Cho X, Y (M_X < M_Y) là hai axit đơn chức, thuộc cùng dãy đồng đẳng; Z là ancol no; T là este hai chức được tạo bởi X, Y và Z (X, Y, Z, T đều mạch hở). Dẫn 22,56 gam hỗn hợp E dạng hơi chứa X, Y, Z, T qua bình đựng 9,2 gam Na (dùng dư), phần khí và hơi thoát ra khỏi bình đem nung nóng có mặt Ni làm xúc tác thấy chúng phản ứng vừa đủ với nhau, thu được một chất hữu cơ R, đốt cháy hết R cần dùng 0,44 mol O₂, thu được 5,76 gam nước. Phần chất rắn còn lại trong bình đem hòa tan vào nước dư, thấy thoát ra 0,04 mol H₂. Mặt khác, đốt cháy 22,56 gam E thì cần dùng hết 0,968 mol O₂. Phần trăm khối lượng của Y có trong hỗn hợp E là

Khí thoát ra khỏi bình Na là este và H2, khi dẫn qua Ni chúng phản ứng vừa đủ với nhau tạo chất hữu cơ duy nhất R là CnH2n-2O4

CnH2n-2O4 + (1,5n – 2,5)O2 → nCO2 + (n – 1)H2O

nH2O = 0,32 → 0,44(n – 1) = 0,32(1,5n – 2,5)

→ n = 9: R là C9H16O4

Các gốc axit trong R không trùng nhau và ít nhất 3C nên R là (C2H5COO)(C3H7COO)C2H4 (0,04 mol)

nNa ban đầu = 0,4; nNa dư = 2nH2 = 0,08

→ nNa phản ứng với E = 0,32 → nH2 = 0,16

nH2 = 4nR nên T là (C2HCOO)(C3H3COO)C2H4

E gồm:

X là CH≡C-COOH: x mol

Y là C3H3COOH: y mol

Z là C2H4(OH)2: z mol

T là (C2HCOO)(C3H3COO)C2H4 (0,04 mol)

nNa phản ứng = x + y + 2z = 0,32

mE = 70x + 84y + 62z + 180.0,04 = 22,56

nO2 = 2,5x + 4y + 2,5z + 0,04.9 = 0,968

→ x = 0,096; y = 0,032; z = 0,096

→ %Y = 11,91%

Chọn B