Giải GDQP 11 Bài 7: Pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ
Mở đầu trang 48 GDQP 11:Bạn A nói: “Công dân có thể tàng trữ loại vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công để phòng vệ, luyện tập thể thao”. Em có đồng ý với A không? Vì sao?
Lời giải:
- Em không đồng ý với ý kiến của bạn A, vì:
+ Cá nhân chỉ được phép sở hữu vũ khí thô sơ là đồ gia bảo, hiện vật để trưng bày, triển lãm khi khai báo và được công an xã, phường, thị trấn cấp Giấy xác nhận khai báo vũ khí thô sơ theo quy định của pháp luật.
+ Việc sử dụng vũ khí quân dụng; vũ khí thể thao; vũ khí thô sơ; công cụ hỗ trợ phải tuân thủ quy định của pháp luật; chỉ sử dụng trong những trường hợp pháp luật quy định.
I. Một số nội dung cơ bản của pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ
Khám phá 1 trang 48 GDQP 11: Vũ khí là gì?
Lời giải:
- Vũ khí là thiết bị, phương tiện hoặc tổ hợp những phương tiện được chế tạo, sản xuất có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khoẻ của con người, phá huỷ kết cấu vật chất, bao gồm: vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao và vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự.
Khám phá 2 trang 48 GDQP 11: Thế nào là vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ
Lời giải:
- Vũ khí quân dụng gồm hai nhóm:
+ Nhóm 1 là vũ khí được chế tạo, sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn kĩ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp và được trang bị cho các đối tượng mà pháp luật quy định để thi hành công vụ;
+ Nhóm 2 là vũ khí được chế tạo, sản xuất không hợp pháp, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khoẻ của con người, phá huỷ kết cấu vật chất tương tự như vũ khí nhóm 1 và không được trang bị cho các đối tượng mà pháp luật quy định để thi hành công vụ.
- Súng săn là súng được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để săn bắn.
- Vũ khí thô sơ là vũ khí có cấu tạo, nguyên lí hoạt động đơn giản và được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp.
- Vũ khí thể thao là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để luyện tập, thi đấu thể thao.
- Vật liệu nổ là sản phẩm dưới tác động của xung kích thích ban đầu gây ra phản ứng hoá học nhanh, mạnh, toả nhiệt, sinh khí, phát sáng, tạo ra tiếng nổ, bao gồm thuốc nổ và phụ kiện nổ.
- Công cụ hỗ trợ là phương tiện, động vật nghiệp vụ được sử dụng để thi hành công vụ, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nhằm hạn chế, ngăn chặn người có hành vi vi phạm pháp luật chống trả, trốn chạy; bảo vệ người thi hành công vụ, người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ hoặc báo hiệu khẩn cấp.
Luyện tập 1 trang 49 GDQP 11: Em hãy nhận xét các ý kiến sau và nêu ý kiến của mình:
- Bạn A: Vũ khí thô sơ là vũ khí được chế tạo thủ công hoặc công nghiệp.
- Bạn B: Vũ khí thô sơ là vũ khí có cấu tạo, nguyên lí hoạt động đơn giản.
Lời giải:
- Ý kiến của bạn A và B đúng nhưng chưa đầy đủ.
=> Ý kiến của em: Vũ khí thô sơ là vũ khí có cấu tạo, nguyên lí hoạt động đơn giản và chế tạo thủ công hoặc công nghiệp.
Khám phá 3 trang 49 GDQP 11: Việc quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ phải tuân thủ nguyên tắc nào?
Lời giải:
- Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ phải bảo đảm đúng mục đích, đúng quy định của pháp luật.
- Trang bị vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ phải đúng thẩm quyền, đối tượng theo quy định.
- Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, kinh doanh, trang bị, mang, xuất khẩu, nhập khẩu, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ phải được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép, giấy xác nhận.
- Vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ không còn nhu cầu sử dụng, hết hạn sử dụng hoặc không còn khả năng sử dụng phải được thu hồi, thanh lí hoặc tiêu hủy.
Luyện tập 2 trang 50 GDQP 11: Bạn Trường nói: “Vũ khí quân dụng có thể được sử dụng để săn bắn, luyện tập, thi đấu thể thao”. Em có đồng ý với bạn Trường không? Vì sao?
Lời giải:
- Em không đồng tình với ý kiến của bạn Trường. Vì:
+ Vũ khí quân dụng là những vũ khí được chế tạo, sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn kĩ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân để thi hành công vụ.
