Thành phần và cơ chế tác dụng thuốc Decapeptyl
Thuốc Decapeptyl có thành phần chính là triptorelin.
- Triptorelin là một decapeptide tổng hợp, một chất tương tự như GnRH tự nhiên (hormone có tác dụng kích hoạt và tăng cường sự phát triển của trứng, rụng trúng và hình thành hoàng thể).
- Triptorelin dùng kéo dài sẽ ức chế sự bài tiết hormone hướng sinh dục, làm mất chức năng của tinh hoàn và buồng trứng. Một số nghiên cứu cho thấy cơ chế tác dụng khác của thuốc là: tác động trực tiếp lên các tuyến sinh dục bằng cách làm giảm sự nhạy cảm của các thụ thể ở ngoại biên đối với một số bệnh như: ung thư tuyến tiền liệt, lạc nội mạc tử cung, phụ nữ không có khả năng thụ thai.
- Trong các trường hợp dậy thì sớm: triptorelin ức chế các sự hoạt động hướng sinh dục quá mức của tuyến yên ở cả 2 giới bằng việc ức chế sự bài tiết estradiol và testosterol, làm giảm nồng độ đỉnh của LH và cải thiện tương quan giữa chiều cao, tuổi thật và trọng lượng xương.
Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc Decapeptyl
Thuốc Decapeptyl được bào chế dưới dạng và hàm lượng như sau:
Dung dịch tiêm Decapeptyl 3,75mg: Hộp chứa 1 lọ vi hạt đông khô và 1 lọ dung môi pha tiêm bắp có tác động kéo dài. Hàm lượng: 1 liều tiêm chứa 3,75 mg triptorelin
- Lọ chứa các vi hạt thuốc: cho 1 lọ
- Triptorelin: 3,75mg
- Polymere dl-lactide coglycolide: 170mg
- Mannitol: 85mg
- Carboxymethylcellulose sodique: 30mg
- Polysorbate80: 2mg
- Tá dược: mannitol
- Dung môi pha hỗn dịch: cho 1 lọ
- Mannitol: 16mg
- Nước cất pha tiêm lượng vừa đủ: 2ml
Dung dịch tiêm Decapeptyl 0,1mg: Hộp 7 lọ thuốc bột và 7 ống dung môi 1ml, pha tiêm dưới da. Hàm lượng: 1 liều tiêm chứa 0,1mg triptorelin
- Thuốc bột: cho 1 lọ
- Triptorelin: 0,1mg
- Tá dược: mannitol
- Ống dung môi: cho 1 lọ
- Sodium chlorure: 9mg
- Nước cất pha tiêm: 1ml
Chỉ định và chống chỉ định thuốc Decapeptyl
Thuốc Decapeptyl được chỉ định điều trị ung thư tiền liệt tuyến cả khi có di căn.
Chỉ định
Decapeptyl thường được sử dụng để điều trị:
- Ung thư tuyến tiền liệt tại chỗ hoặc di căn. Thuốc có tác dụng tốt hơn nếu bệnh nhân chưa điều trị trước đó bằng nội tiết tố.
- Lạc nội mạc tử cung: tại cơ quan sinh dục và ngoài cơ quan sinh dục (từ giai đoạn I đến giai đoạn IV)
- U xơ tử cung
- Dậy thì sớm ở bé gái dưới 8 tuổi và bé trai dưới 10 tuổi
- Phụ nữ không có khả năng thụ thai: điều trị hỗ trợ bằng cách phối hợp với các gonadotrophine (hMG, FSH, hCG) trong giai đoạn gây cảm ứng sự rụng trứng cho việc thụ tinh nhân tạo tiếp theo là một quá trình cấy chuyển phôi.
Chống chỉ định
Thuốc chống chỉ định đối với các trường hợp:
- Bệnh nhân dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc
- Phụ nữ có thai
Liều lượng và cách sử dụng thuốc Decapeptyl
Thuốc tiêm Decapeptyl 3,75mg là thuốc tiêm bắp tác dụng kéo dài, thường tiêm ở mông. Thuốc tiêm Decapeptyl 0,1mg tiêm dưới da, thường tiêm ở vùng bụng dưới. Vị trí tiêm nên được thay đổi định kì.
Liều dùng phải tuân thủ theo phác đồ diều trị:
Ung thư tuyến tiền liệt:
Đối với ung thư tuyến tiền liệt có thể áp dụng 2 phác đồ điều trị:
- Phác đồ 1: Tiêm dưới da mỗi ngày Decapeptyl 0,1 mg có tác động nhanh trong 7 ngày đầu, sau đó tiêm bắp Decapeptyl 3,75 mg có tác động kéo dài từ ngày thứ 8, sau đó tiêm lặp lại mỗi 4 tuần.
- Phác đồ 2: Tiêm bắp ngay từ đầu Décapeptyl 3,75 mg có tác động kéo dài, lặp lại mỗi 4 tuần.
Dậy thì sớm:
Tiêm bắp 50 mg/kg mỗi 4 tuần.
