NGHỊ LUẬN VỀ CÂU TỤC NGỮ "ĂN QUẢ NHỚ KẺ TRỒNG CÂY"
Sơ đồ tư duy: Nghị luận về câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"
Dàn ý: Nghị luận về câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"
Dàn ý 1
I. Mở bài
Giới thiệu vấn đề: Không có gì cao quý hơn lòng biết ơn của một người dành cho ai đó. Bàn về vấn đề này, tục ngữ có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Ẩn phía sau hình ảnh và lời nói ngắn gọn là bài học sâu sắc về đạo lí làm người.
II. Thân bài:
1. Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ:
* Về nghĩa đen (là nghĩa trên từ ngữ của hình ảnh):
- “Quả” là sản phẩm của cây, là kết tinh của hoa.
- “Kẻ trồng cây” là người đã trồng cây cho quả ấy.
* Về nghĩa bóng (là nghĩa biểu đạt của hình ảnh).
- “Quả” chính là kết quả, thành quả của sức lao động.
- “Kẻ trồng cây” chính là người đã làm nên, tạo nên kết quả, thành quả lao động ấy.
* Ý nghĩa câu tục ngữ: Mượn hình ảnh quả và kẻ trồng cây, câu tục ngữ muốn nói đến vấn đề khi nhận lấy hoặc thừa hưởng một thành quả lao động từ ai đó thì hãy ghi nhớ công ơn của người đã tạo ra nó. Câu tục ngữ khuyên chúng ta sống phải có lòng biết ơn.
2. Bàn luận về ý nghĩa câu tục ngữ (Tại sao sống phải có lòng biết ơn).
- Sống có lòng biết ơn là việc rất quan trọng trong cuộc sống của con người.
- Sống có lòng biết ơn giúp gắn kết con người lại với nhau.
- Sống có lòng biết ơn là lối sống cao đẹp của dân tộc ta từ bao đời nay.
- Sống có lòng biết ơn thể hiện lối sống trong sạch, vững mạnh, nhân cách cao quý ở con người.
3. Phê phán những biểu hiện tiêu cực/trái ngược:
- Thế nhưng, trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người sống không có lòng biết ơn. Họ vô ơn đối với những người đã giúp đỡ mình, sống ích kỉ, chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân. Những người như thế thật đáng chê trách.
4. Rút ra bài học nhận thức và hành động.
- Bài học nhận thức: Biết ơn người khác không những là một phẩm chất mà còn là một đạo lí làm người của dân tộc ta, rất cần có ở mỗi chúng ta.
- Hành động: là học sinh, chúng ta cần sống có lòng biết ơn, luôn ghi nhớ công ơn của người khác đối với mình và sau này tìm cách báo đáp xứng đáng.
III. Kết bài:
- Khẳng định ý nghĩa của câu tục ngữ: Câu tục ngữ là một lời khuyên sâu sắc. Hiểu được điều đó, chúng ta cần sống cho xứng đáng với những gì mà tỏ tiên đã dày công bồi đắp và để lại cho chúng ta hôm nay.
Dàn ý 2
1. Mở bài
- Giới thiệu câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".
2. Thân bài
a. Giải thích câu tục ngữ:
- Quả là sản phẩm ngọt lành và là kết tinh tuyệt vời nhất của cây, tượng trưng cho những gì tốt đẹp nhất.
- Muốn có được quả ngọt thì phải có "kẻ trồng cây", người đã dành công sức trồng trọt, chăm bón. Chính vì thế khi ta ăn một thứ quả ngọt lành thì trước tiên phải nghĩ đến người tạo ra nó đã phải vất vả, dãi nắng dầm sương bao lâu, phải nhớ đến công sức mà những người trồng đã bỏ ra.
=> Câu tục ngữ chính là lời khuyên dạy sâu sắc của cha ông ta đối với mỗi con người về lòng biết ơn, nhắc nhở chúng ta rằng mỗi một thành quả mà chúng ta hưởng dụng ngày hôm nay không phải tự nhiên mà xuất hiện. Mà nó là cả một quá trình phấn đấu, gây dựng của những người đi trước.
b. Biểu hiện:
- Biết ơn cha mẹ, những người có công sinh thành nuôi dưỡng.
- Biết ơn thầy cô những người đã truyền đạt cho ta kiến thức bước vào đời.
- Biết ơn những thế hệ cha anh đi trước đã hy sinh xương máu để cho chúng ta một cuộc sống hòa bình.
c. Ý nghĩa của lòng biết ơn:
- Việc sống với tấm lòng biết ơn sâu sắc khiến cho bạn trở nên hiền hòa, tình cảm, tâm hồn ngày càng trở nên trong sáng, bạn sẽ được mọi người xung quanh yêu quý tín nhiệm vì lối sống tình nghĩa, được bạn bè coi trọng và tin tưởng.
- Việc sống ân tình, ân nghĩa sẽ là tấm gương sáng cho con cái và các thế hệ tiếp nối.
- Nêu cảm nhận chung.
3. Kết bài
- Nêu cảm nhận cá nhân.
Dàn ý 3
I. Mở bài
Giới thiệu câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”: Việt Nam ta có một kho tàn ca dao, tục ngữ vô
cùng phong phú và quý giá. Những câu tục ngữ, ca dao tuy ngắn gọn nhưng hàm ý một ý nghĩa
vô cùng sâu sắc và đáng học hỏi. Một trong những câu tục ngữ đó, có câu tục ngữ khuyên chúng
ta về lòng biết ơn đối với những người đã giúp đỡ ta là câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
II. Thân bài
1. Giải thích
- Nghĩa đen: Khi được ăn quả ngọt, cần nhớ đến người trồng cây, chăm sóc để tạo ra chúng.
- Nghĩa bóng: Nhắc nhở con người phải có lòng biết ơn, có nhớ đến người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn hoạn nạn.
2. Chứng minh
* Thời xưa:
- Người ta thường tổ chức cúng kính để cảm ơn trời đất.
- Mỗi vụ mùa đều cúng thần linh.
- Thờ tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
* Thời nay:
- Các ngày lễ lớn như: thương binh liệt sĩ, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày thầy thuốc…
- Tinh thần ghi nhớ công ơn về các anh hùng liệt sĩ ngã xuống vì dân tộc, các cuộc đền ơn đáp nghĩa…
III. Kết bài
- Nêu suy nghĩ của em về câu tục “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Bài văn mẫu: Nghị luận về câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"
Mẫu số 1
Một trong những cách sống tốt đẹp của con người Việt Nam đó là lòng biết ơn. Điều đó đã được ông cha ta khuyên nhủ qua câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Câu tục ngữ đã gợi cho người đọc nhiều suy nghĩ sâu sắc. Những lời khuyên của thế hệ đi trước luôn giàu ý nghĩa sâu sắc. Câu tục ngữ mang nghĩa đen và nghĩa bóng. Xét về nghĩa đen, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” nhắc nhở con người khi được thưởng thức một loại quả nào đó cần nhớ đến những người nông dân đã vất vả vun trồng, chăm bón cây cối để tạo ra được những hoa thơm trái ngọt đó. Còn xét về nghĩa bóng, câu tục ngữ muốn khuyên nhủ chúng ta khi được hưởng một thành quả nào đó, cần phải biết ơn những người đã tạo ra nó, từ đó mà trận trọng thành quả mà mình được hưởng. Có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ cùng quan điểm với câu tục ngữ trên. Đó có thể là bài ca dao:
“Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”
Hay câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn”... đều là lời khuyên về sự biết ơn trong cuộc sống.
Chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều những hành động thể hiện sự biết ơn. Những chuyến thăm và tặng quà các thương binh, giúp đỡ những bà mẹ Việt Nam anh hùng, lễ tưởng niệm các liệt sĩ… Ngay cả những hành động vô cùng đơn giản như: lễ phép với ông bà cha mẹ, kính trọng thầy cô giáo, cố gắng học tập tốt… cũng thể hiện được sự biết ơn.
Nhờ có sự biết ơn mà mỗi người sẽ biết trân trọng cuộc sống của mình hơn. Họ sẽ cố gắng trở thành những người sống có ích cho xã hội. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần lên án những người có thái độ sống vô ơn. Những con người như vậy sẽ chỉ ngày càng sống xa rời với cộng đồng, rơi vào sự cô đơn. Dù họ có thành công nhưng cũng sẽ không được mọi người công nhận, yêu thương.
Như vậy, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đã đem đến cho chúng ta một lời răn dạy sâu sắc. Con người cần có lòng biết ơn để có thể hướng đến một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Mẫu số 2
Từ xa xưa, lối sống ân nghĩa thủy chung của dân tộc ta là một niềm tự hào của con người Việt Nam. Vì vậy mà ông cha ta muốn truyền lại lối sống ấy cho thế hệ tương lai qua câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Ta cùng đi tìm hiểu về câu tục ngữ thì trước hết, ta phải hiểu ý nghĩa của nó. Có lẽ không ai là không biết nếu muốn có trái thơm quả ngọt để ăn thì chúng ta phải trồng cây, chăm sóc, bón phân và tưới nước hàng ngày, để cây lớn lên và tươi tốt. Và người trồng cây sẽ là người đã đổ mồ hôi sôi nước mắt để chăm bón cây hàng ngày cho đến lúc cây ra quả, để chúng ta được thưởng thức vị ngọt lịm của những trái chín. Có lẽ, người xưa muốn nhắn nhủ chúng ta khi ta được thưởng thức trái ngọt, đừng mải mê với vị ngọt mà quên mất trong đó cũng có vị đắng của những giọt mồ hôi, của vất vả và gian lao của những người cho ta quả ngọt ấy. Qua câu tục ngữ, ông cha ta muốn nhắn nhủ với chúng ta một lối sống ân tình thủy chung, khi ta được sống hạnh phúc sung sướng đừng quên đi những ngày tháng khổ đau vất vả, khi ta tận hưởng bao điều tốt đẹp chớ quên đi người đã tạo ra thành quả đó.
Trong chiều dài của lịch sử dân tộc, nhân dân ta dù khó khăn gian khổ vẫn giữ vững nếp sống tình nghĩa ấy. Để nhân dân được sống trong nền hòa bình, độc lập như hôm nay, biết bao lớp người đã hy sinh không tiếc thân mình bảo vệ bờ cõi. Các anh không tiếc đời xanh, xả thân giữ lấy từng tấc đất, biết bao máu xương đã chôn vùi nơi biên ải, biết bao người chiến sĩ mà ta không biết mặt biết tên đã ngã xuống nơi sa trường. Tất cả vì sự độc lập của dân tộc, vì để có được cuộc sống ấm no cho chúng ta ngày hôm nay. Hay gần gũi hơn là ngay chính cha mẹ đã vất vả bao năm tháng để nuôi chúng ta. Hay để con người có thể đứng trên những tòa nhà chọc trời, nhìn khắp mọi nơi trên thành phố thì biết bao nhiêu người công nhân đã phải lao động không ngừng, đặt nền móng, đắp từng cục gạch từ dưới mặt đất. Những điều đó tuy đã là chuyện quá khứ nhưng ta không nên quên, bởi không có quá khứ sẽ không có hiện tại, không có người kiến tạo sẽ không có cuộc sống của chúng ta như ngày hôm nay.
Vậy chúng ta phải làm gì để xứng đáng với câu nói của cha ông? Ta hãy nhớ kỹ những năm tháng khó khăn của một thời đã qua, nhớ những giọt mồ hôi lăn dài trong quá khứ. Xin đừng lãng quên và coi nhẹ nó, hãy sống với nỗi nhớ và sự biết ơn, nối tiếp truyền thống bao đời của dân tộc ta. Hơn nữa, chúng ta phải cố gắng và nỗ lực thật nhiều để dựng xây và làm giàu thêm nữa những giá trị đẹp đẽ để không uổng công sức của những người đi đầu, tạo lập ra những giá trị đó.
Trong xã hội hiện nay, vẫn có rất nhiều những kẻ vong ơn bội nghĩa mà ta cần phải lên án. Những kẻ quen với lối sống hưởng thụ, quen lối ăn chơi trên sự khó nhọc của người khác và tệ hơn họ không hề biết ơn mà còn coi thường sự khó nhọc ấy. Nếu những kẻ đó biến mất, xã hội sẽ công bằng và dân chủ hơn rất nhiều.
Tóm lại, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là câu tục ngữ rất ý nghĩa, nó trở thành một bài học răn dạy ta sống nghĩa tình và thủy chung.
Mẫu số 3
Chúng ta đang sống xã hội hiện tại, nó đang phát triển văn minh và tốt đẹp. Các bạn biết không để chúng ta được sống trong môi trường tốt đẹp thì đã rất nhiều sự cống hiến và hy sinh từ thuở sơ khai. Vì vậy mà ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” nhằm nhấn mạnh lối sống thủy chung tình nghĩa.
“Ăn quả nhớ kẻ trồng” cây là câu tục ngữ được lưu truyền rất nhiều trong dân gian. Khi con người được ăn những trái thơm quả ngọt thật ngon miệng và thoải mái, hãy nhớ rằng những trái thơm quả ngọt đó không tự nhiên xuất hiện mà phải có người bỏ công sức ra trồng cây và chăm chút, mặc ngày nắng mưa bão bùng, không quản mệt nhọc cày sâu cuốc bẫm, chăm chút từng tấm lá, bông hoa để cây phát triển thật tốt, đơm hoa kết trái để chúng ta có thể được thưởng thức. Và cũng qua câu tục ngữ, dường như, ông cha ta muốn nhắn gửi lối sống ân nghĩa thủy chung, khi mỗi người được sống sung sướng thoải mái thì đừng bao giờ quên công sức của những người đi trước, uống nước phải nhớ nguồn.
Con người ta luôn đặt ra những câu hỏi về cội nguồn của vạn vật. Có lẽ chuyện mây trời thật xa xôi, ta hãy nhắc đến những điều thực tế trong cuộc sống. Chúng ta đã bao giờ nghĩ đến khi ta sắp chết vì đói mà có một bát cơm nóng cũng làm ta thỏa nguyện, lúc đó ta mới thật sự hiểu được và trân trọng người nông dân đã đánh đổi mồ hôi lấy những hạt gạo trắng thơm. Cũng như mỗi chúng ta, ai sinh ra và lớn lên đó là nhờ công sinh thành của cha mẹ. Hãy ngồi ngẫm nghĩ vì sao ta lại có trên đời, vì đâu mà ta có được cuộc sống hạnh phúc như ngày hôm nay. Có lẽ tất cả là nhờ “Công cha nghĩa mẹ” như “núi Thái Sơn”, như “nước trong nguồn”. Bậc cha mẹ đã hy sinh, chịu bao vất vả để nuôi ta lớn khôn từng ngày. Trong quãng thời gian ta trưởng thành, cũng đừng quên đi hình bóng người thầy cô - “người lái đò” tận tụy đã giúp ta đến với bến bờ tri thức, vững bước trên con đường thành công.
Nhưng trong cuộc sống hiện nay, nhiều bạn học sinh không nghe lời cha mẹ với lời thầy cô, vẫn liên tục mắc những sai lầm khiến cha mẹ và thầy cô giáo phải buồn rất nhiều. Trái lại, cũng có rất nhiều học sinh ngoan, chăm chỉ, học giỏi. Mỗi chúng ta hãy ghi nhớ rằng nếu không có người trồng cây thì chúng ta cũng sẽ không có trái ngọt để hưởng, không có những người vất vả gian lao sẽ không có những thứ tốt đẹp như ngày hôm nay. Trong xã hội thì vẫn còn những kẻ sống bạc tình, bội nghĩa đi ngược lại với câu tục ngữ mà ông cha ta đã truyền lại, làm hoen ố tinh thần dân tộc, khiến xã hội trở nên tồi tệ. Vậy nên mỗi người hãy cố gắng nỗ lực trau dồi bản thân, hãy soi vào những điều tốt đẹp của quá khứ để tạo nên những điều tốt đẹp cho hiện tại và cả trong tương lai. Hãy lưu giữ lối sống ân tình thủy chung ấy trong tâm hồn ta bởi đó là truyền thống, là nét đẹp trong tâm hồn của người Việt Nam.
Truyền thống ấy thể hiện lòng biết ơn, thể hiện đạo lí sống ân tình thủy chung. Vậy nên, chúng ta - thế hệ tương lai như chúng ta hãy giữ vững lẽ sống ấy và trở thành những con người tốt đẹp.
Mẫu số 4
Lòng biết ơn đối với người khác từ xưa đến nay vốn là truyền thống của dân tộc ta. Ông cha ta luôn nhắc nhở, dạy bảo con cháu phải sống ân nghĩa thuỷ chung, đã nhận ơn của ai thì không bao giờ quên. Truyền thống đạo đức đó được thể hiện rõ nét qua câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Đây là một lời giáo huấn vô cùng sâu sắc. Khi ăn những trái cây chín mọng với hương vị ngọt ngào ta phải nhớ tới công lao vun xới, chăm bón của người trồng nên cây ấy. Từ hình ảnh ấy, người xưa luôn nhắc nhở chúng ta một vấn đề đạo đức sâu xa hơn: Người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Hay nói cách khác chúng ta phải biết ơn những người mang lại cho ta cuộc sống ấm no hạnh phúc như hôm nay.
Tất cả những thành quả lao động từ của cải vật chất đến của cải tinh thần mà chúng ta đang hưởng thụ không phải tự nhiên có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của biết bao lớp người đã đổ xuống để tạo nên. Bát cơm ta ăn là do công lao khó nhọc vất vả “một nắng hai sương” của người nông dân trên đồng ruộng. Tấm áo ta mặc, ngôi nhà ta ở, cả những vật dụng hàng ngày ta tiêu dùng là do sức lao động cần cù, miệt mài của những người thợ, những chú công nhân. Cũng như những thành tựu văn hoá nghệ thuật, những di sản của dân tộc còn để lại cho đời sau hôm nay là do công sức, bàn tay, khối óc của những nghệ nhân lao động sáng tạo không ngừng... Còn rất nhiều, nhiều nữa những công trình vĩ đại... mà ông cha ta làm nên nhằm phục vụ cho con người. Chúng ta là lớp người đi sau, thừa hưởng những thành quả ấy, lẽ nào chúng ta lại lãng quên, vô tâm không cần biết đến người đã tạo ra chúng ư? Một thời gian đằng đẵng sống trong những đêm dài nô lệ, chúng ta phải hiểu rằng đã có biết bao lớp người ngã xuống quyết tâm đánh đuổi kẻ thù... để cho ta có được cuộc sống độc lập, tự do như hôm nay. Chính vì vậy, ta không thể nào được quên những hy sinh to lớn và cao cả ấy.
Có lòng biết ơn, sống ân nghĩa thuỷ chung là đạo lý làm người, đó cũng là bổn phận, nhiệm vụ của chúng ta đối với đời. Tuy nhiên, lòng biết ơn không phải là lời nói suông mà phải thể hiện bằng hành động cụ thể. Nhà nước ta đã có những phong trào đền ơn đáp nghĩa, xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa cho các bà mẹ anh hùng, các gia đình thương binh liệt sĩ. Việc đền ơn đáp nghĩa này đã trở thành phong trào, là chính sách lan rộng trên cả nước. Đây không chỉ là sự đền đáp công ơn đơn thuần mà nó trở thành bài học giáo dục thiết thực về đạo lý làm người của chúng ta. Cho nên mỗi người ai ai cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy những thành quả đạt được ấy ngày càng tốt đẹp hơn, có nghĩa là ta vừa là “người ăn quả” của hôm nay, vừa là “người trồng cây” cho ngày mai. Cũng từ đó ta càng thấm thía hiểu được rằng: Cha mẹ, thầy cô cũng chính là người trồng cây, còn ta là người ăn quả. Vì vậy ta cần phải thực hiện tốt bổn phận làm con trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường. Làm được như vậy tức là ta đã thể hiện được lòng biết ơn sâu sắc của mình đối với những người đã hi sinh, thương yêu, lo lắng cho ta. Đây là một việc làm không thể thiếu được ở thế hệ trẻ hôm nay.
Tóm lại, câu tục ngữ trên giúp ta hiểu rõ về đạo lý làm người. Lòng biết ơn là tình cảm cao quý và cần phải có trong mỗi con người. Vì vậy, chúng ta cần phải luôn trau dồi phẩm chất cao quý đó, nhất là đối với cha mẹ, thầy cô... với những ai đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Lòng biết ơn mãi mãi là bài học quý báu và câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" có giá trị và tác dụng vô cùng to lớn trong cuộc sống của chúng ta.
Mẫu số 5
Việt Nam là một dân tộc giàu truyền thống tốt đẹp. Điều đó đã được thể hiện qua những lời khuyên nhủ của ông cha ta trong những câu ca dao, tục ngữ. Một trong số đó là câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ có hai lớp nghĩa: nghĩa đen và nghĩa bóng. Xét về nghĩa đen, “quả” là bộ phận của cây, do bầu nhuỵ hoa phát triển thành, bên trong thường chứa hạt. “Kẻ trồng cây” là người đã vun trồng, chăm bón cho cây ấy tốt tươi, tạo ra hoa thơm, quả ngọt. Hành động “ăn” là thưởng thức, hưởng thụ trái ngọt. Như vậy, khi chúng ta ăn một trái cây nào đó thì ta phải nhớ đến người trồng cây tạo quả. Xét đến nghĩa bóng, câu tục ngữ khuyên ta khi thụ hưởng hay đón nhận được thành quả lao động của người khác làm cuộc sống ta tốt đẹp hơn, làm cho ta hạnh phúc thì phải biết ơn người đem lại thành quả ấy, hạnh phúc ấy cho mình. Đó chính là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam từ xưa đến nay.
Bất kì những thành quả nào có được cũng từ quá trình lao động vất vả của con người. Bởi vậy là người được hưởng những thành quả đó, chúng ta cần bày tỏ tấm lòng biết ơn, thể hiện sự trân trọng và sử dụng một cách tiết kiệm, hợp lý. Từ trong quá khứ hào hùng của dân tộc Việt Nam, ông cha ta vẫn luôn sống trọng ơn nghĩa. Điều đó được thể hiện qua việc thờ cúng tổ tiên, lập đền thờ những bậc anh hùng có công với đất nước… Còn ở hiện tại, truyền thống đó vẫn được giữ gìn và phát huy. Những ngày lễ lớn như 20 tháng 11, mùng 8 tháng 3, 27 tháng 7 nhằm tri ân những con người, những ngành nghề đã có những đóng góp với xã hội. Hay như trong đại dịch Covid-19 vừa qua, tấm lòng biết ơn được thể hiện qua hành động tri ân với các y bác sĩ - “những chiến sĩ tuyến đầu” của nhiệm vụ chống dịch…
Đôi khi, sự biết ơn thể hiện qua những hành động rất nhỏ bé. Đó chính là sự hiếu thảo với ông bà cha mẹ:
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”
Cũng như sự kính trọng thầy cô giáo - họ không chỉ đem lại cho chúng ta vốn tri thức quý giá mà còn cả những bài học làm người sâu sắc. Sự trân trọng dành cho bạn bè - những người luôn ở bên giúp đỡ, tâm sự chúng ta. Hoặc sự coi trọng sách vở - sản phẩm kết tinh những tri thức của nhân loại… Tất cả những hành động đó, tuy nhỏ bé nhưng lại chứa đựng những ý nghĩa lớn lao trong cuộc sống.