+ Trong luyện tập và thi đấu thể thao sẽ sử dụng các loại vũ khí thể thao.
Khám phá 4 trang 50 GDQP 11: Việc trang bị, sử dụng và tiếp nhận, thu gom vũ khí quân dụng, vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ được quy định như thế nào?
Lời giải:
- Đối tượng được trang bị vũ khí quân dụng, vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ, bao gồm: Lực lượng vũ trang nhân dân, Cảnh sát biển và một số lực lượng khác theo quy định của pháp luật.
- Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an căn cứ vào tính chất, yêu cầu, nhiệm vụ quy định việc trang bị vũ khí quân dụng, vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lí.
- Chỉ các tổ chức, doanh nghiệp đủ điều kiện theo quy định của pháp luật mới được nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, sử dụng vật liệu nổ.
- Sử dụng vũ khí quân dụng, vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ phải tuân thủ quy định của pháp luật, chỉ sử dụng trong những trường hợp pháp luật quy định.
Khám phá 5 trang 51 GDQP 11: Em hãy nêu một số hành vi bị nghiêm cấm trong quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Lời giải:
- Điều 5 Luật Quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, trong đó có một số hành vi sau:
+ Cá nhân sở hữu vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, trừ vũ khí thô sơ là hiện vật để trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
+ Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ.
+ Trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ; trừ trường hợp trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê vũ khí thô sơ để làm hiện vật trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
+ Chiếm đoạt, mua bán, trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
+ Che giấu, không tố giác, giúp người khác chế tạo, sản xuất, mang, mua bán, sửa chữa, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc huỷ hoại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
+ Đào bới, tìm kiếm, thu gom trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Luyện tập 3 trang 51 GDQP 11: Em hãy nhận xét các ý kiến sau và nêu ý kiến của mình:
- Bạn A: Cho mượn nỏ gia bảo đã được cấp Giấy xác nhận khai báo vũ khí thô sơ là việc làm hợp pháp.
- Bạn B: Vận động viên được phép tự chế côn nhị khúc đề tập võ thuật ở nhà.
- Bạn C: Sử dụng thuốc nổ để đánh cá chỉ ở ao, hồ nhà mình quản lí thì không vi phạm pháp luật.
Lời giải:
- Ý kiến của bạn A không chính xác. => Ý kiến của em: công dân có thể cho người khác mượn nỏ gia bảo đã được cấp Giấy xác nhận khai báo vũ khí thô sơ; tuy nhiên, chỉ được phép cho mượn trong trường hợp biết rõ mục đích sử dụng của người mượn là dùng để làm hiện vật trưng bày, triển lãm.
- Ý kiến của bạn B không chính xác. => Ý kiến của em: Chế tạo, sản xuất trái phép vũ khí là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm thực hiện.
- Ý kiến của bạn C không chính xác. => Ý kiến của em: Sử dụng thuốc nổ trái phép là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm thực hiện.
Khám phá 6 trang 52 GDQP 11: Em hãy nêu một số hành vi bị xử phạt vi phạm hành chính về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Đối với các hành vi phạm tội thì bị xử lí như thế nào?
Lời giải:
- Một số hành vi bị xử phạt vi phạm hành chính về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ:
+ Không kê khai, đăng kí đầy đủ các loại vũ khí, công cụ hỗ trợ với cơ quan có thẩm quyền.
+ Che giấu, giúp người khác hoặc không tố giác hành vi chế tạo, sản xuất, mang, mua, bản, sửa chữa, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc huỷ hoại vũ khí, công cụ hỗ trợ và pháo.
+ Tàng trữ, vận chuyển trái phép các loại phế liệu, phế phẩm vũ khí, công cụ hỗ trợ, đồ chơi nguy hiểm bị cấm; sử dụng hoặc cho trẻ em sử dụng các loại đồ chơi nguy hiểm bị cấm.
+ Sử dụng các loại pháo, thuốc pháo trái phép; vận chuyển, tàng trữ trái phép pháo, thuốc pháo hoặc nguyên liệu, phụ kiện để sản xuất pháo.
+ Chế tạo, trang bị, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ; chi tiết, cụm chi tiết vũ khí, công cụ hỗ trợ hoặc phụ kiện nổ; các loại vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao.
+ Chiếm đoạt vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ, chi tiết, cụm chi tiết vũ khí, công cụ hỗ trợ hoặc phụ kiện nổ.
