Thành phần và cơ chế tác dụng thuốc Busulfex
Busulfex có thành phần chính là Busulfan.
Busulfan là tác nhân alkyl hóa hai nhóm chức, trong đó hai nhóm methanesulfonat không bền được gắn các đầu đối nhau trong một chuỗi alkyl 4-carbon. Trong môi trường nước, busulfan thủy phân để giải phóng các nhóm methanesulfonat. Quá trình này sản sinh ra ion carbon phản ứng mà chất này có thể alkyl hóa DNA. DNA bị hư hại được cho là nguyên nhân chính gây ra tính độc tế bào của busulfan.
Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc Busulfex
Thuốc được bào chế dưới dạng và hàm lượng như sau:
- Dung dịch tiêm truyền tĩnh mạch: Hộp lớp x 8 hộp nhỏ x 1 ống 10ml
Mỗi ống Busulfex: Busulfan 60mg/10ml; tá dược vừa đủ.
Giá thuốc Busulfex: 4.389.000 đồng/ống
Chỉ định và chống chỉ định thuốc
Chỉ định
Busulfex phối hợp với cyclophosphamid trong điều trị các bệnh bạch cầu tủy bào mạn tính
Phối hợp với cyclophosphamid trong phác đồ điều kiện hóa trước khi ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại cho các bệnh bạch cầu tủy bào mạn tính.
Chống chỉ định
Busulfex được chống chỉ định ở những bệnh nhân có tiền sử mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc.
Liều lượng và cách sử dụng thuốc Busulfex
Cách dùng
Thuốc dùng đường truyền tĩnh mạch. Thuốc phải được pha loãng trước khi dùng.
Không sử dụng xy lanh polycarbonat hoặc kim lọc polycarbonat với busulfex.
Nên sử dụng bộ dây truyền với khoang dư tối thiểu (2-5 mL) khi truyền thuốc này.
Như các thuốc độc tế bào khác, nên thận trọng khi lưu giữ và chuẩn bị dung dịch Busulfex. Các phản ứng trên da có thể xuất hiện khi vô tình tiếp xúc với da. Nên sử dụng găng tay. Nếu Busulfex hoặc dung dịch Busulfex pha loãng tiếp xúc với da hoặc niêm mạc, cần rửa da hoặc niêm mạc kỹ càng với nước.
Busulfex là dung dịch trong suốt, không màu. Những thuốc dùng ngoài đường tiêu hóa cần được kiểm tra bằng mắt các tiểu phân và sự đổi màu trước khi tiêm truyền bất cứ lúc nào nếu có thể kiểm tra được dung dịch và bao gói. Nếu nhìn thấy tiểu phân trong ống Busulfex thì không được dùng.
Chuẩn bị để truyền tĩnh mạch: Busulfex phải được pha loãng trước khi tiêm truyền với dung dịch Natri clorid 0,9% hoặc dung dịch Dextrose 5%. Lượng pha loãng nên gấp 10 lần thể tích Busulfex, do vậy nồng độ cuối cùng của busulfan là khoảng 0,5 mg/mL.
Liều dùng
Khi Busulfex được dùng như là một phần trong phác đồ điều kiện hóa BuCy (busulfan – cyclophosphamid) trước khi thay thế tế bào gốc tủy xương hoặc tế bào gốc máu ngoại vi, liều dùng khuyến cáo như sau:
- Người lớn (Bucy2)
Liều thường dùng ở người lớn là 0,8 mg/kg thể trọng lý tưởng hoặc thể trọng thực tế, bất cứ cái nào thấp hơn, dùng mỗi 6 giờ trong 4 ngày (tổng là 16 liều). Đối với bệnh nhân béo phì, hoặc béo phì trầm trọng, liều Busulfex được cho dùng dựa trên thể trọng lý tưởng đã điều chỉnh.
Thể trọng lý tưởng (IBW) được tính như sau (chiều cao bằng cm, và cân nặng bằng kg):
IBW (kg; nam giới) = 50 + 0,91 x (chiều cao bằng cm – 152);
IBW (kg; nữ giới) = 45 + 0,91 x (chiều cao bằng cm – 152).
Cân nặng lý tưởng đã điều chỉnh (AIBW) được tính như sau: AIBW = IBW + 0,25 x (cân nặng thực tế - IBW).