Bên cạnh đó, vẫn có không ít những người sống vô ơn. Trong quá khứ, đó có thể là những kẻ bán nước để cầu vinh. Họ sẵn sàng phản bội đất nước nhân dân để có được cuộc sống giàu sang, no đủ. Còn ở hiện tại, nhiều bạn trẻ có lối sống ăn chơi, sa ngã vào các tệ nạn xã hội… Tất cả những hành vi này đều đáng lên án.
Có ai đó đã từng nói rằng: “Lòng biết ơn không chỉ là đức tín vĩ đại nhất mà còn là khởi nguồn của mọi đức tính tốt đẹp khác”. Quả đúng như vậy mà ông cha ta mới để lại lời khuyên sâu sắc cho con cháu qua câu tục ngữ trên.
Mẫu số 6
Dân tộc Việt Nam ta là một dân tộc có lịch sử lâu đời, giàu truyền thống văn hóa và đạo lý tốt đẹp, đại diện cho truyền thống đó là kho tàng các câu ca dao, thành ngữ, tục ngữ về đạo lý làm người. Một trong những câu tục ngữ nói về đạo lý ơn nghĩa của nhân dân ta từ xưa đến nay luôn được lưu truyền đó là câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Các câu tục ngữ của nhân dân ta thường mang đặc điểm ngắn gọn, xúc tích, dễ hiểu, sử dụng hình ảnh gần gũi, quen thuộc. Và trong câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” cũng vậy, hình ảnh “ăn quả”, “trồng cây” rất giản dị và mộc mạc. Nghĩa đen của câu tục ngữ chính là nhắc nhở con người ta khi ăn quả phải nhớ đến kẻ đã có công trồng cây, không có kẻ trồng cây làm sao có cây, có quả mà ăn.
Mở rộng ra, “quả” ở đây chính là thành quả, thành tựu, “ăn quả” chính là hưởng thụ thành quả ấy, khi đó ta phải nhớ đến công lao của những “kẻ trồng cây” – những người đã bỏ ra công sức, mồ hôi nước mắt thậm chí cả xương máu để có được thành quả đó. Đó chính là đạo lý ơn nghĩa tốt đẹp, phải ghi nhớ và biết ơn những người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn, người mang lại cho ta những điều quý giá trong cuộc sống.
Câu tục ngữ nhắc nhở con người chúng ta sống phải đề cao ơn nghĩa, phải biết đến cội nguồn, nguồn gốc của mình. Ai cũng có cha có mẹ, nhờ có cha mẹ sinh ta ra mà mới có ta trên cuộc đời, không có cha mẹ mãi mãi không có sự tồn tại của ta. Sống làm người mà không biết đến ơn nghĩa mẹ cha thì thực không đáng sống!
Thời xưa, ông cha ta đã luôn coi trọng, gìn giữ và bảo vệ truyền thống này qua các nghi lễ, tập tục thờ cúng, ví dụ như tục thờ cúng ông bà tổ tiên, cha mẹ đã mất, điển hình như truyền thống giỗ Tổ Hùng Vương vào ngày mùng 10 tháng ba âm lịch hàng năm để nhớ về công lao dựng nước của các vua Hùng. Bên cạnh đó còn có các nghi lễ cúng cảm tạ thần linh, tạ ơn trời đất một năm mưa thuận gió hòa cho người dân một vụ mùa bội thu…
Ngày nay, truyền thống “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đã ngày càng được phát huy trên nhiều phương diện và mọi mặt đời sống, ví dụ như chúng ta có các ngày lễ kỷ niệm như: ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 để nhớ về công ơn giáo dục của các thầy cô, ngày Thương binh liệt sĩ 27 tháng 7 để nhớ về những người anh hùng chiến đấu hi sinh mang lại nền độc lập cho dân tộc…
Gắn liền với các ngày nghỉ lễ là những hoạt động đền ơn đáp nghĩa được diễn ra, như tổ chức đi thăm hỏi thầy cô, thăm hỏi và trao quà cho bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có liệt sĩ, thương binh.
Như vậy, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đã không chỉ nhắc nhở chúng ta về một truyền thống tốt đẹp của dân tộc mà còn là bài học làm người, bài học về sự biết ơn, nhắc nhở mỗi con người đều phải ghi nhớ, rèn luyện lòng biết ơn của mình. Bởi biết ơn chính là một trong những tiêu chí đầu tiên trong thước đo đánh giá phẩm chất và đạo đức con người.
Mẫu số 7
Lòng biết ơn đối với người khác từ xưa đến nay vốn là truyền thống của dân tộc ta. Ông cha ta luôn nhắc nhở, dạy bảo con cháu phải sống ân nghĩa thuỷ chung, đã nhận ơn của ai thì không bao giờ quên. Truyền thống đạo đức đó được thể hiện rõ nét qua câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Đây là một lời giáo huấn vô cùng sâu sắc. Khi ăn những trái cây chín mọng với hương vị ngọt ngào ta phải nhớ tới công lao vun xới, chăm bón của người trồng nên cây ấy. Từ hình ảnh ấy, người xưa luôn nhắc nhở chúng ta một vấn đề đạo đức sâu xa hơn: Người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Hay nói cách khác: Ta phải biết ơn những người mang lại cho ta cuộc sống ấm no hạnh phúc như hôm nay.
Tại sao như vậy? Bởi vì tất cả những thành quả lao động từ của cải vật chất đến của cải tinh thần mà chúng ta đang hưởng thụ không phải tự nhiên có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của biết bao lớp người đã đổ xuống để tạo nên. Bát cơm ta ăn là do công lao khó nhọc vất vả “một nắng hai sương” của người nông dân trên đồng ruộng. Tấm áo ta mặc, ngôi nhà ta ở, cả những vật dụng hàng ngày ta tiêu dùng là do sức lao động cần cù, miệt mài của những người thợ, những chú công nhân.
Cũng như những thành tựu văn hoá nghệ thuật, những di sản của dân tộc còn để lại cho đời sau hôm nay là do công sức, bàn tay, khối óc của những nghệ nhân lao động sáng tạo không ngừng… Còn rất nhiều, nhiều nữa những công trình vĩ đại… mà ông cha ta làm nên nhằm phục vụ cho con người.
Chúng ta là lớp người đi sau, thừa hưởng những thành quả ấy, lẽ nào chúng ta lại lãng quên, vô tâm không cần biết đến người đã tạo ra chúng ư? Một thời gian đằng đẵng sống trong những đêm dài nô lệ, chúng ta phải hiểu rằng đã có biết bao lớp người ngã xuống quyết tâm đánh đuổi kẻ thù… để cho ta có được cuộc sống độc lập, tự do như hôm nay. Chính vì vậy, ta không thể nào được quên những hi sinh to lớn và cao cả ấy.
Có lòng biết ơn, sống ân nghĩa thuỷ chung là đạo lí làm người, đó cũng là bổn phận, nhiệm vụ của chúng ta đối với đời. Tuy nhiên, lòng biết ơn không phải là lời nói suông mà phải thể hiện bằng hành động cụ thể. Nhà nước ta đã có những phong trào đền ơn đáp nghĩa, xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa cho các bà mẹ anh hùng, các gia đình thương binh liệt sĩ. Việc đền ơn đáp nghĩa này đã trở thành phong trào, là chính sách lan rộng trên cả nước.
Đây không chỉ là sự đền đáp công ơn đơn thuần mà nó trở thành bài học giáo dục thiết thực về đạo lí làm người của chúng ta. Cho nên mỗi người ai ai cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy những thành quả đạt được ấy ngày càng tốt đẹp hơn, có nghĩa là ta vừa là “người ăn quả” của hôm nay, vừa là “người trồng cây” cho ngày mai.
Cũng từ đó ta càng thấm thía hiểu được rằng: Cha mẹ, thầy cô cũng chính là người trồng cây, còn ta là người ăn quả. Vì vậy ta cần phải thực hiện tốt bổn phận làm con trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường. Làm được như vậy tức là ta đã thể hiện được lòng biết ơn sâu sắc của mình đối với những người đã hi sinh, thương yêu, lo lắng cho ta. Đây là một việc làm không thể thiếu được ở thế hệ trẻ hôm nay.
Tóm lại, câu tục ngữ trên giúp ta hiểu rõ về đạo lí làm người. Lòng biết ơn là tình cảm cao quý và cần phải có trong mỗi con người. Vì vậy, chúng ta cần phải luôn trau dồi phẩm chất cao quý đó, nhất là đối với cha mẹ, thầy cô… với những ai đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Lòng biết ơn mãi mãi là bài học quý báu và câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” có giá trị và tác dụng vô cùng to lớn trong cuộc sống của chúng ta.
Mẫu số 8
Từ xưa đến nay, ông cha vẫn thường căn dặn chúng ta sống phải biết ơn, tôn trọng những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng. Điều đó thể hiện rõ trong câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ như một lời khuyên đối với chúng ta. Xét về nghĩa đen, “quả” là cái thơm ngon nhất của cây, kết tinh sự tinh khiết qua thời gian. Vì vậy khi ăn một trái quả thơm ngon thì ta phải nhớ tới những người đã trồng ra cây đó. Nhưng ý nghĩa sâu xa của câu tục ngữ lại muốn khuyên chúng ta khi được hưởng một thành quả nào đó thì phải nhớ ơn những người đã tạo ra thành quả ấy. “Ăn quả” là hình ảnh nói về những người hưởng thành quả, còn “trồng cây” là hình ảnh nói về những người làm ra thành quả cho người hưởng thụ.
Vậy vì sao “ăn quả” phải nhớ “kẻ trồng cây” ? Vì tất cả những thành quả mà chúng ta đang hưởng thụ không phải tự nhiên mà có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt, công sức, trí tuệ và cả xương máu của biết bao lớp người tạo nên để đem lại cuộc sống hạnh phúc cho chúng ta.
Đã bao giờ ta tự hỏi: Tại sao ta lại có mặt trên đời này? Đó là công ơn của cha mẹ. Cha mẹ luôn ở bên cạnh ta ngay cả những lúc ta buồn vui, san sẻ, nuôi dưỡng những ước mơ của chúng ta. Còn thầy cô giáo là những người cha, người mẹ thứ hai luôn gần gũi chỉ bảo, mở ra cho chúng ta những kho tàng kiến thức của nhân loại, để rồi chắp cánh ước mơ cho chúng ta.
Bên cạnh đó, công ơn của các chú bộ đội, các cô thanh niên xung phong cũng rất to lớn. Không có họ, làm sao chúng ta được hưởng sự bình yên, hạnh phúc như ngày hôm nay, được cắp sách tới trường vui đùa với bạn bè. Rồi những người công nhân, kĩ sư, bác sĩ không tiếc mồ hôi, công sức, trí tuệ lao động của mình. Họ đều là những người dám hi sinh cuộc đời mình để cống hiến cho đất nước. Chúng ta phải nhớ ơn họ, vì đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta từ bao đời nay: “Uống nước nhớ nguồn”, “Chim có tổ, người có tông”.
Hiểu vấn đề trên ta phải hành động như thế nào ? Hằng năm, nhà nước ta vẫn luôn nhớ đến công ơn của những người đã tạo ra thành quả cho chúng ta được hưởng thụ, điều đó rất hợp với tình người. Đối với cha mẹ, cũng có những người con hết lòng thương yêu, kính trọng cha mẹ vì họ hiểu cha mẹ chính là người tạo ra cuộc sống cho họ ngày hôm nay.
Thật đúng với lời khuyên của câu tục ngữ. Chúng ta, mỗi người ai cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy đạo lí đó. Thực hiện tốt bổn phận làm con trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường, biết ơn những thế hệ đi trước là những điều chúng ta phải ghi nhớ.
Câu tục ngữ đã để lại một bài học thật quý giá. Chúng ta những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường cần chăm chỉ học tập để giữ gìn những thành quả mà ông cha đã tạo dựng và luôn nhắc nhở nhau sống theo đạo lí tốt đẹp mà câu tục ngữ đã dạy.
Mẫu số 9
Dân tộc ta với hơn 4000 năm văn hiến, trải qua biết bao nhiêu thay đổi của thời đại, thế nhưng những nét đặc sắc trong văn hóa truyền thống của dân tộc, những phẩm chất đáng quý mà ông cha ta cố gắng giữ gìn và phát huy bao đời nay từ tiếng nói, chữ viết, văn hóa dân gian, phong tục tập quán,… và đặc biệt không thể thiếu đó là truyền thống ân nghĩa với cội nguồn dân tộc. Điều đó thể hiện qua rất nhiều các hoạt động lễ hội ví như lễ Hội Đền Hùng nổi tiếng với câu ca dao “Dù ai đi ngược về xuôi/Nhớ ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3”.
Hay trong các văn học dân gian ta cũng thấy có sự xuất hiện của nhiều những câu ca dao tục ngữ nhắc nhở con cháu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc ví như “Uống nước nhớ nguồn”, “Chim có tổ, người có tông”, “Cây có gốc mới nở cành xanh ngọn, nước có nguồn mới bể rộng sông sâu”… và một trong số đó là câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” với những tầng nghĩa sâu sắc, trở thành đạo lý sống mà chúng ta vẫn thường nghe cha mẹ bảo ban từ thuở còn ấu thơ.
Mỗi khi nhắc về “quả” , người ta thường mường tượng đến thứ sản phẩm ngọt lành và là kết tinh tuyệt vời nhất của cây, sao bao nhiêu ngày đơm bông, kết trái, nuôi dưỡng. Nhưng dĩ nhiên cây không thể tự mọc, rồi tự cho ra thứ quà thơm ngon thế được, nếu có thì là thứ quả dại vừa chua vừa chát, không thì cũng sâu xia, ỏng eo chẳng đáng giá. Mà ở đây để có được quả vừa ngon vừa ngọt vừa đẹp đẽ thì phải có bàn tay của “kẻ trồng cây”, bàn tay cần cù, tỉ mỉ, chăm bón hàng ngày.
Dõi theo cây từ những ngày gieo hạt, lúc cây mọc lá, phát cành, cung cấp cho cây đủ nước nôi, phân bón, bảo vệ cây khỏi sâu bệnh hại. Chăm chút từng đóa hoa, từng cái quả, để cuối cùng sau bao ngày mong đợi những chùm quả trĩu nặng chín vàng, chín đỏ trên cây chính là phần thưởng cho người có công chịu khó bỏ tâm huyết của mình vào cái cây đó. Chính vì thế khi ta ăn một thứ quả ngọt lành thì trước tiên phải nghĩ đến người tạo ra nó đã phải vất vả, dãi nắng dầm sương bao lâu, phải nhớ đến công sức mà những người trồng đã bỏ ra.
Để biết trân trọng hơn những thứ mà ta được tận hưởng, đồng thời cũng trân trọng và biết ơn sâu sắc những người đã vất vả tạo ra nó. Mở rộng ra ngoài khuôn khổ của quả ngọt và kẻ trồng cây, thì cây tục ngữ chính là lời khuyên dạy sâu sắc của cha ông ta đối với mỗi con người về lòng biết ơn, nhắc nhở chúng ta rằng mỗi một thành quả mà chúng ta hưởng dụng ngày hôm nay không phải tự nhiên mà xuất hiện. Mà nó là cả một quá trình phấn đấu, gây dựng của những người đi trước, trong đó thấm đẫm mồ hôi, nước mắt, xương máu, và tất cả tâm huyết của biết bao lớp người.
Người đầu tiên mà chúng ta phải biết ơn trên cõi đời này chính là cha mẹ của chúng ta, khi tôi ngồi đây viết nên những dòng chữ này, tôi đã thấy rất xúc động khi nghĩ về người mẹ tảo tần, mưa nắng, mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày để cho tôi một hình hài dáng vẻ lành lặn, tôi biết ơn phụ mẫu đã cho dạy dỗ nâng đỡ tôi từng bước tiến vào đời.
Họ cho tôi một cuộc sống trải đầy những đóa hoa yêu thương hạnh phúc, còn bản thân mình thì chấp nhận dầm mưa dãi nắng, dành hết tất cả những gì tốt đẹp nhất về cho con bao gồm các điều kiện vật chất, giáo dục, giải trí,… Có lẽ rằng đối với các bậc cha mẹ, chúng ta chỉ biết ơn thôi thì không bao giờ là đủ, bản thân mỗi chúng ta phải có những hành động sâu sắc hơn, thiết thực hơn để báo đáp công ơn của cha mẹ.
Xa hơn một chút, bản thân chúng ta ngày một lớn lên, ngày một trưởng thành không chỉ là nhờ sự giáo dục chăm sóc của gia đình mà còn phụ thuộc rất nhiều vào công lao của những “người lái đò”, đó là những người thầy người cô dành cả đời đứng trên bục giảng, quanh năm hít mùi bụi phấn, dành mọi tâm huyết để truyền dạy cho chúng ta những lớp hành trang tri thức, để chúng ta bước vào đời một cách dễ dàng hơn.
Hơn ai hết họ xứng đáng là những người được trân trọng, được tri ân sâu sắc, bởi một xã hội chỉ phát triển khi nền giáo dục của xã hội ấy phát triển. Ông cha ta từ xưa đến nay cũng đã dạy “Muốn sang thì bắc cầu Kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”, hay truyền thống “Tôn sư trọng đạo” cũng là một trong những biến thể của lòng biết ơn dành cho thầy cô giáo. Chung quy lại “Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy”, là con người có phẩm cách thì không bao giờ được quên điều đó.
Thêm nữa có bao giờ bạn ngẫm lại rằng, cuộc sống yên bình ngày hôm nay của chúng ta đã được xây dựng như thế nào không? Nói không ngoa thì bản thân chúng ta đang sống trên những gì được gây dựng bằng xương máu của hàng triệu con người. Trong hơn 4000 năm văn hiến lịch sử, từ thuở dựng nước, đã biết bao lần mảnh đất này bị giày xéo, đô hộ, và cứ mỗi lần như thế chưa khi nào ông cha chịu khuất phục họ đã đứng lên giành lại độc lập cho tổ quốc một cách anh hùng, họ sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để đất nước được tự do.
Bao nhiêu con người đã nằm xuống, bao nhiêu mồ hôi xương máu đã đổ xuống mảnh đất này, để ngày hôm nay chúng ta có một xã hội công bằng, một đất nước hòa bình không chiến tranh. Với tư cách là một công dân của đất nước chúng ta phải luôn luôn khắc sâu trong tim sự hy sinh của cha ông, mãi mãi trân trọng những con người anh hùng của đất nước bằng tấm lòng chân thành và biết ơn sâu sắc. Đồng thời bản thân chúng ta cũng phải ý thức giữ gìn đất nước này, noi theo tấm gương của cha ông sẵn sàng đứng lên khi đất nước gọi tên thế mới là tròn bổn phận.
Lòng biết ơn không chỉ giới hạn trong những việc tôi kể trên mà nó còn xảy ra trong mọi trường hợp khác, như bạn ăn một hạt cơm, hạt gạo thì bạn cũng phải nhớ đến những người nông dân cày cuốc sớm trưa, lội bùn, lội nước làm ra hạt lúa, hạt thóc. Bạn thưởng thức một tách trà thơm ngát bạn cũng phải nhớ đến người đã tỉ mẩn hái từng búp trà rồi phơi, rồi ướp, rồi sấy,…
Khi bạn ngồi dưới ánh điện sáng trưng bạn cũng phải nhớ đến cách đây vài trăm năm đã có một người tên là Thomas Edison, từng thức trắng nhiều đêm để tạo ra bóng đèn. Khi bạn đọc một cuốn sách hay, nghe một bản nhạc độc đáo, hay coi một bộ phim tuyệt vời bạn cũng đừng quên những người đã dồn biết bao trí tuệ, tâm sức để sáng tác ra nó. Nói tóm lại bạn phải luôn có tấm lòng biết ơn, trân trọng những con người và những thành quả họ đã tạo dựng cho bạn hưởng thụ.
Việc sống với tấm lòng biết ơn sâu sắc khiến cho bạn trở nên hiền hòa, tình cảm, tâm hồn ngày càng trở nên trong sáng, bạn sẽ được mọi người xung quanh yêu quý tín nhiệm vì lối sống tình nghĩa, được bạn bè coi trọng và tin tưởng. Từ đó cuộc sống của bạn cũng dần trở nên tươi đẹp hơn, bởi nó được tô điểm bởi những giá trị truyền thống mà bao đời nay ông cha ta hết sức giữ gìn và khuyên dạy con cháu một cách sâu sắc.
Đồng thời lối sống ân tình, thủy chung với nguồn cội, biết trân trọng những con người đã tạo ra thành quả cho chúng ta hưởng thụ có tầm ảnh hưởng sâu sắc đến những người xung quanh, đặc biệt là với con cái, các thế hệ tiếp nối, chúng ta sẽ trở thành tâ gương sáng truyền dạy lại truyền thống văn hóa của dân tộc cho đời sau. Những thế hệ tiếp nối của chúng ta từ đó mà cũng có một lối sống đẹp đẽ làm rạng danh gia đình.
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là truyền thống vô cùng tốt đẹp và quý báu của dân tộc mà mỗi chúng ta cần có ý thức thực hiện, giữ gìn và phát huy nó. Bản thân chúng ta phải không ngừng nỗ lực học tập, sáng tạo để đền đáp lại những giá trị mà lớp người đi trước đã dày công xây dựng cho chúng ta hưởng thụ. Đồng thời góp phần xây dựng, kiến thiết đất nước để tạo ra những thành quả tốt đẹp cho các thế hệ đi sau, tiếp nối truyền thống của dân tộc.
Mẫu số 10
Từ xa xưa, lối sống ân nghĩa thủy chung của dân tộc ta là một niềm tự hào của con người Việt Nam. Vì vậy mà ông cha ta muốn truyền lại lối sống ấy cho thế hệ tương lai qua câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Ta cùng đi tìm hiểu về câu tục ngữ thì trước hết, ta phải hiểu ý nghĩa của nó. Có lẽ không ai là không biết nếu muốn có trái thơm quả ngọt để ăn thì chúng ta phải trồng cây, chăm sóc, bón phân và tưới nước hàng ngày, để cây lớn lên và tươi tốt. Và người trồng cây là người đã đổ mồ hôi sôi nước mắt để chăm bón cây hàng ngày cho đến lúc cây ra quả, để chúng ta được thưởng thức vị ngọt lịm của những trái chín.
Có lẽ, người xưa muốn nhắn nhủ chúng ta khi ta được thưởng thức trái ngọt, đừng mải mê với vị ngọt mà quên mất trong đó cũng có vị đắng của những giọt mồ hôi, của vất vả và gian lao của những người cho ta quả ngọt ấy. Qua câu tục ngữ, ông cha ta muốn nhắn nhủ với chúng ta một lối sống ân tình thủy chung, khi ta được sống hạnh phúc sung sướng đừng quên đi những ngày tháng khổ đau vất vả, khi ta tận hưởng bao điều tốt đẹp chớ quên đi người đã tạo ra thành quả đó.
Trong chiều dài của lịch sử dân tộc, nhân dân ta dù khó khăn gian khổ vẫn giữ vững nếp sống tình nghĩa ấy. Có biết không để chúng ta được sống một cuộc sống công bằng văn minh, biết bao lớp người đã hy sinh không tiếc thân mình bảo vệ bờ cõi. Các anh không tiếc đời xanh, xả thân giữ lấy từng tấc đất, biết bao máu xương đã chôn vùi nơi biên ải, biết bao người chiến sĩ mà ta không biết mặt biết tên đã ngã xuống nơi sa trường. Tất cả vì sự độc lập của dân tộc, vì để có được cuộc sống ấm no cho chúng ta ngày hôm nay.
Các bạn có biết để chúng ta trở thành một con người khỏe mạnh, sống hạnh phúc, cha mẹ đã vất vả bao năm tháng để nuôi chúng ta. Trồng cây và trồng người, cả hai đều rất khó khăn, nhưng con người không hề nản lòng, người ta dùng cả cuộc đời mình để trồng cây và trồng người.
Có lẽ để ta đứng trên những tòa nhà trọc trời, nhìn khắp mọi nơi trên thành phố thì biết bao nhiêu người công nhân đã phải lao động không ngừng, đặt nền móng, đắp từng cục gạch từ dưới mặt đất. Những điều đó tuy đã là chuyện quá khứ nhưng ta không nên quên, bởi không có quá khứ sẽ không có hiện tại, không có người kiến tạo sẽ không có cuộc sống của chúng ta như ngày hôm nay.
Vậy chúng ta phải làm gì để xứng đáng với câu nói của cha ông? Ta hãy nhớ kĩ những năm tháng khó khăn của một thời đã qua, nhớ những giọt mồ hôi lăn dài trong quá khứ. Xin đừng lãng quên và coi nhẹ nó, hãy sống với nỗi nhớ và sự biết ơn, nối tiếp truyền thống bao đời của dân tộc ta. Hơn nữa, chúng ta phải cố gắng và nỗ lực thật nhiều để dựng xây và làm giàu thêm nữa những giá trị đẹp đẽ để không uổng công sức của những người đi đầu, tạo lập ra những giá trị đó.
Trong xã hội hiện nay, vẫn có rất nhiều những kẻ vong ơn bội nghĩa mà ta cần phải lên án. Những kẻ quen với lối sống hưởng thụ, quen lối ăn chơi trên sự khó nhọc của người khác và tệ hơn họ không hề biết ơn mà còn coi thường sự khó nhọc ấy. Nếu những kẻ đó biến mất, xã hội sẽ công bằng và dân chủ hơn rất nhiều. Tóm lại, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là câu tục ngữ rất ý nghĩa, nó trở thành một bài học răn dạy ta sống nghĩa tình và thủy chung.
Mẫu số 11
Tục ngữ được ví như túi khôn của nhân dân ta, nó là kết tinh trí tuệ và tâm hồn người dân Việt Nam. Qua những câu tục ngữ ta có thể nhìn thấy vô số những nét truyền thống văn hóa của dân tộc, một trong số những nét đẹp đáng tự hào nhất có lẽ chính là truyền thống biết ơn được ông cha đúc kết qua câu “Ăn quả nhớ kẻ trông cây”.
Câu tục ngữ sử dụng những hình ảnh ẩn dụ có ý nghĩa sâu sắc, “Ăn quả là hành động hưởng thụ, kế thừa những thành quả mà thế hệ đi trước đã để lại, “kẻ trồng cây” chính là người xây dựng nên thành quả đó. Câu tục ngữ xuất hiện từ “nhớ”, đó là biểu hiện dễ thấy nhất của sự biết ơn. Qua đó ông cha ta muốn gửi gắm tới con cháu hãy biết trân quý những giá trị mà người xưa đã hi sinh vất vả xây đắp cho ta
Biết ơn vốn là một nét truyền thống đẹp của nhân dân ta. Từ xa xưa, dù đời sống còn khó khă, bát cơm manh áo là một xa xỉ phẩm với nhiều gia đình, song những nghi lễ thờ cúng ông bà tổ tiên vẫn được thực hiện đầy đủ và trang nghiêm. Lòng biết ơn không chỉ dành cho những người thân đã khuất trong gia đình mà còn cả những danh nhân đã có công dựng nước giữ nước.
Bằng chứng là những đền thờ, miếu thờ được xây dựng để tưởng nhớ công ơn dựng nước của ông cha ta như Thành Cổ Loa, Đền Trần, Gò Đống Đa,…Hay những khúc ca ca ngợi một thời kì hào hùng và dũng cảm bảo vệ Tổ Quốc như Cô gái mở đường, Nơi đảo xa,…tất cả vẫn còn vang mãi trong lòng nhân dân ta mãi về sau.
Nếu như trong thời chiến, lòng biết ơn được ưu ái dành cho những anh hùng cứu quốc, những người đã xả thân anh dũng xông pha trăm trận để dành lấy tự do cho Tổ quốc, thì đến thời bình, những giá trị về văn hóa, giáo dục, xã hội lại được quan tâm nhiều hơn một chút.
Dẫu không phải là những ngôi đền uy nghi, những khúc tráng ca đầy sĩ khí, dẫu chỉ là những bó hoa tươi thắm, những món quà nhỏ trong ngày Thương binh liệt sĩ, ngày Nhà giáo Viêt Nam, ngày thành lập Quân đội nhân dân,…Nhưng đó là những tình cảm dạt dào và đáng quý vô cùng. Truyền tống ấy cứ vậy mà trở thành thông lệ, điều hiển nhiên trong đời sống văn hóa của người Việt.
Sự biết ơn còn được dành cho những con người lao động vất vả thầm lặng để tạo ra những giá trị tưởng chừng như rất giản đơn nhưng lại vô cùng thiết yếu như hạt lúa, cái quần cái áo,…Đó là những người nông dân, công nhân đang âm thầm cống hiến cho cuộc đời, đôi khi ta sẽ lãng quên nhưng ông cha ta thì vẫn luân nhắc nhở
“Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần!”
Là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, ta phải biết biết ơn những giá trị mà mình đang được thụ hưởng ngày hôm nay. Mảnh đất hòa bình, hạnh phúc ngay trước mắt ta là do ông cha ta đổ biết bao mồ hôi, nước mắt, máu để giành được, hạt gạo ta đang ăn cũng không tự nhiên là có.
Nhiệm vụ của chúng ta chính là tiếp nối và kế thừa truyền thống đẹp của dân tộc, tích cực tham gia các phong trào đền ơn đáp nghĩa như thăm mẹ Việt Nam anh hùng, cựu chiến binh…Quan trọng nhất là phải không ngừng học hỏi trau dồi kiến thức để có thể tiếp bước cha anh, phát triển những nền tảng sẵn có để đất nước ngày một già đẹp hơn.
Lòng biết ơn là một đạo lí tốt đẹp mà ông cha ta đã răn dạy từ bao đời nay, biết ơn là một trong những hành trang không thể thiếu của một công dân mẫu mực.
Mẫu số 12
Trong kho tàng ca dao, dân ca có nhiều câu phản ánh đạo lí sống của nhân dân Việt Nam. Ví dụ như: “Con người có tổ có tông/Như cây có cội như sông có nguồn”. Hay là: “Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”. Hoặc: “Cây có cội mới nảy cành, xanh lá/Nước có nguồn mới bể rộng, sông sâu”… Điều đó cho thấy nhân dân ta từ xưa đến nay sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Ý nghĩa của câu tục ngữ trên nhắc nhở chúng ta phải trân trọng, biết ơn những người đi trước đã đổ mồ hôi, nước mắt và cả máu xương để đem lại thành quả tốt đẹp mà chúng ta đang được hưởng thụ hôm nay.
Lòng biết ơn là biểu hiện của truyền thống coi trọng nhân nghĩa. Lòng biết ơn được nhắc tới trong mọi hoàn cảnh khác nhau của cuộc sống. Nâng bát cơm trên tay, người ta khuyên nhau đừng quên sự vất vả, lam lũ của người nông dân: Ai ơi bưng bát cơm đầy, Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần. Nâng niu một trái chín mọng vừa hái trên cành, chớ quên công lao của kẻ trồng cây.
Tại sao lòng biết ơn lại được nhân dân ta trân trọng đặt lên hàng đầu như vậy? Bởi vì đó chính là tình cảm thiêng liêng của con người, là cơ sở của mọi hành động tốt đẹp ở đời. Ông bà xưa nay đã dạy: ơn ai một chút chẳng quên… và lòng biết ơn phải được thể hiện qua lời nói, hành động, sự việc cụ thể hằng ngày.
Trong mỗi gia đình, dù giàu sang hay nghèo khó đều có bàn thờ gia tiên. Dẫu chỉ nén nhang, chén nước nhưng con cháu gửi gắm vào đó tấm lòng thành kính tưởng nhớ tới công đức của tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Có một mối quan hệ vô hình nhưng vô cùng khăng khít giữa các thế hệ với nhau. Người đã khuất dường như luôn có mặt bên cạnh người đang sống, tiếp thêm sức mạnh cho họ trên bước đường mưu sinh vất vả. Lớp hậu sinh bày tỏ lòng biết ơn các bậc tiền nhân bằng cách gìn giữ, phát huy truyền thống để làm vẻ vang cho gia đình, dòng họ.
Trải qua hơn bốn ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc ta đã phải đương đầu với hàng chục đạo quân xâm lược hung hãn, tàn bạo như Hán, Tống, Minh, Thanh rồi thực dân Pháp, phát xít Nhật và cuối cùng là đế quốc Mĩ. Bao nhiêu xương máu đã đổ xuống để bảo vệ chủ quyền tự do, độc lập cho Tổ quốc. Trên khắp đất nước, đâu đâu cũng có những đền miếu, chùa chiền và đài tưởng niệm để ghi nhớ công ơn của những anh hùng liệt sĩ đã cống hiến và hi sinh cho Tổ quốc.
Đền thờ các vua Hùng trên đất tổ Phong Châu, đền thờ Hai Bà Trưng ở Hà Tây, đền thờ Đinh Tiên Hoàng ở Ninh Bình, đền thờ các vị vua đời Trần có công ba lần đánh tan quân Nguyên Mông ở Nam Định, Quảng Ninh, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Hà Nội, đền Bến Dược ở Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh, nghĩa trang Trường Sơn ở Quảng Bình… và hàng ngàn nghĩa trang liệt sĩ quanh năm được nhân dân ta chăm sóc khói nhang với tấm lòng biết ơn vô hạn.
Một trong những biểu hiện thiết thực của lòng biết ơn là chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta đối với thương binh, liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Biết bao bà mẹ Việt Nam anh hùng được cả nước tôn vinh, được các cơ quan, đoàn thể, trường học nhận phụng dưỡng để các mẹ yên hưởng tuổi già.
Phong trào đền ơn đáp nghĩa nhân rộng khắp nơi. Những ngôi nhà tình nghĩa mọc lên từ miền xuôi cho đến miền ngược. Những đội quân tình nguyện ngày đêm miệt mài đi tìm hài cốt đồng đội ở các chiến trường xưa nơi rừng sâu núi thẳm để quy tập về nghĩa trang liệt sĩ hoặc đưa các anh về với mảnh đất quê hương… Đó là biểu hiện sinh động của đạo lí Ăn quả nhớ kẻ trồng cây của nhân dân ta.
Ngoài ra, còn nhiều hình thức khác như xây dựng bảo tàng lịch sử, bảo tàng cách mạng, nhà truyền thống… để nhắc nhở mọi người phải sống sao cho xứng đáng với truyền thống bất khuất, hào hùng của dân tộc; nhắc nhở các thế hệ sau không phải chỉ biết hưởng thụ mà còn phải có nhiệm vụ giữ gìn, vun đắp và phát triển các thành quả lao động, chiến đấu do các thế hệ trước tạo dựng nên.
Có thể khẳng định rằng lòng biết ơn là nền tảng của đạo lí, là thước đo phẩm chất, đạo đức của mỗi con người. Nhận thức được điều đó, chúng ta sẽ sống tốt hơn, có ích hơn cho gia đình và xã hội. Tuy vậy, lòng biết ơn không phải tự nhiên mà có. Nó là kết quả của cả một quá trình rèn luyện, tu dưỡng lâu dài suốt cả cuộc đời.
Mẫu số 13
Trong cuộc sống, đạo đức là một yếu tố rất quan trọng, nó thể hiện sự văn minh, lịch sự, nếp sống, tính cách, và phần nào có thể đánh giá được phẩm chất, giá trị bản thân con người. Và có rất nhiều mặt để đánh giá đạo đức, phẩm chất của con người. Một trong số đó là sự biết ơn, nhớ ghi công lao mà người khác đã giúp đỡ mình. Đó cũng là một chân lí thiết thực trong đời thường. Chính vì vậy ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ trên đều mang một triết lí nhân văn sâu xa. Đó là cần phải biết ơn những người đã mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho chúng ta.
Câu tục ngữ này mượn hình ảnh “ăn quả” và “trồng cây” ý muốn nói, khi được hưởng thụ những trái ngọt, trái thơm, cần nhớ tới công sức, mồ hôi nước mắt của người đã làm ra nó. Điều đó được ẩn dụ nhằm khuyên răn thái độ của mỗi con người xử sự sao cho đúng, cho phải đối với những người đã giúp đỡ mình để không phải hổ thẹn với lương tâm.
Hành động đó đã thể hiện một tư tưởng cao đẹp, một lối ứng xử đúng đắn. Lòng biết ơn đối với người khác đó chính là một truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ xưa tới nay. Đó cũng chính là biết sống ân nghĩa mặn mà, thuỷ chung sâu sắc giữa con người với con người.
Tất cả những gì chúng ta đang hưởng thụ hiện tại không phải tự dưng mà có. Đó chính là công sức của biết bao lớp người. Từ những bát cơm dẻo trên tay cũng do bàn tay người nông dân làm ra. Rồi đến tấm áo ta mặc, chiếc giày ta đi cũng đều bởi những bàn tay khéo léo của người thợ cùng với sự miệt mài, cần cù trong đó. Những di sản văn hoá nghệ thuật, những thành tựu độc đáo sáng tạo để lại cho con cháu.
Còn nhiều, rất nhiều những công trình vĩ đại nữa mà thế hệ trước đã làm nên nhằm mục đích phục vụ thế hệ sau. Tất cả đều là những công sức lớn lao, sự tâm huyết của mỗi người dồn lại đã tạo nên một thành quả thật đáng khâm phục để ngày nay chúng ta cần biết ơn, phục hồi, tu dưỡng, phát triển những di sản đó. Những lòng biết ơn, kính trọng không phải chỉ là lời nói mà còn cần hành động để có thể thể hiện được hết ân nghĩa của ta. Đó chính là bài học thiết thực về đạo lí mà mỗi con người cần phải có.
Lòng nhớ ơn luôn mang một tình cảm cao đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Nó giáo dục chúng ta cần biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ, những anh hùng vĩ đại đã hi sinh, lấy thân mình, mồ hôi xương máu để bảo vệ nền độc lập cho đất nước, giữ vững bình yên vùng trời Tổ quốc cho chúng ta có những năm tháng sống vui sống khoẻ và có ích cho xã hội, phần để thực hiện đúng trách nhiệm, bổn phận của chúng ta, phần vì không hổ thẹn với những người ngã xuống giành lấy sự độc lập.
Có ai hiểu được rằng, một sự biết ơn được thể hiện như một đoá hoa mai ửng hé trong nắng vàng, một lòng kính trọng bộc lộ như một ánh sao đêm sáng rọi trên trời cao. Đó là những cử chỉ cao đẹp, những hành động dù chỉ là nhỏ nhất cũng đều mang một tấm lòng cao thượng. Những người có nhân nghĩa là những người biết ơn đồng thời cũng biết giúp đỡ người khác mà không chút tính toán do dự. Chính những hành động đó đã khơi dậy tấm lòng của biết bao nhiêu con người, rồi thế giới này sẽ mãi là một thế giới giàu nhân nghĩa
Tóm lại câu tục ngữ trên giúp ta hiểu được về đạo lí làm người. Lòng tôn kính, sự biết ơn không thể thiếu trong mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay. Chúng ta luôn phải trau dồi những phẩm chất cao quý đó, hãy biết rèn luyện, phấn đấu bằng những hành động nhỏ nhất vì nó không tự có trong mỗi chúng ta.
Chúng ta cần phải biết ơn những người đã có công dẫn dắt ta trong cuộc sống nhất là đối với những người trực tiếp giúp đỡ chỉ bảo ta như cha mẹ, thầy cô. Bài học đó sẽ mãi là một kinh nghiệm sống ẩn chứa trong câu tục ngữ trên và nó có vai trò, tác dụng rất lớn đối với cuộc sống trên hành tinh này.
Mẫu số 14
Không biết tự bao giờ mà những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ đã được nhân dân ta sáng tác và lưu truyền cho tới tận bây giờ. Những câu ca dao tục ngữ ấy chính là những bài học đạo lí, những kinh nghiệm quý báu mà cha ông ta đúc rút lại để dặn dò con cháu sau này.
Một trong những đạo lí truyền thống mà mỗi người con của mảnh đất Việt Nam ta đều biết đến đó là: lá rụng về côi, suối chảy về nguồn, mỗi người chúng ta ai ai cũng phải luôn biết ơn và khắc ghi công lao mà các bậc cha anh để lại. Điều đó đã được nhân dân ta đúc rút thành những câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.”
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là câu tục ngữ nhắc đến lối sống ân tình, tình nghĩa của nhân dân ta, gợi nhắc con người về lòng biết ơn đói với thế hệ đi trước – thế hệ mà biết bao con người đã đánh đổi công sức, đánh đổi mồ hôi, thậm chí là đánh đổi cả máu và nước mắt để có được chúng ta ngày hôm nay, để có một đất nước hòa bình như thế này.
Lòng biết ơn từ lâu đã trở thành một truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta, điều đó được thể hiện qua bề dày những câu ca dao tục ngữ truyền miệng từ ngàn đời về đạo lí sống của con người:
“Cây có cội mới nảy mầm xanh lá
Nước có nguồn mới bể rộng, sông sâu”
Hay bài:
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho trong chữ hiếu mới là đạo con.”
Hay bài ca dao nói về công lao của những người đi trước nhằm nhắc nhở chúng ta phải luôn trân trọng, biết ơn giá trị của cuộc sống hiện tại:
“Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.”
Không chỉ vậy, lòng biết ơn còn là thước đo phẩm chất và nhân cách của mỗi người. Chúng ta sẽ trở thành những kẻ vô ơn, sống hoài sống phí, chúng ta liệu có muốn biến mình trở thành một dứa con bất hiếu hay một người học trò vô lễ? Chúng ta liệu có ai muốn mình trở thành những kẻ ngang nhiên ăn không trái chín trên cây của một người nông dân nghèo khổ, vất vả?
Ắt hẳn không ai trong chúng ta mong muốn như vậy. Khi chúng ta biết trân trọng thành quả của người khác, chúng ta sẽ được mọi người thêm tôn trọng và yêu mến hơn, khi ấy những gì mà chúng ta trao cho người khác cũng được nâng niu và công nhận.
Bên cạnh giá trị truyền thống vốn có của mình, lòng biết ơn còn được coi là một trong những tình cảm thiêng liêng nhất. Nếu chúng ta không biết trân trọng công lao của người khác thì chúng ta đang hưởng thụ cuộc sống ngày hôm nay một cách vô ơn, vô nghĩa. Được sinh ra và lớn lên, chúng ta phải khắc ghi công lao sinh thành và nuôi dưỡng của cha mẹ.
Để được nên người, được nâng tầm tri thức, chúng ta phải biết ơn công lao giáo dục của thầy cô và gia đình. Để được hưởng cơm ngon, trái ngọt mỗi ngày, chúng ta phải biết ơn những người nông dân một nắng hai sương, bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Và để được sống dười nền trời hòa bình, không có khói lửa chiến tranh như ngày hôm nay, chúng ta phải biết ơn Cách Mạng, biết ơn những người anh hùng đã hi sinh, biết ơn nhân dân đã thầm lặng cống hiến để có được Tổ Quốc ta ngày hôm nay…
Mọi thứ trên đời không tự nhiên sinh ra hay mất đi, để có được những thành quả ấy là cả một hành trình dài của bao đời người, bao thế hệ. Chúng ta phải trân trọng nó. Nhưng bên cạnh sự biết ơn, chúng ta phải là những người duy trì, phát triển từ những thành quả vốn có ấy, để chúng ta nối bước cha ông, lại trở thành những người đi trước với thế hệ sau, chúng ta phải đóng góp, chúng ta phải cống hiên, để những trái ngọt ngày không mất đi mà ngày thêm căng mọng, ngọt ngào.
Từ đạo lí mà cha ông ta ta răn dạy, chúng ta lên án phê phán những kẻ có lỗi sống vô ơn, coi những điều mình được hưởng thụ là tất yếu, là đương nhiên, không biết phấn đấu, phát huy những gì mình đang có. Những kẻ như vậy ắt sẽ bị xã hội coi thường, không tôn trọng và yêu mến.
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” từ lâu đã là câu nó truyền đời, truyền thống của nhân dân ta. Mỗi lần đọc lại những lời dặn dò ấy, em lại tự nhủ sẽ cố gắng phấn đấu hơn để sẽ luôn nhớ ơn những công lao vô bờ ấy, để góp phần xây dựng quê hương, đất nước thêm giàu đẹp.
Mẫu số 15
Từ xưa đến nay, dân tộc Việt Nam ta đã có truyền thống đạo đức tốt đẹp được xây dựng trên nền tảng nhân nghĩa. Và từ xa xưa, lòng biết ơn luôn được ông cha ta đề cao và phát huy, đó cũng là một truyền thống quý báu của dân tộc. Cùng với quan niệm đó, ông cha ta đã có câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.”
Trước hết, ta phải hiểu được ý nghĩa của câu tục ngữ trên. Xét về mặt nghĩa đen, ta có thể hiểu rằng khi ta ăn một trái ngọt nào đó thì ta phải luôn nhớ tới người đã trồng cây. Còn hiểu theo nghĩa bóng thì “Ăn quả” là chỉ người hưởng thụ và nhận được những thành quả; “kẻ trồng cây” là người tạo nên thành quả đó.
Vậy ta có thể hiểu được rằng, khi chúng ta hưởng thụ thành quả nào dù là về vật chất hay tinh thần thì phải luôn nhớ tới và biết ơn công lao của người đã tạo nên thành quả đó. Qua câu tục ngữ ngắn gọn mà ý nghĩa trên, ông cha ta đã cho ta một lời khuyên, một bài học sâu sắc về lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước, những người đã cho ta ‘trái ngọt’.
Đúng thật vậy, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc về lòng biết ơn. Ăn một bữa cơm nó đủ phải nhớ đến người làm ra hạt gạo thơm ngon; mặc một chiếc áo đẹp phải nhớ tới người đã thêu dệt nên nó hay đạt được những giải thưởng cao quý phải biết ơn những người đã dạy dỗ mình. Vậy nên, ta có thể nói đây là một đạo lý hoàn toàn đúng đắn,bởi lẽ không gì tự nhiên mà có.
Nhỏ bé như chiếc bút, cái bàn hay lớn lao như nền hòa bình, độc lập mà ta đang tận hưởng… Tất cả, tất cả những điều đó đều là bắt nguồn từ một quá trình lao động miệt mài và thậm chí là có cả sự hy sinh xương máu, tính mạng của thế hệ cha anh đi trước. Khi chúng ta nhớ ơn và kính trọng những người đã cho ta thành quả thì lúc đó ta cũng cảm thấy mình được tôn trọng, cảm thấy tâm hồn thoải mái, cảm thấy cuộc sống tốt đẹp và ý nghĩa hơn. Một xã hội có nhiều công dân như vậy cũng sẽ ngày càng tối đẹp và văn minh hơn.
Câu tục ngữ này cũng như một lời văn triết lý, nó hướng chúng ta trở nên hoàn thiện hơn. Bởi lẽ, lòng biết ơn không chỉ là đức tính vĩ đại mà còn là khởi nguồn của mọi đức tính tốt đẹp nhất của con người, của dân tộc Việt Nam ta. Ngoài câu tục ngữ trên còn có rất nhiều câu ca dao tục ngữ khác nói về lòng biết ơn như “Uống nước nhớ nguồn”; “Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba”…
Lòng biết ơn- truyền thống quý báu ấy vẫn được lưu truyền rộng rãi tới ngày nay. Minh chứng cho rằng, hiện nay, trên bước đường hội nhập quốc tế, những lễ hội có từ khi Vua Hùng dựng nước vẫn được bảo tồn và phát huy. Những trang sử vàng son thời trung đại cũng chưa bao giờ bị lãng quên. Những gia đình chính sách, người có công với Cách mạng như thương binh, bệnh binh,…vẫn luôn nhận được sự quan tâm của cộng đồng và toàn xã hội.
Để tưởng nhớ những người có công với nước, nhân dân ta đã bày tỏ lòng thành kính bằng cách xây dựng những công trình như: nghĩa trang liệt sĩ, đền, miếu, lăng tẩm thờ phụng các bậc tiền bối, những vị anh hùng đã có công dựng nước và giữ nước. Bày tàng Lịch sử, bảo tàng Cách mạng, phòng truyền thống, đài tưởng niệm,… đã được xây dựng để nhắc nhở mọi người về lịch sử hào hùng, khơi dậy niềm tự hào của dân tộc. Bên cạnh đó, chúng ta còn có những ngày lễ như ngày 26/3, 30/4, 1/5, 27/7,… để mọi người cùng tỏ lòng biết ơn.
Không những vậy, đối với học sinh chúng ta còn có ngày 20/11, ngày 8/3,… để bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với các thầy cô giáo. Nhân dân ta còn tổ chức nhiều lễ hội dịp đầu xuân như: lễ hội làng Thánh Gióng, lễ hội Đền Hùng, lễ hội Đống Đa,…
Việc thể hiện lòng biết ơn với các gia đình,các cá nhân có công với Cách mạng với những phong trào như: phụng dưỡng các mẹ Việt Nam anh hùng, xây nhà tĩnh nghĩa, thăm hỏi và động viên những người có công, tìm và quy tụ hài cốt liệt sỹ về nghĩa trang địa phương đang được phát triển rộng rãi trong toàn xã hội. Vậy nên khi chúng ta biết ơn quá khứ, trân trọng giá trị nguồn cội cũng là khi chúng ta đang làm giàu đẹp thêm giá trị văn hóa cho bản thân và góp phần bảo vệ văn hóa truyền thống của đất nước.
Để tỏ lòng thành kính, biết ơn và nhớ về nguồn cội thì mỗi cử chỉ, lời nói hay hành động nhỏ của chính chúng ta cũng life biểu hiện, là mình chứng cho lòng biết ơn đó. Trong gia đình, đối với những người đã khuất, dù chỉ một nén hương hay một biết có em ta đã thể hiện được lòng biết ơn dù không xa hoa, cầu kì.
Đối với bố mẹ. ta cần phải ngoan ngoãn vâng lời, học hành chăm chỉ và hiếu thảo. Với ông bà thì lời chào hay hành động nhổ tóc sâu, lấy tăm cũng bày tỏ lòng thành kính của mình. Hay đối với thầy cô, để tỏ lòng nhớ ơn, ta phải ngoan ngoãn, chăm học và tuân thủ nội quy của trường,…
Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng và hiện đại như ngày nay thì những giá trị truyền thống cũng đang ngày càng bị mai một. Đặc biệt là một số bộ phận giới trẻ thời nay đang quay lưng với truyền thống tốt đẹp ấy. Họ sống một cách ích kỉ,vong ơn bội nghĩa, chỉ biết cho riêng mình mà không quan tâm tới cuộc sống xung quanh, nhất là những ngày lễ hay lễ hội của địa phương, của dân tộc.
Không những vậy, ngày cả những người đã lớn tuổi cũng vẫn đang mang trong mình sự ích kỷ, vô tâm. Vậy nên, thế hệ trẻ chúng ta phải biết giữa hiện truyền thống cao quý và tốt đẹp ấy. Bên cạnh đó, chúng ta không những chỉ hưởng thụ thành quả, công lao của thế hệ đi trước mà còn phải cố gắng tạo ra, cố gắng để lại những thành quả cho thế hệ sau.
Qua đây, câu tục ngữ đã cho ta lời khuyên và bài học về lòng biết ơn sâu sắc. Và chính ngay lúc này đây, truyền thống biết ơn lại càng phải được đề cao hơn nữa. Đặc biệt là thể hiện lòng biết ơn đối với ông bà, bố mẹ, thầy cô và các thế hệ cha anh bằng cách chăm ngoan, học giỏi để trở thành một công dân tốt và xây dựng đất nước ngày càng văn minh hơn.
Mẫu số 16
Con người Việt Nam vốn được biết đến với truyền thống tốt đẹp. Điều đó đã được thể hiện qua những câu ca dao, tục ngữ với những lời răn dạy sâu sắc. Một trong số đó là câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Mượn hình ảnh “ăn quả” và “trồng cây” câu tục ngữ muốn nhắc nhở thế hệ sau – những người được hưởng thành quả cần phải có lòng biết ơn và trân trọng đối với những người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn hoạn nạn. Truyền thống “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, hay “Uống nước nhớ nguồn” là lối sống vô cùng tốt đẹp của con người Việt Nam.
Trong quá khứ, ông cha ta đã có biết thờ cúng thần linh phù hộ cho mùa màng tốt tươi, thiên nhiên thuận hòa. Đặc biệt là phong tục thờ cúng tổ tiên để tưởng nhớ công ơn của những người đã khuất:
“Nhớ ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba”
Câu ca dao là lời nhắc nhở con cháu nhớ đến ngày giỗ của các vua Hùng – người đã có công xây dựng nên nguồn cội của dân tộc Việt Nam ngày nay.
Trong một năm, chúng ta cũng có rất nhiều ngày lễ lớn để tri ân những con người có đóng góp cho xã hội. Ngày 27 tháng 7 – ngày Thương binh liệt sĩ lễ tri ân tới những người đã hy sinh sức khỏe, tính mạng của bản thân để giành lại nền độc lập cho dân tộc. Ngày 20 tháng 11 – ngày Nhà giáo Việt Nam là ngày tri ân thầy cô giáo những người đã dạy dỗ biết bao thế hệ học sinh trưởng thành…
Đơn giản hơn cả, mỗi con người được sinh ra, nuôi dưỡng và trưởng thành đều nhờ có công ơn dưỡng dục của cha mẹ. Chính vì vậy, cần phải có tấm lòng biết ơn, hiếu thảo đối với cha mẹ. Đến trường, ta được tiếp cận với những nền tri thức mới, được mở mang hiểu biết, đó đều là nhờ công sức của những thầy cô giáo, những người chèo đò chở chúng ta cập bến bờ tri thức…
Như vậy, học cách biết ơn sẽ giúp con người trở thành một biết quý trọng mọi giá trị. Không có điều gì là tự nhiên có được, chính vì vậy biết trân trọng công sức lao động của người khác thì bản thân mới có thể đạt được những thành công, được mọi người quý mến. Con người cần tránh xa thói vô ơn, bội bạc mà phải chịu sự khinh ghét, coi thường từ những người xung quanh.
Tóm lại, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một lời khuyên vô cùng đúng đắn. Câu tục ngữ đã để lại bài học quý giá cho mỗi con người để sống trở thành người có ích cho xã hội.
Mẫu số 17
Dân tộc ta với hơn 4000 năm văn hiến, trải qua biết bao nhiêu thay đổi của thời đại, thế nhưng những nét đặc sắc trong văn hóa truyền thống của dân tộc, những phẩm chất đáng quý mà ông cha ta cố gắng giữ gìn và phát huy bao đời nay từ tiếng nói, chữ viết, văn hóa dân gian, phong tục tập quán,... và đặc biệt không thể thiếu đó là truyền thống ân nghĩa với cội nguồn dân tộc. Điều đó thể hiện qua rất nhiều các hoạt động lễ hội ví như lễ Hội Đền Hùng nổi tiếng với câu ca dao "Dù ai đi ngược về xuôi/Nhớ ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3". Hay trong các văn học dân gian ta cũng thấy có sự xuất hiện của nhiều những câu ca dao tục ngữ nhắc nhở con cháu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc ví như "Uống nước nhớ nguồn", "Chim có tổ, người có tông", "Cây có gốc mới nở cành xanh ngọn, nước có nguồn mới bể rộng sông sâu"... và một trong số đó là câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" với những tầng nghĩa sâu sắc, trở thành đạo lý sống mà chúng ta vẫn thường nghe cha mẹ bảo ban từ thuở còn ấu thơ.
Trước tiên ta cùng tìm hiểu câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây". Mỗi khi nhắc về "quả", người ta thường mường tượng đến thứ sản phẩm ngọt lành và là kết tinh tuyệt vời nhất của cây, sao bao nhiêu ngày đơm bông, kết trái, nuôi dưỡng. Nhưng dĩ nhiên cây không thể tự mọc, rồi tự cho ra thứ quà thơm ngon thế được, nếu có thì là thứ quả dại vừa chua vừa chát, không thì cũng sâu xia, ỏng eo chẳng đáng giá. Mà ở đây để có được quả vừa ngon vừa ngọt vừa đẹp đẽ thì phải có bàn tay của "kẻ trồng cây", bàn tay cần cù, tỉ mỉ, chăm bón hàng ngày. Dõi theo cây từ những ngày gieo hạt, lúc cây mọc lá, phát cành, cung cấp cho cây đủ nước nôi, phân bón, bảo vệ cây khỏi sâu bệnh hại. Chăm chút từng đóa hoa, từng cái quả, để cuối cùng sau bao ngày mong đợi những chùm quả trĩu nặng chín vàng, chín đỏ trên cây chính là phần thưởng cho người có công chịu khó bỏ tâm huyết của mình vào cái cây đó. Chính vì thế khi ta ăn một thứ quả ngọt lành thì trước tiên phải nghĩ đến người tạo ra nó đã phải vất vả, dãi nắng dầm sương bao lâu, phải nhớ đến công sức mà những người trồng đã bỏ ra. Để biết trân trọng hơn những thứ mà ta được tận hưởng, đồng thời cũng trân trọng và biết ơn sâu sắc những người đã vất vả tạo ra nó. Mở rộng ra ngoài khuôn khổ của quả ngọt và kẻ trồng cây, thì cây tục ngữ chính là lời khuyên dạy sâu sắc của cha ông ta đối với mỗi con người về lòng biết ơn, nhắc nhở chúng ta rằng mỗi một thành quả mà chúng ta hưởng dụng ngày hôm nay không phải tự nhiên mà xuất hiện. Mà nó là cả một quá trình phấn đấu, gây dựng của những người đi trước, trong đó thấm đẫm mồ hôi, nước mắt, xương máu, và tất cả tâm huyết của biết bao lớp người.
Người đầu tiên mà chúng ta phải biết ơn trên cõi đời này chính là cha mẹ của chúng ta, khi tôi ngồi đây viết nên những dòng chữ này, tôi đã thấy rất xúc động khi nghĩ về người mẹ tảo tần, mưa nắng, mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày để cho tôi một hình hài dáng vẻ lành lặn, tôi biết ơn phụ mẫu đã cho dạy dỗ nâng đỡ tôi từng bước tiến vào đời. Họ cho tôi một cuộc sống trải đầy những đóa hoa yêu thương hạnh phúc, còn bản thân mình thì chấp nhận dầm mưa dãi nắng, dành hết tất cả những gì tốt đẹp nhất về cho con bao gồm các điều kiện vật chất, giáo dục, giải trí,... Có lẽ rằng đối với các bậc cha mẹ, chúng ta chỉ biết ơn thôi thì không bao giờ là đủ, bản thân mỗi chúng ta phải có những hành động sâu sắc hơn, thiết thực hơn để báo đáp công ơn của cha mẹ.
Xa hơn một chút, bản thân chúng ta ngày một lớn lên, ngày một trưởng thành không chỉ là nhờ sự giáo dục chăm sóc của gia đình mà còn phụ thuộc rất nhiều vào công lao của những "người lái đò", đó là những người thầy người cô dành cả đời đứng trên bục giảng, quanh năm hít mùi bụi phấn, dành mọi tâm huyết để truyền dạy cho chúng ta những lớp hành trang tri thức, để chúng ta bước vào đời một cách dễ dàng hơn. Hơn ai hết họ xứng đáng là những người được trân trọng, được tri ân sâu sắc, bởi một xã hội chỉ phát triển khi nền giáo dục của xã hội ấy phát triển. Ông cha ta từ xưa đến nay cũng đã dạy "Muốn sang thì bắc cầu Kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy", hay truyền thống "Tôn sư trọng đạo" cũng là một trong những biến thể của lòng biết ơn dành cho thầy cô giáo. Chung quy lại "Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy", là con người có phẩm cách thì không bao giờ được quên điều đó.
Thêm nữa có bao giờ bạn ngẫm lại rằng, cuộc sống yên bình ngày hôm nay của chúng ta đã được xây dựng như thế nào không? Nói không ngoa thì bản thân chúng ta đang sống trên những gì được gây dựng bằng xương máu của hàng triệu con người. Trong hơn 4000 năm văn hiến lịch sử, từ thuở dựng nước, đã biết bao lần mảnh đất này bị giày xéo, đô hộ, và cứ mỗi lần như thế chưa khi nào ông cha chịu khuất phục họ đã đứng lên giành lại độc lập cho tổ quốc một cách anh hùng, họ sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để đất nước được tự do. Bao nhiêu con người đã nằm xuống, bao nhiêu mồ hôi xương máu đã đổ xuống mảnh đất này, để ngày hôm nay chúng ta có một xã hội công bằng, một đất nước hòa bình không chiến tranh. Với tư cách là một công dân của đất nước chúng ta phải luôn luôn khắc sâu trong tim sự hy sinh của cha ông, mãi mãi trân trọng những con người anh hùng của đất nước bằng tấm lòng chân thành và biết ơn sâu sắc. Đồng thời bản thân chúng ta cũng phải ý thức giữ gìn đất nước này, noi theo tấm gương của cha ông sẵn sàng đứng lên khi đất nước gọi tên thế mới là tròn bổn phận.
Lòng biết ơn không chỉ giới hạn trong những việc tôi kể trên mà nó còn xảy ra trong mọi trường hợp khác, như bạn ăn một hạt cơm, hạt gạo thì bạn cũng phải nhớ đến những người nông dân cày cuốc sớm trưa, lội bùn, lội nước làm ra hạt lúa, hạt thóc. Bạn thưởng thức một tách trà thơm ngát bạn cũng phải nhớ đến người đã tỉ mẩn hái từng búp trà rồi phơi, rồi ướp, rồi sấy,... Khi bạn ngồi dưới ánh điện sáng trưng bạn cũng phải nhớ đến cách đây vài trăm năm đã có một người tên là Thomas Edison, từng thức trắng nhiều đêm để tạo ra bóng đèn. Khi bạn đọc một cuốn sách hay, nghe một bản nhạc độc đáo, hay coi một bộ phim tuyệt vời bạn cũng đừng quên những người đã dồn biết bao trí tuệ, tâm sức để sáng tác ra nó. Nói tóm lại bạn phải luôn có tấm lòng biết ơn, trân trọng những con người và những thành quả họ đã tạo dựng cho bạn hưởng thụ.
Việc sống với tấm lòng biết ơn sâu sắc khiến cho bạn trở nên hiền hòa, tình cảm, tâm hồn ngày càng trở nên trong sáng, bạn sẽ được mọi người xung quanh yêu quý tín nhiệm vì lối sống tình nghĩa, được bạn bè coi trọng và tin tưởng. Từ đó cuộc sống của bạn cũng dần trở nên tươi đẹp hơn, bởi nó được tô điểm bởi những giá trị truyền thống mà bao đời nay ông cha ta hết sức giữ gìn và khuyên dạy con cháu một cách sâu sắc. Đồng thời lối sống ân tình, thủy chung với nguồn cội, biết trân trọng những con người đã tạo ra thành quả cho chúng ta hưởng thụ có tầm ảnh hưởng sâu sắc đến những người xung quanh, đặc biệt là với con cái, các thế hệ tiếp nối, chúng ta sẽ trở thành tâ gương sáng truyền dạy lại truyền thống văn hóa của dân tộc cho đời sau. Những thế hệ tiếp nối của chúng ta từ đó mà cũng có một lối sống đẹp đẽ làm rạng danh gia đình.
"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là truyền thống vô cùng tốt đẹp và quý báu của dân tộc mà mỗi chúng ta cần có ý thức thực hiện, giữ gìn và phát huy nó. Bản thân chúng ta phải không ngừng nỗ lực học tập, sáng tạo để đền đáp lại những giá trị mà lớp người đi trước đã dày công xây dựng cho chúng ta hưởng thụ. Đồng thời góp phần xây dựng, kiến thiết đất nước để tạo ra những thành quả tốt đẹp cho các thế hệ đi sau, tiếp nối truyền thống của dân tộc.
Mẫu số 18
Lòng biết ơn đối với người khác, câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một câu nói về một đạo đức tốt được ông bà ta răn dạy con cháu từ đời này qua đời khác. Chúng ta là một thế hệ đi sau phải biết khắc cốt, ghi tâm công lao trời biển đó của người xưa, đồng thời phát huy truyền thống quí báu đó.
Đây là một câu giáo huấn vô cùng sâu sắc về vấn đề đạo đức của một con người, khi có được những quả ngon ngọt để tận hưởng thì phải luôn nhớ đến công lao của người đã ra sức vun trồng chăm sóc hằng ngày. Qua hình ảnh đó người xưa luôn muốn dạy con cháu mình khi đạt được những thành công trong cuộc sống luôn phải nhớ đến những người đã cùng mình tạo ra thành công này.
Giống như để có một cuộc sống đầy đủ, không có chiến tranh thì biết bao lớp người đã phải chiến đấu và hi sinh nằm lại nơi đất Mẹ. Bát cơm ta ăn hôm nay cũng đã phải vất vả "một nắng hai sương” của những người nông dân thức khuya về muộn. Những công trình kiến trúc, những di sản văn hóa cũng là tài sản mà người đời trước đã để lại cho con cháu đời sau. Hay nói đến một minh chứng mà mọi người dễ thấy hơn đó chính là công lao của những đấng sinh thành, của những chuyến đò đã chở đến cho chúng ta những kiến thức vô cùng quí báu cho cuộc sống này. Và chúng ta sẽ có khi đặt câu hỏi "tại sao?”, và câu trả lời cũng sẽ rất đơn giản, bởi lẽ tình cảm thiêng liêng là cơ sở dẫn đến những hành động tốt đẹp ở đời. Trong mỗi gia đình dù nghèo khó hay sang giàu, đều sẽ dành một nơi thật trang nghiêm để thờ cúng tổ tiên, vẫn hàng năm đến hẹn lại tụ họp quây quần về với nhau để thắp một nén hương nhằm bày tỏ tấm lòng thầm kín "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", dù những người đã khuất không còn hiện hữu nhưng vẫn có một sức mạnh vô hình đâu đó vẫn dạy dỗ những con cháu đời sau. Đảng và nhà nước ta cần có những chính sách thiết thực hơn nữa để giúp đỡ các Mẹ anh hùng liệt sĩ, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn.
Nhưng không phải là tất cả, nhưng đâu đó một bộ phận của giới trẻ đã bị tha hóa, không còn nhớ thế nào gọi là biết ơn, vì họ chỉ biết cho bản thân của họ, ngay cả cha mẹ họ cũng buông lời chửi rủa hành hạ. Có trường hợp phận làm con trẻ lợi dụng chính sức lực của đấng sinh thành làm nguồn thu nhập chính. Lại có bộ phận rơi vào tình trạng ăn chơi mặc cho gia đình khó khăn phải vất vả lo tiền cho họ ăn học.
Có thể khẳng định rằng lòng biết ơn là thước đo phẩm chất đạo đức của mỗi con người. Nhận thức được điều đó chúng ta sẽ sống một cách tốt hơn, là một công dân có ích cho xã hội, giống như Bác đã từng nói "Có tài mà không có đức là một kẻ vô dụng”. Tuy nhiên nó cần trải qua một quá trình rèn luyện, tu dưỡng lâu dài suốt cả một đời.
Mẫu số 19
Nhân dân ta từ xưa đến nay vốn có truyền thống tôn trọng đạo lí. Những bài học đạo lí làm người luôn luôn được nhân dân ta nhắc nhở trong cuộc sống hằng ngày. Câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” chính là lời nhắc nhở sâu sắc về sự đền ơn đáp nghĩa cao quý trong cuộc sống.
Quả là một sản phẩm của cây, được tạo thành nhờ sự thụ phấn của hoa. Trong cuộc sống có thể hiểu quả là kết quả, thành quả, thành tựu đạt được qua một quá trình lao động tích cực.
