Tác giả, tác phẩm Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?
I. Tác giả Dương Trung Quốc
- Dương Trung Quốc (2/6/1947) là nhà nghiên cứu lịch sử và chính trị gia người Việt Nam. Ông từng là đại biểu Quốc hội Việt Nam, là một trong 21 người ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam trúng cử).
- Năm 2016, ông là ứng cử viên đại biểu Quốc hội do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giới thiệu ứng cử.
- Ông nổi tiếng vì những phát biểu thẳng thắn của mình trong các kỳ họp quốc hội. Ông có bằng cử nhân chuyên ngành lịch sử, là Tổng thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Tổng Biên tập tạp chí Xưa & Nay và chủ tịch Hiệp hội Câu lạc bộ UNESCO Hà Nội.
- Ông còn là đại biểu Quốc hội thâm niên của Việt Nam qua bốn khóa XI, XII, XIII, XIV thuộc đoàn đại biểu tỉnh Đồng Nai.
II. Tìm hiểu tác phẩm Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?
1. Thể loại
- Văn bản thuộc thể loại: nghị luận.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh
- Trích trong diễn đàn “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ” được báo Thanh Niên mở ra từ ngày 27/3 đến 30/6/2006.
3. Phương thức biểu đạt
- Phương thức biểu đạt: nghị luận.
4. Bố cục tác phẩm
- Bố cục của bài:
+ Phần 1 (từ đầu… niềm tự hào đó): Sự tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam.
+ Phần 2 (tiếp theo… “Tổ quốc quyết sinh”): Bằng chứng chứng minh cho sức mạnh của đất nước Việt Nam khi trải qua các cuộc chiến tranh suốt hơn bốn thập kỉ qua.
+ Phần 3 (tiếp theo…dân tộc của mình): Nguyên nhân dẫn đến nguy cơ thụt lùi của đất nước.
+ Phần 4 (phần còn lại): Tâm thế lớn, cách nhìn nhận về đất nước.
5. Giá trị nội dung
- Văn bản bàn về vấn đề “Việt Nam là nước nhỏ hay không nhỏ?”, qua đó giúp cho mỗi công dân Việt Nam có cái nhìn toàn diện, khách quan, chân thực nhất về vấn đề này trong xã hội ngày nay.
6. Giá trị nghệ thuật
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén với dẫn chứng tiêu biểu, thuyết phục.
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?
1. Sự tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam và những minh chứng trong bốn thập kỉ
- Phần (1) và (2) của bài viết nhắc lại lịch sử (trong bài Đại cáo Bình Ngô của tác giả Nguyễn Trãi, các công lao xây dựng, giữ nước của các vị anh hùng thời xưa,…) với mục đích giúp người đọc hiểu rõ về thời kì, con người đó đã đấu tranh, hi sinh để đánh đổi được một đất nước như ngày hôm nay, tự hào về lịch sử hào hùng đó => tạo nên sức mạnh của một dân tộc trong những giai đoạn lịch sử quan trọng đó chính là niềm tự hào, tự tôn dân tộc.
2. Nguyên nhân dẫn đến nguy cơ thụt lùi của đất nước
- Nguyên nhân: Chiến tranh tàn phá của cải vật chất, để lại những tổn thất nặng nề và cách suy nghĩ và hành xử cửa con người. “Cách hành xử và tâm thế của chúng ta dường như luôn mặc cảm Việt Nam giờ đây là nước nhỏ. Không ít những phát biểu của các quan chức luôn khiến ta nghĩ rằng Tổ quốc của mình giống như những địa phương mong được xếp vào diện nghèo hay vùng sâu, vùng xa của thế giới để được hưởng những ưu tiên, trợ giúp, mà không thấy nỗi hèn nhục của một nước nghèo và tụt hậu.”
- Các lí lẽ, bằng chứng khách quan:
+ Bây giờ, nếu mỗi ngày, cùng ....chúng ta mới chiến thắng nghèo hèn để vươn lên cho xứng đáng với dân tộc của mình,....nếu chỉ bỏ mình bỏ mình trong những ước muốn chật hẹp thì mục tiêu thoát khỏi nguy cơ tụt hậu là vô vọng. Còn như.....hành xử.
+ Lời nhắc nhở của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, hai nhà doanh nghiệp.
3. Tâm thế lớn, cách nhìn nhận về đất nước
- Tâm thế lớn thì dám làm cái lớn và sẽ làm cho nước ta lớn, như cha ông ta đã tư duy và hành xử.
=> Ý nghãi với thế hệ trẻ ngày nay: tác động đến nhận thức và hành động trong việc giúp đất nước phát triển đi lên.
- Để có thể thoát khỏi tâm lí và cách hành xử tự ti của “một nước nhỏ”, chúng ta cần nhìn vào lịch sử, học hỏi cha ông ta, cố gắng học tập, tu dưỡng đạo đức, để trong tương lai, ngày gần nhất ta sớm trở thành những công dân có ích cho xã hội, phát triển đất nước giàu mạnh hơn.
Xem thêm các tác giả - tác phẩm Ngữ Văn 8 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:
Tác giả tác phẩm: Nước Đại Việt ta
Tác giả tác phẩm: Chiếu dời đô
