Giải Sinh học 10 Bài 26: Thực hành điều tra một số bệnh do virus và tuyên truyền phòng chống bệnh
1. Mục đích
- Thực hiện được dự án hoặc đề tài điều tra một số bệnh do virus (ở người, vật nuôi và cây trồng) gây ra.
- Tuyên truyền được cách phòng chống một số loại bệnh do virus.
2. Cách tiến hành
a) Điều tra một số bệnh do virus ở người
- Tiến hành thu thập hình ảnh, tin tức qua internet và các nguồn tài liệu tham khảo khác nhau về một số bệnh do virus gây ra hoặc trực tiếp điều tra một số do virus thường gặp ở địa phương với các nội dung sau:
+ Tên và đặc điểm của loại virus gây bệnh, vật trung gian truyền bệnh (nếu có). Đối với các bệnh có vật trung gian truyền bệnh, cần điều tra kĩ môi trường sống, đặc điểm sinh sản và tập tính của vật trung gian để đưa ra các biện pháp diệt trừ chúng.
+ Con đường lây bệnh, triệu chứng và cách phòng tránh bệnh.
- Ghi chép, lưu giữ lại các thông tin, tư liệu, hình ảnh thu thâp được.
- Tổ chức, sắp xếp lại các nguồn thông tin, tư liệu thu thập được để viết báo cáo điều tra và thiết kế tờ rơi tuyên truyền cách phòng chống bệnh.
b) Điều tra một số bệnh ở cây trồng do virus gây ra tại địa phương
- Sưu tầm và thu thập các mẫu vật, hình ảnh về các đặc điểm của một số cây bị nhiễm virus như khoai tây, cà chua, cam, chanh ở địa phương.
- Tìm hiểu và ghi chép lại tên và đặc điểm của virus gây bệnh, vật trung gian truyền bệnh (nếu có), con đường lây truyền, triệu chứng bệnh và cách phòng tránh. Điều tra môi trường sống, đặc điểm sinh sản và tập tính của vật trnng gian truyền bệnh để có biện pháp diệt trừ chúng và hạn chế bệnh hiệu quả.
- Tổ chức sắp xếp lại các tư liệu thu thập được để viết báo cáo điều tra và nội dung tuyên truyền phòng chống các bệnh do virus ở cây trồng.
- Chú ý: Tùy theo tình hình dịch bệnh xảy ra mỗi năm ở địa phương mà các lớp có thể thực hiện các đề tài điều tra với các bệnh virus khác nhau ở người cũng như động vật và cây trồng.
3. Kết quả
a) Báo cáo kết quả điều tra một số bệnh do virus ở người và ở vật nuôi, cây trồng theo gợi ý sau:
Lời giải
|
Bệnh |
Loại virus gây bệnh |
Vật trung gian truyền bệnh |
Triệu chứng và cách thức truyền bệnh |
Biện pháp phòng chống |
|
Bệnh viêm gan B |
Hepatitis virus (HBV)
|
Không có |
- Triệu chứng: mệt mỏi, vàng mắt, vàng da, sưng chướng bụng,… - Cách thức truyền bệnh: truyền nhiễm qua đường máu, tình dục, từ mẹ sang con |
Quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung bơm kim tiêm, khám định kì đặc biệt là khi có thai,… |
|
Bệnh sốt xuất huyết |
Virus dengue
|
Muỗi |
- Triệu chứng: sốt cao, xuất huyết dưới da, chảy máu cam,… - Cách thức truyền bệnh: truyền qua đường máu. |
Tiêu diệt muỗi truyền bệnh bằng cách vệ sinh nhà ở, không để nước tù đọng, phát quang bụi rậm,… |
|
Bệnh dại |
Virus dại
|
Động vật, cụ thể là chó, mèo. |
- Triệu chứng: Đau, sốt, sợ nước, sợ ồn, tức giận, khó chịu, trầm cảm,… - Cách thức truyền bệnh: lây truyền qua vết cắn, bọt của động vật. |
Cần tiêm phòng bệnh dại, xử lí vết thương bị động vật cắn kịp thời. |
|
Bệnh quai bị |
Virus quai bị (Mumps virus)
|
Không có |
- Triệu chứng: Đau đầu, sốt, viêm tuyến nước bọt, buồn nôn,… - Cách thức truyền lây truyền: qua đường hô hấp. |
Cần tiêm phòng vaccine, vệ sinh cá nhân thường xuyên, cho trẻ đeo khẩu trang khi đến nơi đông người,… |
|
Bệnh sởi |
Virus sởi
|
Không có |
- Triệu chứng: Sốt, chảy nước mũi, phát ban. - Cách thức lây truyền: truyền qua đường hô hấp. |
Tiêm vaccine phòng bệnh. |
|
Bệnh viêm cổ tử cung |
Virus HPV
|
Không có |
- Triệu chứng: Ngứa, khí hư ra nhiều, đau khi giao hợp, chảy máu ngoài chu kì kinh nguyệt. - Cách thức lây truyền: truyền qua đường tình dục. |
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, thường xuyên vệ sinh đúng cách, và nên tiêm phòng vaccine. |
|
Bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus gây ra ở người |
Virus corona
|
Không khí, động vật,… |
- Triệu chứng: Sốt, ho, khó thở. - Cách thức lây truyền: truyền qua đường hô hấp. |
Tiêm phòng vaccine và thực hiện 5k để có biện pháp an toàn. |
b) Thiết kế tờ rơi tuyên truyền phòng tránh một bệnh do virus gây ra ở người.
Lời giải
Tờ rơi tuyên truyền phòng tránh một bệnh do virus gây ra ở người:
4. Kết luận
Hiện nay có rất nhiều bệnh do virus gây ra, như bệnh viêm gan B, bệnh sởi, bệnh quai bị, viêm đường hô hấp do virus corona. Do đó, chúng ta cần phải tiêm vaccine để giảm nguy cơ lây nhiễm đồng thời thực hiện các biện pháp đề phòng khác đặc trưng cho từng bệnh kết hợp với luyện tập nâng cao sức khỏe.
Xem thêm lời giải bài tập SGK Sinh học lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Bài 21: Trao đổi chất, sinh trưởng và sinh sản ở vi sinh vật
Bài 22: Vai trò và ứng dụng của vi sinh vật
Bài 23: Thực hành một số phương pháp nghiên cứu vi sinh vật thông dụng
Bài 25: Một số bệnh do virus và các thành tựu nghiên cứu ứng dụng virus