Kẻ trồng cây là người đã vun trồng, chăm bón cho cây ấy tốt tươi, tạo được hoa thơm, quả ngọt. Kẻ trồng cây chính là người đã tạo ra các thành quả lao động, đem đến sự hữu ích cho cuộc sống này.
Ăn là đón nhận, là hưởng thụ, quả là kết quả, thành quả tốt đẹp có ích ở đời. Người trồng cây là người tạo ra kết quả, thành quả có ích. Khi ta ăn một trái cây nào đó thì ta phải nhớ đến người trồng cây tạo quả. Người ăn quả là người đón nhận thành quả tốt đẹp đó.
Câu tục ngữ khuyên ta khi thụ hưởng hay đón nhận được thành quả lao động của người khác làm cuộc sống ta tốt đẹp hơn, làm cho ta hạnh phúc thì phải biết ơn người đem lại thành quả ấy, hạnh phúc ấy cho mình.
Không một sự hữu ích nào nào tự nhiên mà có. Nó có được là nhờ sức lao động bền bỉ của con người. Như hoa thơm, quả ngọt trên cành, dẫu có tự nhiên nhưng thơm ngọt là nhờ có sự vun xới của con người. Người trồng cây là người gieo giống vun trồng đổ mồ hôi công sức để cây ra hoa kết trái. Không có người trồng cây thì không có cây xanh, không có trái ngọt. Từ trồng cây đến khi cây có trái là một quá trình lâu dài đầy vất vả, gian nan của người trồng cây. Vì vậy khi được ăn quả thì người ăn quả không thể không nhớ người trồng cây.
Người ăn quả là người hưởng thụ, được sử dụng thành quả do người khác tạo ra thành quả mang lại mà bản thân họ không phải tốn công sức thì khi sử dụng các thành quả đó, ta không thể không nhớ ơn người đã làm ra thành quả cho ta hưởng. Biết ơn người đã cho ta điều tốt đẹp là lối sống phù hợp với đạo lý làm người của dân tộc. Ngược lại khi được hưởng thành quả lao động hay có được hạnh phúc do người khác đem lại mà ta không biết đến sự đền ơn đáp nghĩa là trái đạo lí, trở thành kẻ vô ơn, bạc nghĩa nhất định phải lên án.
Không ai có thể một mình mà tạo ra cả thế giới. Bản chất của cuộc sống là sự kế thừa các thành quả lao động. Những gì ta đang có hôm nay một phần lớn ta kế thừa từ các thế hệ đi trước. Dù muốn hay không muốn ta đều thụ hưởng các giá trị lao động của người khác tạo ra và để lại. Bởi thế, hãy sống có lòng biết ơn, trân trọng thành quả lao động của con người và không ngừng tạo ra các giá trị lao động hữu ích, góp phần thúc đẩy cuộc sống phát triển.
Trước hết phải biết kính trọng và biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Đồng thời phải quý trọng sức lao động của con người. Không phung phí, làm tổn hại, thất thoát những giá trị lao động của bản thân và của người khác.
Học cách quý trọng các thành quả mình được hưởng, đồng thời phải phát huy hiệu quả của các thành quả đó trong quá trình sử dụng. Ngoài việc biết hưởng thụ ra ta còn phải biết giữ gìn và bảo vệ thành quả đó sao cho xứng đáng là người kế tục và cũng có trách nhiệm gieo giống vun trồng cây cho các thế hệ mai sau.
Quyết liệt phê phán những thái độ sai trái vô ơn, bạc nghĩa, sử dụng lãng phí hay phá hoại thành quả có ích và coi thường những người có công với nhân dân, với tổ quốc.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây là một bài học đạo đức sâu sắc, một lời khuyên chân thành có tính giáo dục cao đối với mọi thế hệ. Câu tục ngữ còn thể hiện phẩm chất tốt đẹp, đạo lí tri ân của con người Việt Nam: “Uống nước nhớ nguồn”. Học sinh thực hiện đạo lí sống có lòng biết ơn phải coi cha mẹ, thầy cô giáo là những người trồng cây, còn bản thân là người ăn quả, do đó phải biết kính trọng và biết ơn thầy cô giáo. Sống đúng với đạo lí dân tộc là cách tốt nhất để trưởng thành và trở thành người tốt đẹp.
Mẫu số 20
Dân tộc Việt Nam vốn trọng ơn nghĩa. Chính vì vậy ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một lời khuyên giàu giá trị.
Câu tục ngữ đã mượn hình ảnh “ăn quả” và “kẻ trồng cây” ý muốn nói rằng khi được hưởng thụ những hoa thơm, trái ngọt cần nhớ tới người đã vun trồng, chăm sóc. Từ đó, "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là lời nhắc nhở con người phải có lòng biết ơn.
Lòng biết ơn đối với người khác đó chính là một truyền thống tốt đẹp từ xưa đến nay. Lối sống ân nghĩa mặn mà, thuỷ chung giữa con người với con người. Tất cả những gì chúng ta đang hưởng thụ hiện tại không phải tự dưng mà có. Đó chính là công sức của biết bao lớp người. Từ những bát cơm dẻo trên tay cũng do bàn tay người nông dân làm ra. Rồi đến tấm áo ta mặc, chiếc giày ta đi cũng đều bởi những bàn tay khéo léo của người thợ cùng với sự miệt mài, cần cù trong đó. Những di sản văn hoá nghệ thuật, những thành tựu độc đáo sáng tạo để lại cho con cháu.
Lòng nhớ ơn luôn mang một tình cảm cao đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Nó giáo dục chúng ta cần biết ơn tổ tiên, những bậc anh hùng vĩ đại đã hi sinh, lấy thân mình, mồ hôi xương máu để bảo vệ nền độc lập cho đất nước, giữ vững bình yên vùng trời Tổ quốc. Từ đó con người phần thực hiện đúng trách nhiệm, bổn phận của chúng mình, phần không cảm thấy hổ thẹn với những người ngã xuống giành lấy sự độc lập. Có ai hiểu được rằng, một sự biết ơn được thể hiện như một đoá hoa mai ửng hé trong nắng vàng, một lòng kính trọng bộc lộ như một ánh sao đêm sáng rọi trên trời cao. Đó là những cử chỉ cao đẹp, những hành động dù chỉ là nhỏ nhất cũng đều mang một tấm lòng cao thượng. Những người có nhân nghĩa là những người biết ơn đồng thời cũng biết giúp đỡ người khác mà không chút tính toán do dự. Chính những hành động đó đã khơi dậy tấm lòng của biết bao nhiêu con người, rồi thế giới này sẽ mãi là một thế giới giàu nhân nghĩa.
Tóm lại, câu tục ngữ trên giúp ta hiểu được về đạo lý làm người. Lòng tôn kính, sự biết ơn không thể thiếu trong mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay. Chúng ta luôn phải trau dồi những phẩm chất cao quý đó, hãy biết rèn luyện, phấn đấu bằng những hành động nhỏ nhất.
Mẫu số 21
Trong kho tàng ca dao, dân ca có nhiều câu phản ánh đạo lí sống của nhân dân Việt Nam. Ví dụ như “Con người có tổ có tông/Như cây có cội như sông có nguồn”. Hay như “Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”. Cũng đồng quan điểm đó thì câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” tuy ngắn gọn nhưng lại sâu sắc.
Ý nghĩa của câu tục ngữ trên nhắc nhở chúng ta phải trân trọng, biết ơn những người đi trước đã đổ mồ hôi, nước mắt và cả máu xương để đem lại thành quả tốt đẹp mà chúng ta đang được hưởng thụ hôm nay. Lòng biết ơn là biểu hiện của truyền thống coi trọng nhân nghĩa. Lòng biết ơn được nhắc tới trong mọi hoàn cảnh khác nhau của cuộc sống. Khi nâng nâng bát cơm trên tay, chúng ta khuyên nhau đừng quên sự vất vả, lam lũ của người nông dân:”Ai ơi bưng bát cơm đầy/Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần”. Khi nâng niu một trái chín mọng vừa hái trên cành, chúng ta nhắc mình không quên công lao của kẻ trồng cây.
Trong mỗi gia đình, dù giàu sang hay nghèo khó đều có bàn thờ gia tiên. Dẫu chỉ nén nhang, chén nước nhưng con cháu gửi gắm vào đó tấm lòng thành kính tưởng nhớ tới công đức của tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Có một mối quan hệ vô hình nhưng vô cùng khăng khít giữa các thế hệ với nhau. Người đã khuất dường như luôn có mặt bên cạnh người đang sống, tiếp thêm sức mạnh cho họ trên bước đường mưu sinh vất vả. Lớp hậu sinh bày tỏ lòng biết ơn các bậc tiền nhân bằng cách gìn giữ, phát huy truyền thống để làm vẻ vang cho gia đình, dòng họ.
Trải qua hơn bốn ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc ta đã phải đương đầu với hàng chục đạo quân xâm lược hung hãn, tàn bạo như Hán, Tống, Minh, Thanh rồi thực dân Pháp, phát xít Nhật và cuối cùng là đế quốc Mĩ. Bao nhiêu xương máu đã đổ xuống để bảo vệ chủ quyền tự do, độc lập cho Tổ quốc. Trên khắp đất nước, đâu đâu cũng có những đền miếu, chùa chiền và đài tưởng niệm để ghi nhớ công ơn của những anh hùng liệt sĩ đã cống hiến và hy sinh cho Tổ quốc. Đền thờ các vua Hùng trên đất tổ Phong Châu, đền thờ Hai Bà Trưng ở Hà Tây, đền thờ Đinh Tiên Hoàng ở Ninh Bình, đền thờ các vị vua đời Trần có công ba lần đánh tan quân Nguyên Mông ở Nam Định, Quảng Ninh, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Hà Nội, đền Bến Dược ở Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh, nghĩa trang Trường Sơn ở Quảng Bình... và hàng ngàn nghĩa trang liệt sĩ quanh năm được nhân dân ta chăm sóc khói nhang với tấm lòng biết ơn vô hạn.
Một trong những biểu hiện thiết thực của lòng biết ơn là chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta đối với thương binh, liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Biết bao bà mẹ Việt Nam anh hùng được cả nước tôn vinh, được các cơ quan, đoàn thể, trường học nhận phụng dưỡng để các mẹ yên hưởng tuổi già. Phong trào đền ơn đáp nghĩa nhân rộng khắp nơi. Những ngôi nhà tình nghĩa mọc lên từ miền xuôi cho đến miền ngược. Những đội quân tình nguyện ngày đêm miệt mài đi tìm hài cốt đồng đội ở các chiến trường xưa nơi rừng sâu núi thẳm để quy tập về nghĩa trang liệt sĩ hoặc đưa các anh về với mảnh đất quê hương... Đó là biểu hiện sinh động của đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” của nhân dân ta.
Ngoài ra, còn nhiều hình thức khác như xây dựng bảo tàng lịch sử, bảo tàng cách mạng, nhà truyền thống... để nhắc nhở mọi người phải sống sao cho xứng đáng với truyền thống bất khuất, hào hùng của dân tộc; nhắc nhở các thế hệ sau không phải chỉ biết hưởng thụ mà còn phải có nhiệm vụ giữ gìn, vun đắp và phát triển các thành quả lao động, chiến đấu do các thế hệ trước tạo dựng nên.
Có thể khẳng định rằng lòng biết ơn là nền tảng của đạo lí, là thước đo phẩm chất, đạo đức của mỗi con người. Nhận thức được điều đó, chúng ta sẽ sống tốt hơn, có ích hơn cho gia đình và xã hội. Tuy vậy, lòng biết ơn không phải tự nhiên mà có. Nó là kết quả của cả một quá trình rèn luyện, tu dưỡng lâu dài suốt cả cuộc đời.
Mẫu số 22
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là đạo lý biết ơn tốt đẹp từ xưa đến nay của nhân dân Việt Nam được thể hiện trong cuộc sống hàng ngày.
Về nghĩa đen, câu tục ngữ muốn nói rằng khi ăn quả, chúng ta là người hưởng thụ; còn kẻ trồng cây là người tạo ra thành quả. Về nghĩa bóng, câu tục ngữ muốn khuyên con người khi thừa hưởng một thành quả nào ta phải biết ơn đến người tạo ra thành quả đó.
Nhà nhà đều thờ tổ tiên, vào ngày giỗ tổ tiên, các thành viên trong gia đình sum họp lại để thắp nén nhang tưởng nhớ những người đã mất. Dân tộc ta còn có ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch hàng năm là ngày giỗ tổ Hùng Vương. Cứ vào ngày này mọi người từ khắp nơi không quản đường xá xa xôi cùng nhau tụ về để dâng hương tưởng nhớ người đã có công dựng nước và giữ nước. Trên khắp đất nước thường có các chùa, đền thờ các bậc tiền bối, các anh hùng dân tộc của mọi thời đại. Để rồi ngày 27 tháng 7 được chọn làm ngày thương binh liệt sĩ Việt Nam để tưởng nhớ những thương binh chiến sĩ, những gia đình có công với cách mạng, những bà mẹ Việt Nam anh hùng đã hy sinh hạnh phúc, hy sinh bản thân mình để bảo vệ tổ quốc. Để nhớ ơn các thầy cô giáo, những người đã có công gieo trồng mầm non đất nước. Ngày 20 tháng 11 được chọn làm ngày nhà giáo Việt Nam. Còn để nhớ ơn những người đã giúp đỡ và cứu sống và chữa bệnh cho mọi người thì ngày 27 tháng 2 được chọn làm ngày thầy thuốc Việt Nam … Còn rất nhiều rất nhiều những hành động ân nghĩa của nhân dân ta đối với thế hệ đi trước.
Là học sinh cần hiểu được câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” để sống sao cho đúng. Đối với cha mẹ, chúng ta cần hết lòng yêu thương, kính trọng. Còn đối với thầy cô chúng ta cần ngoan ngoãn, lễ phép, học chăm, học giỏi. Nếu có điều kiện chúng ta tham gia vào những hoạt động xã hội. Tuy nhỏ nhưng tràn đầy những ý nghĩa.
Câu tục ngữ trên đã giúp ta hiểu rõ hơn về đạo lý làm người. Sống trên đời phải nhớ đến ân nhân trước sau, lòng biết ơn là tình cảm cao quý thiêng liêng cần có của mỗi người và thể hiện ta là người có văn hóa, lịch sự. Mỗi chúng ta cần trau dồi thêm phẩm chất cao quý đó để lòng biết ơn mãi là bài học quý có giá trị trong cuộc sống chúng ta.
Mẫu số 23
Từ xa xưa, lối sống ân nghĩa thủy chung của dân tộc ta là một niềm tự hào của con người Việt Nam. Vì vậy mà ông cha ta muốn truyền lại lối sống ấy cho thế hệ tương lai qua câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Ta cùng đi tìm hiểu về câu tục ngữ thì trước hết, ta phải hiểu ý nghĩa của nó. Có lẽ không ai là không biết nếu muốn có trái thơm quả ngọt để ăn thì chúng ta phải trồng cây, chăm sóc, bón phân và tưới nước hàng ngày, để cây lớn lên và tươi tốt. Và người trồng cây sẽ là người đã đổ mồ hôi sôi nước mắt để chăm bón cây hàng ngày cho đến lúc cây ra quả, để chúng ta được thưởng thức vị ngọt lịm của những trái chín. Có lẽ, người xưa muốn nhắn nhủ chúng ta khi ta được thưởng thức trái ngọt, đừng mải mê với vị ngọt mà quên mất trong đó cũng có vị đắng của những giọt mồ hôi, của vất vả và gian lao của những người cho ta quả ngọt ấy. Qua câu tục ngữ, ông cha ta muốn nhắn nhủ với chúng ta một lối sống ân tình thủy chung, khi ta được sống hạnh phúc sung sướng đừng quên đi những ngày tháng khổ đau vất vả, khi ta tận hưởng bao điều tốt đẹp chớ quên đi người đã tạo ra thành quả đó.
Trong chiều dài của lịch sử dân tộc, nhân dân ta dù khó khăn gian khổ vẫn giữ vững nếp sống tình nghĩa ấy. Để nhân dân được sống trong nền hòa bình, độc lập như hôm nay, biết bao lớp người đã hy sinh không tiếc thân mình bảo vệ bờ cõi. Các anh không tiếc đời xanh, xả thân giữ lấy từng tấc đất, biết bao máu xương đã chôn vùi nơi biên ải, biết bao người chiến sĩ mà ta không biết mặt biết tên đã ngã xuống nơi sa trường. Tất cả vì sự độc lập của dân tộc, vì để có được cuộc sống ấm no cho chúng ta ngày hôm nay. Hay gần gũi hơn là ngay chính cha mẹ đã vất vả bao năm tháng để nuôi chúng ta. Hay để con người có thể đứng trên những tòa nhà chọc trời, nhìn khắp mọi nơi trên thành phố thì biết bao nhiêu người công nhân đã phải lao động không ngừng, đặt nền móng, đắp từng cục gạch từ dưới mặt đất. Những điều đó tuy đã là chuyện quá khứ nhưng ta không nên quên, bởi không có quá khứ sẽ không có hiện tại, không có người kiến tạo sẽ không có cuộc sống của chúng ta như ngày hôm nay.
Vậy chúng ta phải làm gì để xứng đáng với câu nói của cha ông? Ta hãy nhớ kỹ những năm tháng khó khăn của một thời đã qua, nhớ những giọt mồ hôi lăn dài trong quá khứ. Xin đừng lãng quên và coi nhẹ nó, hãy sống với nỗi nhớ và sự biết ơn, nối tiếp truyền thống bao đời của dân tộc ta. Hơn nữa, chúng ta phải cố gắng và nỗ lực thật nhiều để dựng xây và làm giàu thêm nữa những giá trị đẹp đẽ để không uổng công sức của những người đi đầu, tạo lập ra những giá trị đó.
Trong xã hội hiện nay, vẫn có rất nhiều những kẻ vong ơn bội nghĩa mà ta cần phải lên án. Những kẻ quen với lối sống hưởng thụ, quen lối ăn chơi trên sự khó nhọc của người khác và tệ hơn họ không hề biết ơn mà còn coi thường sự khó nhọc ấy. Nếu những kẻ đó biến mất, xã hội sẽ công bằng và dân chủ hơn rất nhiều.
Tóm lại, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là câu tục ngữ rất ý nghĩa, nó trở thành một bài học răn dạy ta sống nghĩa tình và thủy chung.
Mẫu số 24
Ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” nhằm răn dạy con cháu bài học về lòng biết ơn trong cuộc sống.
“Ăn quả nhớ kẻ trồng” cây là câu tục ngữ được lưu truyền rất nhiều trong dân gian. Khi con người được ăn những trái thơm quả ngọt thật ngon miệng và thoải mái, hãy nhớ rằng những trái thơm quả ngọt đó không tự nhiên xuất hiện mà phải có người bỏ công sức ra trồng cây và chăm chút, mặc ngày nắng mưa bão bùng, không quản mệt nhọc cày sâu cuốc bẫm, chăm chút từng tấm lá, bông hoa để cây phát triển thật tốt, đơm hoa kết trái để chúng ta có thể được thưởng thức. Và cũng qua câu tục ngữ, dường như, ông cha ta muốn nhắn gửi lối sống ân nghĩa thủy chung, khi mỗi người được sống sung sướng thoải mái thì đừng bao giờ quên công sức của những người đi trước, uống nước phải nhớ nguồn.
Con người ta luôn đặt ra những câu hỏi về cội nguồn của vạn vật. Có lẽ chuyện mây trời thật xa xôi, ta hãy nhắc đến những điều thực tế trong cuộc sống. Chúng ta đã bao giờ nghĩ đến khi ta sắp chết vì đói mà có một bát cơm nóng cũng làm ta thỏa nguyện, lúc đó ta mới thật sự hiểu được và trân trọng người nông dân đã đánh đổi mồ hôi lấy những hạt gạo trắng thơm. Cũng như mỗi chúng ta, ai sinh ra và lớn lên đó là nhờ công sinh thành của cha mẹ. Hãy ngồi ngẫm nghĩ vì sao ta lại có trên đời, vì đâu mà ta có được cuộc sống hạnh phúc như ngày hôm nay. Có lẽ tất cả là nhờ “Công cha nghĩa mẹ” như “núi Thái Sơn”, như “nước trong nguồn”. Bậc cha mẹ đã hy sinh, chịu bao vất vả để nuôi ta lớn khôn từng ngày. Trong quãng thời gian ta trưởng thành, cũng đừng quên đi hình bóng người thầy cô - “người lái đò” tận tụy đã giúp ta đến với bến bờ tri thức, vững bước trên con đường thành công.
Nhưng trong cuộc sống hiện nay, nhiều bạn học sinh không nghe lời cha mẹ với lời thầy cô, vẫn liên tục mắc những sai lầm khiến cha mẹ và thầy cô giáo phải buồn rất nhiều. Trái lại, cũng có rất nhiều học sinh ngoan, chăm chỉ, học giỏi. Mỗi chúng ta hãy ghi nhớ rằng nếu không có người trồng cây thì chúng ta cũng sẽ không có trái ngọt để hưởng, không có những người vất vả gian lao sẽ không có những thứ tốt đẹp như ngày hôm nay. Trong xã hội thì vẫn còn những kẻ sống bạc tình, bội nghĩa đi ngược lại với câu tục ngữ mà ông cha ta đã truyền lại, làm hoen ố tinh thần dân tộc, khiến xã hội trở nên tồi tệ. Vậy nên mỗi người hãy cố gắng nỗ lực trau dồi bản thân, hãy soi vào những điều tốt đẹp của quá khứ để tạo nên những điều tốt đẹp cho hiện tại và cả trong tương lai. Hãy lưu giữ lối sống ân tình thủy chung ấy trong tâm hồn ta bởi đó là truyền thống, là nét đẹp trong tâm hồn của người Việt Nam.
Truyền thống ấy thể hiện lòng biết ơn, thể hiện đạo lí sống ân tình thủy chung. Vậy nên, chúng ta - thế hệ tương lai như chúng ta hãy giữ vững lẽ sống ấy và trở thành những con người tốt đẹp.
Mẫu số 25
Lòng biết ơn đối với người khác từ xưa đến nay vốn là truyền thống của dân tộc ta. Ông cha ta luôn nhắc nhở, dạy bảo con cháu phải sống ân nghĩa thuỷ chung, đã nhận ơn của ai thì không bao giờ quên. Truyền thống đạo đức đó được thể hiện rõ nét qua câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Đây là một lời giáo huấn vô cùng sâu sắc. Khi ăn những trái cây chín mọng với hương vị ngọt ngào ta phải nhớ tới công lao vun xới, chăm bón của người trồng nên cây ấy. Từ hình ảnh ấy, người xưa luôn nhắc nhở chúng ta một vấn đề đạo đức sâu xa hơn: Người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Hay nói cách khác chúng ta phải biết ơn những người mang lại cho ta cuộc sống ấm no hạnh phúc như hôm nay.
