Giải Địa lí 10 Bài 7: Nội lực và ngoại lực
Mở đầu trang 24 Địa lí 10: Địa hình bề mặt Trái Đất là kết quả tác động đồng thời và liên tục của nội lực và ngoại lực. Vậy hai lực này diễn ra ở đâu, do nguyên nhân nào và chúng tác động tới địa hình bê mặt Trái Đất ra sao?
Trả lời:
- Nội lực sinh ra trong lòng đất.
- Nguyên nhân: sinh ra nội lực là do sự phân huỷ của các chất phóng xạ, do các phản ứng hoá học toả nhiệt, do chuyên động tự quay của Trái Đất, do sự sắp xếp vật chất theo tỉ trọng....
- Nội lực tác động tới địa hình bề mặt Trái Đất thông qua các vận động kiến tạo như vận động theo phương thẳng đứng và theo phương nằm ngang.
1. Tác động của nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất
Câu hỏi trang 24 Địa lí 10: Đọc thông tin trong mục 1, hãy
- Trình bày khái niệm và nguyên nhân sinh ra nội lực
- Kể tên các dạng địa hình được hình thành chủ yếu do nội lực
Trả lời:
- Yêu cầu số 1:
+ Nội lực là lực sinh ra trong long Trái Đất, liên quan đến nguồn năng lượng bên trong Trái Đất.
+ Nguyên nhân: do sự phân hủy các chất phóng xạ, do các phản ứng hóa học tỏa nhiệt, do chuyển động tự quay của Trái Đất, do sự sắp xếp vật chất theo tỉ trọng.
- Yêu cầu số 2: Các dạng địa hình chủ yếu của nội lực: Các miền núi uốn nếp, các địa lũy, địa hào, các dãy núi cao, hiện tượng biển tiến, biển thoái.
2. Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất
Câu hỏi trang 26 Địa lí 10: Dựa vào thông tin và hình ảnh trong mục 2, hãy:
- Trình bày khái niệm và nguyên nhân sinh ra ngoại lực.
- Phân tích tác động của quá trình phong hóa, bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ đến sự hình thành bề mặt Trái Đất.
Trả lời:
- Yêu cầu số 1:
+ Ngoại lực là lực diễn ra bên ngoài trái đất dưới tác nhân ngoại lực: gió, mưa, nước, băng, sóng biển, con người…
+ Nguyên nhân chủ yếu: Bức xạ mặt trời
- Yêu cầu số 2: Phân tích tác động của quá trình phong hóa, bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ đến sự hình thành bề mặt Trái Đất:
+ Quá trình phong hóa: Phong hóa là quá trình phá hủy, làm thay đổi đá và khoáng vật dưới tác động của nhiệt độ, nước, sinh vật… Quá trình phong hóa gồm có phong hóa vật lí, phong hóa hóa học, phong hóa sinh học, kết quả tạo ra lớp vỏ phong hóa.
+ Quá trình bóc mòn: Là quá trình dời chuyển các sản phẩm phong hóa khỏi vị trí ban đầu dưới tác động của nước, sóng, gió, băng hà… Tùy theo các nhân tố bóc mòn mà quá trình được chia thành quá trình xâm thực (do nước chảy), quá trình mài mòn (do sóng biển, băng hà), quá trình thổi mòn (do gió). Quá trình bóc mòn tạo ra các dạng địa hình mới phong phú và đa dạng.
+ Quá trình vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác
+ Quá trình bồi tụ là quá trình tích tụ (tích lũy) các vật liệu phá hủy để tạo ra các dạng địa hình mới.
Luyện tập trang 26 Địa lí 10: Nêu sự khác nhau giữa nội lực và ngoại lực (khái niệm, nguyên nhân)
Trả lời:
|
Nội lực |
Ngoại lực |
Khái niệm |
- Những lực sinh ra bên trong Trái Đất |
- Những lực sinh ra bên ngoài Trái Đất |
Nguyên nhân |
- Sự phân hủy các chất phóng xạ - Các phản ứng hóa học tỏa nhiệt - Chuyển động tự quay của Trái Đất - Sự sắp xếp vật chất theo tỉ trọng |
- Tác nhân bên ngoài: gió, mưa, nước, băng, sóng biển, con người… - Nguyên nhân chủ yếu: Bức xạ mặt trời |
Vận dụng trang 26 Địa lí 10: Chọn một trong hai nhiệm vụ sau
- Đồng bằng châu thổ như đồng bằng sông Hồng và đông bằng sông Cửu Long được hình thành do quá trình nội lực hay ngoại lực? Cụ thể là quá trình nào?
- Kể tên một số hang động ở Việt Nam.
Trả lời:
- Lựa chọn nhiệm vụ 2: tên một số hang động ở Việt Nam
+ Phong Nha Kẻ Bàng (Quảng Bình)
+ Tam Cốc Bích Động (Ninh Bình)
+ Hang Sơn Đoòng (Quảng Bình)
+ Hang Đầu Gỗ (Quảng Ninh)…
Xem thêm lời giải bài tập SGK Địa lí lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Bài 5: Hệ quả địa lí các chuyển động của Trái Đất
Bài 6: Thạch quyển - Thuyết kiến tạo mảng
Bài 8: Thực hành: Sự phân bố các vành đai núi lửa