Phong phú, đa dạng về thể loại và phương thức thể hiện.
+ Nhiều tác phẩm nổi tiếng, như: Kinh Thi (thời Xuân Thu), Sở từ (thời chiến quốc)…
- Về y học:
+ Biết dùng cây cỏ tự nhiên để làm thuốc chữa bệnh.
+ Các danh y nổi tiếng như Hoa Đà, Biển Thước...
- Kỹ thuật: phát minh quan trọng về kĩ thuật làm giấy, la bàn, kĩ thuật in...
- Kiến trúc: xây dựng Vạn lý trường thành.
Xem thêm lời giải bài tập Lịch sử lớp 6 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 6: Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại
Bài 7: Ấn Độ cổ đại
Bài 8: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ 7
Bài 9: Hy Lạp và La Mã cổ đại
Bài 10: Sự ra đời và phát triển của các vương quốc ở Đông Nam Á (từ những thế kỉ tiếp giáp công nguyên đến thế kỉ 10)
Bài 11: Giao lưu thương mại và văn hóa ở Đông Nam Á ( từ đầu công nguyên đến thế kỉ 10)