+ Đào bới, tìm kiếm, thu gom trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
+ Cưa cắt, đục hoặc thực hiện các thao tác khác để tháo bom, mìn, đạn, lựu đạn. quả nổ, ngư lôi, thuỷ lôi và các loại vũ khí khác trái phép.
- Đối với các hành vi phạm tội theo quy định tại Điều 304, Điều 305, Điều 306, Điều 307 và Điều 308 Bộ luật Hình sự sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luyện tập 4 trang 52 GDQP 11: Em hãy nhận xét ý định của các bạn trong các tình huống sau và nêu ý kiến của mình:
- Khi lên mạng internet tìm kiếm thông tin, Minh vô tình phát hiện một trang web có nội dung hướng dẫn chế tạo thuốc nổ. Minh định rủ mấy bạn cùng lớp làm theo.
- Thành định rủ Tiến sau buổi học sẽ vào rừng tìm kiếm đạn, mảnh bom,... mang về bán phế liệu lấy tiền giúp đỡ bố mẹ.
Lời giải:
- Tình huống 1. Chế tạo thuốc nổ trái phép là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm thực hiện. Do đó, Minh không nên thực hiện hành vi này.
- Tình huống 2. Đào bới, tìm kiếm, thu gom trái phép vũ khí, vật liệu nổ, phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ… là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm thực hiện. Do đó, Thành và Tiến không nên thực hiện hành vi này.
Luyện tập 5 trang 53 GDQP 11: Khi đến nhà Sìn chơi, Thào nhìn thấy một khẩu súng kíp. Sìn kể đó là khẩu súng bố Sìn tự chế tạo để săn bắn trước đây, nay súng đã bị hỏng nên chỉ treo trên tường. Nếu là Thào, em sẽ nói gì với Sìn?
Lời giải:
- Nếu là Thào, em sẽ khuyên Sìn: trò chuyện, trao đổi với bố về việc giao nộp khẩu súng kíp đó cho cơ quan chức năng; đồng thời, khuyên bố không được tái phạm hành vi tự chế tạo vũ khí nữa, vì hành vi này vi phạm pháp luật; đồng thời cũng gây nguy hiểm cho bản thân và những người xung quanh.
II. Trách nhiệm thực hiện pháp luật quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ
Khám phá 7 trang 53 GDQP 11: Công dân có trách nhiệm gì trong thực hiện pháp luật về quản lí sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ?
Lời giải:
- Trách nhiệm của công dân trong thực hiện pháp luật về quản lí sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ:
+ Tích cực, chủ động nghiên cứu và thực hiện quy định của pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, nhất là quy định về các hành vi bị nghiêm cấm và việc trình báo, khai báo, giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cho cơ quan có thẩm quyền; nhận biết, phân biệt được một số loại vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
+ Tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền, giáo dục để phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm quy định của pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
+ Phát hiện, kịp thời tố giác và kiên quyết đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
+ Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Luyện tập 6 trang 53 GDQP 11: Là học sinh, em đã làm gì để góp phần thực hiện quy định của pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ?
Lời giải:
- Để góp phần thực hiện quy định của pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, em đã:
+ Tích cực, chủ động thực hiện trách nhiệm của công dân về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
+ Tham gia học tập đầy đủ các nội dung giáo dục pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trong chương trình Giáo dục quốc phòng và an ninh.
+ Gương mẫu thực hiện và tham gia tuyên truyền pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ do nhà trường, cộng đồng tổ chức.
Vận dụng trang 53 GDQP 11: Em hãy chuẩn bị và trình bày trước lớp phương án tuyên truyền, vận động người thân không tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trái pháp luật.
Lời giải:
(*) Gợi ý: Tuyên truyền tới người thân các nội dung sau:
- Khái niệm về: vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
- Quy định của pháp luật về trang bị, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
- Những hành vi bị nghiêm cấm và xử lí vi phạm pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
- Trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện pháp luật về quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Xem thêm các bài giải SGK Giáo dục Quốc phòng và An ninh lớp 11 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 5: Kiến thức phổ thông về phòng không nhân dân
Bài 6: Giới thiệu một số loại súng bộ binh, thuốc nổ, vật cản và vũ khí tự tạo
Bài 8: Lợi dụng địa hình, địa vật
Bài 9: Nhìn, nghe, phát hiện địch, chỉ mục tiêu, truyền tin liên lạc, báo cáo
