Tại sao các chuyên gia y tế khuyên người lớn tuổi nên tiêm vắc xin phòng bệnh zona?
Đối với người lớn tuổi, nguy cơ mắc bệnh zona tăng lên theo độ tuổi. Các yếu tố khác bao gồm các vấn đề của hệ thống miễn dịch và mắc bệnh thủy đậu từ khi còn nhỏ cũng làm tăng nguy cơ.
Video Zona thần kinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Nhưng bạn có nên tiêm phòng để bảo vệ mình khỏi bệnh zona nếu bạn không có các yếu tố nguy cơ không?
Nếu bạn dưới 50 tuổi, có lẽ bạn vẫn chưa cần tiêm phòng. Nhưng nếu bạn trên 50 tuổi, các chuyên gia y tế khuyên bạn nên tiêm vắc xin phòng bệnh zona.
Shingrix - một loại vắc xin phòng ngừa bệnh zona mới, có hiệu quả và được bảo hiểm chi trả, vì vậy các chuyên gia cho rằng việc tiêm phòng là rất cần thiết.
Họ nói rằng thuốc Shingrix có nhiều cải tiến rõ rệt so với Zostavax - loại vắc xin phòng bệnh zona trước đây.
Một trong số các chuyên gia khuyến khích người lớn tuổi đi tiêm phòng là Tiến sĩ Jennifer Carandang, bác sĩ nội khoa tại Bệnh viện Đại học Avon Family Practice ở Ohio.
Carandang phát biểu với Healthline: “Zostavax là loại vắc xin sống giảm độc lực, khác rất nhiều so với vắc xin Shingrix. Zostavax có hiệu quả bằng một nửa so với Shingrix và nó cũng không ngăn ngừa được biến chứng đau dây thần kinh sau Zona trong khi vắc-xin Shingrix có thể. Đây là lý do tại sao chúng tôi thích Shingrix hơn Zostavax."
Bệnh Zona gây tình trạng khó chịu, dai dẳng
Tiến sĩ Navjot Jain, bác sĩ nội khoa tại Trung tâm Y tế Wexner của Đại học Bang Ohio cho biết bệnh zona do vi rút thủy đậu gây ra.
Nhiều người đã từng mắc bệnh thủy đậu và do đó vẫn còn vi-rút tồn tại trong tế bào ở dạng không hoạt động, những người mắc bệnh thủy đậu trước khi họ 18 tháng tuổi có nguy cơ cao hơn.
Jain nói với Healthline: “Herpes zoster - bệnh Zona gây phát ban và mụn nước là do sự tái hoạt động của vi rút varicella zoster - nguyên nhân gây ra thủy đậu.”
Ngay cả sau khi người bệnh hết phát ban và giảm bớt đau đớn do bệnh zona, hậu quả sau đó có thể còn tồi tệ hơn.
Jain nói: “Biến chứng hay gặp nhất là đau dây thần kinh sau Zona, tức là cơn đau dây thần kinh có thể kéo dài hàng tháng, thường là 90 ngày hoặc đôi khi kéo dài vài năm. Đó là những cơn đau dữ dội tại vị trí mà trước đó bệnh nhân đã bị phát ban do bệnh zona."
Jain nói: sự đau đớn do biến chứng đau dây thần kinh sau Zona thường đủ để thuyết phục bệnh nhân tiêm vắc xin phòng bệnh zona.
“Nhiều lần khi khuyên bệnh nhân tiêm phòng bệnh Zona, tôi hỏi họ xem có biết ai đã từng mắc Zona không để giúp họ hiểu mức độ phổ biến của bệnh. Nếu họ chưa từng thấy ai đó mắc bệnh Zona trước đây, tôi thường giải thích cho họ biết cảm giác đau đớn và mức độ suy nhược của bệnh như thế nào."
Một chủng bệnh Zona - herpes zoster ophthalmicus- gặp trong khoảng 15% các trường hợp mắc bệnh zona. Trong những trường hợp hiếm gặp bệnh có thể gây mù lòa.
Tại sao không tiêm vắc xin phòng bệnh Zona?
Shingrix đã được cải tiến rõ rệt so với loại vắc xin trước đó, hiệu quả hơn 90% trong việc ngăn ngừa vi rút bệnh zona.
Các chuyên gia y tế, từ bác sĩ gia đình đến Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến nghị rằng các đối tượng trên 50 tuổi nên tiêm phòng.
Tuy nhiên, chỉ có khoảng một phần ba số người trên 60 tuổi được tiêm phòng vào năm 2016.
Vậy điều gì đang khiến những người lớn tuổi khác không tiêm phòng?
Chi phí có thể là vấn đề đối với những người không chắc liệu bảo hiểm có chi trả cho việc tiêm phòng hay không.
Carandang cho biết: “Shingrix có giá khoảng 280$ cho cả hai mũi tiêm và Medicare Part D sẽ thanh toán chi phí đó cho người từ 65 tuổi trở lên. Nhưng theo ý kiến cá nhân, tốt nhất là bạn nên trao đổi với công ty bảo hiểm."
Jain cho biết thêm rằng nhiều công ty bảo hiểm sẵn sàng thanh toán chi phí của Shingrix ngay cả đối với những bệnh nhân đã được tiêm vắc xin Zostavax, đơn giản là vì loại vắc xin mới này hiệu quả hơn rất nhiều.
Một lý do khác khiến một số người có thể do dự về việc tiêm phòng là do tác dụng phụ của thuốc.
Carandang cho biết: “Các tác dụng phụ của việc tiêm phòng vắc xin Shingrix bao gồm đau cơ, mệt mỏi và đau đầu. Đây là những triệu chứng thường gặp với hầu hết mọi loại vắc xin."
Mặc dù tiêm vắc xin phòng Zona có thể gây đau nhưng cơn đau dai dẳng do bệnh zona còn trầm trọng hơn.
Khoảng một phần ba người sẽ mắc bệnh Zona vào một thời điểm nào đó trong đời, vì vậy các chuyên gia khuyên rằng nên tiêm phòng vắc xin Shingrix.
Jain cho biết: “Mọi người thực sự lo ngại về các tác dụng phụ của việc tiêm vắc-xin, nhưng thường khá ít các trường hợp xảy ra đối với vắc-xin Shingrix. Tất cả mọi người nên tiêm phòng Shingrix vì vắc-xin này rất hiệu quả.”
Xem thêm :