Lạc nội mạc tử cung:
Việc điều trị phải được bắt đầu trong vòng 5 ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt. Tiêm bắp 1 lọ triptorelin 3,75mg mỗi tháng.
- Khoảng cách giữa các mũi tiêm: tiêm lặp lại mỗi 4 tuần.
- Thời gian điều trị: tùy theo mức độ lạc nội mạc tử cung lúc bắt đầu điều trị và tiến triển của bệnh trong thời gian điều trị qua các biểu hiện lâm sàng (chức năng và giải phẫu). Trên nguyên tắc, thời gian điều trị ít nhất là 4 tháng và tối đa là 6 tháng. Không nên lặp lại một đợt điều trị thứ hai với triptorelin hay với một thuốc tương tự GnRH khác.
U xơ tử cung:
Tiêm bắp một lọ triptorelin 3,75mg mỗi tháng, bắt đầu trong 5 ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt.
Thời gian điều trị tối thiểu là 3 tháng và tối đa trong 6 tháng.
Phụ nữ không có khả năng thụ thai:
Tiêm bắp một lọ Decapeptyl 3,75 mg từ ngày thứ hai của chu kỳ. Bắt đầu dùng phối hợp với gonadotrophine sau khi đã giải cảm ứng tuyến yên (nồng độ estrogen trong huyết tương dưới 50 pg/ml), thường khoảng 15 ngày sau khi tiêm Decapeptyl.
Tác dụng phụ thuốc Decapeptyl
Sau tiêm có thể xuất hiện đỏ, đau tại vị trí tiêm.
Một số tác dụng phụ của thuốc bao gồm:
- Đau, đỏ, viêm da tại chỗ tiêm
- Nóng bừng, ra mồ hôi, chóng mắt
- Đau đầu, chóng mặt
- Giảm ham muốn tình dục
- Thay đổi tâm trạng, bao gồm trầm cảm
- Rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, buồn nôn, nôn hoặc đau bụng.
- Rối loạn thị giác
- Mất ngủ, khó ngủ
- Đau nhức xương khớp
- Giảm mật độ xương
- Tăng huyết áp
Các tác dụng phụ ở nam giới:
- Rối loạn chức năng cương dương hoặc xuất tinh
- Vú to bất thường
- Cảm thấy mệt mỏi
Các tác dụng phụ ở nữ giới:
- Khô âm đạo, quan hệ tình dục đau
- Đau ngực
Thông báo cho bác sĩ khi gặp bất kỳ các vấn đề gì bất thường về sức khỏe trong quá trình điều trị.
Lưu ý khi sử dụng thuốc Decapeptyl
Bạn không được sử dụng Decapeptyl® nếu nằm trong các trường hợp sau:
- Bạn bị dị ứng với thuốc triptorelin acetate, các thành phần hoạt chất trong Decapeptyl, GnRH hoặc chất tổng hợp từ GnRH (thuốc tương tự như Decapeptyl)
- Bạn bị bệnh gan
- Bạn đang mang thai hoặc trong giai đoạn cho con bú.
Đối với bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt: Theo dõi định kỳ nồng độ testosteron trong máu không được vượt quá 1ng/ml.
Đối với bệnh nhân lạc nội mạc tử cung: Cần kiểm tra chắc chắn bệnh nhân không có thai. Nếu xảy ra băng huyết trong thời gian điều trị là có bất thường, cần phải kiểm tra nồng độ estradiol trong huyết tương và nếu nồng độ này dưới 50 pg/ml, cần kiểm tra xem có một tổn thương thực thể nào hay không.
Đối với Phụ nữ không có khả năng thụ thai: Việc gây rụng trứng phải được thực hiện dưới sự theo dõi y khoa chặt chẽ, kiểm tra sinh học và lâm sàng nghiêm ngặt, thường xuyên: định lượng nhanh nồng độ estrogen trong huyết tương, siêu âm…
Tương tác thuốc Decapeptyl
Thuốc
Thuốc này có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc khác mà bạn đang dùng hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Để tránh tình trạng tương tác thuốc, tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ xem. Để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc, bạn không tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Thức ăn
Decapeptyl cũng có thể có khả năng tương tác với một số thực phẩm, đồ uống có cồn và thuốc lá.
Bảo quản thuốc Decapeptyl
- Thuốc Decapeptyl được bảo quản trong tủ lạnh (2-8oC), không bỏ vào ngăn đá, để trong gói nguyên đến khi đem ra sử dụng.
- Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.
Làm gì khi dùng quá liều, quên liều?
Bạn nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?
Sau khi tiêm thuốc vào cơ thể, nếu thấy bất kỳ biểu hiện của phản ứng dị ứng thì cần báo ngay cho bác sĩ hoặc đến các trung tâm y tế để được cấp cứu. Đây cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng dùng thuốc quá liều.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Khi quên tiêm thuốc với liều định kỳ, người bệnh cần báo cho các bác sĩ, dược sĩ để được được chỉ định và giám sát quá trình dùng thuốc. Tuy nhiên tình trạng này khó xảy ra vì thuốc được sử dụng định kỳ theo tháng.