Soạn bài Dọc đường xứ Nghệ
1. Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Đọc trước văn bản Dọc đường xứ Nghệ và tìm hiểu thông tin về nhà văn Sơn Tùng.
- Khái quát về tác phẩm Búp sen xanh nói chung và đoạn trích Dọc đường xứ Nghệ nói riêng.
Trả lời:
- Tác giả: Tên thật là Bùi Sơn Tùng (1928-2021), sinh tại làng Hoa Lũy ( nay là Kim Lũy), Diễn Châu, Nghệ An. Ông là một trong những nahf văn có nhiều tác phẩm viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh và các danh nhân cách mạng, danh nhân văn hóa.
- Tác phẩm Búp sen xanh là tiểu thuyết lịch sử, viết về cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh (từ thời niên thiếu gắn với gia đình, quê hương đến tuổi thanh niên đi tìm đường cứu nước).
Đoạn trích “Dọc đường xứ Nghệ” kể chuyện Bác Hồ khi còn nhỏ, cùng anh trai theo cha là ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đi thăm bạn bè của ông, qua nhiều vùng đất quê hương.
2. Đọc hiểu
* Nội dung chính Dọc đường xứ Nghệ:
- Văn bản “Dọc đường xứ Nghệ” kể chuyện Bác Hồ khi còn nhỏ, cùng anh trai theo cha là ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đi thăm bạn bè của ông, qua nhiều vùng đất quê hương.
* Trả lời câu hỏi giữa bài
Câu 1 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chú ý những quan sát, câu hỏi của cậu bé Côn trong phần 1.
Trả lời:
Côn quan sát khung cảnh phía trước, ngôi đền cổ kính mộ cách kĩ lưỡng và muốn biết rõ về sự tích ngôi đền.
Trả lời:
- Cậu bé Côn phê phán sự không đề phòng của vua nước ta và nàng Mỵ Châu ruột để ngoài da; sự nham hiểm, gian giảo, bội ước của vua nhà Triệu. Qua đó, cậu bé coi trọng giá trị của sự công bằng, công tư phân minh thể hiện qua hành động nhà vua tự tay chém con và nhà vua tự nhảy xuống biển chứ không cam chịu nộp mình cho giặc.
Câu 3 (trang 30 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ý nghĩa của các địa danh được nhắc tới ở đây là gì?
Trả lời:
- Các địa danh được nhắc đến gợi cho người đọc những hình dung về nguồn gốc hình thành của những địa danh đó cũng như ghi nhớ công ơn đánh giặc của vị tướng quân.
Trả lời:
- Cậu bé Côn đã hiểu ra vấn đề khi sống làm những điều giúp ích cho dân thì dân sẽ ghi nhớ công lao.
Câu 5 (trang 31 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ý nghĩa câu vè mà bà ngoại cậu bé Côn đã đọc là gì?
Trả lời:
- Câu về mà bà ngoại cậu bé Côn đã đọc mang ý nghĩa: Thời thế sẽ thay đổi, làm quan thì chỉ có thời, còn làm dân thì mãi mãi. Vì thế ai làm quan thì hãy thương lấy dân, thương dân thì dân lập đền thờ nếu hại dân thì dân nguyền rủa, sỉ mắng.
* Trả lời câu hỏi cuối bài
Trả lời:
- Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba.
- Tác dụng: giúp câu chuyện được kể một cách linh hoạt, khách quan.
Trả lời:
- Những câu hỏi và sự lí giải về sự kiện lịch sử cho thấy cậu bé Côn là một người ham học hỏi, luôn muốn được tìm hiểu tường tận mọi việc. Cậu là một người yêu nước, biết lo xa, luôn suy nghĩ thấu đáo mọi việc.
Trả lời:
- Trong đoạn trích, cụ Phó bảng đã giáo dục con tu dưỡng làm người bằng cách kể và giảng giải những câu chuyện lịch sử. Cụ Phó bảng là một người hiểu biết, ân cần, khí tiết.y được sự tỉ mỉ, ân cần đối đãi với các con và Người có vốn học vấn sâu rộng.
Trả lời:
- Câu chuyện Dọc đường xứ Nghệ của cha con cụ Phó bảng gợi cho em những suy nghĩ về quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:
Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử
