Chức năng sinh lý nước ối
Túi ối được tạo ra khoảng ngày thứ 12 sau khi trứng thụ tinh. Trong quý đầu của thời kỳ thai nghén, nước ối có tính đẳng trương và tương tự như huyết tương của người mẹ. Trong quý hai và nửa sau của thời kỳ thai nghén dịch ối trở nên nhược trương.
Thể tích nước ối tăng dần cho đến đầu của 3 tháng cuối thai kỳ và từ đó hằng định đến khi thai đủ tháng. Trong giai đoạn tuần thứ 37 đến tuần thứ 41, thể tích nước ối giảm đi 10%. Từ tuần thứ 42 trở đi, thể tích nước ối giảm đi rất nhanh, khoảng 33% trong một tuần.
Khác biệt so với đa ối
Dư nước ối hay rối loạn nước ối là tình trạng có quá nhiều nước ối hình thành trong thời thai kỳ. Dư nước ối hiện là tình trạng khá thường gặp. Nước ối được cho là bình thường khi đạt 250 – 600 ml lúc thai nhi từ 16 - 32 tuần tuổi. Lượng nước ối tăng dần theo tuổi thai và đến khoảng tuần thứ 34 của thai kỳ nước ối sẽ lên 800ml và duy trì cho đến khi thai nhi 36 tuần tuổi sẽ đạt mức cao nhất 1000ml. Sau đó, sẽ giảm dần còn khoảng 600 - 800ml vào khoảng thời gian trước khi sinh. Bà bầu bị dư nước ối khi lượng nước ối vượt quá trên 2000ml.
Để chẩn đoán đa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và lấy kết quả ước lượng gián tiếp về thể tích nước ối. Mẹ được chẩn đoán dư ối khi chỉ số nước ối (A.F.I: amniotic fluid index) qua siêu âm từ 12-25cm . Đa ối là quá 25 cm.
Dấu hiệu dư ối
Đa ối nhẹ thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ có thể gặp các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Bụng sản phụ to hơn so với tuổi thai, khó nghe được nhịp tim thai.
- Số đo vòng bụng (qua rốn) lớn hơn 100cm, bụng căng bóng, đau bụng, khó thở, ăn uống khó tiêu, việc hô hấp cũng khó khăn hơn.
- Tĩnh mạch bị giãn có thể dẫn đến bệnh trĩ khi mang thai.
Thông thường mẹ bầu sẽ bị dư ối ở tuần thứ 30, tuy nhiên cũng có một số mẹ bầu bị dư ối ở tuần thứ 20 của thai kỳ.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập tại đây. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nguyên nhân dư ối
Nước ối là dịch bao quanh và đệm cho thai nhi bên trong tử cung, xuất phát từ thận của em bé và vào tử cung từ nước tiểu của em bé. Chất dịch được hấp thụ khi bé nuốt và qua cử động thở.
Lượng dịch tăng lên cho đến tuần thứ 36 của thai kỳ, sau đó giảm dần. Nếu bào thai tạo ra quá nhiều nước tiểu hoặc không nuốt đủ, nước ối sẽ tích tụ lại và gây ra đa ối. Đôi khi các bác sĩ không tìm ra được nguyên nhân của tình trạng đa ối. Các yếu tố có liên quan đến dư ối bao gồm:
- Bệnh tiểu đường khi mang thai
- Những bất thường về đường tiêu hóa ngăn chặn việc nuốt nước ối
- Nuốt bất thường do các vấn đề với hệ thần kinh trung ương hoặc bất thường về nhiễm sắc thể
- Hội chứng truyền máu song sinh
- Suy tim
- Nhiễm trùng bẩm sinh (mắc trong thai kỳ).
Biến chứng dư ối
Dư ối rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm và khắc phục kịp thời thì không chỉ gây nguy hiểm cho thai nhi mà còn đe dọa tính mạng thai phụ. Thừa ối chính là tác nhân làm tăng nguy cơ xuất huyết âm đạo, sa dây rốn, sinh non hoặc sinh ngược. Việc mẹ phải sinh non khi bào thai còn chưa phát triển hoàn thiện có thể gây ảnh hưởng tới tính mạng của cả hai mẹ con. Ghi nhớ các dấu hiệu và khám thai đầy đủ là cách đơn giản nhất để giúp phát hiện sớm tình trạng này.
Nước ối vừa bảo vệ thai nhi, vừa tham gia trực tiếp vào quá trình trao đổi chất và hít thở của thai nhi. Do đó, thừa ối chắc chắn gây tác động trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Mẹ bị thừa ối, thai nhi sẽ có nguy cơ:
- Hạn chế tăng trưởng
- Sinh non hoặc chết lưu
Theo dõi
Những dị tật bẩm sinh của thai nhi cũng là nguyên nhân gây thừa ối ở mẹ bầu. Và cũng chỉ có siêu âm mới giúp phát hiện chính xác lượng nước ối của mẹ bầu. Vì vậy, khám thai định kỳ và đúng lịch chính là biện pháp đơn giản nhất, hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và hạn chế thừa ối.