Cyclophosphamid được dùng mỗi ngày trong 2 ngày, liều dùng 60 mg/kg truyền trong 1 giờ bắt đầu vào ngày ghép tủy xương (BMT) - 3, không sớm hơn 6 giờ sau liều Busulfex thứ 16.
Sự thanh thải Busulfex được dự báo tốt nhất khi liều dùng Busulfex được dựa trên cân nặng lý tưởng đã điều chỉnh. Liều dùng Busulfex được dựa trên cân nặng thực tế, cân nặng lý tưởng hoặc các yếu tố khác có thể tạo ra sự khác biệt quan trọng trong việc thanh thải Busulfex Injection ở những bệnh nhân gầy, bình thường và béo phì.
Busulfex được truyền tĩnh mạch qua catheter tĩnh mạch trung tâm, truyền 2 giờ mỗi 6 giờ trong 4 ngày liên tiếp với tổng là 16 liều. Tất cả các bệnh nhân cần được dùng trước với phenytoin vì busulfan được biết là có đi qua hàng rào máu não và gây ra cơn động kinh.
- Trẻ em
Hiệu quả của Busulfex trong điều trị bệnh bạch cầu tủy bào mạn tính (CML) chưa được nghiên cứu một cách chuyên biệt ở trẻ em.
Tác dụng phụ của thuốc Busulfex
Sử dụng Busulfex gây ra nhiều tác dụng phụ toàn thân
Tác dụng phụ thường gặp bao gồm buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, táo bón, chán ăn, lở loét miệng, đau dạ dày, đau bụng, chóng mặt, sưng mắt cá chân/bàn chân/bàn tay, đỏ bừng, đau
đầu, hoặc khó ngủ.
Lưu ý khi sử dụng thuốc Busulfex
Lưu ý chung
Báo với bác sĩ và dược sĩcác loại thuốc kê toa và không kê toa khác, vitamin, thực phẩm chức năng, thảo dược bạn đang dùng hoặc dự định dùng. Đặc biệt là các loại thuốc sau: acetaminophen (Tylenol); thuốc hóa trị liệu như bendamustine (Treanda), carmustine (BiCNU, Gliadel Wafer), cyclophosphamide (Cytoxan), ifosfamide (IFEX), lomustine (CeeNU), melphalan (Alkeran), procarbazin (Mutalane), temozolomide (Temodar), thioguanine; clozapine (Clozaril, FazaClo); cyclosporine (Sandimmune, Gengraf, Neoral); itraconazole (Sporanox); thuốc điều trị các bệnh về tâm thần và buồn nôn; phenytoin (Dilantin); hoặc meperidine (Demerol). Bác sĩ có thể cần phải thay đổi liều thuốc của bạn hoặc theo dõi các tác dụng phụ cẩn thận khi bạn dùng thuốc. Nhiều loại thuốc khác cũng có thể tương tác với busulfan, vì vậy hãy chắc báo với bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, thậm chí cả những thuốc không xuất hiện trong danh sách này.
Báo với bác sĩ nếu trước đó bạn đã từng xạ trị hoặc điều trị bằng các thuốc hóa trị khác, nếu bạn đang hoặc đã từng bị động kinh hoặc chấn thương ở đầu. Báo với bác sĩ của bạn nếu trước đó bạn đã dùng busulfan nhưng không có hiệu quả.
Phụ nữ có thai
Busulfan có thể gây ảnh hưởng xấu tới phôi thai khi cho dùng ở phụ nữ mang thai. Busulfan sinh ra các thay đổi gây quái thai ở con của chuột nhắt, chuột cống và thỏ khi cho dùng thuốc này ở thời kỳ mang thai. Các dị tật và bất thường bao gồm sự thay đổi đáng kể ở hệ cơ xương, cân nặng cơ thể, và kích cỡ. Ở chuột cống mang thai, busulfan gây ra sự vô sinh ở cả con đực và con cái của chúng do không có tế bào gốc ở tinh hoàn và buồng trứng. Dung môi, DMA, cũng có thể gây hại cho phôi thai khi được cho dùng ở phụ nữ mang thai. Ở chuột cống, cho dùng các liều DMA 400 mg/kg/ngày (khoảng 40% liều hàng ngày của DMA có trong liều Busulfex trên cơ sở mg/m2) trong thời kỳ phát triển các cơ quan cũng gây ra những bất thường đáng kể về phát triển. Những bất thường nổi bật bao gồm phù toàn thân, hở vòm họng, bất thường về cột sống, bất thường về xương sườn, và các bất thường nghiêm trọng về các mạch ở tim. Chưa có các nghiên cứu phù hợp và có đối chứng tốt của busulfan hoặc DMA ở phụ nữ mang thai. Nếu Busulfex được sử dụng ở phụ nữ đang mang thai, hoặc nếu bệnh nhân có thai khi đang dùng Busulfex, nên báo cho bệnh nhân biết được mối nguy hiểm tiềm tàng với phôi thai. Cần thông báo cho những phụ nữ trong độ tuổi có khả năng sinh đẻ tránh có thai trong khi dùng thuốc này.