Tất cả những thành quả lao động từ của cải vật chất đến của cải tinh thần mà chúng ta đang hưởng thụ không phải tự nhiên có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của biết bao lớp người đã đổ xuống để tạo nên. Bát cơm ta ăn là do công lao khó nhọc vất vả “một nắng hai sương” của người nông dân trên đồng ruộng. Tấm áo ta mặc, ngôi nhà ta ở, cả những vật dụng hàng ngày ta tiêu dùng là do sức lao động cần cù, miệt mài của những người thợ, những chú công nhân. Cũng như những thành tựu văn hoá nghệ thuật, những di sản của dân tộc còn để lại cho đời sau hôm nay là do công sức, bàn tay, khối óc của những nghệ nhân lao động sáng tạo không ngừng... Còn rất nhiều, nhiều nữa những công trình vĩ đại... mà ông cha ta làm nên nhằm phục vụ cho con người. Chúng ta là lớp người đi sau, thừa hưởng những thành quả ấy, lẽ nào chúng ta lại lãng quên, vô tâm không cần biết đến người đã tạo ra chúng ư? Một thời gian đằng đẵng sống trong những đêm dài nô lệ, chúng ta phải hiểu rằng đã có biết bao lớp người ngã xuống quyết tâm đánh đuổi kẻ thù... để cho ta có được cuộc sống độc lập, tự do như hôm nay. Chính vì vậy, ta không thể nào được quên những hy sinh to lớn và cao cả ấy.
Có lòng biết ơn, sống ân nghĩa thuỷ chung là đạo lý làm người, đó cũng là bổn phận, nhiệm vụ của chúng ta đối với đời. Tuy nhiên, lòng biết ơn không phải là lời nói suông mà phải thể hiện bằng hành động cụ thể. Nhà nước ta đã có những phong trào đền ơn đáp nghĩa, xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa cho các bà mẹ anh hùng, các gia đình thương binh liệt sĩ. Việc đền ơn đáp nghĩa này đã trở thành phong trào, là chính sách lan rộng trên cả nước. Đây không chỉ là sự đền đáp công ơn đơn thuần mà nó trở thành bài học giáo dục thiết thực về đạo lý làm người của chúng ta. Cho nên mỗi người ai ai cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy những thành quả đạt được ấy ngày càng tốt đẹp hơn, có nghĩa là ta vừa là “người ăn quả” của hôm nay, vừa là “người trồng cây” cho ngày mai. Cũng từ đó ta càng thấm thía hiểu được rằng: Cha mẹ, thầy cô cũng chính là người trồng cây, còn ta là người ăn quả. Vì vậy ta cần phải thực hiện tốt bổn phận làm con trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường. Làm được như vậy tức là ta đã thể hiện được lòng biết ơn sâu sắc của mình đối với những người đã hi sinh, thương yêu, lo lắng cho ta. Đây là một việc làm không thể thiếu được ở thế hệ trẻ hôm nay.
Tóm lại, câu tục ngữ trên giúp ta hiểu rõ về đạo lý làm người. Lòng biết ơn là tình cảm cao quý và cần phải có trong mỗi con người. Vì vậy, chúng ta cần phải luôn trau dồi phẩm chất cao quý đó, nhất là đối với cha mẹ, thầy cô... với những ai đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Lòng biết ơn mãi mãi là bài học quý báu và câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" có giá trị và tác dụng vô cùng to lớn trong cuộc sống của chúng ta.
Mẫu số 26
Dân tộc Việt Nam ta là một dân tộc có lịch sử lâu đời, giàu truyền thống văn hóa và đạo lý tốt đẹp, đại diện cho truyền thống đó là kho tàng các câu ca dao, thành ngữ, tục ngữ về đạo lý làm người. Một trong những câu tục ngữ nói về đạo lý ơn nghĩa của nhân dân ta từ xưa đến nay luôn được lưu truyền đó là câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Các câu tục ngữ của nhân dân ta thường mang đặc điểm ngắn gọn, xúc tích, dễ hiểu, sử dụng hình ảnh gần gũi, quen thuộc. Và trong câu "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" cũng vậy, hình ảnh "ăn quả", "trồng cây" rất giản dị và mộc mạc. Nghĩa đen của câu tục ngữ chính là nhắc nhở con người ta khi ăn quả phải nhớ đến kẻ đã có công trồng cây, không có kẻ trồng cây làm sao có cây, có quả mà ăn, ví dụ như ăn xoài nhớ kẻ đã trồng xoài cho ta ăn. Mở rộng ra, "quả" ở đây chính là thành quả, thành tựu, "ăn quả" chính là hưởng thụ thành quả ấy, khi đó ta phải nhớ đến công lao của những "kẻ trồng cây" - những người đã bỏ ra công sức, mồ hôi nước mắt thậm chí cả xương máu để có được thành quả đó. Đó chính là đạo lý ơn nghĩa tốt đẹp, phải ghi nhớ và biết ơn những người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn, người mang lại cho ta những điều quý giá trong cuộc sống.
Câu tục ngữ nhắc nhở con người chúng ta sống phải đề cao ơn nghĩa, phải biết đến cội nguồn, nguồn gốc của mình. Ai cũng có cha có mẹ, nhờ có cha mẹ sinh ta ra mà mới có ta trên cuộc đời, không có cha mẹ mãi mãi không có sự tồn tại của ta. Sống làm người mà không biết đến ơn nghĩa mẹ cha thì thực không đáng sống! Thời xưa, ông cha ta đã luôn coi trọng, gìn giữ và bảo vệ truyền thống này qua các nghi lễ, tập tục thờ cúng, ví dụ như tục thờ cúng ông bà tổ tiên, cha mẹ đã mất, điển hình như truyền thống giỗ Tổ Hùng Vương vào ngày mùng 10 tháng ba âm lịch hàng năm để nhớ về công lao dựng nước của các vua Hùng. Bên cạnh đó còn có các nghi lễ cúng cảm tạ thần linh, tạ ơn trời đất một năm mưa thuận gió hòa cho người dân một vụ mùa bội thu...
Ngày nay, truyền thống "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" đã ngày càng được phát huy trên nhiều phương diện và mọi mặt đời sống, ví dụ như chúng ta có các ngày lễ kỷ niệm như: ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 để nhớ về công ơn giáo dục của các thầy cô, ngày Thương binh liệt sĩ 27 tháng 7 để nhớ về những người anh hùng chiến đấu hi sinh mang lại nền độc lập cho dân tộc... Gắn liền với các ngày nghỉ lễ là những hoạt động đền ơn đáp nghĩa được diễn ra, như tổ chức đi thăm hỏi thầy cô, thăm hỏi và trao quà cho bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có liệt sĩ, thương binh.
Như vậy, câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" đã không chỉ nhắc nhở chúng ta về một truyền thống tốt đẹp của dân tộc mà còn là bài học làm người, bài học về sự biết ơn, nhắc nhở mỗi con người đều phải ghi nhớ, rèn luyện lòng biết ơn của mình. Bởi biết ơn chính là một trong những tiêu chí đầu tiên trong thước đo đánh giá phẩm chất và đạo đức con người.
Mẫu số 27
Từ xưa đến nay, ông cha ta luôn để lại những câu ca dao, tục ngữ gửi gắm những lời dạy, khuyên răn con cháu nên biết hành xử, biết đối nhân xử thế, những mẹo hay trong trồng trọt, chăn nuôi mà ông cha ta đã tổng kết rút kinh nghiệm. Dù chỉ là những câu tục ngữ ngắn gọn, súc tích nhưng nó lại ẩn chứa biết bao nhiêu hàm ý sâu xa. Cũng giống như câu tục ngữ: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ này chỉ với sáu từ nhưng những điều răn dạy mà ông cha ta đã dạy thì nó sẽ được lưu truyền mãi mãi với thời gian. Không có tác giả rõ ràng, không biết nó xuất hiện vào thời gian nào, nhưng mỗi chúng ta khi đi học hay ngoài thực tế cuộc sống đều thường xuyên nghe câu tục ngữ này.
Nếu giải thích theo đúng nghĩa đen của câu tục ngữ, thì nôm na có thể hiểu rằng, mỗi loại quả, mỗi loại trái cây khi chúng ta ăn đều có mồ hôi, công sức của những người nông dân, đã một nắng hai sương, đã bán mặt cho đất bán lưng cho trời để tạo ra sản phẩm của ngày hôm nay. Còn về nghĩa bóng, trong sự phát triển của xã hội hiện đại, thì bất kỳ những gì mà chúng ta đang có đều có những người đã phải bỏ công, bỏ sức ra để ta có được những thành quả như ngày hôm nay.
Đó là trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, biết bao nhiêu chiến sĩ đã ngã xuống, bao nhiêu người đã nằm lại để ta có một cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm nay. Để bạn được sinh ra và lớn lên trong một xã hội hòa bình, những hình ảnh quá khứ dù có tái hiện lại thì trong chúng ta chắc hẳn cũng không thể nào hình dung ra hết được. Chính vì vậy hãy biết ơn và luôn nhớ tới những vị anh hùng, những chiến sĩ đã sẵn sàng hy sinh để mang lại cuộc sống tốt đẹp cho chúng ta như bây giờ.
Không chỉ là với quốc gia, dân tộc, nó còn là sự biết ơn công ơn dưỡng dục của cha mẹ, ông bà tổ tiên, là chính những người đã sinh ra chúng ta. Bố mẹ sinh ra và nuôi dạy chúng ta lên người. Vì vậy, chúng ta phải luôn biết ơn cha mẹ. Không được làm cho cha mẹ hay ông bà phiền lòng. Luôn nỗ lực phấn đấu không ngừng để mỗi chúng ta có thể xây dựng một xã hội phát triển lớn mạnh hơn nữa.
Mẫu số 28
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, một câu tục ngữ vô cùng quen thuộc với chúng ta. Đây là một trong những truyền thống đạo lý tốt đẹp nhất mà ông bà ta đã đúc kết và truyền đạt lại qua bao thế hệ.
“Ăn quả” là thưởng thức quả ngon, trái ngọt... nhớ “kẻ trồng cây” là người đã vun trồng chăm sóc cây. Không chỉ dừng lại ở nghĩa đen bình dị đó, câu tục ngữ còn mang theo cả một giá trị tốt đẹp đó là lòng biết ơn. Bằng hình ảnh ẩn dụ đặc biệt “ăn quả” là sự thừa hưởng kế thừa những thành quả, những giá trị vật chất hoặc tinh thần. “Kẻ trồng cây” chính là hình ảnh ẩn dụ cho những người đã cống hiến sức lao động, đã tạo ra những giá trị, những thành quả đó, hay xa hơn là những thế hệ đi trước đã xây dựng tạo nên nền tảng cho thế hệ chúng ta đang kế thừa.
Thật vậy, bất kỳ thứ gì chúng ta sử dụng hàng ngày đều được tạo nên từ sức lao động mà có được, từ bát cơm dẻo thơm, nước uống sạch tinh khiết, quần áo giày dép, xe cộ đi lại, công nghệ thông tin… tất cả đều là thành quả của quá trình lao động, nghiên cứu để tạo nên. Ngay cả khi chúng ta có mặt trên đời đến khi trưởng thành thì chúng ta đã chịu công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, công ơn này lớn tựa trời biển. Mỗi giây phút thanh bình, cuộc sống ấm no chúng ta đang tận hưởng ngày nay đều do các vị anh hùng dân tộc, các thế hệ cha anh đã ngã xuống để bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Dù rằng những người này không bao giờ đòi hỏi chúng ta phải biết ơn, đền ơn, nhưng lòng biết ơn là thước đo giá trị đạo đức, nhân cách của một con người. Khi chúng ta biết trân trọng những giá trị mà chúng ta đang thừa hưởng, khi biết nhớ về nguồn cội, chúng ta sẽ ý thức được trách nhiệm, bổn phận của mình để sống thực sự có ý nghĩa.
Những hành động đơn giản như kính trọng cha mẹ, thầy cô, biết làm gương cho con em chúng ta những hành động về lòng biết ơn đó. Ngày xưa vua Thuấn vì có lòng hiếu thảo với đấng sinh thành nên được phong làm Vua của một nước. Ngày nay thời đại mới, chúng ta có nhiều mối quan hệ xung quanh hơn nữa, thì lòng biết ơn được nâng tầm hơn nữa không chỉ dừng lại ở chữ hiếu, nếu áp dụng được lòng biết ơn vào cuộc sống hàng ngày thì nhất định chúng ta sẽ được mọi người xung quanh yêu quý, tôn trọng.
Bài học “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” chắc chắn sẽ là một bài học vô cùng quý giá trên con đường của mỗi chúng ta sau này. Bất kể con đường nào, với hành trang ấy, chúng ta sẽ trở thành một con người hoàn thiện hơn về mặt tư tưởng đạo đức và văn minh hơn về mặt ứng xử với mọi người, môi trường xung quanh.
Mẫu số 29
Lòng biết ơn từ xưa đến nay đã trở thành một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Truyền thống đạo đức này được thể hiện rõ qua câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ như một lời khuyên răn, bài học đạo đức đối với mỗi chúng ta. Nói về nghĩa đen, câu tục ngữ muốn nói đến sự biết ơn của người trồng ra cây đó đối với những người ăn trái ngon, quả ngọt. Khi chúng ta thưởng thức những trái ngon ngọt, hãy nhớ đến những người đã chăm sóc, đã vun xới để có được thành quả như hôm nay. Từ hình ảnh mang ý nghĩa biểu trưng đó, mở rộng ra, câu tục ngữ muốn ta hiểu hơn về lòng biết ơn đối với con người trong cuộc sống. Hãy luôn biết ơn những người lao động, những người thừa hưởng thành quả lao động phải luôn biết trân trọng và biết ơn. Hay nói một cách khác là ta cần biết ơn đối với những người đã đem lại cho ta cuộc sống ấm no và hạnh phúc.
Câu tục ngữ như có ý khuyên răn con người nên thể hiện lòng biết ơn trong cuộc sống. Vậy tại sao khi “ăn quả” chúng ta cần nhớ tới “kẻ trồng cây”. Bởi những gì chúng ta đang hưởng thụ không phải ngẫu nhiên mà có được. Đó đều là do những công sức, những đóng góp về cả vật chất và tinh thần của một cá nhân hay tập thể làm nên. Chúng ta được sinh ra, lớn lên và được nuôi dưỡng, được có những quyền cơ bản của một con người, được phát triển một cách toàn diện. Đó đều là nhờ công lao sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ. Đến trường, ta được tiếp cận với những nền tri thức mới, được mở mang hiểu biết, đó đều là nhờ công sức của những thầy cô giáo, những người chèo đò chở chúng ta cập bến bờ tri thức. Rồi đó còn là những con người khác trong xã hội. Họ là bác sĩ, những người chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho chúng ta. Họ là những người công nhân, kĩ sư đang ngày đêm miệt mài làm việc để đem lại thành quả cho mọi người. Họ là những cô lao công vẫn cặm cụi đêm ngày làm vệ sinh môi trường để chúng ta có cuộc sống trong lành, không khí tuyệt vời. Hay họ là những anh bộ đội, chiến sĩ đang ngày đêm canh gác để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ tự do, độc lập cho dân tộc... Họ đều là những con người bình thường nhưng mang những nhiệm vụ phi thường. Họ đã mang cả trí tuệ, sức khỏe và cả tinh thần để cống hiến cho đất nước ngày một tươi đẹp hơn. Chúng ta phải nhớ tới họ, phải biết ơn họ vì đây chính là những truyền thống văn hóa, nét đẹp tinh thần không thể thiếu của con người, dân tộc Việt Nam.
Để thể hiện lòng biết ơn, có rất nhiều cách khác nhau: Tưởng nhớ công lao của những anh hùng liệt sĩ đã có công với đất nước, những thương binh đã chiến đấu vì Tổ quốc, hằng năm chúng ta có ngày 27/7 để thể hiện lòng biết ơn. Một việc làm nhỏ như thắp một nén nhang, cài một bông hoa để tưởng nhớ những liệt sĩ cũng là một cách để thể hiện lòng biết ơn. Nhà nước ta cũng đã có những chủ trương, chính sách đối với những người có công với đất nước để thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với họ. Ngày 27/2 hàng năm được chọn là ngày tri ân đối với những người thầy thuốc Việt Nam. Họ là những con người dùng cái tâm, cái đức của mình để chăm lo sức khỏe cho mọi người. Một lời chúc ý nghĩa như một sự tri ân đến với những người thầy thuốc tận tâm. Ngày 20/11 lại được biết đến như ngày tri ân đối với các thầy cô giáo, những người đã dốc hết tâm trí và tài năng của mình để mang kho tàng tri thức đến với các học sinh. Ngày 22 tháng 12 lại là ngày Quân đội nhân dân để thể hiện sự biết ơn đối với những người làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Ngày 8 tháng 3, 20 tháng 10 là những ngày chúng ta tri ân những người phụ nữ Việt Nam, những người bà, những người mẹ, những chị gái, những em gái... đã hi sinh cả cuộc đời để trở thành hậu phương vững chắc của mỗi gia đình... Còn nhiều, nhiều những công việc, những con người nữa chưa được nhớ mặt đặt tên, chưa có cho mình một ngày kỉ niệm. Vậy chúng ta hãy thể hiện sự biết ơn của mình đối với họ trong những ngày bình thường nhất, cho những con người phi thường nhất.
Câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một bài học quý giá đối với mỗi con người. Chúng ta là những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, những thế hệ tương lai của đất nước, hãy nhắc nhở nhau cùng giữ gìn, phát huy những truyền thống tốt đẹp này của đất nước để nó trở thành một nét đẹp trong đời sống tinh thần của con người Việt Nam.
Mẫu số 30
Ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” để nhắc nhở con cháu phải giữ gìn truyền thống quý giá của dân tộc.
Về nghĩa đen, đầu tiên cần hiểu “quả” là một sản phẩm của cây, có được nhờ sự chăm sóc của người nông dân. “Kẻ trồng cây” là người đã vun trồng, chăm bón cho cây ấy tốt tươi, tạo được hoa thơm, quả ngọt. Đó chính là người đã tạo ra các thành quả lao động, đem đến sự hữu ích cho cuộc sống này. Hành động “ăn” là đón nhận, là hưởng thụ, quả là kết quả, thành quả tốt đẹp có ích ở đời. Khi ta ăn một trái cây nào đó thì ta phải nhớ đến người trồng cây tạo quả. Người ăn quả là người đón nhận thành quả tốt đẹp đó. Câu tục ngữ khuyên ta khi thụ hưởng hay đón nhận được thành quả lao động của người khác làm cuộc sống ta tốt đẹp hơn, làm cho ta hạnh phúc thì phải biết ơn người đem lại thành quả ấy, hạnh phúc ấy cho mình.
Trong cuộc sống, những thành quả có được là nhờ sức lao động bền bỉ của con người. Như hoa thơm, quả ngọt trên cành, dẫu có tự nhiên nhưng thơm ngọt là nhờ có sự vun xới của con người. Người trồng cây là người gieo giống vun trồng đổ mồ hôi công sức để cây ra hoa kết trái. Không có người trồng cây thì không có cây xanh, không có trái ngọt. Từ trồng cây đến khi cây có trái là một quá trình lâu dài đầy vất vả, gian nan của người trồng cây. Vì vậy khi được ăn quả thì người ăn quả không thể không nhớ người trồng cây.
Vậy nên những người ăn quả là người hưởng thụ, được sử dụng thành quả do người khác tạo ra thành quả mang lại mà bản thân họ không phải tốn công sức thì khi sử dụng các thành quả đó, ta không thể không nhớ ơn người đã làm ra thành quả cho ta hưởng. Biết ơn người đã cho ta điều tốt đẹp là lối sống phù hợp với đạo lý làm người của dân tộc. Ngược lại khi được hưởng thành quả lao động hay có được hạnh phúc do người khác đem lại mà ta không biết đến sự đền ơn đáp nghĩa là trái đạo lí, trở thành kẻ vô ơn, bạc nghĩa nhất định phải lên án.
Chúng ta cần có những hành động cụ thể để bộc lộ lòng biết ơn. Trước hết phải biết kính trọng và biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Đồng thời phải quý trọng sức lao động của con người. Không phung phí, làm tổn hại, thất thoát những giá trị lao động của bản thân và của người khác. Học cách quý trọng các thành quả mình được hưởng, đồng thời phải phát huy hiệu quả của các thành quả đó trong quá trình sử dụng. Ngoài việc biết hưởng thụ ra ta còn phải biết giữ gìn và bảo vệ thành quả đó sao cho xứng đáng là người kế tục và cũng có trách nhiệm gieo giống vun trồng cây cho các thế hệ mai sau. Đồng thời, chúng ta cần quyết liệt phê phán những thái độ sai trái vô ơn, bạc nghĩa, sử dụng lãng phí hay phá hoại thành quả có ích và coi thường những người có công với nhân dân, với tổ quốc.
Như vậy “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một bài học đạo đức sâu sắc, một lời khuyên chân thành có tính giáo dục cao đối với mọi thế hệ.
Mẫu số 31
Từ xa xưa cho đến hiện tại, người Việt Nam đều sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Đó là một cách sống đúng đắn, tốt đẹp và vô cùng phù hợp với truyền thống của dân tộc.
Đầu tiên, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” muốn khuyên nhủ con người cần phải có lòng biết ơn và trân trọng đối với những người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn hoạn nạn. Chúng ta có thể khẳng định rằng, lòng biết ơn chính là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam: “Uống nước nhớ nguồn” hay “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Trong quá khứ, ông cha ta vẫn thường căn dặn con cháu phải luôn ghi nhớ công ơn của các vua Hùng:
“Nhớ ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba”
Không chỉ vậy, trong suốt lịch sử dân tộc, chúng ta đã chứng kiến biết bao bậc anh hùng đã hy sinh để giành lại độc lập cho đất nước. Nhân dân ta đã thể hiện lòng biết ơn bằng cách lập đền thờ để tưởng nhớ họ.
Học cách biết ơn sẽ giúp con người trở thành một biết quý trọng mọi giá trị. Không có điều gì là tự nhiên có được, chính vì vậy biết trân trọng công sức lao động của người khác thì bản thân mới có thể đạt được những thành công, được mọi người quý mến. Con người cần tránh xa thói vô ơn, bội bạc mà phải chịu sự khinh ghét, coi thường từ những người xung quanh.
Mẫu số 32
Đạo lí của dân tộc ta đề cao tình nghĩa thủy chung. Trong đó, lòng biết ơn là một trong những bài học về tình nghĩa ăn, ở mà ông bà, cha mẹ ta rất quan tâm nhắc nhở, dạy bảo con cháu. Lòng biết ơn đã được nhân dân ta đúc kết, gửi gắm vào ca dao, tục ngữ với bao lời hay, ý đẹp. Một trong những câu tiêu biểu là câu tục ngữ:
"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".
