Thành phần và cơ chế tác dụng Bari Sulfat
Thành phần: Barium sulfate
Bari sulfat là một muối kim loại không hòa tan trong nước và trong các dung môi hữu cơ, rất ít tan trong acid và hydroxyd kiềm. Bari sulfat thường được dùng dưới dạng hỗn dịch uống hoặc thụt hậu môn, hoặc dưới dạng bột nhão uống để làm chất cản quang trong xét nghiệm X- quang đường tiêu hóa. Bari là một kim loại có khối lượng nguyên tử 137, có tính chất hấp thu mạnh tia X. Hỗn dịch hoặc bột nhão Bari sulfat tùy theo đường uống hay đường trực tràng để bao phủ lên ống tiêu hóa làm rõ tổn thương trên phim X-quang, dùng trong kỹ thuật tương phản kép hoặc chụp cắt lớp vi tính.
Vì Bari sulfat không hòa tan trong nước nên không có độc tính nặng như ion bari. Tử vong xảy ra khi dùng nhầm Bari sulfat là một chất hòa tan trong nước.
Do tính chất không hòa tan trong nước và trong các dung môi hữu cơ nên Bari sulfat không hấp thu qua đường tiêu hóa.
Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc Bari Sulfat
Thuốc được bào chế dưới dạng bột pha hỗn dịch uống với hàm lượng 140g
Mỗi 1 gói chứa
- Bari sulfat.
- Đường trắng.
- Gôm Arabic.
- Vừa đủ Vanilin
Giá bột pha hỗn dịch Bari Sulfat: 13.000/ VNĐ/ túi 140g
Ngoài ra thuốc còn được bào chế dưới dạng và hàm lượng sau:
- Bình 300 ml hỗn dịch bari sulfat 100% (kl/tt), có carbon dioxyd làm chất tạo bọt. Bình 300 ml hỗn dịch uống bari sulfat 96,25% (kl/tt).
- Nhũ tương chứa 100 g bari sulfat, có sorbitol và chất bảo quản methyl - parahydroxybenzoat.
- Túi thụt trực tràng 400 ml bari sulfat 70% (kl/tt) (cung cấp trong bộ thụt trực tràng).
- Viên nén 650 mg.
Chỉ định và chống chỉ định thuốc Bari Sulfat
Chỉ định
Bari Sulfat là thuốc cản quang để chụp X Quang dạ dày – ruột
Thuốc cản quang để chụp X quang dạ dày - ruột.
Chống chỉ định
Thuốc chống chỉ định trong những trường hợp sau:
- Dị ứng với bất cứ thành phần nào có trong thành phần của thuốc.
- Tắc nghẽn hoặc thủng đường tiêu hóa.
Liều lượng và cách sử dụng Bari Sulfat
Thể tích và nồng độ hỗn dịch sẽ tùy theo nhu cầu từng người bệnh, tùy theo mục đích kiểm tra và phương pháp áp dụng.
Trong kiểm tra đại tràng bằng phương pháp chụp đối quang kép, thụt trực tràng hỗn dịch ấm với liều 300 - 750 ml chưa pha loãng hoặc đã pha loãng có nồng độ trong khoảng 1000 mg/ml - 700 mg/ml (pha loãng với nước).
Ðể kiểm tra đại tràng bằng kỹ thuật làm đầy, thụt vào trực tràng một hỗn dịch ấm từ 1 - 2 lít pha loãng với nồng độ 150 - 200 mg/ml
Ðể kiểm tra dạ dày bằng kỹ thuật đối quang kép, thường dùng 100 - 200 ml hỗn dịch loãng có nồng độ 400 - 600 mg/ml (pha loãng với nước).
Ðể kiểm tra hẹp thực quản bằng barium sulfat dạng viên nén: Người bệnh nuốt nguyên một viên (không nhai), sau đó uống 1 đến 2 ngụm nước ngay khi thực quản có màu huỳnh quang trắng sáng.
Ðể kiểm tra thực quản bằng kỹ thuật đối quang kép với kem bari sulfat: Một thìa canh kem bari sulfat, nhai kỹ trước khi nuốt. Ðể đảm bảo thuốc bao phủ niêm mạc thực quản kéo dài hơn, có thể dùng thêm thìa thứ hai.
Tác dụng phụ Bari Sulfat
Táo bón là tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc
- Nghiêm trọng: Ít gặp phản ứng phản vệ.
- Thường gặp: Táo bón (Có thể ngăn ngừa táo bón bằng cách dùng thuốc nhuận tràng nhẹ sau khi kiểm tra Xquang), tiêu chảy, chuột rút, viêm ruột thừa, thủng ruột, viêm trực tràng, EGC bất thường, viêm phổi, u hạt, khó thở nặng, thiếu oxy (khi hít phải thuốc); thuốc thấm vào tĩnh mạch sau khi thụt, gây thuyên tắc phổi vì bari, bệnh bụi phổi vì phơi nhiễm.
Lưu ý Bari Sulfat
Bari sulfat không được chỉ định cho người bệnh bị tắc ruột và phải thận trọng đối với người có chứng hẹp môn vị hoặc có tổn thương dễ dẫn đến tắc nghẽn ống tiêu hóa. Phải tránh dùng thuốc, nhất là cho qua đường hậu môn, ở những người có nguy cơ bị thủng như trong viêm đại tràng loét cấp hoặc viêm túi thừa Meckel, sau khi làm sinh thiết trực tràng hoặc đại tràng, soi đại tràng sigma hoặc quang tuyến liệu pháp.
Thận trọng đối với người bị suy kiệt nặng.
Vì bari sulfat có tính chất trơ nên những vết mờ còn để lại sẽ cản trở cho những lần chụp X - quang tiếp theo.
Phụ nữ trong giai đoạn thai kỳ
Có thể dùng. Nói chung nên tránh các loại thăm dò bằng chụp X- quang ở người mang thai.
Thời kỳ cho con bú
Chưa có tài liệu nghiên cứu cho thấy tai biến khi dùng bari sulfat cho người cho con bú. Nói chung cần thận trọng khi dùng thuốc cho người mẹ đang cho con bú.
Tương tác thuốc Bari Sulfat
Thuốc
Cần nhớ tương tác thuốc với các thuốc khác thường khá phức tạp do ảnh hưởng của nhiều thành phần có trong thuốc. Các nghiên cứu hoặc khuyến cáo thường chỉ nêu những tương tác phổ biến khi sử dụng. Chính vì vậy không tự ý áp dụng các thông tin về tương tác thuốc Bari sulfat nếu bạn không phải là nhà nghiên cứu, bác sĩ hoặc người phụ trách y khoa.
Thức ăn, rượu bia và thuốc lá
Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào
Bảo quản Bari Sulfat
- Để thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
- Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh để thuốc tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
- Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là <30 ºC.
Làm gì khi dùng quá liều; quên liều?
Xử trí khi quá liều
Khi chỉ định nhầm hoặc do quá trình chụp gây thủng, sẽ dẫn đến tình trạng nhiễm khuẩn (do vi khuẩn trong ống tiêu hóa), làm nghẽn mạch (trong trường hợp xuất huyết).
Cần phải mổ cấp cứu, làm sạch tại chỗ càng sớm càng tốt.