Phụ nữ cho con bú
Chưa biết liệu thuốc này có tiết qua sữa người mẹ hay không. Vì nhiều thuốc được tiết qua sữa mẹ và vì busulfan có khả năng sinh ra khối u trên người và động vật nghiên cứu, nên cần ra quyết định ngừng cho con bú hay ngừng dùng thuốc, có tính đến tầm quan trọng của thuốc với người mẹ.
Người lái xe và vận hành máy móc
Không phù hợp dùng.
Tương tác thuốc Busulfex
Itraconazol giảm mức thanh thải busulfan lên tới 25%, và có thể tạo ra một AUC >1500 µM•phút ở một số bệnh nhân. Tất cả các thuốc fluconazol, và odansetron 5-HT3 chống nôn (Zofran) và granisetron (Kytril) đều đã được dùng với Busulfex.
Phenytoin tăng mức thanh thải busulfan lên 15% hoặc hơn, có thể do có cảm ứng với glutathion-S-transferase. Do dược động học của Busulfex được nghiên cứu ở bệnh nhân có điều trị với phenytoin, mức thanh thải của Busulfex ở liều khuyến cáo có thể thấp hơn và có mức AUC cao hơn ở bệnh nhân không điều trị với phenytoin. Do busulfan được thải trừ từ cơ thể thông qua việc kết hợp với glutathion, việc dùng acetaminophen trước (<72 giờ) hoặc đồng thời với Busulfex có thể gây ra giảm thanh thải busulfan dựa trên đặc tính đã biết là acetaminophen làm giảm nồng độ glutathion trong máu và các mô.
Bảo quản thuốc Busulfex
Bảo quản từ 2oC đến 8oC.
Busulfex đã được pha loãng với dung dịch Natri clorid 0,9% hoặc dung dịch Dextrose 5% ổn định ở nhiệt độ phòng (25oC) trong 8 giờ nhưng cần truyền xong thuốc trong thời gian này.
Busulfex đã được pha loãng với dung dịch Natri clorid 0,9% ổn định trong điều kiện lạnh 2oC đến 8oC trong 12 giờ nhưng cần truyền xong thuốc trong thời gian này.
Làm gì khi dùng quá liều, quên liều?
Nếu dùng quá liều
Chưa biết được thuốc giải độc Busulfex khác hơn là ghép tế bào gốc tạo máu. Khi không ghép tế bào gốc tạo máu được, liều khuyến cáo cho Busulfex có thể gây ra sự quá liều busulfan. Tác dụng gây độc chính là sự giảm sản/giảm tái tạo tủy xương hoàn toàn và giảm toàn thể huyết cầu, nhưng hệ thần kinh trung ương, gan, phổi và đường tiêu hóa cũng có thể bị ảnh hưởng. Cần kiểm soát tình trạng máu chặt chẽ và có các biện pháp hỗ trợ tích cực theo chỉ định y khoa. Đã có báo cáo về sự sống sót sau khi dùng liều đơn 140 mg Myleran (busulfan) Tablets ở một trẻ 4 tuổi nặng 18kg. Một trẻ 2 tuổi vô tình uống busulfan nhiều hơn liều bình thường (2,1 mg/kg; tổng liều 23,3 mg/kg) trước khi ghép tủy xương theo kế hoạch mà không có di chứng. Liều cấp tính 2,4 g gây chết một bé trai 10 tuổi. Có một báo cáo cho thấy busulfan có thể bị thẩm tách, do vậy sự thẩm tách nên được xem xét trong trường hợp quá liều. Busulfan được chuyển hóa bằng cách kết hợp với glutathion, do vậy nên xem xét khi cho dùng cùng glutathion.
Nếu quên liều
Tham khảo ý kiến của bác sĩ.