"Quả" trong câu tục ngữ trên là trái ngọt, quả ngọt, là bông lúa thơm, trái cam ngọt,... là thành quả lao động, do công sức, mồ hôi của trồng cây", của bà con nông dân "cuốc bẫm cày sâu", "một nắng hai sương"... làm nên.
Hương vị của "quả" chứa đựng biết bao sức người và tình đời. Cho nên được "ăn quả", được hưởng thụ thơm trái ngọt ở đời, lương tâm luôn luôn nhắc nhở chúng ta phải trân trọng và biết ơn những "kẻ trồng cây" trong xã hội, những con người đã lao động vất vả đã làm ra "quả" cho ta được ấm no, hạnh phúc.
Câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" còn hàm chứa một ý nghĩa rộng lớn và sâu sắc. "Quả" không chỉ là những thứ vật chất như cơm ăn mặc, áo mặc, hoa quả ngọt thơm... mà còn là những thành quả, những giá trị tinh thần khác trong cuộc sống rộng lớn của nhân dân ta từ xưa tới nay.
Được nuôi nấng chăm sóc, được học hành nên người, được chạy chữa thuốc men lúc ốm đau bệnh tật, được sống trong một đất nước đẹp tươi, thanh bình độc lập yên vui,... những "quả" ấy được người trồng cây là Bác Hồ vĩ đại và triệu triệu nhân dân làm nên, bằng mồ hôi và xương máu, bằng tài trí và tình thương. Do đó, được "ăn quả", chúng ta phải "nhớ"; phải ghi lòng tạc dạ công ơn cha mẹ, ông bà, tổ tiên; không bao giờ quên tình sâu nghĩa nặng của thầy cô giáo, nhân dân, từ người dân cày lam lũ đến người thợ trong nhà máy, người lính ngoài mặt trận, Bác Hồ đã đi xa...
Tóm lại, câu tục ngữ nêu lên bài học về lòng biết ơn giáo dục mọi người cách sống cho phải đạo, biết ăn, ở thủy chung. Con người ta phải có lương tâm. Được ơn thì phải biết đáp nghĩa. Được ơn, chịu ơn người thì phải có nghĩa vụ ghi nhớ, đền đáp. Người làm ơn ít ai nghĩ rằng sẽ chờ người trả ơn. Lương tâm luôn luôn thầm nhắc chúng ta hành động, tìm cách báo đáp công ơn người. Hướng theo đạo lí của dân tộc, ai cũng muốn vươn tới cái đẹp: tình nghĩa thủy chung.
Mỗi chúng ta là con em của một dân tộc có nền văn hiến lâu đời. Sống trong cộng đồng, mỗi một thành viên đều có mối quan hệ vật chất hoặc tinh thần, là tình đời, tình người sâu nặng lắm. Ai có thể sống biệt lập mà hạnh phúc? Cuộc nhân sinh đầy vất vả, khó khăn, thiên tai, địch họa, đói rét cơ hàn, ốm đau, bệnh tật, lúc "tắt lửa tối đèn"... Bởi vậy, con người ngoài nghĩa vụ tương thân tương ái để sống hạnh phúc lại phải có ý thức "có vay có trả" tình đời, nghĩa đời, phải biết đền ơn đáp nghĩa.
Con người phải luôn luôn hướng thiện. Lòng biết ơn làm cho chúng ta trở nên cao thượng, biết trau dồi nhân cách, tạo dựng tâm hồn đẹp, sống nhân hậu yêu thương, thủy chung. Trở thành một người con hiếu thảo, một người học trò tốt, một người bạn tốt, một người công dân tốt... sống nhân hậu thủy chung là điều ai cũng mong muốn. Câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" cảm hóa con người sâu sắc lắm!
Có thể tự hào khẳng định, ân nghĩa thủy chung là một nét rất đẹp của tâm hồn người Việt Nam được hun đúc nên qua hàng ngàn năm lịch sử.
Con người Việt Nam giàu lòng nhân ái, "thương người như thể thương thân". Vì thương người mà biết làm ơn giúp người, xem như một việc nghĩa, vô tư, trong sáng. Cũng vì thế mà lòng biết ơn trở thành một nét đẹp trong đạo lí của nhân dân ta. Ân nghĩa thủy chung là thước đo đạo đức, là biểu hiện nhân cách, phẩm giá của mỗi người.
Con cháu biết hiếu thảo với tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Nén hương thơm thắp trong ngày giỗ tết, trước bàn thờ là biểu thị về lòng tưởng nhớ, biết ơn... của con cháu đối với gia tiên, qua tháng năm đã trở thành thuần phong mĩ tục. Học trò biết kính trọng thầy cô giáo, phát huy truyền thống tôn sư trọng đạo. Nhân dân biết ơn thương binh liệt sĩ, đời đời nhớ ơn Bác... là ân nghĩa đạo lí ở đời. Những mái nhà tình nghĩa mọc lên sau chiến tranh khắp mọi miền quê là biểu tượng tuyệt đẹp "ăn quả nhớ kẻ trồng cây", là lòng biết ơn của toàn xã hội đối với thương binh, liệt sĩ.
Trong xã hội, thời gian nào cũng vậy, không thiếu những kẻ vong ân bội nghĩa, lừa thầy phản bạn, "ăn cháo đá bát". Câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" có giá trị cảnh tỉnh và giáo dục sâu sắc.
Vì trọng ân nghĩa thủy chung nên nhân dân ta từ ngày xưa đã truyền lại bao câu ca, bài hát về lòng biết ơn. Đọc những vần thơ dân gian ấy, ta thấy tâm hồn thêm trong sáng, đẹp đẽ: "Uống nước nhớ nguồn" hoặc:
"Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy,
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước áo"
Câu tục ngữ: "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là một bài học luân lí sâu sắc. Nó giáo dục chúng ta đạo lí làm người, sống có tình nghĩa. Nó nhắc nhở chúng ta về đạo lí làm con, đạo thầy trò, nghĩa vụ của người công dân đối với Tổ quốc. Lòng biết ơn phải được khắc sâu vào tâm hồn, phải được biểu hiện bằng những việc làm tốt cụ thể.
Mẫu số 33
Trong cuộc sống, đạo đức là một yếu tố rất quan trọng, nó thể hiện sự văn minh, lịch sự, nếp sống, tính cách, và phần nào có thể đánh giá được phẩm chất, giá trị bản thân con người. Và có rất nhiều mặt để đánh giá đạo đức, phẩm chất của con người. Một trong số đó là sự biết ơn, nhớ ghi công lao mà người khác đã giúp đỡ mình. Đó cũng là một chân lí thiết thực trong đời thường. Chính vì vậy ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ trên đều mang một triết lí nhân văn sâu xa. Đó là cần phải biết ơn những người đã mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho chúng ta.
Câu tục ngữ này mượn hình ảnh “ăn quả” và “trồng cây” ý muốn nói, khi được hưởng thụ những trái ngọt, trái thơm, cần nhớ tới công sức, mồ hôi nước mắt của người đã làm ra nó. Điều đó được ẩn dụ nhằm khuyên răn thái độ của mỗi con người xử sự sao cho đúng, cho phải đối với những người đã giúp đỡ mình để không phải hổ thẹn với lương tâm. Hành động đó đã thể hiện một tư tưởng cao đẹp, một lối ứng xử đúng đắn. Lòng biết ơn đối với người khác đó chính là một truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ xưa tới nay. Đó cũng chính là biết sống ân nghĩa mặn mà, thuỷ chung sâu sắc giữa con người với con người. Tất cả những gì chúng ta đang hưởng thụ hiện tại không phải tự dưng mà có.
Đó chính là công sức của biết bao lớp người. Từ những bát cơm dẻo tinh trên tay cũng do bàn tay người nông dân làm ra, một hạt lúa vàng chín giọt mồ hôi mà. Rồi đến tấm áo ta mặc, chiếc giày ta đi cũng đều bởi những bàn tay khéo léo của người thợ cùng với sự miệt mài, cần cù trong đó. Những di sản văn hoá nghệ thuật, những thành tựu độc đáo sáng tạo để lại cho con cháu. Còn nhiều, rất nhiều những công trình vĩ đại nữa mà thế hệ trước đã làm nên nhằm mục đích phục vụ thế hệ sau. Tất cả, tất cả cũng đều là những công sức lớn lao, sự tâm huyết của mỗi người dồn lại đã tạo nên một thành quả thật đáng khâm phục để ngày nay chúng ta cần biết ơn, phục hồi, tu dưỡng, phát triển những di sản đó. Những lòng biết ơn, kính trọng không phải chỉ là lời nói mà còn cần hành động để có thể thể hiện được hết ân nghĩa của ta. Đó chính là bài học thiết thực về đạo lí mà mỗi con người cần phải có.
Lòng nhớ ơn luôn mang một tình cảm cao đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Nó giáo dục chúng ta cần biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ, những anh hùng vĩ đại đã hi sinh, lấy thân mình, mồ hôi xương máu để bảo vệ nền độc lập cho đất nước, giữ vững bình yên vùng trời Tổ quốc cho chúng ta có những năm tháng sống vui sống khoẻ và có ích cho xã hội, phần để thực hiện đúng trách nhiệm, bổn phận của chúng ta, phần vì không hổ thẹn với những người ngã xuống giành lấy sự độc lập. Có ai hiểu được rằng, một sự biết ơn được thể hiện như một đoá hoa mai ửng hé trong nắng vàng, một lòng kính trọng bộc lộ như một ánh sao đêm sáng rọi trên trời cao. Đó là những cử chỉ cao đẹp, những hành động dù chỉ là nhỏ nhất cũng đều mang một tấm lòng cao thượng. Những người có nhân nghĩa là những người biết ơn đồng thời cũng biết giúp đỡ người khác mà không chút tính toán do dự. Chính những hành động đó đã khơi dậy tấm lòng của biết bao nhiêu con người , rồi thế giới này sẽ mãi là một thế giới giàu nhân nghĩa
Tóm lại câu tục ngữ trên giúp ta hiểu được về đạo lí làm người. Lòng tôn kính, sự biết ơn không thể thiếu trong mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay. Chúng ta luôn phải trau dồi những phẩm chất cao quý đó, hãy biết rèn luyện, phấn đấu bằng những hành động nhỏ nhất vì nó không tự có trong mỗi chúng ta. Chúng ta cần phải biết ơn những người đã có công dẫn dắt ta trong cuộc sống nhất là đối với những người trực tiếp giúp đỡ chỉ bảo ta như cha mẹ, thầy cô. Bài học đó sẽ mãi là một kinh nghiệm sống ẩn chứa trong câu tục ngữ trên và nó có vai trò, tác dụng rất lớn đối với cuộc sống trên hành tinh này.
Mẫu số 34
Từ xưa đến nay, ông cha vẫn thường căn dặn chúng ta sống phải biết ơn, tôn trọng những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng. Điều đó thể hiện rõ trong câu tục ngữ:
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ như một lời khuyên đối với chúng ta. Xét về nghĩa đen, “quả” là cái thơm ngon nhất của cây, kết tinh sự tinh khiết qua thời gian. Vì vậy khi ăn một trái quả thơm ngon thì ta phải nhớ tới những người đã trồng ra cây đó. Nhưng ý nghĩa sâu xa của câu tục ngữ lại muốn khuyên chúng ta khi được hưởng một thành quả nào đó thì phải nhớ ơn những người đã tạo ra thành quả ấy. “Ăn quả” là hình ảnh nói về những người hưởng thành quả, còn “trồng cây” là hình ảnh nói về những người làm ra thành quả cho người hưởng thụ.
Vậy vì sao “ăn quả” phải nhớ “kẻ trồng cây”? Vì tất cả những thành quả mà chúng ta đang hưởng thụ không phải tự nhiên mà có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt, công sức, trí tuệ và cả xương máu của biết bao lớp người tạo nên để đem lại cuộc sống hạnh phúc cho chúng ta.
Đã bao giờ ta tự hỏi: Tại sao ta lại có mặt trên đời này? Đó là công ơn của cha mẹ. Cha mẹ luôn ở bên cạnh ta ngay cả những lúc ta buồn vui, san sẻ, nuôi dưỡng những ước mơ của chúng ta. Còn thầy cô giáo là những người cha, người mẹ thứ hai luôn gần gũi chỉ bảo, mở ra cho chúng ta những kho tàng kiến thức của nhân loại, để rồi chắp cánh ước mơ cho chúng ta. Bên cạnh đó, công ơn của các chú bộ đội, các cô thanh niên xung phong cũng rất to lớn.
Không có họ, làm sao chúng ta được hưởng sự bình yên, hạnh phúc như ngày hôm nay, được cắp sách tới trường vui đùa với bạn bè. Rồi những người công nhân, kĩ sư, bác sĩ không tiếc mồ hôi, công sức, trí tuệ lao động của mình. Họ đều là những người dám hi sinh cuộc đời mình để cống hiến cho đất nước. Chúng ta phải nhớ ơn họ, vì đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta từ bao đời nay : “Uống nước nhớ nguồn”, “Chim có tổ, người có tông”.
Hiểu vấn đề trên ta phải hành động như thế nào? Hằng năm, nhà nước ta vẫn luôn nhớ đến công ơn của những người đã tạo ra thành quả cho chúng ta được hưởng thụ, điều đó rất hợp với tình người. đối với cha mẹ, cũng có những người con hết lòng thương yêu, kính trọng cha mẹ vì họ hiểu cha mẹ chính là người tạo ra cuộc sống cho họ ngày hôm nay. Thật đúng với lời khuyên của câu tục ngữ. Chúng ta, mỗi người ai cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy đạo lí đó. Thực hiện tốt bổn phận làm con trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường, biết ơn những thế hẹ đi trước là những điều chúng ta phải ghi nhớ.
Câu tục ngữ đã để lại một bài học thật quý giá. Chúng ta những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường cần chăm chỉ học tập để giữ gìn những thành quả mà ông cha đã tạo dựng và luôn nhắc nhở nhau sống.
Mẫu số 35
Dân tộc ta với hơn 4000 năm văn hiến, trải qua biết bao nhiêu thay đổi của thời đại, thế nhưng những nét đặc sắc trong văn hóa truyền thống của dân tộc, những phẩm chất đáng quý mà ông cha ta cố gắng giữ gìn và phát huy bao đời nay từ tiếng nói, chữ viết, văn hóa dân gian, phong tục tập quán,... và đặc biệt không thể thiếu đó là truyền thống ân nghĩa với cội nguồn dân tộc. Điều đó thể hiện qua rất nhiều các hoạt động lễ hội ví như lễ Hội Đền Hùng nổi tiếng với câu ca dao "Dù ai đi ngược về xuôi/Nhớ ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3". Hay trong các văn học dân gian ta cũng thấy có sự xuất hiện của nhiều những câu ca dao tục ngữ nhắc nhở con cháu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc ví như "Uống nước nhớ nguồn", "Chim có tổ, người có tông", "Cây có gốc mới nở cành xanh ngọn, nước có nguồn mới bể rộng sông sâu"... và một trong số đó là câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" với những tầng nghĩa sâu sắc, trở thành đạo lý sống mà chúng ta vẫn thường nghe cha mẹ bảo ban từ thuở còn ấu thơ.
Trước tiên ta cùng tìm hiểu câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây". Mỗi khi nhắc về "quả" , người ta thường mường tượng đến thứ sản phẩm ngọt lành và là kết tinh tuyệt vời nhất của cây, sao bao nhiêu ngày đơm bông, kết trái, nuôi dưỡng. Nhưng dĩ nhiên cây không thể tự mọc, rồi tự cho ra thứ quà thơm ngon thế được, nếu có thì là thứ quả dại vừa chua vừa chát, không thì cũng sâu xia, ỏng eo chẳng đáng giá. Mà ở đây để có được quả vừa ngon vừa ngọt vừa đẹp đẽ thì phải có bàn tay của "kẻ trồng cây", bàn tay cần cù, tỉ mỉ, chăm bón hàng ngày. Dõi theo cây từ những ngày gieo hạt, lúc cây mọc lá, phát cành, cung cấp cho cây đủ nước nôi, phân bón, bảo vệ cây khỏi sâu bệnh hại. Chăm chút từng đóa hoa, từng cái quả, để cuối cùng sau bao ngày mong đợi những chùm quả trĩu nặng chín vàng, chín đỏ trên cây chính là phần thưởng cho người có công chịu khó bỏ tâm huyết của mình vào cái cây đó. Chính vì thế khi ta ăn một thứ quả ngọt lành thì trước tiên phải nghĩ đến người tạo ra nó đã phải vất vả, dãi nắng dầm sương bao lâu, phải nhớ đến công sức mà những người trồng đã bỏ ra. Để biết trân trọng hơn những thứ mà ta được tận hưởng, đồng thời cũng trân trọng và biết ơn sâu sắc những người đã vất vả tạo ra nó. Mở rộng ra ngoài khuôn khổ của quả ngọt và kẻ trồng cây, thì cây tục ngữ chính là lời khuyên dạy sâu sắc của cha ông ta đối với mỗi con người về lòng biết ơn, nhắc nhở chúng ta rằng mỗi một thành quả mà chúng ta hưởng dụng ngày hôm nay không phải tự nhiên mà xuất hiện. Mà nó là cả một quá trình phấn đấu, gây dựng của những người đi trước, trong đó thấm đẫm mồ hôi, nước mắt, xương máu, và tất cả tâm huyết của biết bao lớp người.
Người đầu tiên mà chúng ta phải biết ơn trên cõi đời này chính là cha mẹ của chúng ta, khi tôi ngồi đây viết nên những dòng chữ này, tôi đã thấy rất xúc động khi nghĩ về người mẹ tảo tần, mưa nắng, mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày để cho tôi một hình hài dáng vẻ lành lặn, tôi biết ơn phụ mẫu đã cho dạy dỗ nâng đỡ tôi từng bước tiến vào đời. Họ cho tôi một cuộc sống trải đầy những đóa hoa yêu thương hạnh phúc, còn bản thân mình thì chấp nhận dầm mưa dãi nắng, dành hết tất cả những gì tốt đẹp nhất về cho con bao gồm các điều kiện vật chất, giáo dục, giải trí,... Có lẽ rằng đối với các bậc cha mẹ, chúng ta chỉ biết ơn thôi thì không bao giờ là đủ, bản thân mỗi chúng ta phải có những hành động sâu sắc hơn, thiết thực hơn để báo đáp công ơn của cha mẹ.
Xa hơn một chút, bản thân chúng ta ngày một lớn lên, ngày một trưởng thành không chỉ là nhờ sự giáo dục chăm sóc của gia đình mà còn phụ thuộc rất nhiều vào công lao của những "người lái đò", đó là những người thầy người cô dành cả đời đứng trên bục giảng, quanh năm hít mùi bụi phấn, dành mọi tâm huyết để truyền dạy cho chúng ta những lớp hành trang tri thức, để chúng ta bước vào đời một cách dễ dàng hơn. Hơn ai hết họ xứng đáng là những người được trân trọng, được tri ân sâu sắc, bởi một xã hội chỉ phát triển khi nền giáo dục của xã hội ấy phát triển. Ông cha ta từ xưa đến nay cũng đã dạy "Muốn sang thì bắc cầu Kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy", hay truyền thống "Tôn sư trọng đạo" cũng là một trong những biến thể của lòng biết ơn dành cho thầy cô giáo. Chung quy lại "Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy", là con người có phẩm cách thì không bao giờ được quên điều đó.
Thêm nữa có bao giờ bạn ngẫm lại rằng, cuộc sống yên bình ngày hôm nay của chúng ta đã được xây dựng như thế nào không? Nói không ngoa thì bản thân chúng ta đang sống trên những gì được gây dựng bằng xương máu của hàng triệu con người. Trong hơn 4000 năm văn hiến lịch sử, từ thuở dựng nước, đã biết bao lần mảnh đất này bị giày xéo, đô hộ, và cứ mỗi lần như thế chưa khi nào ông cha chịu khuất phục họ đã đứng lên giành lại độc lập cho tổ quốc một cách anh hùng, họ sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để đất nước được tự do. Bao nhiêu con người đã nằm xuống, bao nhiêu mồ hôi xương máu đã đổ xuống mảnh đất này, để ngày hôm nay chúng ta có một xã hội công bằng, một đất nước hòa bình không chiến tranh. Với tư cách là một công dân của đất nước chúng ta phải luôn luôn khắc sâu trong tim sự hy sinh của cha ông, mãi mãi trân trọng những con người anh hùng của đất nước bằng tấm lòng chân thành và biết ơn sâu sắc. Đồng thời bản thân chúng ta cũng phải ý thức giữ gìn đất nước này, noi theo tấm gương của cha ông sẵn sàng đứng lên khi đất nước gọi tên thế mới là tròn bổn phận.
Lòng biết ơn không chỉ giới hạn trong những việc tôi kể trên mà nó còn xảy ra trong mọi trường hợp khác, như bạn ăn một hạt cơm, hạt gạo thì bạn cũng phải nhớ đến những người nông dân cày cuốc sớm trưa, lội bùn, lội nước làm ra hạt lúa, hạt thóc. Bạn thưởng thức một tách trà thơm ngát bạn cũng phải nhớ đến người đã tỉ mẩn hái từng búp trà rồi phơi, rồi ướp, rồi sấy,... Khi bạn ngồi dưới ánh điện sáng trưng bạn cũng phải nhớ đến cách đây vài trăm năm đã có một người tên là Thomas Edison, từng thức trắng nhiều đêm để tạo ra bóng đèn. Khi bạn đọc một cuốn sách hay, nghe một bản nhạc độc đáo, hay coi một bộ phim tuyệt vời bạn cũng đừng quên những người đã dồn biết bao trí tuệ, tâm sức để sáng tác ra nó. Nói tóm lại bạn phải luôn có tấm lòng biết ơn, trân trọng những con người và những thành quả họ đã tạo dựng cho bạn hưởng thụ.
Việc sống với tấm lòng biết ơn sâu sắc khiến cho bạn trở nên hiền hòa, tình cảm, tâm hồn ngày càng trở nên trong sáng, bạn sẽ được mọi người xung quanh yêu quý tín nhiệm vì lối sống tình nghĩa, được bạn bè coi trọng và tin tưởng. Từ đó cuộc sống của bạn cũng dần trở nên tươi đẹp hơn, bởi nó được tô điểm bởi những giá trị truyền thống mà bao đời nay ông cha ta hết sức giữ gìn và khuyên dạy con cháu một cách sâu sắc. Đồng thời lối sống ân tình, thủy chung với nguồn cội, biết trân trọng những con người đã tạo ra thành quả cho chúng ta hưởng thụ có tầm ảnh hưởng sâu sắc đến những người xung quanh, đặc biệt là với con cái, các thế hệ tiếp nối, chúng ta sẽ trở thành tâ gương sáng truyền dạy lại truyền thống văn hóa của dân tộc cho đời sau. Những thế hệ tiếp nối của chúng ta từ đó mà cũng có một lối sống đẹp đẽ làm rạng danh gia đình.
"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là truyền thống vô cùng tốt đẹp và quý báu của dân tộc mà mỗi chúng ta cần có ý thức thực hiện, giữ gìn và phát huy nó. Bản thân chúng ta phải không ngừng nỗ lực học tập, sáng tạo để đền đáp lại những giá trị mà lớp người đi trước đã dày công xây dựng cho chúng ta hưởng thụ. Đồng thời góp phần xây dựng, kiến thiết đất nước để tạo ra những thành quả tốt đẹp cho các thế hệ đi sau, tiếp nối truyền thống của dân tộc.
Mẫu số 36
Lòng biết ơn đối với người khác, câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là một câu nói về một đạo đức tốt được ông bà ta răn dạy con cháu từ đời này qua đời khác. Chúng ta là một thế hệ đi sau phải biết khắc cốt, ghi tâm công lao trời biển đó của người xưa, đồng thời phát huy truyền thống quí báu đó.
Đây là một câu giáo huấn vô cùng sâu sắc về vấn đề đạo đức của một con người, khi có được những quả ngon ngọt để tận hưởng thì phải luôn nhớ đến công lao của người đã ra sức vun trồng chăm sóc hằng ngày. Qua hình ảnh đó người xưa luôn muốn dạy con cháu mình khi đạt được những thành công trong cuộc sống luôn phải nhớ đến những người đã cùng mình tạo ra thành công này.
Giống như để có một cuộc sống đầy đủ, không có chiến tranh thì biết bao lớp người đã phải chiến đấu và hi sinh nằm lại nơi đất Mẹ. Bát cơm ta ăn hôm nay cũng đã phải vất vả "một nắng hai sương” của những người nông dân thức khuya về muộn. Những công trình kiến trúc, những di sản văn hóa cũng là tài sản mà người đời trước đã để lại cho con cháu đời sau. Hay nói đến một minh chứng mà mọi người dễ thấy hơn đó chính là công lao của những đấng sinh thành, của những chuyến đò đã chở đến cho chúng ta những kiến thức vô cùng quí báu cho cuộc sống này. Và chúng ta sẽ có khi đặt câu hỏi "tại sao?”, và câu trả lời cũng sẽ rất đơn giản, bởi lẽ tình cảm thiêng liêng là cơ sở dẫn đến những hành động tốt đẹp ở đời. Trong mỗi gia đình dù nghèo khó hay sang giàu, đều sẽ dành một nơi thật trang nghiêm để thờ cúng tổ tiên, vẫn hàng năm đến hẹn lại tụ họp quây quần về với nhau để thắp một nén hương nhằm bày tỏ tấm lòng thầm kín "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", dù những người đã khuất không còn hiện hữu nhưng vẫn có một sức mạnh vô hình đâu đó vẫn dạy dỗ những con cháu đời sau. Đảng và nhà nước ta cần có những chính sách thiết thực hơn nữa để giúp đỡ các Mẹ anh hùng liệt sĩ, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn.
Nhưng không phải là tất cả, nhưng đâu đó một bộ phận của giới trẻ đã bị tha hóa, không còn nhớ thế nào gọi là biết ơn, vì họ chỉ biết cho bản thân của họ, ngay cả cha mẹ họ cũng buông lời chửi rủa hành hạ. Có trường hợp phận làm con trẻ lợi dụng chính sức lực của đấng sinh thành làm nguồn thu nhập chính. Lại có bộ phận rơi vào tình trạng ăn chơi mặc cho gia đình khó khăn phải vất vả lo tiền cho họ ăn học.
Có thể khẳng định rằng lòng biết ơn là thước đo phẩm chất đạo đức của mỗi con người. Nhận thức được điều đó chúng ta sẽ sống một cách tốt hơn, là một công dân có ích cho xã hội, giống như Bác đã từng nói "Có tài mà không có đức là một kẻ vô dụng”. Tuy nhiên nó cần trải qua một quá trình rèn luyện, tu dưỡng lâu dài suốt cả một đời.
Mẫu số 37
Nhân dân ta từ xưa đến nay vốn có truyền thống tôn trọng đạo lí. Những bài học đạo lí làm người luôn luôn được nhân dân ta nhắc nhở trong cuộc sống hằng ngày. Câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” chính là lời nhắc nhở sâu sắc về sự đền ơn đáp nghĩa cao quý trong cuộc sống.
Quả là một sản phẩm của cây, được tạo thành nhờ sự thụ phấn của hoa. Trong cuộc sống có thể hiểu quả là kết quả, thành quả, thành tựu đạt được qua một quá trình lao động tích cực.
Kẻ trồng cây là người đã vun trồng, chăm bón cho cây ấy tốt tươi, tạo được hoa thơm, quả ngọt. Kẻ trồng cây chính là người đã tạo ra các thành quả lao động, đem đến sự hữu ích cho cuộc sống này.
Ăn là đón nhận, là hưởng thụ, quả là kết quả, thành quả tốt đẹp có ích ở đời. Người trồng cây là người tạo ra kết quả, thành quả có ích. Khi ta ăn một trái cây nào đó thì ta phải nhớ đến người trồng cây tạo quả. Người ăn quả là người đón nhận thành quả tốt đẹp đó.
Câu tục ngữ khuyên ta khi thụ hưởng hay đón nhận được thành quả lao động của người khác làm cuộc sống ta tốt đẹp hơn, làm cho ta hạnh phúc thì phải biết ơn người đem lại thành quả ấy, hạnh phúc ấy cho mình.
Không một sự hữu ích nào nào tự nhiên mà có. Nó có được là nhờ sức lao động bền bỉ của con người. Như hoa thơm, quả ngọt trên cành, dẫu có tự nhiên nhưng thơm ngọt là nhờ có sự vun xới của con người. Người trồng cây là người gieo giống vun trồng đổ mồ hôi công sức để cây ra hoa kết trái. Không có người trồng cây thì không có cây xanh, không có trái ngọt. Từ trồng cây đến khi cây có trái là một quá trình lâu dài đầy vất vả, gian nan của người trồng cây. Vì vậy khi được ăn quả thì người ăn quả không thể không nhớ người trồng cây.
Người ăn quả là người hưởng thụ, được sử dụng thành quả do người khác tạo ra thành quả mang lại mà bản thân họ không phải tốn công sức thì khi sử dụng các thành quả đó, ta không thể không nhớ ơn người đã làm ra thành quả cho ta hưởng. Biết ơn người đã cho ta điều tốt đẹp là lối sống phù hợp với đạo lý làm người của dân tộc. Ngược lại khi được hưởng thành quả lao động hay có được hạnh phúc do người khác đem lại mà ta không biết đến sự đền ơn đáp nghĩa là trái đạo lí, trở thành kẻ vô ơn, bạc nghĩa nhất định phải lên án.
Không ai có thể một mình mà tạo ra cả thế giới. Bản chất của cuộc sống là sự kế thừa các thành quả lao động. Những gì ta đang có hôm nay một phần lớn ta kế thừa từ các thế hệ đi trước. Dù muốn hay không muốn ta đều thụ hưởng các giá trị lao động của người khác tạo ra và để lại. Bởi thế, hãy sống có lòng biết ơn, trân trọng thành quả lao động của con người và không ngừng tạo ra các giá trị lao động hữu ích, góp phần thúc đẩy cuộc sống phát triển.
Trước hết phải biết kính trọng và biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Đồng thời phải quý trọng sức lao động của con người. Không phung phí, làm tổn hại, thất thoát những giá trị lao động của bản thân và của người khác.
Học cách quý trọng các thành quả mình được hưởng, đồng thời phải phát huy hiệu quả của các thành quả đó trong quá trình sử dụng. Ngoài việc biết hưởng thụ ra ta còn phải biết giữ gìn và bảo vệ thành quả đó sao cho xứng đáng là người kế tục và cũng có trách nhiệm gieo giống vun trồng cây cho các thế hệ mai sau.
Quyết liệt phê phán những thái độ sai trái vô ơn, bạc nghĩa, sử dụng lãng phí hay phá hoại thành quả có ích và coi thường những người có công với nhân dân, với tổ quốc.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây là một bài học đạo đức sâu sắc, một lời khuyên chân thành có tính giáo dục cao đối với mọi thế hệ. Câu tục ngữ còn thể hiện phẩm chất tốt đẹp, đạo lí tri ân của con người Việt Nam: “Uống nước nhớ nguồn”. Học sinh thực hiện đạo lí sống có lòng biết ơn phải coi cha mẹ, thầy cô giáo là những người trồng cây, còn bản thân là người ăn quả, do đó phải biết kính trọng và biết ơn thầy cô giáo. Sống đúng với đạo lí dân tộc là cách tốt nhất để trưởng thành và trở thành người tốt đẹp.
Mẫu số 38
Từ ngàn đời xưa tới nay, ông cha ta thường dặn dò con cháu chúng ta luôn phải biết ơn, trân trọng những người đã tạo ra thành quả ngọt bùi cho chúng ta hưởng thụ. Câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là một câu tục ngữ vô cùng ý nghĩa thể hiện quan niệm sống vô cùng nhân đạo, ý nghĩa nhân văn của người xưa muốn gửi tới con cháu mình.
Câu tục ngữ là một lời khuyên nhủ vô cùng đúng đắn của ông bà ta với con cháu hôm nay. Nếu như xét về nghĩa đen thì khi chúng ta ăn một quả ngọt thơm ngon chúng ta cần phải tìm hiểu xem cây ấy do ai trồng ra, quả ngọt này từ đâu mà có để thể hiện sự tri ân biết ơn của mình với người vun trồng chăm sóc quả ngọt đó.
Vì vậy, khi chúng ta ăn một quả thơm ngon thì cần phải nhớ ơn người trong ra cái cây đó, chăm sóc nó để ta được hưởng thành quả hôm nay.
Nhưng ý nghĩa sâu sắc của của câu nói này chính là muốn nhắc nhở con người chúng ta cần sống biết nguồn cội biết nhớ ơn những người có công lao với ta. Trước tiên với cha mẹ, ông bà, thầy cô giáo, sau đó là quê hương, tổ quốc những người đi trước đã hy sinh thân mình để bảo vệ quê hương tổ quốc cho chúng ta hưởng cuộc sống hạnh phúc ấm no.
Hình ảnh ăn quả là hình ảnh nó lên sự hưởng thụ những thành quả công lao của người khác. Trồng cây chính là nói lên công sức mồ hôi lao động của người khác, những người tạo ra thành quả cho người khác người thụ.
Những người ăn quả khi được hưởng thụ thì cần phải biết ơn người trồng cây đó là đạo lý ngàn đời, vì tất cả những thành quả ta hưởng không bỗng dưng mà có, phải có người đổ mồ hôi công sức thì mới có được.
Để có được thành tựu to lớn đó nhiều người phải bỏ nhiều tâm huyết, công sức, xương máu của mình ra để bảo vệ, thì mới tạo ra hoa thơm trái ngọt cho chúng ta con cháu mai sau hưởng thụ.
Chúng ta sinh ra trên đời đều cho cha mẹ sinh thành dưỡng dục. Cha mẹ đã hy sinh rất nhiều tâm huyết công sức để nuôi dưỡng chúng ta nên người, là những người che chở cho chúng ta từ khi còn trong nôi từ những giọt máu nên hình nên vóc, rồi trưởng thành.
Chính vì vậy biết ơn cha mẹ là điều chúng ta phải làm, công ơn cha mẹ dành cho chúng ta là vô bờ bến không lời nào tả hết. Sau nữa, chúng ta có tri thức, học rộng hiểu nhiều trở thành ông nọ bà kia trong xã hội nhờ công lao dạy dỗ của thầy cô giáo những người làm nghề trồng người, truyền thụ cho ta kiến thức, đạo đức của một con người dạy ta biết điều hay lẽ phải.
Thầy cô giáo chính là cha mẹ thứ hai của chúng ta, mở ra cho chúng ta những chân trời tri thức bao la để chúng ta có thể ước mơ và thỏa sức vẫy vùng chấp cánh cho những ước mơ bay cao bay xa của chúng ta.
Ngoài ra, chúng ta phải biết ơn những người đã đi trước những người đã hy sinh thân mình để bảo vệ tổ quốc thân thương của chúng ta, để con cháu hôm nay được hưởng thái bình, được sống vui vẻ tung tăng cắp sách tới trường vui cùng chúng bạn.
Để có những điều này rất nhiều thế hệ đi trước đã phải hy sinh thân mình trong bom đạn để bảo vệ Tổ Quốc thân yêu.
Rồi trên những công trường nông trường công nhân kỹ sư, những người trồng lúa, trồng ngô họ đã làm việc hết mình để tạo ra những sản phẩm vật chất cho quê hương, cho con người sử dụng.
Hàng năm, nước ta đều có những ngày lễ tri ân truyền thống tốt đẹp "Uống nước nhớ nguồn. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" như ngày lễ của các thầy cô giáo 20/11, ngày thương binh liệt sỹ 27/07, rồi ngày thầy thuốc Việt Nam 27/02, ngày báo chí cách mạng 21/06, ngày quân đội nhân dân Việt Nam 22/12…
Tất cả những ngày lễ đó là những ngày để người dân, các con cháu hôm nay tri ân lại công lao của những người hoạt động trong lĩnh vực đó, những người có nhiều thành tích cống hiến cho cuộc đời ngày càng phát triển giàu mạnh, tươi đẹp.
Chúng ta luôn biết ơn, tri ân công lao to lớn của họ, vì đây là truyền thống tốt đẹp mà ông cha ta để lại, thể hiện tấm lòng của thế hệ hôm nay với người đi trước, những người đã và đang cống hiến âm thầm cho Tổ Quốc này.
Phận làm con, là học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường cần phải có thái độ yêu thương, kính trọng với cha mẹ, thầy cô của mình. Cần học tập tốt, ngoan ngoãn lễ phép để báo hiếu cha mẹ, thể hiện thái độ "Tôn sư trọng đạo" với thầy cô giáo.
Câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" thật sự là bài học quý giá to lớn với tất cả các học sinh chúng ta hôm nay. Nó là một lời khuyên vô cùng đúng đắn một bài học làm người mà ta cần ghi nhớ.
Mẫu số 39
Dân tộc Việt Nam là một dân tộc coi trọng nguồn cội. Từ xưa đến nay ông cha ta đã để lại cho ngàn đời sau những tài sản vật thể và phi vật thể vô giá, không thể không kể đến đó là những bài học cuộc sống. Chắc hẳn ai ai cũng chẳng còn xa lạ với bài học dân gian: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. Câu nói ấy nhắc nhở ta về sự biết ơn nguồn cội, về ý thức sống của các thế hệ sau đối với những thế hệ đi trước. Bởi đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta.
Ta có thể hiểu theo nghĩa đen rằng khi thưởng thức vị ngon của cây trái, ta phải nhớ đến công ơn của người trồng cây. Bao nhiêu năm cây lớn thành một cây cổ thụ ra hoa kết trái phục vụ cho đời, những người ấy đã đổ biết bao mồ hôi công sức từ những công đoạn đầu tiên, đào đất, ươm mầm, chăm sóc, vun trồng bón phân, tưới nước… để giờ đây ta được thưởng thức những tinh hoa của thành quả ấy.
Tuy nhiên, đằng sau cách diễn đạt mộc mạc ấy là sự ẩn chứa một bài học nhân cách và đạo đức về đạo lý ở đời. “Quả” còn có nghĩa là thành quả về vật chất, tinh thần mà ngày nay tất cả chúng ta đang được hưởng từ những điều nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống hàng ngày. Những người tạo nên thành quả ấy là “kẻ trồng cây”. Trong cuộc sống hiện tại, những thứ ta đang hưởng thụ một cách hiển nhiên từ đồ ăn thức uống, từ cái tăm cái dép, cho đến cuộc sống tự do hạnh phúc chúng ta đang có hôm nay đều được dựng xây từ xương máu những người đi trước, những người đã hy sinh đấu tranh cho hòa bình dân tộc. Mọi thứ trên cuộc đời này không phải tự dưng mà có, không phải tự dưng mà mất đi, tất thảy đều được đánh đổi bằng mồ hôi công sức, bằng tính mạng và cuộc đời của con người. Để có được một bát cơm ngon, người nông dân phải một nắng hai sương trên cánh đồng nắng cháy, chăm cho từng hạt lúa từng tấc đất. Để có được một chiếc áo đẹp, những người thợ phải dệt sợi may vá, chăm chút đến từng mũi khâu. Con người ta hôm nay nhờ công ơn cha mẹ sinh thành dưỡng dục, kiến thức ta bước vào đời do thầy cô ân cần dạy dỗ. Hơn tất thảy, cuộc sống ấm no mà ta trải qua từng ngày được đánh đổi bằng sự hy sinh to lớn của bao anh hùng liệt sĩ, những người chấp nhận ra đi trong đau đớn về thể xác và sự lo lắng trong tâm hồn khi chưa được tận mắt thấy nước nhà độc lập. Trong lúc ta đang hạnh phúc bên những người thân, hưởng thụ thành quả của những người đi trước thì rải rác bên những cánh rừng biên giới hay nơi hải đảo xa xôi vẫn còn bao hài cốt của những liệt sĩ vô danh chưa có người chăm sóc, vẫn vùi sâu trong đất mẹ mà chưa có ai hay. Nhớ ơn họ là điều bắt buộc với mỗi chúng ta.
Biết ơn người đi trước là một truyền thống đạo lý ngàn đời của dân tộc Việt Nam, là lẽ sống tốt đẹp mà bao đời nay cha ông ta cố công gìn giữ, gửi gắm qua dân gian. Bài học về lòng biết ơn là bài học giáo dục về nhân cách,về thái độ sống và là cách gìn giữ truyền thống tốt đẹp để duy trì được nét đẹp tâm hồn, bản sắc văn hoá riêng của dân tộc.
Lòng biết ơn phải được thể hiện qua những việc làm cụ thể, dù ít dù nhiều. Ta cần phải duy trì, bảo tồn và gìn giữ di sản di vật tinh thần của những người đi trước để lại và tiếp tục phát huy những giá trị ấy cho đời sau. Tất cả những điều tốt đẹp ấy cần phải được lưu giữ để nó đã, đang và sẽ trở thành nét đẹp văn hoá riêng của đất nước.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số người sống quên nguồn cội, không biết trước biết sau, vong ân bội nghĩa, quay lưng với quá khứ, chỉ biết ăn quả mà không biết ai là kẻ trồng cây. Họ sẵn sàng chà đạp lên những giá trị tinh thần tốt đẹp của dân tộc trong khi toàn dân đang cố gắng phát huy những việc làm tốt đẹp thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn. Không ít các bạn trẻ đã và đang như thế. Chính lối sống chóng vánh vô cảm của hiện đại với những thú vui tầm thường vô nghĩa đã khiến cho một số bạn trẻ ngày nay quên mất những vẻ đẹp truyền thống của dân tộc, không tỉnh táo mà tiếp nhận những phù phiếm đang bôi nhọ truyền thống dân tộc . Thật đáng xấu hổ khi có nhiều người rõ ràng là có học thức, có trình độ nhưng lại vô ơn không biết gì về những nhân vật có công với đất nước trong lịch sử và những trang sử vàng của dân tộc bắt đầu từ thuở Hùng Vương dựng nước. Họ đang dần dần tự đánh mất chính mình, tự phủ nhận nguồn cội, thật đáng bị lên án.
Phát huy truyền thống “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” là việc cần thiết phải làm với mỗi người hiện nay. Chúng ta đang sống trong một dân tộc giàu truyền thống văn hóa, trong một đất nước đang phát triển trên xương máu của thế hệ đi trước. Chúng ta luôn phải biết ơn những công lao vô danh nhưng hết mực to lớn vĩ đại, phát huy và giữ gìn chúng để đất nước ta mãi là một cái nôi giàu truyền thống tốt đẹp như ông cha ta mong đợi.
Mẫu số 40
Tục ngữ gửi gắm những bài học quý giá cho con người. Một trong số đó là câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” nhắc nhở chúng ta cần có lòng biết ơn, quý trọng tình nghĩa.
Về nghĩa đen, hiểu đơn giản “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” có nghĩa là chúng ta được thưởng thức hoa thơm, quả ngọt cần phải nhớ tới công lao của người gieo trồng. Về nghĩa bóng, câu tục ngữ nhắc nhở con người sống cần có lòng biết ơn. Khi được hưởng một thành quả nào đó, cần phải trân trọng công lao của những người đã tạo ra nó, nhận được sự giúp đỡ của người khác cần phải biết ơn.
Sống luôn biết ơn sẽ nhận lại được những điều tốt đẹp. Đó chính là tình cảm yêu thương, trân trọng từ mọi người xung quanh. Từ xa xưa, ông cha ta đã thể hiện lòng biết ơn qua việc thờ cúng tổ tiên, hay các lễ hội tưởng nhớ công ơn của những bậc anh hùng có công với đất nước như hội Gióng, hội gò Đống Đa, hội Cổ Loa… Đến ngày hôm nay, lòng biết ơn thể hiện qua các hành động nhỏ bé nhưng rất ý nghĩa. Lời cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ của người khác. Các cuộc viếng thăm những bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đối với mỗi học sinh, việc thể hiện lòng biết ơn lại đến từ những hành động vô cùng đơn giản: lễ phép với ông bà, giúp đỡ bố mẹ công việc nhà, chăm chỉ học tập, tích cực rèn luyện…
Ngược lại, nhiều người có lối sống vô ơn, bội bạc. Một bộ phận thế hệ trẻ chỉ sống hưởng thụ, chạy theo vật chất mà không chịu nỗ lực học tập, rèn luyện. Để rồi, cuộc đời của họ mãi chìm trong thất bại khiến cho người thân cảm thấy đau lòng, buồn bã. Có người vì lợi ích cá nhân, mà làm ra những hành vi sai trái gây ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. Những hành động này thật đáng lên án, tố cáo.
Qua câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, mỗi người hãy biết tự hào với truyền thống vẻ vang của nước nhà, tích cực giữ gìn và phát huy truyền thống đó.
Xem thêm những bài văn mẫu hay khác tại đây:
TOP 10 dàn ý nghị luận "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" 2024 HAY NHẤT
TOP 30 bài Nghị luận về câu tục ngữ Thương người như thể thương thân (2024) SIÊU HAY
TOP 20 bài Nghị luận về câu tục ngữ ở hiền gặp lành (2024) HAY NHẤT
TOP 30 bài nghị luận về câu tục ngữ có công mài sắt có ngày nên kim (2024) Cực hay